0:00:00.542,0:00:02.726 Wie houdt niet van efficiëntie? 0:00:02.726,0:00:04.042 Ik wel. 0:00:04.042,0:00:07.393 Efficiëntie betekent meer voor minder. 0:00:07.393,0:00:09.480 Meer kilometers per liter benzine, 0:00:09.480,0:00:11.309 meer licht per watt, 0:00:11.309,0:00:12.922 meer woorden per minuut. 0:00:13.917,0:00:16.393 Meer voor minder is[br]het op één na beste alternatief, 0:00:16.393,0:00:17.934 na iets voor niets. 0:00:19.000,0:00:24.059 Algoritmes, big data en de cloud[br]geven ons meer voor minder. 0:00:24.059,0:00:27.726 Zijn we op weg naar[br]een frictievrij utopia 0:00:27.726,0:00:30.559 of eerder naar een nachtmerrie[br]van toezicht en bewaking? 0:00:30.559,0:00:31.621 Ik weet het niet. 0:00:31.621,0:00:33.351 Mij interesseert het heden. 0:00:34.208,0:00:36.309 En ik zou je graag willen tonen 0:00:36.309,0:00:40.309 hoe het verleden ons kan helpen[br]om het heden beter te begrijpen. 0:00:40.309,0:00:42.976 Niets geeft een betere samenvatting 0:00:42.976,0:00:45.768 van zowel de belofte[br]als het gevaar van efficiëntie 0:00:45.768,0:00:47.768 als de nederige aardappel. 0:00:47.768,0:00:50.309 De aardappel is afkomstig uit de Andes 0:00:50.309,0:00:55.476 en werd verspreid doorheen Europa[br]vanuit de oude Inca-gemeenschap. 0:00:55.476,0:01:00.250 De aardappel is een meesterwerk[br]van uitgebalanceerde voeding. 0:01:01.458,0:01:03.917 En hij had diverse machtige vrienden. 0:01:04.792,0:01:09.826 Koning Frederik de Grote van Pruisen[br]was de eerste fan. 0:01:10.667,0:01:13.018 Hij geloofde dat de aardappel kon helpen 0:01:13.018,0:01:16.143 om het aantal gezonde[br]Pruisen te doen groeien. 0:01:16.143,0:01:19.434 En hoe gezonder de Pruisische bevolking, 0:01:19.434,0:01:22.184 hoe gezonder de Pruisische soldaten. 0:01:22.184,0:01:24.518 En enkele van die[br]gezonde Pruisische soldaten 0:01:24.518,0:01:28.333 namen de Franse legerapotheker[br]genaamd Parmentier gevangen. 0:01:29.292,0:01:31.833 Aanvankelijk was Parmentier geen fan 0:01:31.833,0:01:37.130 van het menu waarbij krijgsgevangenen[br]van 's ochtends tot 's avonds 0:01:37.130,0:01:39.184 aardappelen werden voorgeschoteld 0:01:39.184,0:01:41.184 Maar op termijn[br]begon hij ervan te houden. 0:01:41.184,0:01:44.518 Hij was ervan overtuigd dat[br]ze hem gezonder maakten. 0:01:44.518,0:01:46.309 En toen hij werd vrijgelaten, 0:01:46.309,0:01:51.309 was hij vastbesloten om de aardappel[br]in Frankrijk te verspreiden. 0:01:51.309,0:01:53.809 En hij had een paar machtige vrienden. 0:01:53.809,0:01:58.643 Benjamin Franklin adviseerde hem[br]om een banket te houden 0:01:58.643,0:02:01.917 waarbij elk gerecht aardappelen bevatte. 0:02:03.083,0:02:05.500 En Franklin was een eregast. 0:02:06.250,0:02:12.333 Zelfs het koningspaar van Frankrijk[br]werd overhaald om aardappelen te dragen. 0:02:12.333,0:02:13.976 Aardappelbloemen, sorry. 0:02:13.976,0:02:15.233 (Gelach) 0:02:15.233,0:02:19.768 De koning droeg op zijn revers[br]een aardappelbloem, 0:02:19.768,0:02:23.768 en de koningin droeg er één[br]in haar haar. 0:02:23.768,0:02:27.643 Een indrukwekkend public relations-idee. 0:02:27.643,0:02:29.476 Maar er was ook een nadeel. 0:02:29.476,0:02:33.059 De aardappel was efficiënter[br]dan goed was voor Europa. 0:02:33.059,0:02:35.393 In Ierland leek het wel een mirakel. 0:02:35.393,0:02:38.559 Aardappelen tierden er welig,[br]de bevolking groeide. 0:02:38.559,0:02:40.518 Maar er was een verborgen risico. 0:02:40.518,0:02:43.851 Ierlands aardappelen[br]waren genetisch identiek. 0:02:43.851,0:02:47.643 Het ging om een heel efficiënt ras,[br]namelijk de lumper. 0:02:47.643,0:02:50.018 En het probleem met de lumper was 0:02:50.018,0:02:55.625 dat een plaag uit Zuid-Amerika[br]die één aardappel trof 0:02:55.625,0:02:57.000 ook alle andere zou treffen. 0:02:57.958,0:03:01.458 De uitbuiting en hardvochtigheid[br]van Groot-Brittannië speelden een rol, 0:03:01.458,0:03:07.208 maar het kwam door deze monocultuur[br]dat een miljoen mensen stierven 0:03:07.208,0:03:10.750 en nog twee miljoen[br]verplicht waren om te emigreren. 0:03:11.542,0:03:14.059 Wat een eind had moeten maken[br]aan de hongersnood 0:03:14.059,0:03:16.775 creëerde een van de meest[br]tragische hongersnoden ooit. 0:03:17.750,0:03:19.667 De huidige problemen door efficiëntie 0:03:19.667,0:03:22.184 zijn minder drastisch,[br]maar wel chronischer van aard. 0:03:22.184,0:03:26.000 Ze kunnen ook de problemen verlengen[br]in plaats van ze op te lossen. 0:03:26.000,0:03:28.268 Neem nu elektronische medische dossiers. 0:03:28.268,0:03:32.375 Dit leek het antwoord op het probleem[br]van het doktershandschrift. 0:03:32.375,0:03:33.934 en het had als voordeel 0:03:33.934,0:03:36.792 dat het veel betere data biedt[br]voor behandelingen. 0:03:37.292,0:03:41.250 Maar in de praktijk betekent het vooral[br]veel meer elektronisch 'papierwerk' 0:03:41.250,0:03:44.518 en dokters die klagen dat ze minder 0:03:44.518,0:03:48.875 in plaats van meer tijd hebben[br]voor individuele patiënten. 0:03:49.750,0:03:53.542 Onze obsessie met efficiëntie[br]kan ons dus minder efficiënt maken. 0:03:54.292,0:03:57.518 Efficiëntie geeft ons ook[br]'valse positieven'. 0:03:57.518,0:04:01.226 Ziekenhuizen hebben honderden toestellen[br]die alarmsignalen genereren. 0:04:01.226,0:04:03.309 Heel vaak gaat het om loos alarm. 0:04:03.309,0:04:05.268 Er is tijd nodig om die uit te sluiten. 0:04:05.268,0:04:10.184 En die tijd zorgt voor vermoeidheid,[br]stress en zoals gezegd ... 0:04:10.184,0:04:13.792 het negeren van problemen[br]van echte patiënten. 0:04:14.625,0:04:17.976 Er zijn ook valse positieven[br]op het vlak van patroonherkenning. 0:04:17.976,0:04:22.363 Vanuit de verkeerde hoek bekeken,[br]kan een schoolbus een bokszak lijken. 0:04:23.083,0:04:25.309 Er is dus kostbare tijd nodig 0:04:25.309,0:04:28.268 om die foutieve identificatie[br]te kunnen elimineren. 0:04:28.268,0:04:30.893 Een ander probleem zijn valse negatieven. 0:04:30.893,0:04:33.684 Algoritmes kunnen veel leren, en snel. 0:04:33.684,0:04:36.476 Maar ze kunnen ons enkel[br]iets zeggen over het verleden. 0:04:36.476,0:04:40.197 Zoveel toekomstige klassiekers[br]krijgen slechte reviews, 0:04:40.197,0:04:41.601 zoals Moby Dick, 0:04:41.601,0:04:43.809 of worden geweigerd[br]door meerdere uitgevers, 0:04:43.809,0:04:45.643 zoals de Harry Potter-serie. 0:04:45.643,0:04:50.018 Het kan verspillend zijn om te proberen[br]alle verspilling tegen te gaan. 0:04:50.018,0:04:53.726 Efficiëntie is ook een valstrik[br]als je tegenstander hetzelfde doet. 0:04:53.726,0:04:59.000 Een voorbeeld is de laat-19de-eeuwse[br]Franse 75 millimeter-artillerie. 0:04:59.000,0:05:01.934 Een meesterwerk van dodelijk design. 0:05:01.934,0:05:06.184 Dit wapen kon elke vier seconden[br]het vuur openen. 0:05:06.184,0:05:07.583 Maar dat was niet ongewoon. 0:05:07.583,0:05:11.726 Echt briljant was het terugslagmechanisme, 0:05:11.726,0:05:14.601 waarmee men naar de exacte[br]startpositie kon terugkeren 0:05:14.601,0:05:16.143 zonder opnieuw te richten. 0:05:16.143,0:05:20.018 Dus de effectieve afvuursnelheid[br]werd drastisch verhoogd. 0:05:20.018,0:05:22.559 Het leek erop dat Frankrijk op die manier 0:05:22.559,0:05:26.333 Duitsland zou kunnen verslaan[br]in hun volgende gevecht. 0:05:27.042,0:05:32.083 Maar, zoals verwacht, werkte Duitsland[br]aan iets gelijkaardigs. 0:05:32.083,0:05:34.393 Dus toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, 0:05:34.393,0:05:37.351 resulteerde dit in een loopgravenoorlog 0:05:37.351,0:05:40.809 die langer duurde dan iemand[br]ooit had kunnen vermoeden. 0:05:40.809,0:05:44.186 Een technologie die was ontworpen[br]om de oorlog in te korten, 0:05:44.186,0:05:45.442 verlengde hem. 0:05:46.125,0:05:49.726 Alle gemiste kansen[br]zijn misschien wel de grootste kost. 0:05:49.726,0:05:51.183 De platformeconomie, 0:05:51.183,0:05:53.393 die kopers en verkopers samenbrengt, 0:05:53.393,0:05:54.893 kan een mooie investering zijn 0:05:54.893,0:05:57.851 en dat hebben we[br]de laatste weken ook gezien. 0:05:57.851,0:06:01.434 Bedrijven die nog steeds[br]honderden miljoenen verliezen, 0:06:01.434,0:06:05.208 creëren misschien miljardairs[br]met hun beursintroductie. 0:06:06.875,0:06:12.726 Maar de echt moeilijke uitvindingen[br]zijn die in de fysica en de chemie. 0:06:12.726,0:06:14.976 Daar zitten grotere risico's. 0:06:14.976,0:06:18.309 Die verliezen momenteel misschien[br]omdat hardware moeilijk is. 0:06:18.309,0:06:22.518 Het is moeilijker om een fysische[br]of chemische uitvinding op te schalen 0:06:22.518,0:06:25.226 dan een software-uitvinding. 0:06:26.000,0:06:27.476 Denk aan batterijen. 0:06:27.476,0:06:31.643 Lithium-ion-batterijen[br]in draagbare aparatuur en e-wagens 0:06:31.643,0:06:34.309 zijn gebaseerd op een principe[br]dat dertig jaar oud is. 0:06:35.042,0:06:37.476 Hoeveel smartphonebatterijen van vandaag 0:06:37.476,0:06:40.792 gaan een volle dag mee[br]nadat ze zijn opgeladen? 0:06:41.542,0:06:43.167 Ja, hardware is moeilijk. 0:06:44.583,0:06:49.958 Het duurde twintig jaar vóór het patent[br]op het principe van droog fotokopiëren 0:06:49.958,0:06:53.143 door Chester Carlson in 1938 0:06:53.143,0:07:00.083 resulteerde in de Xerox 914-kopieermachine[br]die werd gelanceerd in 1959. 0:07:00.958,0:07:05.934 Het kleine, moedige bedrijf Haloid[br]in Rochester, New York 0:07:05.934,0:07:07.180 moest een proces doorlopen 0:07:07.180,0:07:10.893 dat de meeste bedrijven[br]nooit zouden hebben getolereerd. 0:07:10.893,0:07:12.726 Het was de ene mislukking na de andere 0:07:12.726,0:07:16.018 en een van de specifieke[br]problemen was brand. 0:07:16.018,0:07:19.851 Toen de 914 eindelijk op de markt kwam, 0:07:19.851,0:07:24.768 was het apparaat nog steeds uitgerust[br]met een 'scorch eliminator'. 0:07:24.768,0:07:29.059 In werkelijkheid ging het[br]om een klein ingebouwd brandblusapparaat. 0:07:30.167,0:07:34.809 Mijn antwoord op al deze vragen is:[br]geïnspireerde inefficiëntie. 0:07:34.809,0:07:38.893 Data en metingen zijn essentieel,[br]maar ze volstaan niet. 0:07:38.893,0:07:42.851 Laten we wat ruimte laten voor[br]menselijke intuïtie en vaardigheden. 0:07:42.851,0:07:46.684 Geïnspireerde inefficiëntie[br]heeft zeven facetten. 0:07:46.684,0:07:50.500 Ten eerste: neem de toeristische route,[br]zeg ja tegen serendipiteit. 0:07:50.500,0:07:53.059 Een verkeerde afslag nemen[br]kan productief zijn. 0:07:53.059,0:07:56.184 Ooit, toen ik de oostelijke oever[br]van de Mississippi afreisde, 0:07:56.184,0:07:58.160 nam ik een verkeerde afslag. 0:07:58.160,0:08:01.845 Ik kwam aan bij een tolbrug[br]over de grote rivier, 0:08:01.845,0:08:05.321 en de tolbeambte zei me[br]dat ik niet kon terugkeren. 0:08:05.321,0:08:08.755 Dus betaalde ik 50 cent,[br]meer kostte het toen niet, 0:08:08.755,0:08:12.064 en plots was ik in Muscatine, Iowa. 0:08:12.064,0:08:14.043 Ik had nog nooit gehoord van Muscatine, 0:08:14.043,0:08:17.100 maar het bleek een fascinerende plaats. 0:08:17.292,0:08:21.601 Muscatine had enkele[br]van de grootste mosselbedden ter wereld. 0:08:21.601,0:08:24.726 Een eeuw geleden werd[br]een derde van de knopen ter wereld 0:08:24.726,0:08:26.559 in Muscatine gemaakt. 0:08:26.559,0:08:28.753 1,5 miljard per jaar. 0:08:29.167,0:08:31.434 De laatste fabrieken zijn nu gesloten, 0:08:31.434,0:08:34.976 maar er is nog steeds een museum[br]van de parelknoopindustrie 0:08:34.976,0:08:37.976 dat een van de bijzonderste ter wereld is. 0:08:37.976,0:08:39.809 Maar knopen waren slechts het begin. 0:08:39.809,0:08:41.726 In dit huis in Muscatine 0:08:41.726,0:08:44.785 verbleef in 1986[br]China's toekomstige president 0:08:44.785,0:08:47.518 als lid van een landbouwdelegatie. 0:08:47.518,0:08:50.643 Vandaag de dag is dit[br]het Chinees-Amerikaanse Vriendschapshuis 0:08:50.643,0:08:53.744 en een bedevaartsoord[br]voor Chinese toeristen. 0:08:53.744,0:08:55.470 Hoe had ik dat kunnen voorzien? 0:08:55.470,0:08:56.720 (Publiek lacht) 0:08:57.958,0:09:01.601 Ten tweede: kom uit je zetel. 0:09:01.601,0:09:05.417 Soms kan het efficiënter zijn[br]om de moeilijke weg te kiezen. 0:09:05.417,0:09:07.351 Denk aan het internet der dingen. 0:09:07.351,0:09:11.149 Het is leuk om de lampen[br]en de thermostaat te kunnen bedienen, 0:09:11.149,0:09:13.018 zelfs de kamer te kunnen stofzuigen 0:09:13.018,0:09:14.893 zonder je zetel uit te komen. 0:09:14.893,0:09:17.119 Maar medisch onderzoek heeft aangetoond 0:09:17.119,0:09:20.393 dat bewegen, rechtstaan en rondwandelen 0:09:20.393,0:09:22.811 de beste dingen zijn[br]die je voor je hart kan doen. 0:09:23.625,0:09:25.748 Het is goed voor je hart[br]en voor je figuur. 0:09:26.917,0:09:29.934 Ten derde: zet je fouten om in geld. 0:09:29.934,0:09:31.660 Je kan mooie dingen ontwerpen 0:09:31.660,0:09:34.851 door fantasierijk om te springen[br]met een ongeluk. 0:09:34.851,0:09:35.711 Tad Leski, 0:09:35.711,0:09:38.781 een architect van de Metropolitan Opera[br]in het Lincoln Center, 0:09:38.781,0:09:43.262 was bezig aan een schets toen hij[br]witte inkt op zijn tekening morste. 0:09:44.125,0:09:47.083 Anderen zouden de tekening[br]waarschijnlijk hebben weggegooid, 0:09:47.083,0:09:51.893 maar Leski liet zich erdoor inspireren[br]om een kroonluchter te ontwerpen 0:09:51.893,0:09:56.417 die waarschijnlijk de opvallendste[br]in zijn soort was in de 20ste eeuw. 0:09:57.292,0:10:00.184 Ten vierde: neem af en toe[br]eens de moeilijke weg. 0:10:00.184,0:10:02.949 Het kan efficiënter zijn[br]om minder vloeiend te zijn. 0:10:03.559,0:10:06.393 Psychologen noemen dit[br]'welkome obstakels'. 0:10:06.393,0:10:08.851 Gedetailleerde notities[br]op een keyboard maken, 0:10:08.851,0:10:12.309 lijkt misschien de beste manier[br]om te begrijpen wat de spreker zegt, 0:10:12.309,0:10:15.476 om het achteraf letterlijk[br]te kunnen herlezen. 0:10:15.476,0:10:17.116 Maar studies hebben aangetoond 0:10:17.116,0:10:22.559 dat als we moeten afkorten[br]en moeten samenvatten wat een spreker zegt 0:10:22.559,0:10:26.976 als we notities maken[br]met een balpen of potlood op papier, 0:10:26.976,0:10:28.976 we die informatie verwerken. 0:10:28.976,0:10:30.851 We maken het ons eigen 0:10:30.851,0:10:33.184 en leren veel actiever 0:10:33.184,0:10:36.934 dan wanneer we gewoon[br]letterlijk overschrijven 0:10:36.934,0:10:38.399 wat er wordt gezegd. 0:10:38.833,0:10:41.559 Ten vijfde: zekerheid door diversiteit. 0:10:41.559,0:10:43.101 Monocultuur kan dodelijk zijn. 0:10:43.101,0:10:44.583 Herinner je je de aardappel? 0:10:44.583,0:10:46.643 Die was efficiënt[br]tot hij het niet meer was. 0:10:46.643,0:10:49.314 Diversiteit is ook[br]van toepassing op organisaties. 0:10:50.042,0:10:55.726 Software kan ons vertellen wat mensen[br]in het verleden succesvol heeft gemaakt. 0:10:55.726,0:10:58.893 En soms is het handig[br]om werknemers te screenen. 0:10:58.893,0:11:03.018 Maar vergeet niet dat onze omgeving[br]constant verandert 0:11:03.018,0:11:06.976 en screeningssoftware[br]kan niet voorspellen, 0:11:06.976,0:11:08.410 evenmin als wij, 0:11:08.410,0:11:11.424 wie er in de toekomst nuttig zal zijn. 0:11:11.958,0:11:16.809 Dus we moeten de informatie[br]uit algoritmes aanvullen 0:11:16.809,0:11:18.202 door middel van intuïtie 0:11:18.202,0:11:19.750 en door te zoeken naar mensen 0:11:19.750,0:11:23.226 met verschillende achtergronden[br]en perspectieven. 0:11:23.226,0:11:27.244 Ten zesde: bereik veiligheid door[br]redundantie en menselijke vaardigheden. 0:11:27.708,0:11:31.124 Waarom stortten er[br]twee 737 MAX-vliegtuigen neer? 0:11:31.124,0:11:33.338 Het volledige verhaal kennen we niet, 0:11:33.338,0:11:36.226 maar we weten hoe we toekomstige[br]tragedies kunnen vermijden. 0:11:36.226,0:11:38.851 We hebben meerdere[br]onafhankelijke systemen nodig. 0:11:38.851,0:11:42.563 Als één ervan faalt, [br]kunnen de andere het overnemen. 0:11:42.917,0:11:46.351 We hebben ook ervaren operatoren nodig[br]die te hulp kunnen schieten. 0:11:46.351,0:11:48.354 En dat betekent constante training. 0:11:48.958,0:11:52.143 Ten zevende: wees rationeel extravagant. 0:11:52.143,0:11:54.851 Thomas Edison was een pionier[br]in de filmindustrie 0:11:54.851,0:11:57.268 en de cameratechnologie. 0:11:57.268,0:12:00.738 Niemand heeft meer gedaan[br]voor efficiëntie dan Thomas Edison. 0:12:01.292,0:12:03.125 Maar zijn kostenbesparing werkte niet. 0:12:03.958,0:12:06.934 Zijn manager nam een zogenaamde[br]efficiëntie-ingenieur in dienst 0:12:06.934,0:12:09.268 die hem adviseerde om geld te besparen 0:12:09.268,0:12:12.851 door meer gebruik te maken[br]van gefilmde opnames, 0:12:12.851,0:12:14.583 waardoor minder retakes nodig waren. 0:12:14.583,0:12:15.851 Edison was een genie, 0:12:15.851,0:12:19.309 maar begreep noch de nieuwe regels[br]voor langspeelfilms, 0:12:19.309,0:12:24.084 noch dat falen de prijs van succes[br]aan het worden was. 0:12:24.708,0:12:28.101 Daarnaast waren er grote regisseurs,[br]zoals Erich Von Stroheim, 0:12:28.101,0:12:29.393 die het omgekeerde deden. 0:12:29.393,0:12:30.809 Fantastische toneelschrijvers 0:12:30.809,0:12:34.125 en Stroheim was ook een goed acteur, 0:12:34.125,0:12:36.268 maar ze konden[br]niet binnen hun budget blijven. 0:12:36.268,0:12:38.138 Dus dat was onhoudbaar. 0:12:39.208,0:12:40.788 Het was Irving Thalberg, 0:12:40.788,0:12:43.208 een voormalige secretaris[br]en intuïtief genie, 0:12:43.208,0:12:45.559 die rationele extravagantie bereikte, 0:12:45.559,0:12:48.625 eerst bij Universal, later bij MGM, 0:12:48.625,0:12:52.429 en het ideaal werd[br]van de Hollywood-producer. 0:12:52.833,0:12:56.101 Kort samengevat:[br]om echt efficiënt te zijn, 0:12:56.101,0:12:58.643 hebben we optimale inefficiëntie nodig. 0:12:58.643,0:13:01.268 De kortste weg kan een curve zijn 0:13:01.268,0:13:02.904 in de plaats van een rechte lijn. 0:13:03.418,0:13:05.643 Charles Darwin begreep dit. 0:13:05.643,0:13:07.319 Toen hij een moeilijk probleem had, 0:13:07.319,0:13:11.906 maakte hij een circuit van het pad[br]dat hij had aangelegd achter zijn huis. 0:13:12.875,0:13:16.101 Een productief pad kan fysiek zijn,[br]zoals dat van Darwin, 0:13:16.101,0:13:17.939 of virtueel, 0:13:17.939,0:13:21.629 of een onvoorziene omweg[br]van een pad dat we hadden uitgestippeld. 0:13:22.065,0:13:24.518 Te veel efficiëntie[br]kan zichzelf verzwakken. 0:13:24.518,0:13:28.456 Maar wat geïnspireerde inefficiëntie[br]kan het versterken. 0:13:29.000,0:13:32.976 Soms ga je het best vooruit 0:13:32.976,0:13:34.851 door een cirkelbeweging te volgen. 0:13:34.851,0:13:35.922 Bedankt. 0:13:35.922,0:13:38.922 (Applaus)