WEBVTT

00:00:00.550 --> 00:00:02.016
Trong vài năm trở lại đây,

00:00:02.040 --> 00:00:06.369
vào mùa hè, tôi đã dành nhiều thời gian
trong phòng thí nghiệm sinh học biển

00:00:06.393 --> 00:00:08.383
tại Woods Hole, bang Massachusetts.

00:00:08.931 --> 00:00:13.093
Và khi ở đó, điều tôi làm
là thuê một chiếc thuyền.

00:00:13.117 --> 00:00:15.717
Và tôi muốn mời các bạn

00:00:15.741 --> 00:00:17.971
tham gia một chuyến đi thuyền
cùng tôi tối nay.

NOTE Paragraph

00:00:19.836 --> 00:00:24.729
Chúng ta đi từ Eel pond
vào tới Vineyard Sound,

00:00:24.753 --> 00:00:27.264
nằm ngay bên bờ Martha's Vineyard,

00:00:27.288 --> 00:00:30.625
được trang bị máy bay không người lái
giúp nhận diện các điểm tiềm năng

00:00:30.649 --> 00:00:33.126
để từ đó quan sát Đại Tây Dương.

00:00:33.150 --> 00:00:36.429
Trước đó, tôi định nói là
quan sát tầm sâu Đại Tây Dương,

00:00:36.453 --> 00:00:39.632
nhưng ta không cần xuống quá sâu
để tới được những điều chưa biết.

00:00:40.311 --> 00:00:42.882
Ở đây, chỉ hơn 2 dặm

00:00:42.906 --> 00:00:47.452
từ nơi được coi là phòng thí nghiệm
sinh học biển tuyệt vời nhất thế giới,

00:00:47.476 --> 00:00:50.697
chúng tôi đã hạ xuống nước
một lưới sinh vật phù du

00:00:50.721 --> 00:00:52.542
và đưa lên mặt nước

00:00:52.566 --> 00:00:55.966
những thứ mà nhân loại hiếm khi chú ý tới,

00:00:55.990 --> 00:00:58.522
và thường là chưa từng thấy trước đây.

NOTE Paragraph

00:00:59.260 --> 00:01:02.204
Đây là một trong số những sinh vật
chúng tôi thấy trong lưới.

00:01:02.228 --> 00:01:03.487
Một con sứa.

00:01:03.881 --> 00:01:05.193
Nhưng hãy nhìn kỹ xem,

00:01:05.217 --> 00:01:08.208
đang sống trong con vật này
là một loài sinh vật khác,

00:01:08.232 --> 00:01:10.937
rất có thể là hoàn toàn mới lạ
đối với khoa học.

00:01:10.961 --> 00:01:12.639
Một loài hoàn toàn mới.

00:01:13.117 --> 00:01:15.820
Hay là vẻ đẹp trong suốt khác này

00:01:15.844 --> 00:01:17.384
với trái tim đang đập,

00:01:17.408 --> 00:01:20.836
đang phát triển vô tính phía trên đầu nó,

NOTE Paragraph

00:01:21.121 --> 00:01:24.307
thế hệ tiếp theo đó sẽ sinh sản hữu tính.

00:01:24.547 --> 00:01:26.034
Để tôi nói lại:

00:01:26.058 --> 00:01:29.744
con vật này đang phát triển vô tính
phía trên đầu nó,

00:01:29.768 --> 00:01:34.255
sẽ sinh sản hữu tính
trong thế hệ tiếp theo.

00:01:34.960 --> 00:01:36.278
Một con sứa kỳ cục?

00:01:36.796 --> 00:01:38.106
Không hẳn.

00:01:38.130 --> 00:01:39.412
Đây là hải tiêu.

00:01:39.772 --> 00:01:41.056
Là một nhóm các loài vật

00:01:41.080 --> 00:01:44.827
mà theo những gì ta biết,
có chung nguồn gốc hệ gen bao quát với ta,

00:01:44.851 --> 00:01:49.574
và có lẽ là loài không xương sống
gần nhất với chúng ta.

00:01:50.376 --> 00:01:51.745
Hãy gặp anh chị họ của bạn,

00:01:51.769 --> 00:01:53.199
Thalia democratica.

NOTE Paragraph

00:01:53.223 --> 00:01:55.181
(Cười)

NOTE Paragraph

00:01:55.205 --> 00:01:59.195
Tôi chắc rằng trong buổi sum họp gia đình,
bạn đã không dành một chỗ

00:01:59.219 --> 00:02:00.651
cho Thalia,

00:02:00.675 --> 00:02:02.327
nhưng để tôi cho các bạn biết,

00:02:02.351 --> 00:02:05.679
những loài vật này
liên quan mật thiết với chúng ta

00:02:05.703 --> 00:02:08.735
theo những cách mà chúng ta
mới chỉ bắt đầu hiểu ra.

00:02:10.164 --> 00:02:14.289
Vì vậy, lần tới nếu bạn nghe ai nói
với giọng điệu nhạo báng

00:02:14.313 --> 00:02:18.210
rằng kiểu nghiên cứu này 
chỉ là một chuyến đi câu cá đơn giản,

00:02:18.234 --> 00:02:21.234
tôi mong các bạn nhớ về chuyến đi
ta vừa tham gia.

NOTE Paragraph

00:02:21.675 --> 00:02:25.515
Ngày nay, rất nhiều môn khoa học sinh học
chỉ thấy được giá trị

00:02:25.539 --> 00:02:28.088
ở việc nghiên cứu sâu hơn
những gì ta vốn đã biết --

00:02:28.112 --> 00:02:30.622
ở việc vẽ ra những lục địa
vốn đã được tìm ra.

00:02:31.099 --> 00:02:34.437
Nhưng một số chúng ta
hứng thú với điều chưa biết hơn rất nhiều.

00:02:34.849 --> 00:02:38.793
Chúng ta muốn khám phá
những lục địa hoàn toàn mới,

00:02:38.817 --> 00:02:42.218
và ngắm nhìn những cảnh tượng tráng lệ
chưa được biết tới.

00:02:42.674 --> 00:02:46.770
Chúng ta khao khát được trải nghiệm
cảm giác hoàn toàn bối rối

00:02:46.794 --> 00:02:48.968
trước những gì
ta chưa từng thấy trước đây.

00:02:48.992 --> 00:02:50.262
Và đúng, tôi đồng ý

00:02:50.286 --> 00:02:54.086
rằng có rất nhiều sự thỏa mãn cái tôi
khi được nói rằng,

00:02:54.110 --> 00:02:56.585
"Này, tôi là người đầu tiên
khám phá ra điều đó."

00:02:57.102 --> 00:03:00.007
Nhưng đây không phải
là một việc làm để tự đề cao,

00:03:00.031 --> 00:03:02.731
vì với loại hình nghiên cứu khám phá này,

00:03:02.755 --> 00:03:06.373
nếu bạn không cảm thấy hoàn toàn ngu ngốc
trong phần lớn thời gian,

00:03:06.397 --> 00:03:08.678
thì bạn đang làm khoa học không đủ tốt.

NOTE Paragraph

00:03:08.702 --> 00:03:10.736
(Cười)

NOTE Paragraph

00:03:12.014 --> 00:03:17.997
Mỗi mùa hè tôi lại mang lên boong
chiếc thuyền nhỏ này của chúng tôi

00:03:18.021 --> 00:03:21.438
ngày càng nhiều thứ
mà chúng tôi biết rất ít về chúng.

00:03:22.816 --> 00:03:26.304
Tối nay tôi muốn kể các bạn nghe
một câu chuyện về sự sống

00:03:26.328 --> 00:03:29.668
mà hiếm khi được kể
trong một không gian như thế này.

00:03:30.915 --> 00:03:36.250
Từ vị trí thuận lợi của phòng thí nghiệm
sinh học thế kỷ 21 của mình,

00:03:36.274 --> 00:03:40.191
chúng tôi đã bắt đầu làm sáng tỏ
nhiều bí ẩn của sự sống bằng kiến thức.

00:03:40.869 --> 00:03:44.506
Chúng tôi cảm thấy
sau nhiều thế kỷ nghiên cứu khoa học,

00:03:44.530 --> 00:03:46.637
mình đang bắt đầu
có những bước tiến đáng kể

00:03:46.661 --> 00:03:50.527
trong việc tìm ra một số
nguyên tắc nền tảng nhất của sự sống.

NOTE Paragraph

00:03:51.223 --> 00:03:56.224
Sự lạc quan của chúng tôi đã được phản ánh
qua sự phát triển công nghệ sinh học

00:03:56.248 --> 00:03:57.522
trên toàn cầu,

00:03:58.326 --> 00:04:02.974
cố gắng sử dụng kiến thức khoa học
để chữa bệnh cho con người.

00:04:03.685 --> 00:04:08.523
Nhứng thứ như ung thư, lão hóa,
các bệnh thoái hóa;

00:04:08.547 --> 00:04:12.879
đây là một số điều không mong muốn
mà chúng ta mong có thể chế ngự được.

00:04:13.817 --> 00:04:15.261
Tôi thường băn khoăn:

00:04:15.285 --> 00:04:18.446
Vì sao chúng ta lại gặp nhiều khó khăn

00:04:18.470 --> 00:04:20.632
khi cố gắng giải quyết căn bệnh ung thư?

00:04:21.096 --> 00:04:24.350
Có phải vì chúng ta đang cố giải quyết
vấn đề căn bệnh ung thư,

00:04:24.374 --> 00:04:26.668
mà không cố gắng để hiểu về sự sống?

NOTE Paragraph

00:04:27.657 --> 00:04:30.845
Sự sống trên hành tinh này
có một nguồn gốc chung,

00:04:30.869 --> 00:04:35.922
và tôi có thể tóm tắt 3,5 tỷ năm
lịch sử sự sống trên hành tinh này

00:04:35.946 --> 00:04:37.426
bằng một hình ảnh duy nhất.

00:04:37.450 --> 00:04:40.926
Điều bạn thấy đây là đại diện
toàn bộ loài đã được biết trên hành tinh.

00:04:41.321 --> 00:04:44.732
Trong sự mênh mông của
sự sống và đa dạng sinh học

00:04:44.756 --> 00:04:47.923
chúng ta chiếm một vị trí
không hề nổi bật.

NOTE Paragraph

00:04:47.947 --> 00:04:48.963
(Cười)

NOTE Paragraph

00:04:48.987 --> 00:04:50.210
Loài khôn ngoan.

00:04:51.016 --> 00:04:52.621
Lớp cuối cùng trong loài.

00:04:53.570 --> 00:04:56.681
Và dù tôi không thực sự muốn xem thường

00:04:56.705 --> 00:04:58.676
những thành tựu của loài chúng ta,

00:04:58.700 --> 00:05:03.686
nhiều như chúng ta muốn như vậy
và thường giả vờ là như vậy,

00:05:03.710 --> 00:05:06.586
chúng ta không phải là thước đo chuẩn mực
của mọi thứ.

00:05:07.311 --> 00:05:10.798
Tuy nhiên, chúng ta là thước đo
của rất nhiều thứ.

00:05:11.311 --> 00:05:15.057
Chúng ta không ngừng xác định số lượng,
phân tích và so sánh,

00:05:15.081 --> 00:05:18.861
và một số trong đó là tuyệt đối hữu ích
và quả thực là rất cần thiết.

NOTE Paragraph

00:05:19.661 --> 00:05:26.048
Nhưng ngày nay việc chú trọng thúc đẩy
nghiên cứu sinh học để chuyên môn hóa

00:05:26.072 --> 00:05:28.620
và tạo ra những kết quả thực tiễn hơn

00:05:28.644 --> 00:05:32.198
thực ra đang hạn chế khả năng của chúng ta
trong việc tìm hiểu về sự sống,

00:05:32.222 --> 00:05:36.305
thu hẹp những giới hạn và những chiều sâu
theo một cách không thể chấp nhận được.

00:05:37.007 --> 00:05:42.048
Chúng ta đang đo đếm một mảnh hẹp
đến đáng kinh ngạc của sự sống,

00:05:42.072 --> 00:05:45.848
và hy vọng rằng những con số đó
sẽ cứu mạng được tất cả chúng ta.

00:05:46.425 --> 00:05:47.818
Bạn hỏi hẹp đến thế nào à?

00:05:47.842 --> 00:05:49.446
Để tôi đưa bạn một con số.

00:05:49.470 --> 00:05:53.989
Theo ước tính gần đây của
Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia,

00:05:54.013 --> 00:05:57.940
khoảng 95% đại dương chưa được khám phá.

00:05:58.674 --> 00:06:00.386
Hãy dành chút thời gian để hiểu.

00:06:01.030 --> 00:06:04.877
95% đại dương chưa từng được khám phá.

00:06:05.712 --> 00:06:07.877
Tôi nghĩ rằng rất an toàn khi nói

00:06:07.901 --> 00:06:12.730
chúng ta thậm chí không biết được
ta không biết bao nhiều phần của sự sống.

NOTE Paragraph

00:06:13.810 --> 00:06:16.735
Vì vậy, không ngạc nhiên
rằng mỗi tuần trong lĩnh vực của tôi

00:06:16.759 --> 00:06:19.970
chúng tôi bắt đầu thấy có
ngày càng nhiều các loài mới

00:06:19.994 --> 00:06:22.253
được thêm vào cây sự sống tuyệt vời này.

00:06:22.277 --> 00:06:23.674
Ví dụ như loài này --

00:06:23.698 --> 00:06:25.604
đã được phát hiện đầu mùa hè này,

00:06:25.628 --> 00:06:26.841
là loài mới với khoa học,

00:06:26.865 --> 00:06:30.157
và giờ đang ở nhánh đơn độc
trên cây phả hệ của chúng ta.

00:06:30.973 --> 00:06:32.124
Điều bi kịch hơn

00:06:32.148 --> 00:06:35.783
là chúng ta biết là có
hàng tá các loài khác ngoài đại dương,

00:06:35.807 --> 00:06:39.368
nhưng những đặc tính sinh học của chúng
hoàn toàn chưa được nghiên cứu.

NOTE Paragraph

00:06:39.392 --> 00:06:41.726
Tôi chắc rằng một số các bạn
đã nghe về việc

00:06:41.750 --> 00:06:45.946
một con sao biển thực sự có thể
tái tạo cánh của nó sau khi bị mất.

00:06:45.970 --> 00:06:47.412
Nhưng một số có thể không biết

00:06:47.436 --> 00:06:51.785
rằng chính cái cánh đó thực sự có thể
tái tạo một con sao biển hoàn chỉnh.

00:06:52.759 --> 00:06:56.807
Và ở ngoài kia có những động vật
làm được những điều thực sự ấn tượng.

00:06:57.461 --> 00:06:59.171
Tôi sẵn lòng cá với bạn

00:06:59.195 --> 00:07:03.514
rằng nhiều người các bạn chưa bao giờ
nghe đến sán dẹp, Schmidtea mediterranea.

00:07:04.423 --> 00:07:06.522
Con vật nhỏ bé ở ngay đây

00:07:06.546 --> 00:07:09.620
làm được những điều
thực sự làm tôi kinh ngạc.

00:07:10.131 --> 00:07:14.135
Bạn có thể lấy một trong những con vật này
và cắt nó thành 18 mảnh khác nhau,

00:07:14.159 --> 00:07:17.921
và mỗi mảnh đều có thể tái tạo

00:07:17.945 --> 00:07:19.263
thành cơ thể hoàn chỉnh

00:07:19.287 --> 00:07:20.921
trong chưa đầy hai tuần.

00:07:21.694 --> 00:07:25.931
18 đầu, 18 thân, 18 bí ẩn.

00:07:26.348 --> 00:07:28.744
Trong vòng thập kỷ rưỡi vừa qua,

00:07:28.768 --> 00:07:32.478
tôi đã cố gắng tìm hiểu
cách những con vật nhỏ bé này làm điều đó,

00:07:32.502 --> 00:07:34.701
và cách chúng có thể làm trò ảo thuật này.

00:07:34.725 --> 00:07:36.439
Nhưng giống mọi ảo thuật gia tài ba,

00:07:36.463 --> 00:07:39.318
chúng thực sự không sẵn lòng
tiết lộ bí mật cho tôi.

NOTE Paragraph

00:07:39.342 --> 00:07:40.548
(Cười)

NOTE Paragraph

00:07:40.572 --> 00:07:41.730
Vì vậy chúng ta ở đây,

00:07:41.754 --> 00:07:46.209
sau 20 năm nghiên cứu những con vật này,

00:07:46.233 --> 00:07:48.540
lập bản đồ gen, gãi cằm suy nghĩ,

00:07:48.564 --> 00:07:51.783
và hàng ngàn thủ thuật cắt cụt
và hàng ngàn sự tái tạo,

00:07:51.807 --> 00:07:55.602
chúng ta vẫn chưa hiểu hoàn toàn
những loài vật này làm điều đó thế nào.

00:07:56.028 --> 00:07:59.624
Mỗi con giun dẹp mỗi đại dương với chúng

00:07:59.648 --> 00:08:01.254
chứa đầy những ẩn số.

NOTE Paragraph

00:08:02.476 --> 00:08:04.160
Một trong những đặc điểm chung

00:08:04.184 --> 00:08:06.796
của toàn bộ những loài vật
tôi đã đề cập tới

00:08:06.820 --> 00:08:09.583
là có vẻ như
chúng không có bản ghi nhớ nào

00:08:09.607 --> 00:08:12.274
mà chúng cần để cư xử
dựa trên những nguyên tắc

00:08:12.298 --> 00:08:16.467
mà chúng ta đã rút ra được từ rất nhiều
những loài vật được chọn ngẫu nhiên

00:08:16.491 --> 00:08:19.213
đang sinh sống trên diện tích rộng lớn

00:08:19.237 --> 00:08:21.754
của các phòng thí nghiệm sinh học
trên khắp thế giới.

00:08:22.117 --> 00:08:24.347
Hãy gặp những loài đoạt giải Nobel.

00:08:24.371 --> 00:08:26.373
Bảy loài vật

00:08:26.397 --> 00:08:29.999
đã đưa đến cho chúng ta
những sự hiểu biết

00:08:30.023 --> 00:08:32.490
về hành vi sinh học ngày hôm nay.

00:08:33.172 --> 00:08:34.964
Con vật nhỏ bé ngay đây --

00:08:34.988 --> 00:08:37.458
ba giải Nobel trong 12 năm.

00:08:38.204 --> 00:08:40.960
Và ấy vậy mà,
sau tất cả những sự chú ý chúng nhận được

00:08:40.984 --> 00:08:43.044
và tất cả những kiến thức ta tạo ra,

00:08:43.068 --> 00:08:45.093
cũng như phần lớn nhất của những tích lũy,

00:08:45.117 --> 00:08:48.990
chúng ta đang đứng ở đây,
trước một loạt những vấn đề khó giải quyết

00:08:49.014 --> 00:08:50.638
và rất nhiều những thách thức mới.

00:08:51.220 --> 00:08:53.035
Và không may, đó là bởi vì

00:08:53.059 --> 00:08:55.673
bảy loài vật này chỉ tương đương

00:08:55.697 --> 00:09:02.473
với 0,0009% toàn bộ các loài
sống trên hành tinh.

NOTE Paragraph

00:09:03.962 --> 00:09:06.348
Vì vậy tôi bắt đầu hoài nghi

00:09:06.372 --> 00:09:11.133
rằng chuyên môn của ta đang bắt đầu
cản trở sự tiến bộ, ở trường hợp tốt nhất,

00:09:11.157 --> 00:09:13.584
và ở trường hợp xấu nhất,
đang làm chúng ta lạc lối.

00:09:14.235 --> 00:09:17.309
Đó là bởi vì sự sống trên hành tinh này
và lịch sử của nó

00:09:17.333 --> 00:09:19.050
là lịch sử những kẻ phá nguyên tắc.

00:09:19.433 --> 00:09:22.780
Sự sống bắt nguồn trên mặt hành tinh này
với những sinh vật đơn bào,

00:09:22.804 --> 00:09:25.126
đã bơi dưới đại dương
hàng triệu năm,

00:09:25.150 --> 00:09:27.436
tới khi một trong số các sinh vật đó
quyết định,

00:09:27.460 --> 00:09:29.519
"Tôi sẽ làm điều gì đó khác biệt hôm nay;

00:09:29.543 --> 00:09:32.551
hôm nay tôi muốn phát minh ra
một thứ gọi là sự đa bào,

00:09:32.575 --> 00:09:33.848
và tôi sẽ làm điều này."

00:09:33.872 --> 00:09:36.524
Và tôi chắc đó không phải
quyết định phổ biến khi ấy --

NOTE Paragraph

00:09:36.548 --> 00:09:37.575
(Cười)

NOTE Paragraph

00:09:37.599 --> 00:09:39.205
theo cách nào đó,
nó đã làm được.

00:09:39.229 --> 00:09:41.795
Và rồi, các sinh vật đa bào
bắt đầu đến cư ngụ

00:09:41.819 --> 00:09:43.195
tại toàn bộ những đại dương tổ tiên này,

00:09:43.219 --> 00:09:44.407
và đã phát triển mạnh mẽ.

00:09:44.431 --> 00:09:45.964
Và ta có chúng ở đây ngày nay.

00:09:46.789 --> 00:09:49.786
Những vùng đất đai rộng lớn
bắt đầu nổi lên từ bề mặt đại dương,

00:09:49.810 --> 00:09:51.264
và một sinh vật khác đã nghĩ,

00:09:51.288 --> 00:09:54.077
"Này, chỗ kia trông có vẻ là khu đất tốt.

00:09:54.101 --> 00:09:55.352
Tôi muốn chuyển đến đó."

00:09:55.376 --> 00:09:56.535
"Cậu điên à?

00:09:56.559 --> 00:09:59.843
Cậu sẽ chết khô ở đó.
Không gì có thể sống nếu thiếu nước."

00:09:59.867 --> 00:10:01.024
Nhưng sự sống tìm cách,

00:10:01.048 --> 00:10:03.371
và có những sinh vật
giờ đây sống trên mặt đất.

00:10:03.395 --> 00:10:05.793
Khi đã trên mặt đất,
chúng có thể đã nhìn lên trời

00:10:05.817 --> 00:10:08.076
và nói, "Đi trên mây sẽ rất tuyệt,

00:10:08.100 --> 00:10:09.251
tôi sẽ bay."

00:10:09.275 --> 00:10:12.350
"Cậu không thể phá luật hấp dẫn,
cậu không thể nào bay được."

00:10:12.374 --> 00:10:14.659
Ấy vậy mà, tự nhiên đã phát minh ra --

00:10:14.683 --> 00:10:16.690
rất nhiều lần khác nhau --

00:10:16.714 --> 00:10:17.921
các cách để bay.

NOTE Paragraph

00:10:18.368 --> 00:10:20.885
Tôi yêu nghiên cứu các loài
phá bỏ các nguyên tắc,

00:10:20.909 --> 00:10:24.538
vì mỗi lần chúng phá bỏ một nguyên tắc,
chúng lại phát minh ra một điều mới

00:10:24.562 --> 00:10:28.321
mà đã giúp chúng ta có thể có mặt ở đây
ngày hôm nay.

00:10:28.624 --> 00:10:30.894
Những loài vật này không có bản ghi nhớ.

00:10:30.918 --> 00:10:32.618
Chúng đã phá bỏ những nguyên tắc.

00:10:32.642 --> 00:10:35.437
Vì vậy nếu chúng ta nghiên cứu
những loài vật này,

00:10:35.461 --> 00:10:38.456
liệu việc nghiên cứu chúng thế nào
nên phá bỏ các nguyên tắc?

NOTE Paragraph

00:10:39.666 --> 00:10:43.054
Tôi nghĩ chúng ta cần làm mới lại
tinh thần muốn khám phá của ta.

00:10:43.440 --> 00:10:45.924
Thay vì đưa tự nhiên
vào phòng thí nghiệm của mình

00:10:45.948 --> 00:10:47.263
và tìm hiểu nó ở đó,

00:10:47.287 --> 00:10:48.993
chúng ta cần đưa khoa học của ta

00:10:49.017 --> 00:10:51.922
vào phòng thí nghiệm uy nghi này,
chính là tự nhiên,

00:10:51.946 --> 00:10:55.857
và ở đó, với những trang bị công nghệ
hiện đại của chúng ta,

00:10:55.881 --> 00:10:58.707
tìm hiểu mọi hình thái sự sống
chúng ta tìm được,

00:10:58.731 --> 00:11:01.724
và mọi thuộc tính sinh học mới
chúng ta có thể tìm được.

00:11:02.486 --> 00:11:06.640
Chúng ta thực sự có thể đem
sự thông minh của ta

00:11:06.664 --> 00:11:08.756
trở nên ngu ngốc lại --

00:11:08.780 --> 00:11:12.639
không manh mối trước sự bao la
của những ẩn số.

00:11:13.116 --> 00:11:14.477
Bởi vì sau tất cả,

00:11:14.501 --> 00:11:16.660
khoa học không thực sự là về kiến thức.

00:11:16.684 --> 00:11:19.425
Khoa học là về thiếu kiến thức.

00:11:19.449 --> 00:11:20.814
Đó là điều chúng ta làm.

NOTE Paragraph

00:11:20.838 --> 00:11:23.969
Antoine de Saint-Exupéry từng viết,

00:11:23.993 --> 00:11:25.794
"Nếu bạn muốn đóng một con tàu,

00:11:25.818 --> 00:11:27.762
thì đừng kêu gọi mọi người thu gom gỗ

00:11:27.786 --> 00:11:30.088
và đừng giao việc cho họ,

00:11:30.112 --> 00:11:34.206
mà hãy dạy cho họ sự mong mỏi
một đại dương bao la vô tận ..."

00:11:34.646 --> 00:11:36.350
Là một nhà khoa học, một giáo viên,

00:11:36.374 --> 00:11:38.335
tôi muốn diễn giải lại điều này

00:11:38.359 --> 00:11:41.517
rằng những nhà khoa học chúng tôi
cần dạy những học sinh của mình

00:11:41.541 --> 00:11:43.992
rằng cần có sự mong mỏi
đại dương bao la vô tận

00:11:44.016 --> 00:11:45.453
là sự thiếu kiến thức của ta.

00:11:46.768 --> 00:11:50.633
Loài tinh khôn chúng ta là loài duy nhất

00:11:50.657 --> 00:11:53.093
quyết tâm tìm hiểu về khoa học.

00:11:53.645 --> 00:11:55.779
Ta, như mọi loài khác
trên hành tinh này,

00:11:55.803 --> 00:12:00.294
là một phần của lịch sử
của sự sống trên hành tinh này.

00:12:00.989 --> 00:12:04.156
Và tôi nghĩ tôi hơi sai khi nói
rằng sự sống là một bí ẩn,

00:12:04.180 --> 00:12:06.891
vì tôi nghĩ rằng thực ra
sự sống là bí mật hé mở

00:12:06.915 --> 00:12:10.899
trong nghìn năm luôn ra hiệu
cho loài chúng ta để hiểu được nó.

NOTE Paragraph

00:12:11.344 --> 00:12:12.945
Vậy nên tôi hỏi các bạn:

00:12:12.969 --> 00:12:16.742
Chúng ta có phải cơ hội duy nhất
mà sự sống phải tự tìm hiểu?

00:12:17.053 --> 00:12:18.204
Và nếu đúng,

00:12:18.228 --> 00:12:19.958
chúng ta còn chờ cái quái gì nữa?

NOTE Paragraph

00:12:20.368 --> 00:12:21.569
Xin cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:12:21.593 --> 00:12:24.847
(Vỗ tay)