Chúng ta đã mất rất nhiều thời gian 
ở trường để học viết chính tả.

Và bọn trẻ bây giờ cũng đang
mất thời gian học chính tả như chúng ta.

Vì lẽ đó, tôi muốn nêu ra với mọi người
một vấn đề.

Chúng ta có cần học cách viết chính tả mới?

Tôi tin rằng chúng ta nên làm như thế.

Tốt hơn thế, ta nên
đơn giản hóa những gì đã học.

Cả vấn đề và câu trả lời đều không
mới lạ trong tiếng Tây Ban Nha.

Chúng đã và đang được tranh luận
trong suốt hàng thế kỷ qua.

Từ năm 1492, trong quyển sách ngữ pháp
tiếng Tây Ba Nha đầu tiên,

tác giả Antonio de Nebrija đã đưa ra
một quy luật rõ ràng và đơn giản:

"Vì thế, chúng ta phải viết như
những gì chúng ta phát âm,

và phát âm chúng như cách ta viết".

Mỗi âm đều tương ứng với một chữ cái,

mỗi chữ cái tương ứng với một âm,

và những chữ cái không tương ứng với
bất kỳ âm nào sẽ bị loại bỏ.

Quy luật này, theo phương pháp ngữ âm,

nói rằng từ ngữ cần được viết
như cách phát âm,

cả hai phải và không phải là gốc của chính tả 
như chúng ta thực tập hiện nay.

Vì tiếng Tây Ban Nha khác với tiếng khác

như tiếng Anh, Pháp...

luôn chống lại mạnh mẽ việc
cách viết chữ khác

với cách ta phát âm chúng.

Nhưng nay ta cũng không còn
theo cách viết dựa theo ngữ âm

vì vào thể kỉ 18, khi ta tiêu chuẩn
hóa cách viết,

một quy luật khác đã dẫn đường cho một
phần lớn của quyết định này.

Quy luật đó là từ nguyên học,

bảo rằng ta phải viết như những từ

đã được viết trong ngôn ngữ nguyên thủy,

trong tiếng Latin, Hy Lạp.

Đó là lý do ta có H câm,
chỉ viết mà không phát âm.

Và khác với mọi người vẫn thường nghĩ,
âm B và V trong tiếng TBN

không có phát âm khác nhau.

Đó là cách ta có những âm G,

mà đôi khi phát âm hơi thở ra
như từ "gente",

có lúc âm nghe trơn truộc
như từ "gato".

Tương tự là các âm C, S và Z,

ba chữ khi ở một vài vị trí thì
lại thành một âm,

nơi khác thì hai âm,
nhưng không bao giờ là ba âm.

Tôi không nói điều gì mà bạn chưa

biết từ kinh nghiệm bản thân.

Chúng ta đều đi học,

chúng ta đều dành một lượng lớn 
thời gian cho việc học,

một lượng lớn thời gian dùng bộ
não dể uốn nắng khi còn bé

để viết chính tả.

trong việc ghi nhớ các quy tắc chính tả
và những ngoại lệ.

Chúng ta hay được nghe nói nhiều 
cách, trực tiếp hay gián tiếp,

rằng trong chính tả

có một điều gì rất căn bản đối 
với sự trưởng thành của ta.

Nhưng tôi có cảm giác

rằng những giáo viên không tự hỏi tại sao
việc đó quan trọng đến vậy.

Thêm nữa, họ không hỏi câu hỏi trước đó,

Mục đích của việc đánh vần là gì?

Đánh vần có mục đích gì?

Sự thực là khi có ai đó hỏi họ 
câu hỏi này,

câu trả lời đơn giản hơn và ít quan trọng

hơn là ta thường nghĩ.

Chúng ta sử dụng đánh vần để thống nhất 
cách chúng ta viết,

cho mọi người cùng viết giống nhau.

Và để cho chúng ta hiểu nhau
dể hơn khi ta đọc.

Nhưng trai nguoc voi những khía cạnh khác
của ngôn ngữ,

như việc chấm câu, chẳng hạn,

trong chính tả ta không có
thể hiện tính cách cá nhân.

Trong cách chấm câu thì có.

Với dấu chấm, tôi có thể thay đổi 
ý nghĩa một cụm từ.

Với cách chấm câu,

tôi có thể áp đặt một nhịp điệu
đặc biệt cho những gì tôi viết,

nhưng tôi không thể
làm vậy với việc đánh vần.

Đối với chính tả chỉ có đúng hoặc sai,

tùy theo việc nó có tuân thủ
với các quy luật hiện hành.

Vậy thì có hợp lý hơn không
khi ta đơn giản hóa các qui tắc hiện hành

để có thể dễ dàng hơn để dạy, học,
và sử dụng chính tả một cách chính xác?

Có phải sẽ hợp lý hơn không nếu
ta đơn giản các qui luật hiện hành

để dành tất cả thời gian

chúng ta cống hiến ngày hôm nay
để dạy chính tả,

ta có thể cống hiến cho các
vấn đề khác về ngôn ngữ

mà sự phức tạp của chúng thật sự
xứng đáng với thời gian và công sức?

Điều tôi đề nghị không phải là
bãi bỏ chính tả,

và để mọi người muốn viết cách nào tùy họ.

Ngôn ngữ là công cụ sử dụng phổ biến,

vì vậy tôi thấy rằng

trên cơ bản ta phải sử dụng nó
theo các tiêu chuẩn chung.

Nhưng tôi cũng thấy quan trọng việc

những tiêu chuẩn chung phải càng 
đơn giản càng tốt,

vì khi ta đơn giản việc chính tả,

ta không làm giảm chất lượng.

khi chính tả được đơn giản,

chất lượng ngôn ngữ
không bị ảnh hưởng chút nào.

Tôi đang làm việc mỗi ngày với văn học
TBN Thời Vàng Son,

Tôi đọc Garcilaso, Cervantes,
Góngora, Quevedo,

những người đôi khi viết"hombre' thiếu H,

đôi khi viết "escribir" với V,

điều đó rõ ràng một cách tuyệt đối với tôi

rằng sự khác biệt giữa những văn bản đó
và chúng ta là một tục lệ,

hay đúng hơn là thiếu tục lệ
trong thời kỳ của họ.

Nhưng không thiếu chất lượng.

Nhưng để tôi quay lại với các bậc thầy,

vì họ là nhân vật chính trong 
câu chuyện này.

Trước đó, tôi đã đề cập một chút về
việc khăng khăng thiếu suy nghĩ

mà những thầy cô quấy nhiễu ta

về chuyện chính tả.

Nhưng sự thực là vì cách ta xử lý 
những việc trong cuộc sống,

nên điều này hoàn toàn hợp lý .

Trong xã hội chúng ta,

chính tả được xem là chỉ số đặc quyền

tách biệt người có văn hóa với người thô 
bạo, người có học với người vô học,

tùy vào ngữ cảnh khi viết.

Một người có thể kiếm được
việc làm hay không

vì viết đầy đủ hay thiếu một chữ H

Một người có thể trở thành đối tượng
bị nhạo báng công khai

khi đặt sai chỗ của chữ B.

Vì vậy, trong ngữ cảnh này,

tất nhiên là có lý để dành thời gian
cho việc chính tả.

Nhưng chúng ta không nên quên

rằng trải qua lịch sử dài của 
ngôn ngữ chúng ta,

luôn có các giáo viên

hoặc là những người liên quan tới việc
bắt đầu học viết

đã đề xuất việc cải tổ chính tả,

đã nhận ra rằng trong cách ta đánh vần

đôi lúc là một chướng ngại trong
việc truyền tải kiến thức.

Ví dụ, nói về trường hợp của chúng ta,

ông Sarmiento, cùng với Andrés Bello,
dẫn đầu cải cách chính tả lớn nhất

trong tiếng Tây Ban Nha,

xãy ra giữa thế kỷ 19 ở Chile.

Vậy tại sao ta không tiếp tục nhiệm vụ của
các bật thầy nầy

và bắt đầu cải tiến việc đánh vần
của chúng ta?

Tại đây, trong nhóm thân mật này có 10,000
người của chúng ta,

tôi muốn đưa ra

một số thay đổi mà tôi thấy có lý để ta 
bắt đầu thảo luận.

Hãy bỏ chữ H câm,

ở những chỗ mà ta viết âm H 
nhưng không phát âm,

cứ để trống khỏi viết gì.

(Vỗ tay)

Tôi khó mà tưởng tượng lý do 
cảm tưởng nào

có thể biện minh được
những rắc rối gây ra bởi âm H câm.

B và V, như ta đã nói,

chưa bao giờ được phân biệt trong tiếng 
Tây Ban Nha,

(Vỗ tay)

Hãy chọn một cái, cái nào cũng được.
Chúng ta có thể thảo luận về nó.

Mỗi người sẽ có sở thích của mình
và đưa ra lập luận.

Hãy giữ cái này, loại bỏ cái kia

G và J, hãy tách biệt vai trò của chúng

G nên giữ âm thanh trơn rõ,
như trong "gato", "mago" và "águila"

và J nên giữ là âm thanh có hơi ra,

như trong"jarabe," "jirafa,"
"gente," "argentino."

Trường hợp của C, S và Z thật là thú vị,

vì nó chỉ ra rằng những nguyên tắc 
ngữ âm chỉ là một cách hướng dẫn,

nhưng không phải là nguyên tắc tuyệt đối.

Trong một số trường hợp, sự khác biệt
khi phát âm cần được giải quyết.

Như tôi đã nói trước đây, C,S và Z,

đôi chỗ phù hợp với một âm,
đôi khi hai âm.

Nếu chúng bỏ bớt đi từ ba chữ cái đến hai
là điều tốt nhất.

Đôi với một số người, những
thay đổi này có vẻ hơi quá khích.

Chúng thực sự là không.

Học Viện Hoàng Gia Tây Ban Nha,
và tất cả học viện ngôn ngữ,

cũng tin rằng chính tả
cần được sửa đổi,

ngôn ngữ liên quan đến lịch sử,
truyền thống và phong tục,

nhưng đồng thời cũng là công cụ
thực dụng trong cuộc sống hàng ngày,

và đôi khi sự dính liền nầy với lịch sử, 
truyền thống và phong tục

trở thành một trở ngại cho việc sử dụng
chúng hiện tại.

Thật vậy, điều này giải thích thực tế

rằng ngôn ngữ chúng ta khác với các ngôn ngữ
các nước láng giềng,

trong lịch sử đã được 
chúng ta tự sửa đổi

Ví dụ, từ "ortographia" thành "ortografía,

Từ "theatro" sang "teatro",
Từ "quantidad" đến "cantidad"

Từ "symbolo" đến "símbolo".

Và một số âm câm của H đã từ từ
được lén lút gỡ bỏ.

Trong Tự điển của Học viện Hoàng gia,

"arpa" và "armonía" có thể viết
có hoặc không có H.

và mọi người đều ổn.

Hơn nữa tôi thấy rằng

đây là một thời điểm đặc biệt
thích hợp để có cuộc thảo luận này.

Ta thường được nghe rằng
ngôn ngữ luôn thay đổi bất ngờ

từ dưới lên trên,

rằng những người dùng là 
những người kết hợp từ ngữ mới

và thay đổi ngữ pháp.

Và người có quyền - đôi khi là học viện,

hoặc một tự điển,
hay là một bộ hành chính,

chấp nhận và kết hợp chúng
một thời gian lâu sau khi dùng.

Điều này chỉ đúng đối với một số
tần lớp của ngôn ngữ

Điều này đúng khi nói về từ ngữ,
trên cấp độ chữ.

Nó không đúng ở cấp độ ngữ pháp,

Và gần như, tôi sẽ nói là, điều đó 
không đúng khi nói về chính tả,

mà trong lich sử đã thay đổi 
từ trên đi xuống.

Các qui chế luôn luôn
đã được thiết lập

và đề xuất thay đổi bởi
những tổ chức.

Tại sao tôi nói đây là một thời điểm 
đặc biệt thích hợp?

Cho tới hôm nay,

văn viết luôn có nhiều hạn chế và 
riêng tư hơn lời nói.

Nhưng trong thời của chúng ta,
thời đại của mạng xã hội,

một cuộc cách mạng đang xảy ra.

Trước đây chưa từng có nhiều
người viết như bây giờ.

Chưa bao giờ có rất nhiều người viết cho 
rất nhiều người đọc.

Và ở trong mạng xã hội, lần đầu tiên,

ta thấy sự sử dụng chính tả một 
cách sáng tạo đại quy mô,

nơi mà ngay cả những người có trình độ
học vấn cao với sự đánh vần hoàn hảo,

khi sử dụng mạng xã hội,

họ hành xử như phần đông người 
sử dụng mạng xã hội vẫn hành xử.

Nghĩa là, họ ít kiểm tra lỗi chính tả

và họ dành ưu tiên cho tốc độ
và hiệu quả trong giao tiếp.

Hiện tại, ta thấy đó sự sử dụng
hỗn loạn, cá nhân hóa.

Nhưng tôi nghĩ chúng ta phải 
chú ý tới họ

vì có thể họ sẽ cho ta biết

rằng một kỷ nguyên tạo ra vị thế
mới cho viết lách,

tìm kiếm những qui tắc mới cho
việc viết văn.

Tôi nghĩ ta sẽ sai lầm
nếu từ chối, bỏ qua họ.

vì chúng ta xem họ như

triệu chứng của phân rã văn hóa 
của thời đại chúng ta.

Không, tôi nghĩ rằng ta phải quan sát,
tổ chức và phân phối họ

trong sự hướng dẫn thích ứng hơn
với nhu cầu của thời đại chúng ta.

Tôi có thể dự đoán một số phản đối.

Sẽ có những người nói rằng

nếu chúng ta đơn giản hóa việc đánh vần
chúng ta sẽ mất nguồn gốc.

Nói đúng ra, nếu chúng ta muốn
để bảo tồn nguồn gốc,

ta sẽ không đạt đươc bằng chính tả.

Chúng ta phải học tiếng Latin,
tiếng Hy Lạp, tiếng Ả Rập.

Với cách viết đơn giản, ta sẽ giữ lại
được nguồn gốc

ở những nơi chúng ta đang giữ bây giờ,
trong từ điển từ nguyên.

Còn một phản đối thứ hai sẽ đến
từ những người nói rằng:

"Nếu đơn giản hóa chính tả,

ta sẽ không phân biệt được

những nghĩa khác biệt trong cùng một từ."

Đó là sự thật, nhưng nó
không phải là một vấn đề.

Ngôn ngữ của ta có từ đồng nghĩa,
có những từ có nhiều hơn một ý nghĩa,

Nhưng chúng ta không nhầm lẫn

"banco" nơi chúng ta ngồi 
với "banco", nơi chúng ta gửi tiền,

Hay "traje" mà chúng ta mặc
với những thứ ta "trajimos."

Ở phần lớn các trường hợp,
ngữ cảnh sẽ xua tan nhầm lẫn.

Nhưng có một phản đối thứ ba.

Đối với tôi, đây là điều dễ hiểu nhất,
thậm chí là cảm động nhất,

là những người nói:
"Tôi không muốn thay đổi.

Tôi đã được nuôi dạy như thế này,
Tôi đã quen làm theo cách này,

Khi đọc một chữ được viết tắt,

tôi thấy nhức mắt lắm."

(Cười )

Phản đối này, đều có một phần nào
trong tất cả chúng ta.

Tôi nghĩ chúng ta nên làm gì?

Nên làm những việc luôn được làm
như những trường hợp nầy.

thay đổi những gì đang tiến tới,

trẻ em được dạy quy tắc mới.

Những ai không muốn thích nghi
vẫn có thể viết như thói quen,

và hy vọng, thời gian sẽ hàn gắn
các quy tắc mới đúng chỗ.

Mọi cuộc cải cách chính tả thành công
mà ảnh hưởng đến thói quen khó bỏ

đều nhờ có sự thận trọng, thỏa thuận,
kiên nhẫn và khoan dung.

Đồng thời, ta không thể cho phép
sự gắn bó với các tục lệ cũ

cản trở chúng ta tiến lên phía trước.

Lời tri ân tốt nhất mà chúng ta có thể 
trả cho quá khứ

Là để cải thiện những gì
nó đã cho chúng ta.

Vì vậy, tôi tin rằng ta phải
đạt được một thỏa thuận,

các học giả phải đạt được thỏa thuận,

và tẩy xóa những quy tắc
chính tả của chúng ta,

tất cả thói quen ta theo vì truyền
thống, ngay cả khi chúng đã vô dụng.

Tôi tin rằng nếu chúng ta
làm điều đó trong lỉnh vực

nhỏ nhưng rất quan trọng
trong ngôn ngữ

chúng ta sẽ để lại một tương lai
tốt hơn cho

các thế hệ kế tiếp

(Vỗ tay)