[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.12,0:00:05.25,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym, żebyście wyobrazili\Nsobie świat na nowo. Dialogue: 0,0:00:05.25,0:00:08.02,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym pokazać Wam\Nkilka map naszej planety, Dialogue: 0,0:00:08.04,0:00:10.78,Default,,0000,0000,0000,,które zostały przygotowane\Nprzez Bena Henniga. Dialogue: 0,0:00:10.80,0:00:12.33,Default,,0000,0000,0000,,Ukazują one planetę, Dialogue: 0,0:00:12.33,0:00:17.60,Default,,0000,0000,0000,,tak jak nikt z was\Njej przedtem nie widział. Dialogue: 0,0:00:17.64,0:00:22.46,Default,,0000,0000,0000,,To obraz, który jest \NPaństwu dobrze znany. Dialogue: 0,0:00:22.48,0:00:26.54,Default,,0000,0000,0000,,Ja urodziłem się \Nzanim to zdjęcie mogło powstać. Dialogue: 0,0:00:26.56,0:00:29.14,Default,,0000,0000,0000,,Podobno moje pierwsze słowa \Nto "Moona, Moona," Dialogue: 0,0:00:29.16,0:00:32.26,Default,,0000,0000,0000,,ale myślę, że to chyba fantazja mojej mamy Dialogue: 0,0:00:32.28,0:00:34.54,Default,,0000,0000,0000,,o tym, co jej kochane dziecko dostrzegło Dialogue: 0,0:00:34.56,0:00:38.74,Default,,0000,0000,0000,,na migoczącym, czarno białym telewizorze. Dialogue: 0,0:00:38.75,0:00:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Minęło dopiero kilka wieków Dialogue: 0,0:00:41.32,0:00:46.01,Default,,0000,0000,0000,,od kiedy większość myśli o \Nnaszej planecie jako o okrągłej kuli. Dialogue: 0,0:00:46.01,0:00:49.22,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy pierwszy raz \Nujrzeliśmy te zdjęcia w 1960 roku, Dialogue: 0,0:00:49.24,0:00:53.50,Default,,0000,0000,0000,,świat zmieniał się\Nw niewiarygodnym tempie. Dialogue: 0,0:00:54.21,0:00:58.35,Default,,0000,0000,0000,,W moim małym \Npolu dziedziny naukowej - geografii, Dialogue: 0,0:00:58.35,0:01:01.34,Default,,0000,0000,0000,,kartograf, który nazywał się Waldo Tobler, Dialogue: 0,0:01:01.36,0:01:03.90,Default,,0000,0000,0000,,rysował nowe mapy naszej planety. Dialogue: 0,0:01:03.92,0:01:05.42,Default,,0000,0000,0000,,\NTe mapy są aktualnie dostępne Dialogue: 0,0:01:05.44,0:01:08.14,Default,,0000,0000,0000,,i mam właśnie zamiar \Npokazać wam jedną z nich. Dialogue: 0,0:01:08.21,0:01:11.33,Default,,0000,0000,0000,,Ta mapa jest mapą świata, Dialogue: 0,0:01:11.33,0:01:14.14,Default,,0000,0000,0000,,ale to mapa, która wydaje Ci się Dialogue: 0,0:01:14.16,0:01:16.14,Default,,0000,0000,0000,,pewnie odrobinę dziwna. Dialogue: 0,0:01:16.20,0:01:20.02,Default,,0000,0000,0000,,Jest to mapa,\Nna której rozciągnięto miejsca. Dialogue: 0,0:01:20.04,0:01:24.74,Default,,0000,0000,0000,,Tak, że te które są \Ngęsto zaludnione są większe, Dialogue: 0,0:01:24.76,0:01:27.24,Default,,0000,0000,0000,,a obszary takie jak Sahara i Himalaye, Dialogue: 0,0:01:27.24,0:01:30.20,Default,,0000,0000,0000,,gdzie mieszka niewielu ludzi,\Nsą odpowiednio mniejsze. Dialogue: 0,0:01:30.49,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Każdy mieszkaniec Ziemi\Nma tu równy obszar do dyspozycji. Dialogue: 0,0:01:35.12,0:01:38.53,Default,,0000,0000,0000,,Miasta to świetliste punkty, Dialogue: 0,0:01:38.68,0:01:42.26,Default,,0000,0000,0000,,linie pokazują drogę\Npodmorskich kabli i szlaków handlowych. Dialogue: 0,0:01:42.28,0:01:45.94,Default,,0000,0000,0000,,Jedna szczególna linia,\Nktóra biegnie z chińskiego portu Dalian Dialogue: 0,0:01:45.96,0:01:47.66,Default,,0000,0000,0000,,przez Singapur, Dialogue: 0,0:01:47.68,0:01:49.42,Default,,0000,0000,0000,,przez Kanał Sueski, Dialogue: 0,0:01:49.44,0:01:51.78,Default,,0000,0000,0000,,przez Morze Śródziemne i wokół Rotterdamu. Dialogue: 0,0:01:51.80,0:01:53.67,Default,,0000,0000,0000,,Pokazuje ona drogę jaką przebywał Dialogue: 0,0:01:53.67,0:01:57.26,Default,,0000,0000,0000,,największy statek handlowy zeszłego roku. Dialogue: 0,0:01:57.28,0:02:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Statek, na który ładowano\Ntyle kontenerów z towarami, Dialogue: 0,0:02:03.32,0:02:05.18,Default,,0000,0000,0000,,że gdy je wyładować na ciężarówki. Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:10.18,Default,,0000,0000,0000,,i jechać nimi w konwoju, \Nmiałby on długość 100 km. Dialogue: 0,0:02:10.18,0:02:13.42,Default,,0000,0000,0000,,Oto jak bardzo obecnie \Nnasz świat jest połączony. Dialogue: 0,0:02:13.44,0:02:19.42,Default,,0000,0000,0000,,Oto jak wiele towaru \Nobecnie transportujemy. Dialogue: 0,0:02:19.44,0:02:22.18,Default,,0000,0000,0000,,I to tylko na jednym statku,\Nw czasie jednego rejsu, Dialogue: 0,0:02:22.20,0:02:23.40,Default,,0000,0000,0000,,w pięć tygodni. Dialogue: 0,0:02:24.88,0:02:29.65,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie żyją w miastach\Njuż od bardzo dawna, Dialogue: 0,0:02:29.65,0:02:31.86,Default,,0000,0000,0000,,ale większość z nas nie żyje w miastach. Dialogue: 0,0:02:31.88,0:02:35.02,Default,,0000,0000,0000,,To Çatalhöyük, \Njedno z pierwszych na świecie miast. Dialogue: 0,0:02:35.04,0:02:38.28,Default,,0000,0000,0000,,W swoim szczytowym okresie 9000 lat temu, Dialogue: 0,0:02:39.16,0:02:45.36,Default,,0000,0000,0000,,ludzie chodzili po dachach innych domów,\Naby dostać się do swojego. Dialogue: 0,0:02:46.08,0:02:49.38,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli przyjrzycie się \Ndokładnie mapie tego miasta Dialogue: 0,0:02:49.40,0:02:51.32,Default,,0000,0000,0000,,zobaczycie, że nie ma ono ulic, Dialogue: 0,0:02:52.28,0:02:54.96,Default,,0000,0000,0000,,bo ulice to coś,\Nco wymyślono dopiero później. Dialogue: 0,0:02:55.76,0:02:57.98,Default,,0000,0000,0000,,Świat się zmienia. Dialogue: 0,0:02:58.00,0:02:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Zmienia się metodą prób i błędów. Dialogue: 0,0:03:01.40,0:03:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Pracujemy powoli i stopniowo Dialogue: 0,0:03:04.32,0:03:06.12,Default,,0000,0000,0000,,nad tym, jak żyć w lepszy sposób. Dialogue: 0,0:03:07.48,0:03:12.48,Default,,0000,0000,0000,,Świat uległ ogromnie szybkiej zmianie. Dialogue: 0,0:03:13.60,0:03:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Tylko w ciągu ostatnich sześciu, \Nsiedmiu lub ośmiu pokoleń, Dialogue: 0,0:03:17.56,0:03:20.64,Default,,0000,0000,0000,,zdaliśmy sobie rzeczywiście sprawę z tego,\Nże jesteśmy gatunkiem. Dialogue: 0,0:03:21.84,0:03:24.40,Default,,0000,0000,0000,,Dopiero w ciągu ostatnich kilku dekad Dialogue: 0,0:03:25.24,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,mapa, taka jak ta mogła powstać. Dialogue: 0,0:03:30.24,0:03:34.44,Default,,0000,0000,0000,,Ta mapa to znów mapa światowej populacji,\Nale tym razem strzałki Dialogue: 0,0:03:35.56,0:03:41.22,Default,,0000,0000,0000,,wskazują jak rozprzestrzeniliśmy\Nsię po świecie z Afryki, Dialogue: 0,0:03:41.24,0:03:45.02,Default,,0000,0000,0000,,z szacowanymi datami \Nkiedy przybyliśmy na dany ląd. Dialogue: 0,0:03:47.68,0:03:51.54,Default,,0000,0000,0000,,Muszę przerysować tę mapę\Nco kilka miesięcy, Dialogue: 0,0:03:51.56,0:03:56.54,Default,,0000,0000,0000,,bo ktoś dokonuje odkrycia,\Nzmieniającego konkretną datę. Dialogue: 0,0:03:56.56,0:04:01.08,Default,,0000,0000,0000,,Uczymy się o sobie\Nz niewiarygodną prędkością. Dialogue: 0,0:04:03.60,0:04:04.80,Default,,0000,0000,0000,,I ulegamy zmianie. Dialogue: 0,0:04:06.64,0:04:08.90,Default,,0000,0000,0000,,Wiele zmian jest stopniowych. Dialogue: 0,0:04:08.92,0:04:10.42,Default,,0000,0000,0000,,To przyrost. Dialogue: 0,0:04:10.44,0:04:13.30,Default,,0000,0000,0000,,Nie zauważamy zmiany Dialogue: 0,0:04:13.32,0:04:15.14,Default,,0000,0000,0000,,bo mamy tylko krótkie życie, Dialogue: 0,0:04:15.16,0:04:17.76,Default,,0000,0000,0000,,70, 80, jeśli masz szczęście 90 lat. Dialogue: 0,0:04:18.56,0:04:20.58,Default,,0000,0000,0000,,Ten wykres pokazuje Wam Dialogue: 0,0:04:20.60,0:04:23.32,Default,,0000,0000,0000,,roczne tempo wzrostu\Nliczby ludności na świecie. Dialogue: 0,0:04:24.12,0:04:28.06,Default,,0000,0000,0000,,Było bardzo niskie do około 1850, Dialogue: 0,0:04:28.08,0:04:30.70,Default,,0000,0000,0000,,a następnie tempo wzrostu liczby ludności Dialogue: 0,0:04:30.72,0:04:31.96,Default,,0000,0000,0000,,zaczęło rosnąć. Dialogue: 0,0:04:31.97,0:04:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Tak, że mniej więcej \Nw czasie kiedy się urodziłem, Dialogue: 0,0:04:34.88,0:04:39.60,Default,,0000,0000,0000,,kiedy pierwszy raz zobaczyliśmy\Nzdjęcia naszej planety z Księżyca, Dialogue: 0,0:04:40.64,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,nasza globalna populacja \Nrosła w tempie dwóch procent rocznie. Dialogue: 0,0:04:45.44,0:04:49.40,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby od tamtego momentu\Nnadal rosła rocznie o 2 procent Dialogue: 0,0:04:50.60,0:04:53.44,Default,,0000,0000,0000,,przez okres kilku stuleci, Dialogue: 0,0:04:54.56,0:04:56.82,Default,,0000,0000,0000,,cała planeta byłaby pokryta Dialogue: 0,0:04:56.84,0:04:59.90,Default,,0000,0000,0000,,kipiącą masą ludzi Dialogue: 0,0:04:59.92,0:05:01.96,Default,,0000,0000,0000,,wszyscy stykający się ze sobą. Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:04.82,Default,,0000,0000,0000,,W 1968 ludzie byli przerażeni. Dialogue: 0,0:05:04.84,0:05:06.66,Default,,0000,0000,0000,,Przerażał ich wzrost populacji, Dialogue: 0,0:05:06.68,0:05:10.02,Default,,0000,0000,0000,,„bomba demograficzna”. Dialogue: 0,0:05:10.04,0:05:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Ale jeśli spojrzeć na koniec wykresu, Dialogue: 0,0:05:13.24,0:05:15.84,Default,,0000,0000,0000,,wzrost zaczął zwalniać. Dialogue: 0,0:05:16.72,0:05:18.10,Default,,0000,0000,0000,,Dekada - Dialogue: 0,0:05:18.12,0:05:21.58,Default,,0000,0000,0000,,lata 70. lata 80. lata 90., Dialogue: 0,0:05:21.60,0:05:23.84,Default,,0000,0000,0000,,a w tej dekadzie nawet szybciej - Dialogue: 0,0:05:24.60,0:05:26.01,Default,,0000,0000,0000,,nasz wzrost populacji spada. Dialogue: 0,0:05:26.01,0:05:27.50,Default,,0000,0000,0000,,Nasza planeta się stabilizuje. Dialogue: 0,0:05:27.52,0:05:30.54,Default,,0000,0000,0000,,Zbliżamy się do 9, \N10 lub 11 miliardów ludzi Dialogue: 0,0:05:30.56,0:05:31.80,Default,,0000,0000,0000,,pod koniec wieku. Dialogue: 0,0:05:32.40,0:05:35.74,Default,,0000,0000,0000,,W ramach tej zmiany można dostrzec tumult. Dialogue: 0,0:05:35.76,0:05:37.58,Default,,0000,0000,0000,,Można zobaczyć drugą wojnę światową. Dialogue: 0,0:05:37.60,0:05:40.99,Default,,0000,0000,0000,,Widać pandemię grypy z 1918 roku. Dialogue: 0,0:05:40.99,0:05:44.37,Default,,0000,0000,0000,,Widać klęskę głodu w Chinach\Nna przełomie lat 50. i 60. Dialogue: 0,0:05:44.40,0:05:47.20,Default,,0000,0000,0000,,Są to wydarzenia, \Nna których zwykle się koncentrujemy. Dialogue: 0,0:05:47.20,0:05:51.71,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tendencję, aby koncentrować się \Nna okropnych wydarzeniach z wiadomości, Dialogue: 0,0:05:51.73,0:05:54.34,Default,,0000,0000,0000,,a nie na stopniowej zmianie Dialogue: 0,0:05:54.36,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,i pozytywnych historiach. Dialogue: 0,0:05:57.48,0:05:59.18,Default,,0000,0000,0000,,Martwimy się o ludzi. Dialogue: 0,0:05:59.20,0:06:01.46,Default,,0000,0000,0000,,Martwimy się tym\Nile jest ludzi na świecie. Dialogue: 0,0:06:01.48,0:06:04.64,Default,,0000,0000,0000,,Martwimy się tym, \Njak można od ludzi uciec. Dialogue: 0,0:06:05.20,0:06:08.60,Default,,0000,0000,0000,,A to jest mapa świata,\Ngdzie im większy obszar, Dialogue: 0,0:06:09.76,0:06:14.14,Default,,0000,0000,0000,,tym dalej znajduje się on od ludzi. Dialogue: 0,0:06:14.16,0:06:18.10,Default,,0000,0000,0000,,Więc jeśli chcesz wiedzieć, gdzie się \Nudać aby uciec od wszystkich, Dialogue: 0,0:06:18.12,0:06:20.70,Default,,0000,0000,0000,,oto najlepsze miejsca. Dialogue: 0,0:06:20.72,0:06:23.54,Default,,0000,0000,0000,,I każdego roku,\Nobszary te stają się coraz większe, Dialogue: 0,0:06:23.56,0:06:26.82,Default,,0000,0000,0000,,bo co roku ludzie \Nco raz bardziej się skupiają. Dialogue: 0,0:06:26.84,0:06:28.30,Default,,0000,0000,0000,,Migrujemy do miast, Dialogue: 0,0:06:28.32,0:06:30.50,Default,,0000,0000,0000,,zagęszczenie ludzi wzrasta. Dialogue: 0,0:06:30.52,0:06:32.14,Default,,0000,0000,0000,,W Europie znów pojawiły się wilki Dialogue: 0,0:06:32.16,0:06:36.08,Default,,0000,0000,0000,,przemieszczają się na zachód,\Nprzez cały kontynent. Dialogue: 0,0:06:37.20,0:06:38.60,Default,,0000,0000,0000,,Nasz świat się zmienia. Dialogue: 0,0:06:40.92,0:06:42.24,Default,,0000,0000,0000,,Masz obawy. Dialogue: 0,0:06:43.68,0:06:48.58,Default,,0000,0000,0000,,To mapa, na której pokazano \Nstopień obfitości opadów na Ziemi. Dialogue: 0,0:06:48.60,0:06:50.30,Default,,0000,0000,0000,,Mamy już taką wiedzę. Dialogue: 0,0:06:50.32,0:06:54.10,Default,,0000,0000,0000,,I można spojrzeć na miejsce\Ngdzie było Çatalhöyük, Dialogue: 0,0:06:54.12,0:06:56.70,Default,,0000,0000,0000,,gdzie spotykają się 3 kontynenty:\NAfryka, Azja i Europa Dialogue: 0,0:06:56.72,0:06:59.68,Default,,0000,0000,0000,,i można zobaczyć,\Nże obecnie mieszka tam duża liczba ludzi Dialogue: 0,0:06:59.68,0:07:01.73,Default,,0000,0000,0000,,na obszarze z \Nbardzo małą ilością wody. Dialogue: 0,0:07:01.73,0:07:05.02,Default,,0000,0000,0000,,Widać też obszary,\Nz dużą ilością opadów deszczu. Dialogue: 0,0:07:05.04,0:07:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Teraz bardziej wyrafinowana mapa. Dialogue: 0,0:07:08.44,0:07:11.82,Default,,0000,0000,0000,,Gdzie na obszar nie wpływają ludzie, Dialogue: 0,0:07:11.84,0:07:14.06,Default,,0000,0000,0000,,lecz zasoby wody. Dialogue: 0,0:07:14.08,0:07:15.94,Default,,0000,0000,0000,,Możemy prześledzić miesięczne zmiany Dialogue: 0,0:07:15.96,0:07:17.62,Default,,0000,0000,0000,,w opadach Dialogue: 0,0:07:17.64,0:07:20.84,Default,,0000,0000,0000,,na obszarze całej planety. Dialogue: 0,0:07:21.92,0:07:25.22,Default,,0000,0000,0000,,Możecie zobaczyć jak pory deszczowe\Nprzesuwają się po kontynentach. Dialogue: 0,0:07:25.24,0:07:28.84,Default,,0000,0000,0000,,Prawie wydaje się,\Nże planeta ma bijące serce. Dialogue: 0,0:07:29.72,0:07:34.24,Default,,0000,0000,0000,,A wszystko to stało się\Nmożliwe do pokazania Dialogue: 0,0:07:34.92,0:07:36.70,Default,,0000,0000,0000,,jedynie w czasie mojego życia. Dialogue: 0,0:07:36.72,0:07:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Możemy zobaczyć gdzie żyjemy. Dialogue: 0,0:07:40.64,0:07:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Mamy wystarczającą ilość wody. Dialogue: 0,0:07:43.39,0:07:48.12,Default,,0000,0000,0000,,To jest mapa pokazująca na jakich\Nobszarach uprawiamy nasze jedzenie. Dialogue: 0,0:07:49.28,0:07:53.72,Default,,0000,0000,0000,,To obszary, z których pozyskujemy\Nnajwięcej ryżu i kukurydzy. Dialogue: 0,0:07:54.51,0:07:58.62,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie obawiają się, że nie będzie\Nwystarczająco dużo żywności, ale wiemy, Dialogue: 0,0:07:58.64,0:08:03.42,Default,,0000,0000,0000,,że gdybyśmy jedli mniej mięsa\Ni hodowali mniej zwierząt Dialogue: 0,0:08:03.44,0:08:05.86,Default,,0000,0000,0000,,żywności starczyłoby dla wszystkich. Dialogue: 0,0:08:05.88,0:08:11.34,Default,,0000,0000,0000,,Dopóki myślimy o sobie\Njako o jednej grupie ludzi. Dialogue: 0,0:08:12.12,0:08:14.56,Default,,0000,0000,0000,,I wiemy też, Dialogue: 0,0:08:14.58,0:08:17.34,Default,,0000,0000,0000,,o tym, jakie błędy popełniamy\Nw dzisiejszych czasach. Dialogue: 0,0:08:21.72,0:08:24.56,Default,,0000,0000,0000,,Widzieliście już przedtem tą mapę świata. Dialogue: 0,0:08:26.78,0:08:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Jest to mapa Dialogue: 0,0:08:29.70,0:08:32.88,Default,,0000,0000,0000,,powstała przez \Npołączenie zdjęć satelitarnych, Dialogue: 0,0:08:32.88,0:08:34.70,Default,,0000,0000,0000,,Pamiętacie zdjęcie na początku, Dialogue: 0,0:08:34.70,0:08:37.48,Default,,0000,0000,0000,,tam było widać satelity. Dialogue: 0,0:08:37.48,0:08:39.84,Default,,0000,0000,0000,,Mapa pokazuje jak Ziemia wygląda nocą. Dialogue: 0,0:08:43.95,0:08:46.95,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zazwyczaj widzicie mapę, Dialogue: 0,0:08:46.95,0:08:50.36,Default,,0000,0000,0000,,normalną mapę, do której \Nwiększość z Was jest przyzwyczajona. Dialogue: 0,0:08:50.36,0:08:53.27,Default,,0000,0000,0000,,Myślicie, że widzicie mapę\Ntego gdzie żyją ludzie. Dialogue: 0,0:08:53.86,0:08:56.39,Default,,0000,0000,0000,,Tam gdzie świecą się światła,\Ntam żyją ludzie. Dialogue: 0,0:08:57.40,0:08:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Ale tu, na tej mapie Dialogue: 0,0:09:00.43,0:09:03.42,Default,,0000,0000,0000,,znów zmieniliśmy jej normalne kształty Dialogue: 0,0:09:05.62,0:09:10.30,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj każde miejsce ma\Nidentyczną gęstość zaludnienia. Dialogue: 0,0:09:10.41,0:09:12.21,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli obszar nie ma ludzi, Dialogue: 0,0:09:12.21,0:09:13.79,Default,,0000,0000,0000,,to go zmniejszamy Dialogue: 0,0:09:13.79,0:09:15.44,Default,,0000,0000,0000,,tak bardzo, że znika. Dialogue: 0,0:09:16.09,0:09:18.74,Default,,0000,0000,0000,,Więc pokazujemy wszystkich ludzi Dialogue: 0,0:09:18.74,0:09:20.41,Default,,0000,0000,0000,,w sposób jednakowo widoczny. Dialogue: 0,0:09:20.94,0:09:25.02,Default,,0000,0000,0000,,Teraz, światła już nie pokazują,\Ngdzie żyją ludzie, Dialogue: 0,0:09:25.02,0:09:26.28,Default,,0000,0000,0000,,bo ludzie są wszędzie. Dialogue: 0,0:09:26.28,0:09:29.47,Default,,0000,0000,0000,,Teraz światła na mapie, Dialogue: 0,0:09:29.47,0:09:32.08,Default,,0000,0000,0000,,światła w Londynie, \Nświatła w Kairze, światła w Tokio, Dialogue: 0,0:09:32.08,0:09:34.61,Default,,0000,0000,0000,,światła na wschodnim wybrzeżu\NStanów Zjednoczonych, Dialogue: 0,0:09:34.61,0:09:37.90,Default,,0000,0000,0000,,światła pokazać, gdzie żyją ludzie, którzy Dialogue: 0,0:09:37.99,0:09:41.11,Default,,0000,0000,0000,,są tak rozrzutni w gospodarownaniu energią Dialogue: 0,0:09:41.11,0:09:42.73,Default,,0000,0000,0000,,że mogą sobie pozwolić Dialogue: 0,0:09:42.84,0:09:44.83,Default,,0000,0000,0000,,na wydawanie pieniędzy Dialogue: 0,0:09:44.83,0:09:49.11,Default,,0000,0000,0000,,aby mieć światła \Nrozjaśniające niebo tak bardzo, Dialogue: 0,0:09:49.11,0:09:51.77,Default,,0000,0000,0000,,że satelity mogą zrobić takie zdjęcie. Dialogue: 0,0:09:52.72,0:09:55.60,Default,,0000,0000,0000,,Obszary, które są na mapie ciemne Dialogue: 0,0:09:55.60,0:10:00.04,Default,,0000,0000,0000,,to obszary, gdzie albo ludzie \Nnie mają dostępu do takiej ilości energii, Dialogue: 0,0:10:01.08,0:10:02.79,Default,,0000,0000,0000,,albo gdzie mają, Dialogue: 0,0:10:02.79,0:10:07.62,Default,,0000,0000,0000,,ale nauczyli się by jej tak nie marnować. Dialogue: 0,0:10:07.62,0:10:12.06,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli mógłbym pokazać Wam tą mapę,\Njak zmienia się w czasie Dialogue: 0,0:10:12.06,0:10:15.68,Default,,0000,0000,0000,,to widać, że Tokio rzeczywiście\Nstało się ciemniejsze, Dialogue: 0,0:10:15.68,0:10:18.75,Default,,0000,0000,0000,,bo od czasu tsunami w Japonii Dialogue: 0,0:10:18.75,0:10:22.93,Default,,0000,0000,0000,,Japonia musiała polegać \Nna energii elektrycznej mniejszej o 1/4 Dialogue: 0,0:10:22.96,0:10:24.96,Default,,0000,0000,0000,,bo wyłączyła elektrownie atomowe. Dialogue: 0,0:10:25.98,0:10:28.08,Default,,0000,0000,0000,,I świat się przez to nie skończył. Dialogue: 0,0:10:28.08,0:10:31.36,Default,,0000,0000,0000,,Po prostu było mniej światła. Dialogue: 0,0:10:33.32,0:10:36.30,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje ogromna liczba Dialogue: 0,0:10:36.32,0:10:38.76,Default,,0000,0000,0000,,dobrych newsów na świecie. Dialogue: 0,0:10:39.88,0:10:43.30,Default,,0000,0000,0000,,Śmiertelność niemowląt spada, Dialogue: 0,0:10:43.32,0:10:47.78,Default,,0000,0000,0000,,i spada w niewiarygodnym tempie. Dialogue: 0,0:10:47.92,0:10:50.09,Default,,0000,0000,0000,,Kilka lat temu, Dialogue: 0,0:10:50.24,0:10:54.18,Default,,0000,0000,0000,,liczba dzieci umierających\Nw pierwszym roku życia na świecie Dialogue: 0,0:10:54.20,0:10:58.58,Default,,0000,0000,0000,,spadła o 5 procent w ciągu\Nzaledwie jednego roku. Dialogue: 0,0:10:58.91,0:11:02.10,Default,,0000,0000,0000,,Co raz więcej dzieci idzie do szkoły, Dialogue: 0,0:11:02.12,0:11:04.74,Default,,0000,0000,0000,,uczy się czytać, pisać, Dialogue: 0,0:11:04.76,0:11:07.58,Default,,0000,0000,0000,,ma połączenie z Internetem, Dialogue: 0,0:11:07.60,0:11:10.62,Default,,0000,0000,0000,,idzie na uniwersytet. Dialogue: 0,0:11:10.64,0:11:15.76,Default,,0000,0000,0000,,Więcej niż kiedykolwiek wcześniej. Dialogue: 0,0:11:15.78,0:11:20.59,Default,,0000,0000,0000,,Obecnie największa liczba \Nmłodych ludzi idących na uniwersytet Dialogue: 0,0:11:20.59,0:11:23.16,Default,,0000,0000,0000,,to kobiety, a nie mężczyźni. Dialogue: 0,0:11:23.16,0:11:27.06,Default,,0000,0000,0000,,Mogę wymieniać dobre wiadomości,\Njedna po drugiej Dialogue: 0,0:11:27.08,0:11:29.70,Default,,0000,0000,0000,,o tym, co jest coraz lepsze w świecie. Dialogue: 0,0:11:30.10,0:11:33.12,Default,,0000,0000,0000,,Choć mamy skłonności do koncentracji Dialogue: 0,0:11:33.88,0:11:36.62,Default,,0000,0000,0000,,na złych wiadomościach,\Nktórych skutki są natychmiastowe. Dialogue: 0,0:11:36.64,0:11:39.84,Default,,0000,0000,0000,,Rebecca Solnit ujeła to znakomicie Dialogue: 0,0:11:41.16,0:11:45.44,Default,,0000,0000,0000,,wyjaśniając: "Stopniowy przyrost zmian,\N Dialogue: 0,0:11:45.46,0:11:48.84,Default,,0000,0000,0000,,które mogą stanowić postęp\Nczynią naszą erę Dialogue: 0,0:11:48.84,0:11:52.18,Default,,0000,0000,0000,,dramatycznie różną od przeszłości"- Dialogue: 0,0:11:52.20,0:11:55.25,Default,,0000,0000,0000,,Przeszłość była znacznie\Nbardziej stabilna. Dialogue: 0,0:11:55.64,0:12:00.62,Default,,0000,0000,0000,,"Kontrast zasłonięte przez niesceniczną\Ncharakter stopniowej transformacji, Dialogue: 0,0:12:00.64,0:12:03.60,Default,,0000,0000,0000,,przerywane okazjonalnego zgiełku. " Dialogue: 0,0:12:04.32,0:12:06.68,Default,,0000,0000,0000,,Czasami straszne rzeczy się zdarzają. Dialogue: 0,0:12:07.44,0:12:10.18,Default,,0000,0000,0000,,Widzicie w telewizji te okropne rzeczy, Dialogue: 0,0:12:10.20,0:12:13.86,Default,,0000,0000,0000,,w wiadomościach, każdej nocy w tygodniu. Dialogue: 0,0:12:13.88,0:12:17.86,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówi się o spowolnieniu\Nprzyrostu ludności. Dialogue: 0,0:12:17.88,0:12:20.90,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówi się o świecie \Ncoraz bardziej ze sobą powiązanym. Dialogue: 0,0:12:20.92,0:12:24.58,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówi się o tym,\Nże lepiej rozumiemy świat. Dialogue: 0,0:12:24.60,0:12:27.74,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówi się o tym, jak uczymy się Dialogue: 0,0:12:27.76,0:12:30.22,Default,,0000,0000,0000,,tracić mniej i mniej konsumować. Dialogue: 0,0:12:30.24,0:12:32.16,Default,,0000,0000,0000,,To moja ostatnia mapa. Dialogue: 0,0:12:32.36,0:12:38.08,Default,,0000,0000,0000,,Na tej mapie, usuneliśmy morza i oceany Dialogue: 0,0:12:38.15,0:12:42.56,Default,,0000,0000,0000,,Teraz po prostu patrzycie\Nna 7,4 miliarda ludzi. Dialogue: 0,0:12:42.57,0:12:44.76,Default,,0000,0000,0000,,Mapę sporządzono w zgodzie ze Dialogue: 0,0:12:44.76,0:12:46.89,Default,,0000,0000,0000,,stosunkiem liczby ludności na świecie. Dialogue: 0,0:12:46.89,0:12:49.58,Default,,0000,0000,0000,,Patrzycie na ponad miliard\Nludzi w Chinach, Dialogue: 0,0:12:49.58,0:12:52.06,Default,,0000,0000,0000,,i można zobaczyć największe\Nmiasto w Chinach, Dialogue: 0,0:12:52.06,0:12:53.60,Default,,0000,0000,0000,,ale nie znam nawet jego nazwy. Dialogue: 0,0:12:54.30,0:12:55.75,Default,,0000,0000,0000,,Widać, że Indie Dialogue: 0,0:12:55.75,0:12:58.60,Default,,0000,0000,0000,,są w centrum tego świata. Dialogue: 0,0:12:58.66,0:13:02.44,Default,,0000,0000,0000,,Widać, że Europa jest na skraju. Dialogue: 0,0:13:02.46,0:13:05.07,Default,,0000,0000,0000,,A my dzisiaj, tutaj w Exeter Dialogue: 0,0:13:05.09,0:13:08.78,Default,,0000,0000,0000,,jesteśmy na samym brzegu planety. Dialogue: 0,0:13:08.91,0:13:11.46,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy na maleńkim skrawku skały Dialogue: 0,0:13:11.46,0:13:12.98,Default,,0000,0000,0000,,\Nna skraju Europy, Dialogue: 0,0:13:13.33,0:13:16.72,Default,,0000,0000,0000,,który zawiera mniej niż jeden procent Dialogue: 0,0:13:16.76,0:13:18.48,Default,,0000,0000,0000,,dorosłych z całego świata, Dialogue: 0,0:13:18.49,0:13:20.38,Default,,0000,0000,0000,,i mniej niż pół procent Dialogue: 0,0:13:20.52,0:13:22.47,Default,,0000,0000,0000,,dzieci. Dialogue: 0,0:13:23.69,0:13:28.19,Default,,0000,0000,0000,,Żyjemy w świecie który się stabilizuje,\Nulega urbanizacji, Dialogue: 0,0:13:28.19,0:13:29.38,Default,,0000,0000,0000,,starzeje się, Dialogue: 0,0:13:29.46,0:13:32.24,Default,,0000,0000,0000,,jest coraz bardziej połaczony Dialogue: 0,0:13:32.25,0:13:37.37,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje wiele, wiele rzeczy \Nktórych można się obawiać, Dialogue: 0,0:13:37.40,0:13:42.68,Default,,0000,0000,0000,,ale nie ma potrzeby, abyśmy \Nobawiali się siebie nawzajem aż tak bardzo Dialogue: 0,0:13:42.71,0:13:47.20,Default,,0000,0000,0000,,jak się obawiamy. Musimy dostrzec,\Nże obecnie żyjemy w nowym świecie. Dialogue: 0,0:13:47.24,0:13:49.05,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo Wam dziękuję. Dialogue: 0,0:13:49.05,0:13:50.27,Default,,0000,0000,0000,,(Oklaski)