[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.76,0:00:03.46,Default,,0000,0000,0000,,26 Ocak 2013 günü,
Dialogue: 0,0:00:03.48,0:00:06.98,Default,,0000,0000,0000,,El-Kaide'li militan grup, Sahra Çölü'nün\Ngüney kıyısında bulunan
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Timbuktu antik kentine girdi.
Dialogue: 0,0:00:09.64,0:00:14.26,Default,,0000,0000,0000,,Orada bir orta çağ kütüphanesinde\Nbulunan, Arapça ve
Dialogue: 0,0:00:14.28,0:00:17.06,Default,,0000,0000,0000,,çeşitli Afrika dillerinde,\Nastronomiden coğrafyaya,
Dialogue: 0,0:00:17.08,0:00:22.82,Default,,0000,0000,0000,,tarihten tıbba kadar uzanan\Nkonularda yazılı, belki de sertleşme sorunu
Dialogue: 0,0:00:22.84,0:00:24.54,Default,,0000,0000,0000,,tedavisi hakkında yazılmış ilk
Dialogue: 0,0:00:24.56,0:00:28.48,Default,,0000,0000,0000,,kitabı da içerisinde barındıran,\N30.000 el yazmasını ateşe verdiler.
Dialogue: 0,0:00:29.76,0:00:31.06,Default,,0000,0000,0000,,Batıda bilinmeyen,
Dialogue: 0,0:00:31.08,0:00:34.50,Default,,0000,0000,0000,,bu tüm kıtanın bilgi\Nbirikimiydi ve
Dialogue: 0,0:00:34.52,0:00:38.60,Default,,0000,0000,0000,,aynı zamanda Afrika'nın olmadığını\Ndüşündüğü anda sesi olduğuydu.
Dialogue: 0,0:00:39.48,0:00:41.98,Default,,0000,0000,0000,,Olayı gören Bamako belediye başkanı,\Nel yazmalarının
Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:43.94,Default,,0000,0000,0000,,yakılmasının "dünya kültür mirasına
Dialogue: 0,0:00:43.96,0:00:46.20,Default,,0000,0000,0000,,karşı bir suç olduğunu." belirtti.
Dialogue: 0,0:00:46.88,0:00:48.42,Default,,0000,0000,0000,,Ve haklıydı da--
Dialogue: 0,0:00:48.44,0:00:51.88,Default,,0000,0000,0000,,ya da gerçekte yalan söylediği durumu\Nolmasaydı haklı olabilirdi.
Dialogue: 0,0:00:52.56,0:00:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Aslında olan, Afrikalı bilimciler
Dialogue: 0,0:00:55.32,0:00:59.46,Default,,0000,0000,0000,,eski kitapları rastgele bir\Nseçimle toplayıp geriye kalanları
Dialogue: 0,0:00:59.48,0:01:01.98,Default,,0000,0000,0000,,teröristlerin yakması için bırakmasıydı.
Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.94,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, Mali'nin başkenti Bamako'da,
Dialogue: 0,0:01:04.96,0:01:06.34,Default,,0000,0000,0000,,varlığı yalanlanan,\Nbu saklı
Dialogue: 0,0:01:06.36,0:01:08.46,Default,,0000,0000,0000,,koleksiyon,\Nyüksek rutubetten çürümekte.
Dialogue: 0,0:01:08.48,0:01:10.34,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ise türlü dolaplar sayesinde
Dialogue: 0,0:01:10.36,0:01:12.10,Default,,0000,0000,0000,,kurtarılanlar çevre şartlarından
Dialogue: 0,0:01:12.12,0:01:13.36,Default,,0000,0000,0000,,dolayı tehlike altında.
Dialogue: 0,0:01:14.20,0:01:16.62,Default,,0000,0000,0000,,Ancak sadece Afrika ve dünyanın
Dialogue: 0,0:01:16.64,0:01:18.94,Default,,0000,0000,0000,,ücra köşelerindeki değil,
Dialogue: 0,0:01:18.96,0:01:23.26,Default,,0000,0000,0000,,ana yerlerde bulunan dünya kültür \Ntarihini değiştirebilecek el yazmaları da
Dialogue: 0,0:01:23.28,0:01:24.80,Default,,0000,0000,0000,,tehlike altında.
Dialogue: 0,0:01:25.92,0:01:30.66,Default,,0000,0000,0000,,Bir kaç yıl önce, Avrupa araştırma\Nkütüphaneleri için çalışma yürüttüm
Dialogue: 0,0:01:30.68,0:01:32.94,Default,,0000,0000,0000,,ve şunu keşfettim;\Nen az 60.000
Dialogue: 0,0:01:32.96,0:01:36.18,Default,,0000,0000,0000,,el yazmasının
Dialogue: 0,0:01:36.20,0:01:37.82,Default,,0000,0000,0000,,öncelikli olarak 1500'ü
Dialogue: 0,0:01:37.84,0:01:40.78,Default,,0000,0000,0000,,su hasarından, renk solmasından,\Nküflenmeden ve kimyasal
Dialogue: 0,0:01:40.80,0:01:44.78,Default,,0000,0000,0000,,maddelerden dolayı okunamaz halde.
Dialogue: 0,0:01:44.80,0:01:47.78,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek rakam bunun iki katı kadarı
Dialogue: 0,0:01:47.80,0:01:49.98,Default,,0000,0000,0000,,ve Rönesans el yazmaları, modern
Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:52.62,Default,,0000,0000,0000,,el yazmaları ve haritalar gibi kültürel
Dialogue: 0,0:01:52.64,0:01:55.76,Default,,0000,0000,0000,,miras objelerini işin\Niçine katmıyoruz bile.
Dialogue: 0,0:01:57.96,0:02:00.42,Default,,0000,0000,0000,,Peki eğer bu kaybolan ve gizli eserleri
Dialogue: 0,0:02:00.44,0:02:05.78,Default,,0000,0000,0000,,kurtarabilecek bir teknolojimiz\Nolsaydı ne olurdu?
Dialogue: 0,0:02:05.80,0:02:10.22,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişteki gizli kalan, yüzlerce,\Nbinlerce yıllık metinlerin,
Dialogue: 0,0:02:10.24,0:02:13.18,Default,,0000,0000,0000,,dünya çapında,\Ntarihi bilgilerimizi radikalce
Dialogue: 0,0:02:13.20,0:02:16.24,Default,,0000,0000,0000,,nasıl değiştirebileceğini hayal edin.
Dialogue: 0,0:02:18.28,0:02:22.30,Default,,0000,0000,0000,,Keşfedebileceğimiz gizli klasiklerin\Nedebi, tarihi, felsefi,
Dialogue: 0,0:02:22.32,0:02:25.66,Default,,0000,0000,0000,,müzikal ilkelerin--\Nya da daha etkili bir biçimde,
Dialogue: 0,0:02:25.68,0:02:27.12,Default,,0000,0000,0000,,kültürel kimliklerimizi
Dialogue: 0,0:02:27.84,0:02:31.38,Default,,0000,0000,0000,,yeniden tanımlayarak,\Ninsanlar ve kültürler arasında
Dialogue: 0,0:02:31.40,0:02:34.76,Default,,0000,0000,0000,,yeni köprüler oluşturduğunu hayal edin.
Dialogue: 0,0:02:35.52,0:02:38.06,Default,,0000,0000,0000,,Bu soruları bana, metin bilimcilerin\N
Dialogue: 0,0:02:38.08,0:02:40.90,Default,,0000,0000,0000,,arasında bulunan bir orta çağ alimi,
Dialogue: 0,0:02:40.92,0:02:42.72,Default,,0000,0000,0000,,bir metin okuyucusu yöneltti.
Dialogue: 0,0:02:44.12,0:02:46.42,Default,,0000,0000,0000,,"Okuyucu" ne kadar da tatminsiz\Nbir kelime.
Dialogue: 0,0:02:46.44,0:02:49.02,Default,,0000,0000,0000,,Benim açımdan, koltukta boş boş oturup,\Nbilginin ona
Dialogue: 0,0:02:49.04,0:02:51.46,Default,,0000,0000,0000,,küçük bir kutuda gelmesini\N
Dialogue: 0,0:02:51.48,0:02:53.78,Default,,0000,0000,0000,,bekleyen birinin,\Nhareketsizliğinin
Dialogue: 0,0:02:53.80,0:02:55.50,Default,,0000,0000,0000,,resmini yansıtıyor.
Dialogue: 0,0:02:55.52,0:02:58.54,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişte keşfedilmemiş bir ülkede
Dialogue: 0,0:02:58.56,0:03:01.74,Default,,0000,0000,0000,,gizli yazıtları arayan \Nbir maceracı olsaydı
Dialogue: 0,0:03:01.76,0:03:04.16,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar da iyi olabilirdi.
Dialogue: 0,0:03:05.36,0:03:07.80,Default,,0000,0000,0000,,Akademisyen olarak, sadece\Nbir okuyucuydum.
Dialogue: 0,0:03:08.56,0:03:10.98,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların yüzlerce yıldır\Nokuyup, öğrettiği
Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:14.14,Default,,0000,0000,0000,,Virgil, Ovid, Chaucer, Petrarch--
Dialogue: 0,0:03:14.16,0:03:17.18,Default,,0000,0000,0000,,gibi benzer klasikleri okudum ve öğredim.
Dialogue: 0,0:03:17.20,0:03:19.54,Default,,0000,0000,0000,,Yayınladığım her bilimsel makaleyle,
Dialogue: 0,0:03:19.56,0:03:22.76,Default,,0000,0000,0000,,insanlığın bilgi birikimine ufak ufak\Nkatkı sağladım.
Dialogue: 0,0:03:24.76,0:03:26.34,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişte olmak istediğim şey
Dialogue: 0,0:03:26.36,0:03:28.46,Default,,0000,0000,0000,,bir arkeolojist,
Dialogue: 0,0:03:28.48,0:03:30.06,Default,,0000,0000,0000,,bir bilgi kaşifi,
Dialogue: 0,0:03:30.08,0:03:31.98,Default,,0000,0000,0000,,bir kırbaçsız Indiana Jones olmaktı--
Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:33.50,Default,,0000,0000,0000,,ya da aslında kırbaçlı.
Dialogue: 0,0:03:33.52,0:03:34.74,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:03:34.76,0:03:38.46,Default,,0000,0000,0000,,Bunu sadece kendim için değil\Nöğrencilerim içinde istedim.
Dialogue: 0,0:03:38.48,0:03:42.38,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle altı yıl sonra kariyer\Ngidişatını değiştirdim.
Dialogue: 0,0:03:42.40,0:03:45.42,Default,,0000,0000,0000,,Bir zaman, Avrupa Orta Çağı'nın\Nhiç düzenlenmemiş,
Dialogue: 0,0:03:45.44,0:03:48.30,Default,,0000,0000,0000,,son önemli uzun şiiri olan \N"The Chess of Love,"
Dialogue: 0,0:03:48.32,0:03:49.94,Default,,0000,0000,0000,,üzerinde çalıştım.
Dialogue: 0,0:03:49.96,0:03:52.98,Default,,0000,0000,0000,,Düzeltilememişti çünkü var olan\Ntek el yazması, 2. Dünya Savaşı
Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.26,Default,,0000,0000,0000,,esnasında gerçekleşen Dresden\Nbombalaması sırasında
Dialogue: 0,0:03:56.28,0:03:57.50,Default,,0000,0000,0000,,kötü bir biçimde
Dialogue: 0,0:03:57.52,0:04:00.40,Default,,0000,0000,0000,,hasar görüp, yitirildiği bilimciler\Ntarafından bildirilmişti.
Dialogue: 0,0:04:01.40,0:04:04.86,Default,,0000,0000,0000,,Beş yıl boyunca, morötesi lambasıyla\Nyazmaların kalıntılarını
Dialogue: 0,0:04:04.88,0:04:06.78,Default,,0000,0000,0000,,kurtarmaya çalıştım ve
Dialogue: 0,0:04:06.80,0:04:09.22,Default,,0000,0000,0000,,teknolojinin el verdiği ölçüde,
Dialogue: 0,0:04:09.24,0:04:10.62,Default,,0000,0000,0000,,bu konuda ilerledim.
Dialogue: 0,0:04:10.64,0:04:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Yani çoğu insanın yaptığını yaptım.
Dialogue: 0,0:04:12.76,0:04:14.78,Default,,0000,0000,0000,,İnternet üzerinden,
Dialogue: 0,0:04:14.80,0:04:16.54,Default,,0000,0000,0000,,ünlü Yunan matematikçi Arşimet'in,
Dialogue: 0,0:04:16.56,0:04:21.14,Default,,0000,0000,0000,,13. yüzyılda palimpsestlerinden \Nkayıp iki eseri,
Dialogue: 0,0:04:21.16,0:04:24.06,Default,,0000,0000,0000,,çok bantlı görüntüleme kullanarak
Dialogue: 0,0:04:24.08,0:04:25.62,Default,,0000,0000,0000,,nasıl kurtarıldığını öğrendim.
Dialogue: 0,0:04:25.64,0:04:28.92,Default,,0000,0000,0000,,Palimpsest, silinmiş ve \Nüzeri tekrar yazılmış el yazmasıdır.
Dialogue: 0,0:04:30.20,0:04:31.46,Default,,0000,0000,0000,,Ve birdenbire,
Dialogue: 0,0:04:31.48,0:04:34.54,Default,,0000,0000,0000,,Arşimet palimpsest projelesinin
Dialogue: 0,0:04:34.56,0:04:36.78,Default,,0000,0000,0000,,baş görüntüleme bilimcisi,
Dialogue: 0,0:04:36.80,0:04:38.30,Default,,0000,0000,0000,,Profesör Roger Easton'a\Nplan
Dialogue: 0,0:04:38.32,0:04:40.14,Default,,0000,0000,0000,,ve talep yazısı\Nyazmaya karar verdim.
Dialogue: 0,0:04:40.16,0:04:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Aslında sürpriz olan, bana geri döndü.
Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.66,Default,,0000,0000,0000,,Onunda yardımıyla, ABD'den, \Ntaşınabilir bir
Dialogue: 0,0:04:47.68,0:04:51.70,Default,,0000,0000,0000,,çoklu bant laboratuvarı inşa etmek \Niçin teminat aldım.
Dialogue: 0,0:04:51.72,0:04:56.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu laboratuvar ile yakılmış ve \Nsolmuş olan bir dağınıklığı,
Dialogue: 0,0:04:56.56,0:04:58.56,Default,,0000,0000,0000,,yeni bir orta çağ klasiğine çevirdim.
Dialogue: 0,0:04:59.36,0:05:02.14,Default,,0000,0000,0000,,Peki çoklu bant görüntüleme \Naslında nasıl çalışıyor?
Dialogue: 0,0:05:02.16,0:05:04.62,Default,,0000,0000,0000,,Çoklu bant görüntülemenin \Narkasındaki fikir,
Dialogue: 0,0:05:04.64,0:05:08.94,Default,,0000,0000,0000,,kızılötesi gece görüş gözlüğüne \Naşina olanlar
Dialogue: 0,0:05:08.96,0:05:10.34,Default,,0000,0000,0000,,hemen anlayacak,
Dialogue: 0,0:05:10.36,0:05:12.86,Default,,0000,0000,0000,,görebileceğimiz ışık spektrumu
Dialogue: 0,0:05:12.88,0:05:15.20,Default,,0000,0000,0000,,toplam olanın sadece çok ufak bir parçası.
Dialogue: 0,0:05:15.72,0:05:17.92,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey görünür yazılar içinde geçerli.
Dialogue: 0,0:05:19.28,0:05:23.46,Default,,0000,0000,0000,,Sistemimiz, morötesi ve \Nkızılötesi arasında bulunan
Dialogue: 0,0:05:23.48,0:05:25.98,Default,,0000,0000,0000,,12 ışık dalga boyunu kullanıyor ve
Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.06,Default,,0000,0000,0000,,bunlar yukarıdaki LED yığınlarından, \Nel yazmalarının
Dialogue: 0,0:05:29.08,0:05:30.70,Default,,0000,0000,0000,,üzerine düşüyor.
Dialogue: 0,0:05:30.72,0:05:32.58,Default,,0000,0000,0000,,Bir diğer çok bantlı ışık kaynağıysa,
Dialogue: 0,0:05:32.60,0:05:35.55,Default,,0000,0000,0000,,tek olarak direkt sayfaya gönderiyor.
Dialogue: 0,0:05:35.58,0:05:40.10,Default,,0000,0000,0000,,Çok güçlü dijital kameralar\Nkullanılarak sayfanın,
Dialogue: 0,0:05:40.12,0:05:42.74,Default,,0000,0000,0000,,her bir dizesi için 35 \Ngörüntü oluşturuluyor.
Dialogue: 0,0:05:42.76,0:05:44.74,Default,,0000,0000,0000,,Dünyada 5 tane var olan,
Dialogue: 0,0:05:44.76,0:05:46.86,Default,,0000,0000,0000,,kuvarstan yapılma lenslere sahipler.
Dialogue: 0,0:05:46.88,0:05:48.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu görüntüleri çektiğimiz zaman,
Dialogue: 0,0:05:48.72,0:05:50.78,Default,,0000,0000,0000,,onları istatiksel algoritma
Dialogue: 0,0:05:50.80,0:05:53.30,Default,,0000,0000,0000,,kullanarak, iyileştirip temizliyoruz.
Dialogue: 0,0:05:53.32,0:05:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu yazılım aslında uydu görüntüleme,
Dialogue: 0,0:05:56.72,0:06:00.10,Default,,0000,0000,0000,,jeo-uzamsal bilimciler gibileri ve CIA
Dialogue: 0,0:06:00.12,0:06:01.32,Default,,0000,0000,0000,,tarafından kullanılıyor.
Dialogue: 0,0:06:02.04,0:06:04.34,Default,,0000,0000,0000,,Sonuçlar şaşırtıcı olabiliyor.
Dialogue: 0,0:06:04.36,0:06:06.54,Default,,0000,0000,0000,,Yavaş yavaş jelatinleşen
Dialogue: 0,0:06:06.56,0:06:07.94,Default,,0000,0000,0000,,Ölü Deniz Parşömenleri'ne
Dialogue: 0,0:06:07.96,0:06:09.52,Default,,0000,0000,0000,,ne olduğunu duymuşsunuzdur.
Dialogue: 0,0:06:10.48,0:06:14.14,Default,,0000,0000,0000,,Kızılötesi kullanarak, Ölü Deniz \NParşömenleri'nin en siyahlanmış
Dialogue: 0,0:06:14.16,0:06:15.88,Default,,0000,0000,0000,,kısımlarını okuyabiliyoruz.
Dialogue: 0,0:06:16.88,0:06:18.34,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yanında, risk altındaki
Dialogue: 0,0:06:18.36,0:06:21.10,Default,,0000,0000,0000,,diğer İncil metinlerinden de\Nhaberdar olmayabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:06:21.12,0:06:24.54,Default,,0000,0000,0000,,Örnek olarak, burada görüntülediğimiz,
Dialogue: 0,0:06:24.56,0:06:26.34,Default,,0000,0000,0000,,el yazması sayfası
Dialogue: 0,0:06:26.36,0:06:30.24,Default,,0000,0000,0000,,belkide dünyadaki \Nen değerli Hristiyan İncili.
Dialogue: 0,0:06:30.88,0:06:36.66,Default,,0000,0000,0000,,Codex Vercellensis, Latince'deki\Nen eski İncil çevirisi ve
Dialogue: 0,0:06:36.68,0:06:39.28,Default,,0000,0000,0000,,dördüncü yüzyılın ilk yarısı tarihli.
Dialogue: 0,0:06:40.56,0:06:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu bizi, Hristiyanlığın
Dialogue: 0,0:06:42.84,0:06:46.78,Default,,0000,0000,0000,,İmparator Konstantin \Ntarafından kurulduğu zamana,
Dialogue: 0,0:06:46.80,0:06:48.42,Default,,0000,0000,0000,,ve aynı zamanda Hristiyanlık \Ntemel ilkelerinin
Dialogue: 0,0:06:48.44,0:06:50.98,Default,,0000,0000,0000,,kabul edildiği İznik Konseyi zamanına
Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:54.50,Default,,0000,0000,0000,,en çok yaklaştıran İncil.
Dialogue: 0,0:06:54.52,0:06:57.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu yazma, ne yazık ki çok kötü \Nbir biçimde zarar görmüş.
Dialogue: 0,0:06:57.80,0:07:00.02,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü yüzyıllar boyu, kilisedeki
Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:02.50,Default,,0000,0000,0000,,yemin seramonileri esnasında
Dialogue: 0,0:07:02.52,0:07:05.22,Default,,0000,0000,0000,,kullanılmış ve elle tutulmuş.
Dialogue: 0,0:07:05.24,0:07:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, sol kısımda gördüğünüz\Nmor leke,
Dialogue: 0,0:07:09.92,0:07:14.22,Default,,0000,0000,0000,,bir mantar olan Aspergillus ki
Dialogue: 0,0:07:14.24,0:07:17.78,Default,,0000,0000,0000,,veremli bir kişinin yıkanmamış
Dialogue: 0,0:07:17.80,0:07:19.80,Default,,0000,0000,0000,,ellerinden ortaya çıkar.
Dialogue: 0,0:07:20.64,0:07:23.70,Default,,0000,0000,0000,,Görüntülememiz, bu el yazmasının \N250 sene içerisindeki,
Dialogue: 0,0:07:23.72,0:07:26.32,Default,,0000,0000,0000,,ilk yazımını bulmamı sağladı.
Dialogue: 0,0:07:27.80,0:07:31.26,Default,,0000,0000,0000,,İhtiyaç halinde, koleksiyona seyahat \Nedebilen bir laboratuvar,
Dialogue: 0,0:07:31.28,0:07:32.76,Default,,0000,0000,0000,,çözümün sadece bir kısmı.
Dialogue: 0,0:07:33.48,0:07:36.34,Default,,0000,0000,0000,,Teknoloji çok pahalı ve az bulunur.
Dialogue: 0,0:07:36.36,0:07:39.58,Default,,0000,0000,0000,,Görüntüleme ve görüntü işleme becerileri\Nolağan dışı.
Dialogue: 0,0:07:39.60,0:07:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Bunun anlamı, kurtarılanların
Dialogue: 0,0:07:41.32,0:07:46.22,Default,,0000,0000,0000,,montajını, çoğu araştırmacıdan ziyade, \Nvarlıklı enstitüler yapabilir.
Dialogue: 0,0:07:46.24,0:07:49.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bireysel çalışan araştırmacılara\Nve bütçesiz,
Dialogue: 0,0:07:49.04,0:07:50.70,Default,,0000,0000,0000,,daha ufak enstitülere,
Dialogue: 0,0:07:50.72,0:07:54.70,Default,,0000,0000,0000,,çoklu bant görüntüleyici \Nsağlayabilmek adına
Dialogue: 0,0:07:54.72,0:07:58.56,Default,,0000,0000,0000,,kar amacı gütmeyen,\NLazarus Projesi'ni kurmamın sebebi.
Dialogue: 0,0:07:59.56,0:08:01.18,Default,,0000,0000,0000,,Geçen beş yılda,
Dialogue: 0,0:08:01.20,0:08:05.06,Default,,0000,0000,0000,,görüntüleme bilimcisi takımımız, \Nbilimcilerimiz ve öğrencilerimiz
Dialogue: 0,0:08:05.08,0:08:07.26,Default,,0000,0000,0000,,yedi farklı ülkeye seyahat ettiler ve
Dialogue: 0,0:08:07.28,0:08:11.14,Default,,0000,0000,0000,,içerisinde İngilizce en eski kitap \Nolan Vercelli Book, Gal dilindeki
Dialogue: 0,0:08:11.16,0:08:14.16,Default,,0000,0000,0000,,en eski kitap olan Black Book of\NCarmarthen ve
Dialogue: 0,0:08:14.18,0:08:16.80,Default,,0000,0000,0000,,eski Sovyet Gürcistan'ındaki\Nbazı çok değerli erken
Dialogue: 0,0:08:16.82,0:08:20.30,Default,,0000,0000,0000,,dönem İncilleri'nin de bulunduğu, \Ndünyanın zarar görmüş,
Dialogue: 0,0:08:20.32,0:08:23.20,Default,,0000,0000,0000,,en kıymetli, bazı yazmalarını kurtardılar.
Dialogue: 0,0:08:24.60,0:08:27.56,Default,,0000,0000,0000,,Yani görüngelsel görüntüleme, \Nkayıp metinleri kurtarabiliyor.
Dialogue: 0,0:08:28.36,0:08:33.46,Default,,0000,0000,0000,,Dahası her bir eşyanın \Narkasındaki, kimin, neden, nasıl
Dialogue: 0,0:08:33.48,0:08:38.18,Default,,0000,0000,0000,,yazdığına dair ikinci bir hikayeyi ve\Nbazen yazarın, yazım esnasında
Dialogue: 0,0:08:38.20,0:08:41.60,Default,,0000,0000,0000,,ne düşündüğünü de ortaya çıkarabiliyor.
Dialogue: 0,0:08:42.60,0:08:45.70,Default,,0000,0000,0000,,Örnek olarak, bir kaç yıl önce \Nbazı arkadaşlarım,
Dialogue: 0,0:08:45.72,0:08:48.14,Default,,0000,0000,0000,,Kongre Kütüphanesi'nde bulunan,\NThomas Jefferson'ın
Dialogue: 0,0:08:48.16,0:08:50.59,Default,,0000,0000,0000,,kendi elleriyle yazdığı, \NBağımsızlık Bildirisi'nin
Dialogue: 0,0:08:50.61,0:08:51.93,Default,,0000,0000,0000,,taslağını görüntülediler.
Dialogue: 0,0:08:52.36,0:08:55.06,Default,,0000,0000,0000,,Kuratörler bir kelimenin baştan sona
Dialogue: 0,0:08:55.08,0:08:57.46,Default,,0000,0000,0000,,karalanıp tekrar yazıldığını fark ettiler.
Dialogue: 0,0:08:57.48,0:08:59.56,Default,,0000,0000,0000,,Tekrar yazılan kelime "vatandaşlar" idi.
Dialogue: 0,0:09:00.24,0:09:02.84,Default,,0000,0000,0000,,Belki de altındaki kelimeyi\Ntahmin edebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:09:03.96,0:09:05.38,Default,,0000,0000,0000,,"Yurttaşlar"
Dialogue: 0,0:09:05.40,0:09:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Orada, bayanlar ve baylar,\NThomas Jefferson'ın
Dialogue: 0,0:09:08.24,0:09:10.32,Default,,0000,0000,0000,,ellerinde gelişen Amerikan\Ndemokrasisi var.
Dialogue: 0,0:09:11.36,0:09:15.22,Default,,0000,0000,0000,,Ya da Yale'in Beinecke El Yazmaları\NKütüphanesi'nde görüntülediğimiz,
Dialogue: 0,0:09:15.24,0:09:17.58,Default,,0000,0000,0000,,1491 yapımı Martellus Haritası'nı\Nele alalım.
Dialogue: 0,0:09:17.60,0:09:20.06,Default,,0000,0000,0000,,Bu büyük ihtimalle, Columbus'un Yeni Dünya
Dialogue: 0,0:09:20.08,0:09:21.78,Default,,0000,0000,0000,,yolculuğuna çıkmadan\Nönce başvurduğu
Dialogue: 0,0:09:21.80,0:09:24.54,Default,,0000,0000,0000,,ve Asya'nın neye benzediği\Nile Japonya'nın yeri
Dialogue: 0,0:09:24.56,0:09:26.16,Default,,0000,0000,0000,,fikirlerini ona veren harita.
Dialogue: 0,0:09:27.64,0:09:30.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu haritayla ilgili sorunumuz,\Nmürekkebi ve pigmentleri
Dialogue: 0,0:09:30.68,0:09:32.78,Default,,0000,0000,0000,,zamanla ağarmış ki bu durum,
Dialogue: 0,0:09:32.80,0:09:34.94,Default,,0000,0000,0000,,yaklaşık 2 metre büyüklüğündeki\Nbu haritada,
Dialogue: 0,0:09:34.96,0:09:37.04,Default,,0000,0000,0000,,dünyayı dev bir çöle çevirmiş.
Dialogue: 0,0:09:37.52,0:09:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Şu ana kadar Columbus'un dünya hakkında\Nne bildiğiyle ve dünya kültürlerinin
Dialogue: 0,0:09:41.16,0:09:42.82,Default,,0000,0000,0000,,nasıl resmedildiği ile ilgili
Dialogue: 0,0:09:42.84,0:09:44.76,Default,,0000,0000,0000,,çok az, detaylı fikrimiz vardı.
Dialogue: 0,0:09:45.24,0:09:49.38,Default,,0000,0000,0000,,Haritayla ilgili yaygın efsane, normal\Nışık altında tümüyle okunamadığıydı.
Dialogue: 0,0:09:49.40,0:09:51.66,Default,,0000,0000,0000,,Morötesi ışık çok az yardımda bulunmuştu.
Dialogue: 0,0:09:51.68,0:09:53.68,Default,,0000,0000,0000,,Çok bantlı görüntüleme bize hepsini verdi.
Dialogue: 0,0:09:54.64,0:09:58.22,Default,,0000,0000,0000,,Asya'da, tüm vücudunu\Nkaplayan uzunlukta kulaklara
Dialogue: 0,0:09:58.24,0:10:00.56,Default,,0000,0000,0000,,sahip canavarların var olduğunu öğrendik.
Dialogue: 0,0:10:01.04,0:10:05.44,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'da ise, toprakta islenmeye \Nneden olan bir yılan var.
Dialogue: 0,0:10:06.68,0:10:08.94,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı bir yıldız ışığı gibi, Evrenin
Dialogue: 0,0:10:08.96,0:10:11.54,Default,,0000,0000,0000,,uzak geçmişindeki \Ngörüntüleri bize getirebiliyor.
Dialogue: 0,0:10:11.56,0:10:15.46,Default,,0000,0000,0000,,Yani çok bantlı ışık bizi eşyaların\Nyaratıldığı emekleme
Dialogue: 0,0:10:15.48,0:10:16.76,Default,,0000,0000,0000,,anlarına götürebiliyor.
Dialogue: 0,0:10:17.48,0:10:21.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu lensler aracılığıyla hatalara,\Nfikir değişikliklerine, toyluklara,
Dialogue: 0,0:10:21.44,0:10:24.34,Default,,0000,0000,0000,,sansürsüz düşüncelere, insanın
Dialogue: 0,0:10:24.36,0:10:26.58,Default,,0000,0000,0000,,hayal gücünün kusurlarına\Ntanıklık ediyoruz.
Dialogue: 0,0:10:26.60,0:10:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Ki bu kutsallaşmış eşyaları ve\Nonların yazarlarını
Dialogue: 0,0:10:29.44,0:10:31.10,Default,,0000,0000,0000,,daha gerçekçi kılarak tarihi
Dialogue: 0,0:10:31.12,0:10:33.64,Default,,0000,0000,0000,,bize daha yakın bir hale sokuyor.
Dialogue: 0,0:10:34.76,0:10:36.04,Default,,0000,0000,0000,,Peki geleceğe dair ne var?
Dialogue: 0,0:10:36.48,0:10:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Geçmiş adına çok daha fazlası var ve
Dialogue: 0,0:10:38.68,0:10:41.90,Default,,0000,0000,0000,,bunları sonsuza kadar kaybolmadan
Dialogue: 0,0:10:41.92,0:10:45.80,Default,,0000,0000,0000,,kurtarabilecek beceride çok az insan var.
Dialogue: 0,0:10:46.48,0:10:49.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu, "metin bilimi" dediğim\Nbu yeni karma disiplini
Dialogue: 0,0:10:49.80,0:10:51.70,Default,,0000,0000,0000,,öğretmeye başlamamın nedeni.
Dialogue: 0,0:10:51.72,0:10:53.34,Default,,0000,0000,0000,,Metin bilimi, geleneksel
Dialogue: 0,0:10:53.36,0:10:55.74,Default,,0000,0000,0000,,edebi bilimcilik becerisiyle, \Neski dilleri ve
Dialogue: 0,0:10:55.76,0:10:58.30,Default,,0000,0000,0000,,el yazılarını okuyabilme\Nkabiliyetinin bir birleşimi.
Dialogue: 0,0:10:58.32,0:11:00.02,Default,,0000,0000,0000,,Görüntüleme bilimi, mürekkep ve
Dialogue: 0,0:11:00.04,0:11:02.18,Default,,0000,0000,0000,,pigment kimyası, bilgisayar destekli optik
Dialogue: 0,0:11:02.20,0:11:04.94,Default,,0000,0000,0000,,karakter algılama gibi yeni tekniklerle,\Nmetinlerin
Dialogue: 0,0:11:04.96,0:11:07.54,Default,,0000,0000,0000,,nasıl oluşturulduğunu, konumlandırıp
Dialogue: 0,0:11:07.56,0:11:09.96,Default,,0000,0000,0000,,zamanlandırarak öğrenme şansı veriyor.
Dialogue: 0,0:11:11.16,0:11:13.34,Default,,0000,0000,0000,,Geçen sene, sınıfımdaki\NLatince ve Yunanca'ya
Dialogue: 0,0:11:13.36,0:11:14.58,Default,,0000,0000,0000,,hakim bir birinci sınıf
Dialogue: 0,0:11:14.60,0:11:16.42,Default,,0000,0000,0000,,öğrencisi Roma'da ünlü\N
Dialogue: 0,0:11:16.44,0:11:18.78,Default,,0000,0000,0000,,bir kütüphanede fotoğrafladığımız
Dialogue: 0,0:11:18.80,0:11:21.52,Default,,0000,0000,0000,,bir palimpsestin görüntüsünü işliyordu.
Dialogue: 0,0:11:22.24,0:11:27.00,Default,,0000,0000,0000,,O çalıştıkça, metinin arkasında, küçücük\NYunanca bir yazı belirmeye başladı.
Dialogue: 0,0:11:28.20,0:11:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Herkes etrafında toplandı ve
Dialogue: 0,0:11:29.72,0:11:32.38,Default,,0000,0000,0000,,o Yunan komedi yazarı Menander'in
Dialogue: 0,0:11:32.40,0:11:34.72,Default,,0000,0000,0000,,kayıp işlerinden bir mısra okudu.
Dialogue: 0,0:11:35.76,0:11:38.46,Default,,0000,0000,0000,,Bu kelimeler, üzerinden\Nbinlerce yıl geçtikten
Dialogue: 0,0:11:38.48,0:11:41.04,Default,,0000,0000,0000,,sonra, ilk defa sesli bir\Nşekilde telaffuz edildi.
Dialogue: 0,0:11:41.88,0:11:44.44,Default,,0000,0000,0000,,Şu anda kendisi bir bilimci oldu.
Dialogue: 0,0:11:45.44,0:11:48.32,Default,,0000,0000,0000,,Bayanlar ve baylar,\Nbu geleceğin geçmişi.
Dialogue: 0,0:11:48.84,0:11:50.06,Default,,0000,0000,0000,,Hepinize çok teşekkürler.
Dialogue: 0,0:11:50.08,0:11:53.08,Default,,0000,0000,0000,,(Alkış)