(h) TROM - 1.1 Wetenschap
-
0:06 - 0:12De Realiteit Van Mij
-
0:15 - 0:24www.tromsite.com
-
0:35 - 0:37Kan je mij horen?
-
0:37 - 0:38Ja,
-
0:38 - 0:40Ik denk dat je mij nu kunt horen
-
0:40 - 0:42maar je ziet mij niet.
-
0:42 - 0:44Dat komt omdat je oren hebt.
-
0:44 - 0:48Als je je ogen sluit en naar het scherm leunt, dan weet je dat die daar is
-
0:48 - 0:50Je voelt het door je huid.
-
0:50 - 0:53Als je het scherm niet mocht aanraken,
-
0:53 - 0:55dan kan je het tenminste ruiken
-
0:55 - 1:00en na de hete plastic geur zal je je realiseren dat je monitor daar wel moet zijn.
-
1:01 - 1:04Gelukkig heb je een neus
-
1:04 - 1:06Maar, wat als je het proeft?
-
1:07 - 1:09Nou, dat zal moeilijker zijn,
-
1:09 - 1:10maar uiteindelijk proef je het plastic,
-
1:10 - 1:13omdat je een tong hebt
-
1:13 - 1:15Je begrijpt de wereld om je heen,
-
1:15 - 1:18Ik bedoel, alles om je heen
-
1:18 - 1:20door deze 5 zintuigen
-
1:20 - 1:21als je oren hebt,
-
1:21 - 1:22dan kan je horen.
-
1:22 - 1:23Als je ogen hebt,
-
1:23 - 1:25dan kan je zien.
-
1:25 - 1:26door je huid,
-
1:26 - 1:27kan je voelen.
-
1:27 - 1:29De tong helpt je proeven,
-
1:29 - 1:32en als je een neus hebt, dan kan je ruiken.
-
1:33 - 1:38Ogen, oren, neus, tong en huid zijn de "gereedschappen"
-
1:38 - 1:40waarmee je geboren wordt.
-
1:40 - 1:43Gereedschappen die je helpen de wereld om je heen te begrijpen.
-
1:43 - 1:46Maar hoe weten we dit allemaal?
-
1:46 - 1:49Gewoon omdat het je opgevallen is.
-
1:49 - 1:52En hoe hebben we ze verdeeld in 5 zintuigen?
-
2:13 - 2:19[WETENSCHAP]
-
2:26 - 2:29Het antwoord is wetenschap.
-
2:29 - 2:31Omdat de wereld zo complex is,
-
2:31 - 2:34gebruiken we wetenschap om te ontdekken en te beschrijven.
-
2:34 - 2:36Maar wat is wetenschap?
-
2:36 - 2:39"Onderzoek en studie van de natuur
-
2:39 - 2:41door observatie en redenatie"
-
2:41 - 2:44of "De som van alle verkregen kennis
-
2:44 - 2:46verkregen door onderzoek"
-
2:46 - 2:49Simpelweg de som van tests, cijfers en letters
-
2:49 - 2:52welke samen kunnen definiëren.
-
2:52 - 2:53Maar hoe?
-
2:53 - 2:56De meeste mensen erkennen tekens als waarden
-
2:56 - 2:59en bekendste groepen zijn letters en cijfers.
-
2:59 - 3:01Dit zijn uitvindingen die ons helpen
-
3:01 - 3:04om onze omgeving te begrijpen.
-
3:04 - 3:06Om beter te begrijpen hoe deze tekens
-
3:06 - 3:07zijn ontstaan,
-
3:07 - 3:11laten we even kijken naar de geschiedenis van de wiskunde:
-
3:14 - 3:17De mens, van ons vroegste begin,
-
3:17 - 3:20hebben gezocht naar oplossingen van simpele problemen.
-
3:20 - 3:22Huizen bouwen, ruimtes meten,
-
3:22 - 3:25bijhouden van seizoen en het tellen van objecten.
-
3:25 - 3:27Meer dan dertig duizend jaar geleden,
-
3:27 - 3:28hielden mensen uit het stenentijdsperk
-
3:28 - 3:30het passeren van de seizoenen bij
-
3:30 - 3:32en de veranderingen van het weer voor het oogsten.
-
3:32 - 3:34Om het passeren van de tijd bij te houden,
-
3:34 - 3:36hielden ze markeringen bij op stenen muren
-
3:36 - 3:40of markeringen in botten, hout of steen.
-
3:40 - 3:43Elke markering stond voor 1.
-
3:43 - 3:44Maar dit systeem was raar
-
3:44 - 3:45als ze bij grote getallen aankwamen,
-
3:45 - 3:47dus er werden symbolen gecreëerd
-
3:47 - 3:49die de betekenis kregen van een groep objecten.
-
3:49 - 3:51Sumerische kleistenen zijn gevonden,
-
3:51 - 3:54die dateren uit het vierde millenium voor Christus.
-
3:54 - 3:57Een kleine klei zuil stond voor 1.
-
3:57 - 3:59Een bal van klei stond voor 10
-
3:59 - 4:01en een grote kegel stond voor 60.
-
4:02 - 4:05Geschriften van ongeveer rond 3300 v.Chr laten zien
-
4:05 - 4:07dat de Babyloniërs hoeveelheden graveerde
-
4:07 - 4:09op klei tabletten met riet.
-
4:09 - 4:10Ze gebruikten een spijker vorm voor 1-en
-
4:10 - 4:13en een V op z'n kant voor 10-en
-
4:13 - 4:15en combinaties van deze symbolen om andere getallen te schrijven.
-
4:15 - 4:16Bijvoorbeeld,
-
4:16 - 4:18Babyloniërs schreven het getal 19 als...
-
4:20 - 4:22De oude Egyptenaren gebruikten objecten
-
4:22 - 4:24uit hun dagelijkse leven als symbolen.
-
4:24 - 4:27een staaf stond voor 1, een vee-riem was 10,
-
4:27 - 4:29een opgerold touw was 100,
-
4:29 - 4:32een lotusbloem was 1000, en ga zo maar door.
-
4:32 - 4:37Nummer 19 was een vee-riem en 9 staven.
-
4:37 - 4:38De eerste Romeinen gebruikten een getal-systeem
-
4:38 - 4:40dat we vandaag de dag nog steeds gebruiken.
-
4:40 - 4:41Samen met allerlei andere symbolen
-
4:41 - 4:45zij gebruikten een "X" voor 10 en een "I" voor 1
-
4:45 - 4:45In de Middeleeuwen
-
4:45 - 4:48zetten Romeinen de "I" aan de rechterkant van de "X"
-
4:48 - 4:50voor 11 en aan de linkerkant voor 9.
-
4:50 - 4:53Dus zij schreven 19 als XIX.
-
4:53 - 4:55Al deze creatieve getal-systemen
-
4:55 - 4:57laten groepen objecten én individuele objecten zien.
-
4:57 - 5:01Een aantal van de oudste menselijke tel-systemen
-
5:01 - 5:03zijn gebaseerd op vingers en tenen.
-
5:03 - 5:07Dus deze waren gebaseerd op 1-en, 5-en, 10-en en 20-tallen.
-
5:07 - 5:08In het Zulu's, het getal 6 betekent
-
5:08 - 5:11het nemen van de duim van de rechterhand
-
5:11 - 5:13wat betekent dat alle vingers van de linkerhand
-
5:13 - 5:16bij elkaar opgeteld waren en de andere duim was inderdaad nodig.
-
5:16 - 5:19Andere systemen zijn geëvolueerd in commerciële
-
5:19 - 5:20The Yoruba, in Nigeria,`
-
5:20 - 5:22gebruikten kauri-schelpen als betaalmiddel
-
5:22 - 5:25en zij ontwikkelde een ongelooflijk complex getal-systeem
-
5:25 - 5:27het was gebaseerd op 20-tallen
-
5:27 - 5:29en bij het gebruik van vermenigvuldiging,
-
5:29 - 5:30aftrekking en optellen.
-
5:30 - 5:31Bijvoorbeeld:
-
5:31 - 5:37zij dachten bij 45 aan 3x20 min 10, min 5.
-
5:37 - 5:39Knopen en lussen in touwen werden gebruikt
-
5:39 - 5:41voor het bijhouden van hoeveelheden door veel culturen
-
5:41 - 5:43zoals de Perzen.
-
5:43 - 5:45De Inca's gebruikt een meer verfijnde versie
-
5:45 - 5:46genaamd de "Quipu",
-
5:46 - 5:48een dik touw horizontaal gehouden
-
5:48 - 5:50waaruit een geknoopte snaar werd gehanden.
-
5:50 - 5:52De soort knoop die de Inca's gebruikten
-
5:52 - 5:54samen met de lengte en kleur van het touw
-
5:54 - 5:56bepaalde 1-tallen, 10-tallen en de 100-tallen.
-
5:56 - 5:58Vandaag de dag, bijna alle industriële culturen
-
5:58 - 6:01gebruiken de getallen 0 tot en met 9.
-
6:01 - 6:02Maar deze symbolen zijn niet uitgevonden
-
6:02 - 6:05tot de derde eeuw voor christus in India
-
6:05 - 6:06en het duurde nog eens 800 jaar
-
6:06 - 6:10voordat dit idee van nul met een plaats waarde werd gebruikt.
-
6:10 - 6:11Dit belangrijke idee
-
6:11 - 6:15veranderde dramatisch het gezicht van de wiskunde.
-
6:15 - 6:17De mens heeft altijd gedeeld met anderen
-
6:17 - 6:20toen vroegere culturen voedsel en water deelden
-
6:20 - 6:21of hun land wilden verdelen
-
6:21 - 6:23op een manier die eerlijk en gelijk was
-
6:23 - 6:25ontstonden breuken geleidelijk
-
6:25 - 6:28als symbolen voor deze eerlijke gedeelde situaties
-
6:28 - 6:31De oude Egyptenaren gebruikten eenheid breuken,
-
6:31 - 6:32breuken waarvan de teller 1 is,
-
6:32 - 6:35zoals 1/2, 1/3 en 1/5
-
6:35 - 6:38en ze telden op en halveerden deze breuken.
-
6:38 - 6:41Als ze 3 broden gelijk wilden verdelen
-
6:41 - 6:42over 5 familieleden
-
6:42 - 6:44deelden ze het eerste brood en het tweede brood
-
6:44 - 6:46in 3 stukken,
-
6:46 - 6:50en het derde brood in 5 stukken,
-
6:50 - 6:53en uiteindelijk het overgebleven 1/3 deel
-
6:53 - 6:56van het tweede brood en die verdeelde ze in 5 stukken.
-
6:56 - 7:00Ze schreven dit als 1/3, 1/5 en 1/15
-
7:01 - 7:03Vandaag de dag noteren we dit delen
-
7:03 - 7:05met de breuk: 3/5
-
7:05 - 7:073/5 brood voor elk persoon,
-
7:07 - 7:10of ook wel 3 stukken brood verdeeld over 5 mensen.
-
7:10 - 7:12De Sumeriërs en de vroege Babyloniërs
-
7:12 - 7:14vonden een getal systeem van breuken uit
-
7:14 - 7:18die gebaseerd is op 60, en die wij 4000 jaar later nog steeds gebruiken.
-
7:18 - 7:20Onze dagen hebben uren bestaan uit 60 minuten
-
7:20 - 7:21en minuten uit 60 seconden,
-
7:21 - 7:24en onze cirkels beslaan 360 graden.
-
7:25 - 7:27Chinese samenlevingen gebruikten een telraam
-
7:27 - 7:31met een systeem gebaseerd op 10-tallen, maar zonder 0
-
7:31 - 7:33Een vroege vorm van decimale breuken
-
7:33 - 7:34kwam van het telraam.
-
7:34 - 7:35Bijvoorbeeld:
-
7:35 - 7:383/5 was dan 6 uit 10 op een telraam.
-
7:39 - 7:42De Chinezen noemde hun teller liefdevol "de zoon"
-
7:42 - 7:44en de noemer "de moeder".
-
7:44 - 7:45Het was pas tot de 12de eeuw
-
7:45 - 7:47dat gemeenschappelijke breuken
-
7:47 - 7:48met een streep-notatie, die we nu ook gebruiken,
-
7:48 - 7:50uitgevonden werden.
-
7:50 - 7:52Zelfs toen, werden deze breuken niet veel gebruikt
-
7:52 - 7:55tot de Renaissance periode, ongeveer 500 jaar geleden.
-
7:56 - 7:57Door de geschiedenis heen, heeft elke cultuur
-
7:57 - 8:01rond de wereld inventieve manieren bedacht om te rekenen
-
8:01 - 8:04Om bijvoorbeeld '12x15' uit te rekenen
-
8:04 - 8:08gebruikten een van de eerste Russische boeren een systeem van verdubbelen en halveren
-
8:10 - 8:13Als een oneven getal, gehalveerd, resulteerde in een breuk
-
8:13 - 8:16rondden ze naar beneden af
-
8:16 - 8:21daarna telden ze de factoren op die hoorden bij de vermenigvuldigingen met de oneven getallen.
-
8:24 - 8:27De oude Egyptenaren vertrouwden op een verdubbelingsprocedure
-
8:27 - 8:29totdat ze genoeg groepen geproduceerd hadden.
-
8:32 - 8:35Daarna telden ze deze groepen op om tot het antwoord te komen.
-
8:41 - 8:44Over Europa en Azië, gedurende de Middeleeuwen
-
8:44 - 8:47was de abacus de toenmalige rekenmachine
-
8:47 - 8:49Echter, weinig mensen wisten hoe ze deze moesten gebruiken.
-
8:49 - 8:51Gebruikelijk waren het rijke kooplieden en gelduitleners
-
8:51 - 8:53Door simpelweg kralen te verschuiven
-
8:53 - 8:54die elk een plaatsafhankelijke waarde hebben
-
8:54 - 8:57was het een erg efficiënte manier om te rekenen.
-
8:57 - 9:03Daarna introduceerde de grote Arabische wiskundige al-Khwārizmī de Arabische nummers 0 tot en met 9
-
9:03 - 9:04in Noord-Amerika en Europa
-
9:04 - 9:07en creëerde nieuwe berekeningsprocedures.
-
9:07 - 9:10Deze algoritmes konden op papier worden geschreven.
-
9:10 - 9:14Over de eeuwen heen werd het leren van deze algoritmes een keurmerk van een opleiding
-
9:14 - 9:17omdat studenten geleerd werd om lange kolommen met getallen te berekenen
-
9:17 - 9:19te lenen en te onthouden
-
9:19 - 9:22en om grote delingen efficiënt en betrouwbaar uit te voeren.
-
9:22 - 9:26Ze konden deze procedures nu opschrijven en de resultaten controleren.
-
9:26 - 9:30Vandaag de dag worden complexe berekeningen gedaan met een zakrekenmachine.
-
9:30 - 9:34Dit betekent dat studenten de vaardigheid moeten hebben om de redelijkheid van het antwoord te controleren.
-
9:34 - 9:38en een rijk repertoire aan wiskundestrategieën moeten hebben om dit te kunnen doen
-
9:38 - 9:41De meeste simpele berekeningen zoals 12x15
-
9:41 - 9:44kunnen in het hoofd worden opgelost door verschillende strategieën te gebruiken.
-
9:54 - 9:56Als we reizen door de rijke en levendige geschiedenis
-
9:56 - 10:01van de wiskunde, zien we hoe ideeën en creaties groeiden uit onze menselijke behoefte
-
10:01 - 10:04om de problemen in ons alledaagse leven op te lossen.
-
10:04 - 10:08Door de tijd heen heeft de wiskundige verkenning door mannen en vrouwen uit verschillende landen
-
10:08 - 10:14ons fascinerende lenzen gegeven die ons helpen om wiskundig onze wereld te zien en te begrijpen.
-
10:16 - 10:18Wetenschap is de verzameling van feiten
-
10:18 - 10:21waarop men komt door wat we observeren te definiëren
-
10:21 - 10:24en uit te testen, om te ontdekken.
-
10:24 - 10:27Wiskunde, scheikunde
-
10:27 - 10:30en natuurkunde vertegenwoordigen vaste talen
-
10:30 - 10:33die niet geīnterpreteerd hoeven te worden
-
10:33 - 10:36Het zijn talen om te beschrijven wat we observeren
-
10:36 - 10:39en om die observaties te testen om ze te bewijzen.
-
10:39 - 10:43Denk aan DNA, cellen, melkwegen
-
10:45 - 10:46fruit
-
10:46 - 10:47laptops
-
10:48 - 10:50airco.
-
10:51 - 10:53Denk aan auto's,
-
10:54 - 10:56voedsel
-
10:57 - 10:59huizen
-
11:00 - 11:02fauna
-
11:04 - 11:05flora.
-
11:07 - 11:09Denk aan atomen,
-
11:09 - 11:11onderdelen van je lichaam,
-
11:12 - 11:15klimaat,
-
11:15 - 11:17alle kleren die je draagt.
-
11:21 - 11:27En realiseer je dat alles gedefinieerd of gecreëerd is door wetenschap.
-
11:34 - 11:37Om het hele concept van weteschap te begrijpen
-
11:37 - 11:40zou je moeten weten wat een wetenschappelijke theorie is.
-
11:41 - 11:45Een wetenschappelijke theorie omvat een verzameling van concepten
-
11:45 - 11:49waaronder abstracties van observeerbare fenomenen
-
11:49 - 11:52uitgedrukt in kwantificeerbare eigenschappen
-
11:52 - 11:55samen met regels (wetenschappelijke wetten genoemd)
-
11:55 - 12:00die relaties tussen observaties van zulke concepten uitdrukken.
-
12:00 - 12:05Een wetenschappelijke theorie wordt gebouwd om te conformeren aan beschikbare empirische data
-
12:05 - 12:09die gaat over zulke observaties en wordt naar voren gebracht als principe
-
12:09 - 12:13of groep van principes om een bepaalde klasse van fenomenen te verklaren.
-
12:13 - 12:17Een wetenschappelijke theorie is totaal verschillend van elke andere theorie.
-
12:17 - 12:22Het is de meest waarschijnlijke variant die resulteert uit recente ontdekkingen.
-
12:33 - 12:37Wetenschap is het beste gereedschap dat ooit is bedacht
-
12:37 - 12:39om te begrijpen hoe de wereld werkt.
-
12:39 - 12:42Wetenschap is een erg menselijke vorm van kennis.
-
12:42 - 12:45We staan altijd aan de rand van het bekende.
-
12:45 - 12:48Wetenschap is een samenwerkende onderneming,
-
12:48 - 12:50verspreid over nieuwe generaties.
-
12:51 - 12:54We herinneren hen die de weg hebben voorbereid
-
12:54 - 12:57en zien ook door hun ogen.
-
12:57 - 13:01Als je wetenschappelijk onderlegd bent, ziet de wereld er heel anders uit voor je.
-
13:01 - 13:04En dat begrip geeft je macht.
-
13:09 - 13:12Er is echte poëzie in de echte wereld.
-
13:12 - 13:16Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
-
13:16 - 13:18We kunnen wetenschap bedrijven
-
13:18 - 13:21en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
-
13:21 - 13:24Er is echte poëzie in de echte wereld.
-
13:24 - 13:28Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
-
13:28 - 13:31Het verhaal van mensen is het verhaal van ideeën
-
13:31 - 13:34die een licht schijnen in donkere hoeken.
-
13:40 - 13:43Wetenschappers houden van mysteries.
-
13:43 - 13:45Ze houden van het niet weten.
-
13:46 - 13:49Ik voel me niet bevreesd door dingen niet te weten.
-
13:49 - 13:52Ik denk dat het veel interessanter is.
-
13:52 - 13:58Er is een grotere universele realiteit waar we allemaal deel van uitmaken.
-
13:58 - 14:04Hoe verder we in het universum reden, hoe opmerkelijker de ontdekkingen zijn die we maken.
-
14:04 - 14:16De queeste om de waarheid op zichzelf is een verhaal dat vol zit met inzichten.
-
14:16 - 14:19Er is echte poëzie in de echte wereld.
-
14:19 - 14:23Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
-
14:23 - 14:24We kunnen wetenschap bedrijven
-
14:24 - 14:28en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
-
14:28 - 14:31Er is echte poëzie in de echte wereld.
-
14:31 - 14:34Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
-
14:34 - 14:38Het verhaal van mensen is het verhaal van ideeën
-
14:38 - 14:40die een licht schijnen in donkere hoeken.
-
14:40 - 14:43Vanuit een eenzaam punt in de kosmos
-
14:43 - 14:46hebben we door de kracht van het denken
-
14:46 - 14:52de mogelijkheid om terug te kijken naar een kort moment na het begin van het universum.
-
14:52 - 14:55Ik denk dat wetenschap de manier waarop je geest werkt, verandert,
-
14:55 - 14:59om een beetje dieper over dingen na te denken.
-
14:59 - 15:05Wetenschap vervangt persoonlijke vooroordelen door publiekelijk verifieerbaar bewijs.
-
15:05 - 15:08Er is echte poëzie in de echte wereld.
-
15:08 - 15:11Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
-
15:11 - 15:13We kunnen wetenschap bedrijven
-
15:13 - 15:17en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
-
15:17 - 15:22Wetenschap is een geweldig gereedschap om de wereld om ons heen te begrijpen
-
15:23 - 15:30Je kunt het vergelijken met een vergrootglas waarmee je de realiteit om je heen kunt zien.
- Title:
- (h) TROM - 1.1 Wetenschap
- Description:
-
http://tromsite.com - Volledige documentaire, goed georganiseerd (download, Youtube stream, ondertitels, verdiensten, delen, word betrokken, en nog veel meer)
Beschrijving van de documentaire:
-------------------------------------------------------------------------
TROM (The Reality of Me - De Realiteit Van Mij) vertegenwoordigt de grootste documentaire die ooit is gemaakt, het is ook de enige die alles probeert te analyseren: van wetenschap tot het monetaire systeem en ook echte oplossingen om ieders leven te verbeteren.Een nieuwe en 'echte' manier om de wereld te zien.
"Voor de Big Bang, tot het heden, en daar voorbij."
------------------------------------------------------------------------- - Video Language:
- English
- Duration:
- 15:34
Ringo van Dorst edited Dutch subtitles for (h) TROM - 1.1 Science | ||
David van Oudheusden added a translation |