Return to Video

(h) TROM - 1.1 Wetenschap

  • 0:06 - 0:12
    De Realiteit Van Mij
  • 0:15 - 0:24
    www.tromsite.com
  • 0:35 - 0:37
    Kan je mij horen?
  • 0:37 - 0:38
    Ja,
  • 0:38 - 0:40
    Ik denk dat je mij nu kunt horen
  • 0:40 - 0:42
    maar je ziet mij niet.
  • 0:42 - 0:44
    Dat komt omdat je oren hebt.
  • 0:44 - 0:48
    Als je je ogen sluit en naar het scherm leunt, dan weet je dat die daar is
  • 0:48 - 0:50
    Je voelt het door je huid.
  • 0:50 - 0:53
    Als je het scherm niet mocht aanraken,
  • 0:53 - 0:55
    dan kan je het tenminste ruiken
  • 0:55 - 1:00
    en na de hete plastic geur zal je je realiseren dat je monitor daar wel moet zijn.
  • 1:01 - 1:04
    Gelukkig heb je een neus
  • 1:04 - 1:06
    Maar, wat als je het proeft?
  • 1:07 - 1:09
    Nou, dat zal moeilijker zijn,
  • 1:09 - 1:10
    maar uiteindelijk proef je het plastic,
  • 1:10 - 1:13
    omdat je een tong hebt
  • 1:13 - 1:15
    Je begrijpt de wereld om je heen,
  • 1:15 - 1:18
    Ik bedoel, alles om je heen
  • 1:18 - 1:20
    door deze 5 zintuigen
  • 1:20 - 1:21
    als je oren hebt,
  • 1:21 - 1:22
    dan kan je horen.
  • 1:22 - 1:23
    Als je ogen hebt,
  • 1:23 - 1:25
    dan kan je zien.
  • 1:25 - 1:26
    door je huid,
  • 1:26 - 1:27
    kan je voelen.
  • 1:27 - 1:29
    De tong helpt je proeven,
  • 1:29 - 1:32
    en als je een neus hebt, dan kan je ruiken.
  • 1:33 - 1:38
    Ogen, oren, neus, tong en huid zijn de "gereedschappen"
  • 1:38 - 1:40
    waarmee je geboren wordt.
  • 1:40 - 1:43
    Gereedschappen die je helpen de wereld om je heen te begrijpen.
  • 1:43 - 1:46
    Maar hoe weten we dit allemaal?
  • 1:46 - 1:49
    Gewoon omdat het je opgevallen is.
  • 1:49 - 1:52
    En hoe hebben we ze verdeeld in 5 zintuigen?
  • 2:13 - 2:19
    [WETENSCHAP]
  • 2:26 - 2:29
    Het antwoord is wetenschap.
  • 2:29 - 2:31
    Omdat de wereld zo complex is,
  • 2:31 - 2:34
    gebruiken we wetenschap om te ontdekken en te beschrijven.
  • 2:34 - 2:36
    Maar wat is wetenschap?
  • 2:36 - 2:39
    "Onderzoek en studie van de natuur
  • 2:39 - 2:41
    door observatie en redenatie"
  • 2:41 - 2:44
    of "De som van alle verkregen kennis
  • 2:44 - 2:46
    verkregen door onderzoek"
  • 2:46 - 2:49
    Simpelweg de som van tests, cijfers en letters
  • 2:49 - 2:52
    welke samen kunnen definiëren.
  • 2:52 - 2:53
    Maar hoe?
  • 2:53 - 2:56
    De meeste mensen erkennen tekens als waarden
  • 2:56 - 2:59
    en bekendste groepen zijn letters en cijfers.
  • 2:59 - 3:01
    Dit zijn uitvindingen die ons helpen
  • 3:01 - 3:04
    om onze omgeving te begrijpen.
  • 3:04 - 3:06
    Om beter te begrijpen hoe deze tekens
  • 3:06 - 3:07
    zijn ontstaan,
  • 3:07 - 3:11
    laten we even kijken naar de geschiedenis van de wiskunde:
  • 3:14 - 3:17
    De mens, van ons vroegste begin,
  • 3:17 - 3:20
    hebben gezocht naar oplossingen van simpele problemen.
  • 3:20 - 3:22
    Huizen bouwen, ruimtes meten,
  • 3:22 - 3:25
    bijhouden van seizoen en het tellen van objecten.
  • 3:25 - 3:27
    Meer dan dertig duizend jaar geleden,
  • 3:27 - 3:28
    hielden mensen uit het stenentijdsperk
  • 3:28 - 3:30
    het passeren van de seizoenen bij
  • 3:30 - 3:32
    en de veranderingen van het weer voor het oogsten.
  • 3:32 - 3:34
    Om het passeren van de tijd bij te houden,
  • 3:34 - 3:36
    hielden ze markeringen bij op stenen muren
  • 3:36 - 3:40
    of markeringen in botten, hout of steen.
  • 3:40 - 3:43
    Elke markering stond voor 1.
  • 3:43 - 3:44
    Maar dit systeem was raar
  • 3:44 - 3:45
    als ze bij grote getallen aankwamen,
  • 3:45 - 3:47
    dus er werden symbolen gecreëerd
  • 3:47 - 3:49
    die de betekenis kregen van een groep objecten.
  • 3:49 - 3:51
    Sumerische kleistenen zijn gevonden,
  • 3:51 - 3:54
    die dateren uit het vierde millenium voor Christus.
  • 3:54 - 3:57
    Een kleine klei zuil stond voor 1.
  • 3:57 - 3:59
    Een bal van klei stond voor 10
  • 3:59 - 4:01
    en een grote kegel stond voor 60.
  • 4:02 - 4:05
    Geschriften van ongeveer rond 3300 v.Chr laten zien
  • 4:05 - 4:07
    dat de Babyloniërs hoeveelheden graveerde
  • 4:07 - 4:09
    op klei tabletten met riet.
  • 4:09 - 4:10
    Ze gebruikten een spijker vorm voor 1-en
  • 4:10 - 4:13
    en een V op z'n kant voor 10-en
  • 4:13 - 4:15
    en combinaties van deze symbolen om andere getallen te schrijven.
  • 4:15 - 4:16
    Bijvoorbeeld,
  • 4:16 - 4:18
    Babyloniërs schreven het getal 19 als...
  • 4:20 - 4:22
    De oude Egyptenaren gebruikten objecten
  • 4:22 - 4:24
    uit hun dagelijkse leven als symbolen.
  • 4:24 - 4:27
    een staaf stond voor 1, een vee-riem was 10,
  • 4:27 - 4:29
    een opgerold touw was 100,
  • 4:29 - 4:32
    een lotusbloem was 1000, en ga zo maar door.
  • 4:32 - 4:37
    Nummer 19 was een vee-riem en 9 staven.
  • 4:37 - 4:38
    De eerste Romeinen gebruikten een getal-systeem
  • 4:38 - 4:40
    dat we vandaag de dag nog steeds gebruiken.
  • 4:40 - 4:41
    Samen met allerlei andere symbolen
  • 4:41 - 4:45
    zij gebruikten een "X" voor 10 en een "I" voor 1
  • 4:45 - 4:45
    In de Middeleeuwen
  • 4:45 - 4:48
    zetten Romeinen de "I" aan de rechterkant van de "X"
  • 4:48 - 4:50
    voor 11 en aan de linkerkant voor 9.
  • 4:50 - 4:53
    Dus zij schreven 19 als XIX.
  • 4:53 - 4:55
    Al deze creatieve getal-systemen
  • 4:55 - 4:57
    laten groepen objecten én individuele objecten zien.
  • 4:57 - 5:01
    Een aantal van de oudste menselijke tel-systemen
  • 5:01 - 5:03
    zijn gebaseerd op vingers en tenen.
  • 5:03 - 5:07
    Dus deze waren gebaseerd op 1-en, 5-en, 10-en en 20-tallen.
  • 5:07 - 5:08
    In het Zulu's, het getal 6 betekent
  • 5:08 - 5:11
    het nemen van de duim van de rechterhand
  • 5:11 - 5:13
    wat betekent dat alle vingers van de linkerhand
  • 5:13 - 5:16
    bij elkaar opgeteld waren en de andere duim was inderdaad nodig.
  • 5:16 - 5:19
    Andere systemen zijn geëvolueerd in commerciële
  • 5:19 - 5:20
    The Yoruba, in Nigeria,`
  • 5:20 - 5:22
    gebruikten kauri-schelpen als betaalmiddel
  • 5:22 - 5:25
    en zij ontwikkelde een ongelooflijk complex getal-systeem
  • 5:25 - 5:27
    het was gebaseerd op 20-tallen
  • 5:27 - 5:29
    en bij het gebruik van vermenigvuldiging,
  • 5:29 - 5:30
    aftrekking en optellen.
  • 5:30 - 5:31
    Bijvoorbeeld:
  • 5:31 - 5:37
    zij dachten bij 45 aan 3x20 min 10, min 5.
  • 5:37 - 5:39
    Knopen en lussen in touwen werden gebruikt
  • 5:39 - 5:41
    voor het bijhouden van hoeveelheden door veel culturen
  • 5:41 - 5:43
    zoals de Perzen.
  • 5:43 - 5:45
    De Inca's gebruikt een meer verfijnde versie
  • 5:45 - 5:46
    genaamd de "Quipu",
  • 5:46 - 5:48
    een dik touw horizontaal gehouden
  • 5:48 - 5:50
    waaruit een geknoopte snaar werd gehanden.
  • 5:50 - 5:52
    De soort knoop die de Inca's gebruikten
  • 5:52 - 5:54
    samen met de lengte en kleur van het touw
  • 5:54 - 5:56
    bepaalde 1-tallen, 10-tallen en de 100-tallen.
  • 5:56 - 5:58
    Vandaag de dag, bijna alle industriële culturen
  • 5:58 - 6:01
    gebruiken de getallen 0 tot en met 9.
  • 6:01 - 6:02
    Maar deze symbolen zijn niet uitgevonden
  • 6:02 - 6:05
    tot de derde eeuw voor christus in India
  • 6:05 - 6:06
    en het duurde nog eens 800 jaar
  • 6:06 - 6:10
    voordat dit idee van nul met een plaats waarde werd gebruikt.
  • 6:10 - 6:11
    Dit belangrijke idee
  • 6:11 - 6:15
    veranderde dramatisch het gezicht van de wiskunde.
  • 6:15 - 6:17
    De mens heeft altijd gedeeld met anderen
  • 6:17 - 6:20
    toen vroegere culturen voedsel en water deelden
  • 6:20 - 6:21
    of hun land wilden verdelen
  • 6:21 - 6:23
    op een manier die eerlijk en gelijk was
  • 6:23 - 6:25
    ontstonden breuken geleidelijk
  • 6:25 - 6:28
    als symbolen voor deze eerlijke gedeelde situaties
  • 6:28 - 6:31
    De oude Egyptenaren gebruikten eenheid breuken,
  • 6:31 - 6:32
    breuken waarvan de teller 1 is,
  • 6:32 - 6:35
    zoals 1/2, 1/3 en 1/5
  • 6:35 - 6:38
    en ze telden op en halveerden deze breuken.
  • 6:38 - 6:41
    Als ze 3 broden gelijk wilden verdelen
  • 6:41 - 6:42
    over 5 familieleden
  • 6:42 - 6:44
    deelden ze het eerste brood en het tweede brood
  • 6:44 - 6:46
    in 3 stukken,
  • 6:46 - 6:50
    en het derde brood in 5 stukken,
  • 6:50 - 6:53
    en uiteindelijk het overgebleven 1/3 deel
  • 6:53 - 6:56
    van het tweede brood en die verdeelde ze in 5 stukken.
  • 6:56 - 7:00
    Ze schreven dit als 1/3, 1/5 en 1/15
  • 7:01 - 7:03
    Vandaag de dag noteren we dit delen
  • 7:03 - 7:05
    met de breuk: 3/5
  • 7:05 - 7:07
    3/5 brood voor elk persoon,
  • 7:07 - 7:10
    of ook wel 3 stukken brood verdeeld over 5 mensen.
  • 7:10 - 7:12
    De Sumeriërs en de vroege Babyloniërs
  • 7:12 - 7:14
    vonden een getal systeem van breuken uit
  • 7:14 - 7:18
    die gebaseerd is op 60, en die wij 4000 jaar later nog steeds gebruiken.
  • 7:18 - 7:20
    Onze dagen hebben uren bestaan uit 60 minuten
  • 7:20 - 7:21
    en minuten uit 60 seconden,
  • 7:21 - 7:24
    en onze cirkels beslaan 360 graden.
  • 7:25 - 7:27
    Chinese samenlevingen gebruikten een telraam
  • 7:27 - 7:31
    met een systeem gebaseerd op 10-tallen, maar zonder 0
  • 7:31 - 7:33
    Een vroege vorm van decimale breuken
  • 7:33 - 7:34
    kwam van het telraam.
  • 7:34 - 7:35
    Bijvoorbeeld:
  • 7:35 - 7:38
    3/5 was dan 6 uit 10 op een telraam.
  • 7:39 - 7:42
    De Chinezen noemde hun teller liefdevol "de zoon"
  • 7:42 - 7:44
    en de noemer "de moeder".
  • 7:44 - 7:45
    Het was pas tot de 12de eeuw
  • 7:45 - 7:47
    dat gemeenschappelijke breuken
  • 7:47 - 7:48
    met een streep-notatie, die we nu ook gebruiken,
  • 7:48 - 7:50
    uitgevonden werden.
  • 7:50 - 7:52
    Zelfs toen, werden deze breuken niet veel gebruikt
  • 7:52 - 7:55
    tot de Renaissance periode, ongeveer 500 jaar geleden.
  • 7:56 - 7:57
    Door de geschiedenis heen, heeft elke cultuur
  • 7:57 - 8:01
    rond de wereld inventieve manieren bedacht om te rekenen
  • 8:01 - 8:04
    Om bijvoorbeeld '12x15' uit te rekenen
  • 8:04 - 8:08
    gebruikten een van de eerste Russische boeren een systeem van verdubbelen en halveren
  • 8:10 - 8:13
    Als een oneven getal, gehalveerd, resulteerde in een breuk
  • 8:13 - 8:16
    rondden ze naar beneden af
  • 8:16 - 8:21
    daarna telden ze de factoren op die hoorden bij de vermenigvuldigingen met de oneven getallen.
  • 8:24 - 8:27
    De oude Egyptenaren vertrouwden op een verdubbelingsprocedure
  • 8:27 - 8:29
    totdat ze genoeg groepen geproduceerd hadden.
  • 8:32 - 8:35
    Daarna telden ze deze groepen op om tot het antwoord te komen.
  • 8:41 - 8:44
    Over Europa en Azië, gedurende de Middeleeuwen
  • 8:44 - 8:47
    was de abacus de toenmalige rekenmachine
  • 8:47 - 8:49
    Echter, weinig mensen wisten hoe ze deze moesten gebruiken.
  • 8:49 - 8:51
    Gebruikelijk waren het rijke kooplieden en gelduitleners
  • 8:51 - 8:53
    Door simpelweg kralen te verschuiven
  • 8:53 - 8:54
    die elk een plaatsafhankelijke waarde hebben
  • 8:54 - 8:57
    was het een erg efficiënte manier om te rekenen.
  • 8:57 - 9:03
    Daarna introduceerde de grote Arabische wiskundige al-Khwārizmī de Arabische nummers 0 tot en met 9
  • 9:03 - 9:04
    in Noord-Amerika en Europa
  • 9:04 - 9:07
    en creëerde nieuwe berekeningsprocedures.
  • 9:07 - 9:10
    Deze algoritmes konden op papier worden geschreven.
  • 9:10 - 9:14
    Over de eeuwen heen werd het leren van deze algoritmes een keurmerk van een opleiding
  • 9:14 - 9:17
    omdat studenten geleerd werd om lange kolommen met getallen te berekenen
  • 9:17 - 9:19
    te lenen en te onthouden
  • 9:19 - 9:22
    en om grote delingen efficiënt en betrouwbaar uit te voeren.
  • 9:22 - 9:26
    Ze konden deze procedures nu opschrijven en de resultaten controleren.
  • 9:26 - 9:30
    Vandaag de dag worden complexe berekeningen gedaan met een zakrekenmachine.
  • 9:30 - 9:34
    Dit betekent dat studenten de vaardigheid moeten hebben om de redelijkheid van het antwoord te controleren.
  • 9:34 - 9:38
    en een rijk repertoire aan wiskundestrategieën moeten hebben om dit te kunnen doen
  • 9:38 - 9:41
    De meeste simpele berekeningen zoals 12x15
  • 9:41 - 9:44
    kunnen in het hoofd worden opgelost door verschillende strategieën te gebruiken.
  • 9:54 - 9:56
    Als we reizen door de rijke en levendige geschiedenis
  • 9:56 - 10:01
    van de wiskunde, zien we hoe ideeën en creaties groeiden uit onze menselijke behoefte
  • 10:01 - 10:04
    om de problemen in ons alledaagse leven op te lossen.
  • 10:04 - 10:08
    Door de tijd heen heeft de wiskundige verkenning door mannen en vrouwen uit verschillende landen
  • 10:08 - 10:14
    ons fascinerende lenzen gegeven die ons helpen om wiskundig onze wereld te zien en te begrijpen.
  • 10:16 - 10:18
    Wetenschap is de verzameling van feiten
  • 10:18 - 10:21
    waarop men komt door wat we observeren te definiëren
  • 10:21 - 10:24
    en uit te testen, om te ontdekken.
  • 10:24 - 10:27
    Wiskunde, scheikunde
  • 10:27 - 10:30
    en natuurkunde vertegenwoordigen vaste talen
  • 10:30 - 10:33
    die niet geīnterpreteerd hoeven te worden
  • 10:33 - 10:36
    Het zijn talen om te beschrijven wat we observeren
  • 10:36 - 10:39
    en om die observaties te testen om ze te bewijzen.
  • 10:39 - 10:43
    Denk aan DNA, cellen, melkwegen
  • 10:45 - 10:46
    fruit
  • 10:46 - 10:47
    laptops
  • 10:48 - 10:50
    airco.
  • 10:51 - 10:53
    Denk aan auto's,
  • 10:54 - 10:56
    voedsel
  • 10:57 - 10:59
    huizen
  • 11:00 - 11:02
    fauna
  • 11:04 - 11:05
    flora.
  • 11:07 - 11:09
    Denk aan atomen,
  • 11:09 - 11:11
    onderdelen van je lichaam,
  • 11:12 - 11:15
    klimaat,
  • 11:15 - 11:17
    alle kleren die je draagt.
  • 11:21 - 11:27
    En realiseer je dat alles gedefinieerd of gecreëerd is door wetenschap.
  • 11:34 - 11:37
    Om het hele concept van weteschap te begrijpen
  • 11:37 - 11:40
    zou je moeten weten wat een wetenschappelijke theorie is.
  • 11:41 - 11:45
    Een wetenschappelijke theorie omvat een verzameling van concepten
  • 11:45 - 11:49
    waaronder abstracties van observeerbare fenomenen
  • 11:49 - 11:52
    uitgedrukt in kwantificeerbare eigenschappen
  • 11:52 - 11:55
    samen met regels (wetenschappelijke wetten genoemd)
  • 11:55 - 12:00
    die relaties tussen observaties van zulke concepten uitdrukken.
  • 12:00 - 12:05
    Een wetenschappelijke theorie wordt gebouwd om te conformeren aan beschikbare empirische data
  • 12:05 - 12:09
    die gaat over zulke observaties en wordt naar voren gebracht als principe
  • 12:09 - 12:13
    of groep van principes om een bepaalde klasse van fenomenen te verklaren.
  • 12:13 - 12:17
    Een wetenschappelijke theorie is totaal verschillend van elke andere theorie.
  • 12:17 - 12:22
    Het is de meest waarschijnlijke variant die resulteert uit recente ontdekkingen.
  • 12:33 - 12:37
    Wetenschap is het beste gereedschap dat ooit is bedacht
  • 12:37 - 12:39
    om te begrijpen hoe de wereld werkt.
  • 12:39 - 12:42
    Wetenschap is een erg menselijke vorm van kennis.
  • 12:42 - 12:45
    We staan altijd aan de rand van het bekende.
  • 12:45 - 12:48
    Wetenschap is een samenwerkende onderneming,
  • 12:48 - 12:50
    verspreid over nieuwe generaties.
  • 12:51 - 12:54
    We herinneren hen die de weg hebben voorbereid
  • 12:54 - 12:57
    en zien ook door hun ogen.
  • 12:57 - 13:01
    Als je wetenschappelijk onderlegd bent, ziet de wereld er heel anders uit voor je.
  • 13:01 - 13:04
    En dat begrip geeft je macht.
  • 13:09 - 13:12
    Er is echte poëzie in de echte wereld.
  • 13:12 - 13:16
    Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
  • 13:16 - 13:18
    We kunnen wetenschap bedrijven
  • 13:18 - 13:21
    en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
  • 13:21 - 13:24
    Er is echte poëzie in de echte wereld.
  • 13:24 - 13:28
    Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
  • 13:28 - 13:31
    Het verhaal van mensen is het verhaal van ideeën
  • 13:31 - 13:34
    die een licht schijnen in donkere hoeken.
  • 13:40 - 13:43
    Wetenschappers houden van mysteries.
  • 13:43 - 13:45
    Ze houden van het niet weten.
  • 13:46 - 13:49
    Ik voel me niet bevreesd door dingen niet te weten.
  • 13:49 - 13:52
    Ik denk dat het veel interessanter is.
  • 13:52 - 13:58
    Er is een grotere universele realiteit waar we allemaal deel van uitmaken.
  • 13:58 - 14:04
    Hoe verder we in het universum reden, hoe opmerkelijker de ontdekkingen zijn die we maken.
  • 14:04 - 14:16
    De queeste om de waarheid op zichzelf is een verhaal dat vol zit met inzichten.
  • 14:16 - 14:19
    Er is echte poëzie in de echte wereld.
  • 14:19 - 14:23
    Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
  • 14:23 - 14:24
    We kunnen wetenschap bedrijven
  • 14:24 - 14:28
    en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
  • 14:28 - 14:31
    Er is echte poëzie in de echte wereld.
  • 14:31 - 14:34
    Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
  • 14:34 - 14:38
    Het verhaal van mensen is het verhaal van ideeën
  • 14:38 - 14:40
    die een licht schijnen in donkere hoeken.
  • 14:40 - 14:43
    Vanuit een eenzaam punt in de kosmos
  • 14:43 - 14:46
    hebben we door de kracht van het denken
  • 14:46 - 14:52
    de mogelijkheid om terug te kijken naar een kort moment na het begin van het universum.
  • 14:52 - 14:55
    Ik denk dat wetenschap de manier waarop je geest werkt, verandert,
  • 14:55 - 14:59
    om een beetje dieper over dingen na te denken.
  • 14:59 - 15:05
    Wetenschap vervangt persoonlijke vooroordelen door publiekelijk verifieerbaar bewijs.
  • 15:05 - 15:08
    Er is echte poëzie in de echte wereld.
  • 15:08 - 15:11
    Wetenschap is de poëzie van de realiteit.
  • 15:11 - 15:13
    We kunnen wetenschap bedrijven
  • 15:13 - 15:17
    en daarmee kunnen we onze levens verbeteren.
  • 15:17 - 15:22
    Wetenschap is een geweldig gereedschap om de wereld om ons heen te begrijpen
  • 15:23 - 15:30
    Je kunt het vergelijken met een vergrootglas waarmee je de realiteit om je heen kunt zien.
Title:
(h) TROM - 1.1 Wetenschap
Description:

http://tromsite.com - Volledige documentaire, goed georganiseerd (download, Youtube stream, ondertitels, verdiensten, delen, word betrokken, en nog veel meer)

Beschrijving van de documentaire:
-------------------------------------------------------------------------
TROM (The Reality of Me - De Realiteit Van Mij) vertegenwoordigt de grootste documentaire die ooit is gemaakt, het is ook de enige die alles probeert te analyseren: van wetenschap tot het monetaire systeem en ook echte oplossingen om ieders leven te verbeteren.

Een nieuwe en 'echte' manier om de wereld te zien.

"Voor de Big Bang, tot het heden, en daar voorbij."
-------------------------------------------------------------------------

more » « less
Video Language:
English
Duration:
15:34
Ringo van Dorst edited Dutch subtitles for (h) TROM - 1.1 Science
David van Oudheusden added a translation

Dutch subtitles

Revisions