Return to Video

Alfabet Morse'a & Wiek informacji (Język monet 8/12)

  • 0:04 - 0:06
    W 1832 matematyk Karl Gauss
  • 0:06 - 0:09
    i profesor fizyki Wilhelm Weber
  • 0:09 - 0:10
    zaprojektowali system, który pozwalał im
  • 0:10 - 0:12
    komunikować się na odległość
  • 0:12 - 0:14
    podczas gdy przeprowadzali swoje eksperymenty
  • 0:14 - 0:18
    łącząc obserwatorium z laboratorium fizyki
  • 0:18 - 0:21
    Zauważyli bardzo ważny problem
  • 0:21 - 0:23
    poważniejszy niż zagadka
  • 0:23 - 0:26
    Jak przesyłać wszystkie litery alfabetu posługując się jednym obwodem
  • 0:26 - 0:27
    lub przewodem
  • 0:27 - 0:31
    W swoim systemie zastosowali galwanometr
  • 0:31 - 0:34
    ponieważ wiedzieli, że prąd elektryczny przepływający przez cewkę
  • 0:34 - 0:35
    wytwarza pole magnetyczne
  • 0:35 - 0:37
    biegnące przez środek cewki
  • 0:37 - 0:39
    które może odchylić igłę.
  • 0:39 - 0:41
    Ale zamiast jedynie poruszać igłą na odległość
  • 0:41 - 0:46
    w systemie zastosowano przełącznik, który zmieniał kierunek przepływu prądu
  • 0:46 - 0:47
    natychmiastowo.
  • 0:47 - 0:51
    Powodowało to odwrócenie pola magnetycznego wokół cewki
  • 0:51 - 0:56
    a igła odchylała się w lewo albo w prawo
  • 0:56 - 0:58
    w zależności od kierunku przepływu prądu
  • 0:58 - 1:01
    stwarzając w ten sposób dwa stany sygnału
  • 1:01 - 1:03
    lub symbole
  • 1:03 - 1:05
    odchylenie w lewo... lub w prawo
  • 1:05 - 1:12
    A co najważniejsze, przypisali oni krótsze symbole najczęściej występującym literom
  • 1:12 - 1:15
    np. "A" przypisano pojedyncze odchylenie w prawo
  • 1:15 - 1:17
    "E" przypisano pojedyncze odchylenie w lewo
  • 1:17 - 1:19
    oraz zastosowano dłuższe kody
  • 1:19 - 1:21
    dla rzadziej występujących liter
  • 1:21 - 1:25
    takich jak K, któremu przyporządkowano trzy odchylenia w prawo
  • 1:25 - 1:28
    osiągana prędkość przesyłu
  • 1:28 - 1:32
    wynosiła 9 liter na minutę
  • 1:32 - 1:36
    wszystkie telegrafy igłowe zbudowane później
  • 1:36 - 1:38
    miały to samo ograniczenie
  • 1:38 - 1:40
    i był to problem techniczny
  • 1:40 - 1:44
    prędkość przesyłu informacji była wolna
  • 1:44 - 1:48
    Tutaj prędkość przesyłu stanowiła ilość odchyleń na minutę
  • 1:48 - 1:51
    które mogły być poprawnie wysłane lub odebrane
  • 1:51 - 1:53
    i jeśli ściśnie się sygnały razem
  • 1:53 - 1:55
    odbiorca mógłby się pomylić
  • 1:55 - 1:57
    ze względu na drgania prowadzące do błędów
  • 1:57 - 2:01
    podobnie jak wydłużone dźwięki pianina
  • 2:01 - 2:02
    zleją się razem
  • 2:02 - 2:04
    i staną się mniej rozpoznawalne
  • 2:04 - 2:06
    jeśli zagra się je szybko
  • 2:06 - 2:09
    z czasem prędkość przesyłu sygnałów
  • 2:09 - 2:10
    stopniowo się poprawiała
  • 2:10 - 2:14
    jednym z udoskonaleń było umieszczenie stałego magnesu
  • 2:14 - 2:16
    po zewnętrznej stronie cewki
  • 2:16 - 2:19
    pomagało to igle powrócić do pozycji spoczynkowej
  • 2:19 - 2:21
    po każdym jej odchyleniu
  • 2:21 - 2:23
    na konstrukcji tej oparto liczne telegrafy igłowe
  • 2:23 - 2:25
    zastosowane w całej Europie
  • 2:25 - 2:28
    Firma Electric Telegraph
  • 2:28 - 2:32
    była pierwszą publiczną firmą spółką telegraficzną
  • 2:32 - 2:34
    została założona w 1846
  • 2:34 - 2:37
    po tym jak jej właściciele kupili kluczowe ówcześnie patenty na telegrafy igłowe
  • 2:40 - 2:45
    jednak prędkość tych rozmaitych telegrafów igłowych
  • 2:45 - 2:50
    nigdy nie przekroczyła ok. 60 liter na minutę
  • 2:53 - 2:57
    jako że pojedyncza igła nie mogła sygnalizować szybciej
  • 2:57 - 2:59
    niż jedno odchylenie na sekundę
  • 2:59 - 3:02
    Początkowo spółka rozliczała klientów
  • 3:02 - 3:05
    za każdą wiadomość
  • 3:05 - 3:07
    która mogła zawierać do 20 wyrazów
  • 3:07 - 3:09
    co odpowiada w przybliżeniu wpisowi na Tweeterze.
  • 3:09 - 3:13
    W 1848 koszt wysłania jednej wiadomości
  • 3:13 - 3:17
    z Londynu do Edynburga wynosiła 16 szylingów
  • 3:17 - 3:20
    i była to ok 1 tygodniowa pensja
  • 3:20 - 3:22
    np. ówczesnego właściciela sklepu
  • 3:22 - 3:28
    początkowo więc ta technologia była poza zasięgiem zwykłych ludzi
  • 3:29 - 3:33
    W Stanach Zjednoczonych komercjalizacji telegrafu
  • 3:33 - 3:36
    dokonał malarz portretowy Samuel Morse
  • 3:36 - 3:41
    który śledził rozwój telegrafów igłowych w Europie.
  • 3:41 - 3:43
    Morse jest postacią ważną ponieważ
  • 3:43 - 3:45
    skupił się na zwiększeniu prędkości
  • 3:45 - 3:47
    z jaką litery mogły być przesyłane
  • 3:47 - 3:49
    pozbył się igieł
  • 3:49 - 3:53
    i w 1838 wstępnie przedstawił model
  • 3:53 - 3:55
    oparty na założeniu
  • 3:55 - 3:57
    że prąd może przepływać lub jego przepływ można przerwać
  • 3:57 - 4:03
    a przerwy można uporządkować by miały znaczenie
  • 4:03 - 4:07
    jednak jego konstrukcje które miały wytwarzać te przerwy były skomplikowane
  • 4:07 - 4:11
    zawierały skomplikowany system przekładni, dźwigni i elektromagnesów
  • 4:11 - 4:14
    jednakże jego system został znacznie uproszczony
  • 4:14 - 4:18
    dzięki współpracy z Albertem Veilem
  • 4:18 - 4:22
    doprowadziła ona do powstania ikony interfejsu użytkownika
  • 4:22 - 4:25
    prostej sprężynującej dźwigni lub klucza
  • 4:25 - 4:29
    sterowanej poprzez naciśnięcie palca
  • 4:29 - 4:31
    a po stronie odbiorczej
  • 4:31 - 4:33
    znajdowała się sprężynująca dźwignia
  • 4:33 - 4:38
    przyciągana i zwalniana przez silny elektromagnes
  • 4:43 - 4:49
    aby wytworzyć różnicę odpowiadającą odchyleniu w lewo lub prawo
  • 4:49 - 4:52
    zróżnicował on długość naciśnięcia klucza
  • 4:52 - 4:55
    albo długość pulsu
  • 4:55 - 4:58
    bardzo krótkie załączenie przełącznika
  • 4:58 - 5:00
    nazwano kropką
  • 5:00 - 5:02
    i kropkę można uznać za
  • 5:02 - 5:04
    podstawową jednostkę czasu
  • 5:04 - 5:07
    w alfabecie Morse'a
  • 5:07 - 5:11
    a załączenie przełącznika na trzy jednostki czasu
  • 5:11 - 5:14
    odpowiadało kresce
  • 5:17 - 5:20
    dokładne odstępy
  • 5:20 - 5:25
    bardzo krótkie, ciasne odstępy między "ti" a "taaa" w literze
  • 5:25 - 5:28
    ti- taaa-ti
  • 5:30 - 5:33
    ti-taaa-ti-ti
  • 5:33 - 5:37
    i to było źródło różnicy w ich strategii kodowania
  • 5:37 - 5:40
    Począwszy od pierwotnej kropki i kreski
  • 5:40 - 5:42
    prawe i lewe odgałęzienie
  • 5:42 - 5:45
    przechodzimy do kolejnej kropki lub kreski
  • 5:45 - 5:46
    i tak dalej
  • 5:46 - 5:48
    następnie w diagramie przypisano
  • 5:48 - 5:49
    krótsze sekwencje sygnałów
  • 5:49 - 5:51
    literom występującym częściej
  • 5:51 - 5:52
    na podstawie częstości występowania liter
  • 5:52 - 5:55
    którą można było określić na podstawie książek
  • 5:55 - 5:57
    i tak węzły najwyżej w schemacie drzewa
  • 5:57 - 5:59
    takie jak pojedyncza kropka
  • 5:59 - 6:00
    odpowiadały literze "E"
  • 6:00 - 6:02
    natomiast pojedyncza kreska
  • 6:02 - 6:03
    odpowiadała "T"
  • 6:03 - 6:05
    poruszając sie w dół drzewa
  • 6:05 - 6:08
    umieszczamy litery występujące rzadziej
  • 6:08 - 6:13
    a po literze następuje przerwa długości trzech jednostek
  • 6:13 - 6:17
    odstępy między literami w wyrazie lub grupie
  • 6:17 - 6:18
    są również równomierne
  • 6:18 - 6:20
    lecz dłuższe
  • 6:22 - 6:25
    należy zdać sobie sprawę
  • 6:25 - 6:30
    że znaczenie tych wiadomości jest powiązane z ich czasem
  • 6:30 - 6:34
    zastanawiacie się, czy rzeczywiście odstępy są ważne
  • 6:34 - 6:37
    czy tylko jest to dodatkowe wyrafinowanie
  • 6:37 - 6:39
    ładna rzecz do zrobienia, jak schludny charakter pisma
  • 6:39 - 6:41
    jeśli tak myślicie, jesteście w błędzie
  • 6:41 - 6:43
    pokażę wam, dlaczego
  • 6:47 - 6:49
    kropka do kropki i kreska do kreski
  • 6:49 - 6:51
    pasują do siebie
  • 6:51 - 6:53
    jedynie odstępy sprawiają
  • 6:53 - 6:58
    że jedno słowo różni się od drugiego
  • 6:58 - 7:00
    więc aby wysłać słowo "paris"
  • 7:00 - 7:02
    musimy pomyśleć o nim jako o
  • 7:02 - 7:06
    P odstęp A odstęp R odstęp I odstęp S
  • 7:06 - 7:09
    Prędkość przesyłu sygnałów w systemie
  • 7:09 - 7:13
    była bezpośrednio zależna od tempa sygnału
  • 7:13 - 7:16
    a w filmach instruktażowych używano analogii do muzyki
  • 7:16 - 7:18
    to co on wysyłał było standardowym
  • 7:18 - 7:20
    słowem testowym "paris"
  • 7:20 - 7:26
    A oto mamy: kazdy szczyt to "ti" lub "taaa"
  • 7:26 - 7:28
    każda dolina to odstęp.
  • 7:28 - 7:32
    to jest wspaniałe nadawanie
  • 7:32 - 7:36
    jednorodny rytm
  • 7:36 - 7:38
    To jest przykład kiepskiego nadawania
  • 7:38 - 7:40
    to samo słowo "paris"
  • 7:40 - 7:44
    ale popatrzcie na różnicę
  • 7:44 - 7:45
    nieregularne "ti" i "taa"
  • 7:45 - 7:48
    przypadkowe odstępy
  • 7:48 - 7:50
    brak jednorodności
  • 7:50 - 7:52
    brak rytmu
  • 7:52 - 7:55
    Zadziwiające, to prostota systemu kluczowania sprawiała
  • 7:55 - 7:57
    że był on znacznie szybszy
  • 7:57 - 8:00
    niż wszelkie przyciski i korby stosowane
  • 8:00 - 8:02
    w telegrafach igłowych w Europie
  • 8:02 - 8:04
    Prędkość przesyłania podskoczyła
  • 8:04 - 8:07
    do 135 liter na minutę.
  • 8:07 - 8:11
    i więcej w przypadku przeszkolonych operatorów.
  • 8:11 - 8:14
    I 24 maja 1844
  • 8:14 - 8:15
    pierwszą udaną transmisją
  • 8:15 - 8:17
    była wiadomość
  • 8:17 - 8:19
    "What hath God wrought"
  • 8:19 - 8:23
    a następnego dnia New York Tribune donosił
  • 8:23 - 8:28
    że "nareszcie dokonano cudu unicestwienia przestrzeni"
  • 8:28 - 8:29
    Rozważcie, że w tym czasie
  • 8:29 - 8:33
    90% wiadomości było wciąż przesyłane
  • 8:33 - 8:35
    na końskim grzbiecie
  • 8:35 - 8:38
    natychmiast technologia ta stała się decydującą
  • 8:38 - 8:42
    dla sukcesu wojskowości, prasy, przedsiębiorców finansowych
  • 8:42 - 8:43
    zwalczania przedsiębiorczości, dowolnej dziedziny
  • 8:43 - 8:46
    która opierała się na informacji
  • 8:46 - 8:50
    opierała się teraz na telegrafie i kodzie Morse'a.
  • 8:50 - 8:54
    Do 1900 ceny spadły do 30 centów za wiadomość
  • 8:54 - 9:00
    podczas gdy ilość wysłanych w tym roku wiadomości przekroczyła 63,2 milionów.
  • 9:00 - 9:03
    Gdy ludzie zaczęli używać tego systemu
  • 9:03 - 9:07
    oczywiście pomyślęli o zaoszczędzeniu pieniędzy.
  • 9:07 - 9:09
    Prowadziło to do powstania popularnych książek kodowych,
  • 9:09 - 9:13
    które słowom przypisywały popularne zdania.
  • 9:13 - 9:15
    Na przykład "laid"
  • 9:15 - 9:21
    oznaczało "proszę zarezerwować dla mnie i dla mojej rodziny następujące zakwaterowanie"
  • 9:21 - 9:23
    Spółki telegraficzne boczyły się na to
  • 9:23 - 9:26
    ponieważ chętniej zarabiałyby one na komunikatach dosłownych
  • 9:26 - 9:29
    Więcej liter oznaczało większy zysk.
  • 9:29 - 9:33
    Stało się jasne, że "informacja" jest określeniem płynnym,
  • 9:33 - 9:37
    i potrzebne było konkretne znaczenie.
  • 9:37 - 9:40
    Oczywiste pytanie pozostawało nieodpowiedziane.
  • 9:40 - 9:43
    Jeżeli sprzedajesz informację, bez względu na system
  • 9:43 - 9:47
    jak oszacujesz jej ilość
  • 9:47 - 9:48
    by była ona uczciwa dla wszystkich.
  • 9:48 - 9:51
    Ilość liter jako miara informacji
  • 9:51 - 9:53
    nie byłaby już wystarczająca.
Title:
Alfabet Morse'a & Wiek informacji (Język monet 8/12)
Description:

Przedstawia rozwój telegrafów igłowych w Europe, który doprowadził do powstania alfabetu Morse'a i konstrukcji klucza telegraficznego. W tym okresie skupiono się na przyspieszeniu prędkości przesyłu danych aby wysyłać więcej liter na minutę. Niniejsza prezentacja wideo koncentruje się na szczegółach związanych ze strategiami kodowania oraz na tym, jaką rolę odgrywał czas/tempo w przesyłaniu informacji. (1820-1900)

Morse Code Simulator:
https://www.khanacademy.org/math/applied-math/informationtheory/info-theory/p/morse-code-exploration

Źródła:
The Worldwide History of Communication (Anton A. Huurdeman)
Distant Writing (http://distantwriting.co.uk/)
Stock Video:
http://archive.org/details/Telegram1956
http://archive.org/details/gov.archives.arc.36813

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:59

Polish subtitles

Revisions