0:00:34.768,0:00:35.777
Bạn có nghe thấy tôi không?

0:00:36.003,0:00:36.970
Vâng,

0:00:37.150,0:00:39.139
tôi nghĩ là bạn đang nghe thấy,

0:00:39.300,0:00:40.707
nhưng không trông thấy tôi.

0:00:41.000,0:00:42.843
Đó là vì bạn có hai tai

0:00:43.000,0:00:46.380
Nếu bạn nhắm mắt lại, đưa tay sờ vào màn hình,

0:00:46.520,0:00:48.000
bạn sẽ thấy nó ở đó.

0:00:48.118,0:00:50.500
Bạn cảm nhận được nó qua làn da.

0:00:50.600,0:00:53.000
Nếu như bạn không được sờ

0:00:53.100,0:00:54.788
ít ra bạn cũng có thể ngửi thấy nó

0:00:54.888,0:00:56.957
và sau khi ngửi được mùi nhựa nóng

0:00:57.100,0:01:00.294
bạn nhận ra là màn hình của bạn phải có ở đó.

0:01:00.500,0:01:02.930
May là bạn có mũi.

0:01:03.063,0:01:05.866
Nhưng nếu bạn nếm thử nó thì sao?

0:01:06.000,0:01:08.000
Hơi khó phải không,

0:01:08.150,0:01:11.000
nhưng rồi bạn cũng sẽ nhận được vị của chất nhựa,

0:01:11.150,0:01:12.720
vì bạn có một chiếc lưỡi.

0:01:12.934,0:01:14.800
Bạn hiểu được thế giới chung quanh bạn,

0:01:14.950,0:01:17.369
tôi muốn nói là tất cả những gì chung quanh bạn

0:01:17.740,0:01:19.064
qua năm giác quan đó.

0:01:19.412,0:01:20.852
Nếu bạn có tai,

0:01:20.945,0:01:22.400
bạn có thể nghe.

0:01:22.400,0:01:23.615
Nếu có mắt,

0:01:23.715,0:01:24.521
bạn có thể thấy.

0:01:24.706,0:01:25.914
Qua làn da,

0:01:25.914,0:01:26.920
bạn nhận cảm giác.

0:01:26.920,0:01:28.500
Lưỡi bạn giúp bạn nếm,

0:01:28.500,0:01:31.558
và nếu bạn có mũi, bạn có thể ngửi.

0:01:31.558,0:01:36.730
Mắt, tai, mũi, lưỡi, và da, là những “công cụ”

0:01:36.730,0:01:39.000
mà bạn đã có từ khi sinh ra.

0:01:39.100,0:01:41.568
Những công cụ giúp bạn hiểu dược thế giới chung quanh.

0:01:41.768,0:01:44.338
Nhưng làm sao bạn biết được những điều đó?

0:01:44.797,0:01:46.640
Chỉ vì bạn để ý.

0:01:46.640,0:01:50.555
Và, làm sao bạn đã chia chúng ra thành năm giác quan?

0:02:11.900,0:02:18.071
[KHOA HỌC]

0:02:26.000,0:02:28.048
Câu trả lời là KHOA HỌC!

0:02:28.048,0:02:30.500
Vì thế giới quá phức tạp,

0:02:30.750,0:02:33.554
chúng ta phải dùng khoa học để khám phá và định nghiệm.

0:02:33.554,0:02:35.455
Nhưng khoa học là gì?

0:02:35.600,0:02:38.150
Tra cứu và phân tích thiên nhiên

0:02:38.300,0:02:40.661
qua quan sát và lý luận,

0:02:40.761,0:02:41.850
hay sự tổng hợp của tất cả kiến thức

0:02:42.000,0:02:43.797
đã tìm được qua tham khảo.

0:02:43.897,0:02:47.568
Cơ bản là tổng hợp của các thử nghiệm, số và chữ

0:02:47.701,0:02:50.800
mà qua đó, có thể định nghĩa được

0:02:51.200,0:02:52.000
Nhưng bằng cách nào?

0:02:52.500,0:02:55.475
Hầu hết mọi người công nhận các ký hiệu biểu trưng cho giá trị

0:02:55.475,0:02:58.445
và các nhóm ký hiệu tốt nhất là những chữ cái và số.

0:02:58.445,0:03:00.700
Đó là các phát minh đã giúp chúng ta

0:03:00.850,0:03:03.016
hiểu được môi trường xung quanh.

0:03:03.517,0:03:05.000
Để hiểu rõ hơn các ký hiệu này

0:03:05.100,0:03:06.920
đã ra đời như thế nào,

0:03:06.920,0:03:10.457
chúng ta hãy cùng xem một đoạn ngắn lịch sử của toán học:

0:03:14.444,0:03:16.000
Nhân loại, từ thuở hồng hoang

0:03:16.300,0:03:18.700
đã phải kiếm các giải pháp cho các trở ngại cơ bản

0:03:18.800,0:03:19.650
[Triển khai một Hệ thống Số]

0:03:19.750,0:03:21.155
Cất chỗ ở, đo đạc,

0:03:21.355,0:03:23.900
ghi chép các mùa màng và đếm các vật chung quanh

0:03:25.000,0:03:26.350
Hơn 30 ngàn năm trước,

0:03:26.500,0:03:27.650
những người tiền sử

0:03:27.800,0:03:29.476
đã biết ghi chép các đổi thay của mùa màng và thời tiết

0:03:29.476,0:03:31.478
để biết thời điểm thích hợp để trồng trọt.

0:03:32.200,0:03:33.750
Để biểu trưng cho thời gian trôi qua

0:03:33.800,0:03:36.049
họ khắc vạch lên trên vách hang

0:03:36.283,0:03:38.986
hay đẽo vào các khúc xương, gỗ, hay đá

0:03:38.986,0:03:41.986
Mỗi vạch tính là một

0:03:41.986,0:03:43.100
Nhưng hệ thống này rất bất tiện

0:03:43.250,0:03:44.558
khi con số lên cao

0:03:44.558,0:03:46.400
nên sau cùng thì phải chế ra các ký hiệu

0:03:46.550,0:03:48.195
biểu trưng cho một nhóm vật

0:03:48.195,0:03:50.550
Đã tìm thấy các bảng đất nung của người Sumerian

0:03:50.700,0:03:52.700
có từ bốn ngàn năm trước Công Nguyên

0:03:53.400,0:03:56.303
Một thanh đất nung biểu trưng cho 1,

0:03:56.303,0:03:58.205
một viên bi đất nung biểu trưng cho 10

0:03:58.205,0:04:00.207
và một hình chóp nón biểu trưng cho 60

0:04:01.000,0:04:04.300
Các văn bản ghi từ khoảng 3300 trước Công Nguyên cho thấy

0:04:04.350,0:04:06.000
những người Babylon ghi các con số

0:04:06.150,0:04:07.450
trên bảng đất nung với một que nứa.

0:04:07.500,0:04:09.983
Họ dùng hình cây đinh cho số 1

0:04:09.983,0:04:12.553
và một chữ V kế bên cho số 10,

0:04:12.553,0:04:14.955
rồi kết hợp các biểu tượng này để viết ra các số khác.

0:04:14.988,0:04:15.750
Ví dụ,

0:04:15.850,0:04:18.358
Dân Babylon đã viết số 19 như ...

0:04:19.826,0:04:21.800
Người Ai Cập cổ đại đã sử dụng các vật dụng

0:04:21.950,0:04:23.730
từ cuộc sống hàng ngày của họ để làm các biểu tượng.

0:04:23.730,0:04:26.800
một cây roi quất bò là 1, một vòng kiềng chân bò là 10,

0:04:26.950,0:04:28.000
một cuộn dây là 100,

0:04:28.150,0:04:31.004
một hoa sen là một ngàn, v.v...

0:04:31.400,0:04:34.700
Số 19 là một vòng kiềng chân và 9 cây roi

0:04:36.150,0:04:37.850
Người La Mã cổ đã tạo một hệ thống số

0:04:38.000,0:04:39.680
mà chúng ta vẫn thấy đến ngày nay

0:04:39.830,0:04:40.850
Cùng với các biểu tượng khác

0:04:41.000,0:04:43.650
họ đã sử dụng một dấu 'X' cho 10 và một dấu 'I' cho 1

0:04:44.200,0:04:45.000
Tới thời Trung cổ

0:04:45.100,0:04:47.100
Người La Mã đã đặt dấu 'I' ở bên phải của dấu 'X'

0:04:47.250,0:04:49.756
cho 11 và để bên trái cho 9

0:04:49.756,0:04:52.259
Thành ra họ viết 19 là XIX

0:04:52.800,0:04:54.450
Tất cả các hệ thống số đầy sáng tạo này

0:04:54.600,0:04:57.500
cho thấy các nhóm vật cũng như riêng một vật

0:04:58.600,0:05:00.300
Vài hệ thống đếm cổ xưa nhất của con người

0:05:00.450,0:05:02.700
dựa vào ngón tay và ngón chân

0:05:02.850,0:05:05.706
Vì vậy họ đã được dựa trên 1, 5, 10 và 20

0:05:06.100,0:05:07.950
Tiếng Zulu cho số 6 là

0:05:08.100,0:05:10.750
lấy ngón cái của tay phải

0:05:10.900,0:05:12.450
có nghĩa là tất cả những ngón khác bên tay trái

0:05:12.600,0:05:15.500
đã được đếm hết nên phải dùng tới ngón cái của tay kia.

0:05:16.149,0:05:18.250
Các hệ thống khác đã được phát triển từ thương mại

0:05:18.450,0:05:19.500
Sắc dân Yoruba ở Nigeria,

0:05:19.650,0:05:21.889
sử dụng vỏ ốc làm tiền tệ

0:05:21.889,0:05:24.858
và phát triển thành một hệ thống số phức tạp đáng ngạc nhiên

0:05:24.858,0:05:25.950
nó được dựa trên số 20

0:05:26.100,0:05:27.880
và trên các phép toán nhân,

0:05:28.030,0:05:29.863
toán trừ và toán cộng

0:05:29.989,0:05:30.600
Ví dụ như:

0:05:30.750,0:05:36.300
họ nghĩ ra số 45 như 3x20 trừ 10 trừ 5

0:05:36.700,0:05:38.720
Các nút thắt trên dây đã được sử dụng

0:05:38.870,0:05:41.050
để ghi chép số lượng trong nhiều nền văn hóa

0:05:41.200,0:05:42.709
như sắc dân Ba Tư chẳng hạn

0:05:42.709,0:05:44.150
Người Inca lại sử dụng một phiên bản hơn tinh tế hơn

0:05:44.300,0:05:45.345
gọi là "quipu"

0:05:45.445,0:05:47.600
một sợi dây dày được căng ngang

0:05:47.700,0:05:49.416
từ đó treo các dây nhỏ thắt nút

0:05:49.883,0:05:51.500
Loại nút dây người Inca sử dụng

0:05:51.650,0:05:53.200
cùng với chiều dài và màu sắc của dây

0:05:53.300,0:05:55.756
biểu trưng cho 1, 10, và 100

0:05:55.800,0:05:57.800
Trong thế giới ngày nay gần như mọi nền văn hóa công nghiệp

0:05:57.950,0:06:00.100
sử dụng chữ số 0 đến số 9.

0:06:00.600,0:06:01.900
Nhưng các biểu tượng này đã chưa được phát minh

0:06:02.050,0:06:04.300
mãi cho đến thế kỷ thứ 3 trước Công Nguyên ở Ấn Độ

0:06:04.665,0:06:06.300
và phải mất thêm 800 năm nữa

0:06:06.450,0:06:09.800
cho ý tưởng dùng số 0 nơi giá trị sẽ được ấn định

0:06:10.150,0:06:10.800
Ý tưởng vĩ đại này

0:06:11.050,0:06:13.300
đã thay đổi đáng kể bộ mặt của toán học

0:06:13.400,0:06:14.600
[Phát triển Phân số]

0:06:14.700,0:06:16.510
Con người đã luôn luôn chia sẻ với nhau

0:06:16.879,0:06:19.279
khi các nền văn hóa sơ khai chia nhau thực phẩm và nước uống

0:06:19.279,0:06:20.550
hay khi muốn chia đất đai của họ

0:06:20.700,0:06:22.400
một cách công bằng và bình đẳng

0:06:22.649,0:06:24.100
Thì phân số dần dần ra đời

0:06:24.250,0:06:26.550
như các biểu tượng trong những lần phải phân ra cho đều

0:06:27.888,0:06:29.957
Người Ai Cập cổ đại sử dụng các đơn vị phân số,

0:06:30.224,0:06:32.100
các phân số có tử số là 1,

0:06:32.250,0:06:34.650
như 1/2, 1/3 và 1/5,

0:06:34.661,0:06:37.064
rồi cộng hay chia các phân số này.

0:06:37.064,0:06:39.800
Nếu họ muốn chia ba ổ bánh mì đều nhau

0:06:39.950,0:06:41.600
cho năm người trong gia đình

0:06:41.700,0:06:43.900
thì trước tiên họ chia ổ thứ nhứt và ổ thứ nhì

0:06:44.050,0:06:44.700
làm ba phần

0:06:46.039,0:06:48.275
sau đó họ chia ổ thứ ba thành năm phần,

0:06:49.600,0:06:51.450
sau cùng họ lấy một phần ba còn lại

0:06:51.600,0:06:54.650
từ ổ thứ hai và chia thành năm miếng.

0:06:56.000,0:07:00.153
Họ đã viết các lần chia này như 1/3, 1/5, 1/15

0:07:00.654,0:07:02.150
Hiện nay chúng ta biểu trưng cho các phép chia này

0:07:02.300,0:07:03.650
với phân số: 3/5

0:07:04.200,0:07:06.450
3/5 của một ổ cho mỗi người,

0:07:06.600,0:07:08.900
hoặc 3 ổ chia cho 5 người

0:07:09.530,0:07:11.550
Các người Sumerians và Babylon ngày xưa

0:07:11.700,0:07:13.250
đã phát minh ra một hệ thống số phân số

0:07:13.400,0:07:17.200
dựa trên 60, mà chúng ta vẫn còn sử dụng 4000 năm sau.

0:07:17.489,0:07:19.000
Ngày của chúng ta có giờ, mỗi giờ 60 phút

0:07:19.150,0:07:20.400
và mỗi phút có 60 giây

0:07:20.550,0:07:23.350
và vòng tròn của chúng ta bao gồm 360 độ

0:07:25.212,0:07:27.000
Xã hội Trung Hoa lại sử dụng một bàn tính gọi là abacus

0:07:27.100,0:07:30.117
với một hệ thống dựa trên hàng 10, mặc dù nó không có 0

0:07:30.751,0:07:32.250
Một hình thức đầu của phân số thập phân

0:07:32.400,0:07:33.400
đã ra đời từ abacus

0:07:33.500,0:07:34.300
Ví dụ như:

0:07:34.400,0:07:37.850
3/5 sẽ là 6 trên 10 trên abacus

0:07:38.125,0:07:40.994
Người Trung Hoa đã thân thương gọi tử số bằng "con trai"

0:07:40.994,0:07:42.596
và mẫu số bằng "mẹ".

0:07:43.700,0:07:45.200
Mãi cho đến thế kỷ thứ 12

0:07:45.350,0:07:46.350
thì phân số chung với ký hiệu gạch,

0:07:46.450,0:07:48.300
mà chúng ta sử dụng cho tới ngày nay,

0:07:48.400,0:07:49.350
đã được phát minh.

0:07:49.500,0:07:51.600
Thậm chí sau đó, các phân số vẫn không được sử dụng rộng rãi

0:07:51.700,0:07:54.500
cho đến thời kỳ phục hưng, chỉ mới 500 năm trước đây.

0:07:54.700,0:07:55.500
[Phát triển Toán pháp]

0:07:55.600,0:07:57.650
Trong suốt lịch sử, mọi nền văn hóa trên toàn cầu

0:07:57.800,0:08:00.200
đã tạo ra những cách sáng tạo để tính toán.

0:08:00.848,0:08:03.450
Để giải quyết một con toán, như ... 12x15,

0:08:03.750,0:08:05.000
Các nông dân Nga ngày xưa

0:08:05.150,0:08:07.150
đã sử dụng một hệ thống nhân đôi và chia hai.

0:08:09.523,0:08:12.192
Khi một số lẻ của một nửa dẫn tới một phân số

0:08:13.093,0:08:14.461
họ làm tròn xuống

0:08:15.900,0:08:16.950
rồi thêm các yếu tố

0:08:17.100,0:08:18.950
liên hệ với số nhân lẻ.

0:08:24.100,0:08:26.600
Người Ai Cập xưa đã dựa vào cách nhân đôi

0:08:26.750,0:08:28.410
cho đến khi họ nghĩ ra được đủ các nhóm...

0:08:32.500,0:08:34.900
sau đó, họ cộng các nhóm này để tìm đáp số.

0:08:40.800,0:08:43.050
Trên khắp châu Âu và châu Á, trong thời Trung cổ,

0:08:43.150,0:08:46.050
abacus đã là một máy tính xách tay của thời đại.

0:08:46.150,0:08:48.250
Nhưng rất ít người biết sử dụng,

0:08:48.350,0:08:50.430
ngoài các thương gia giàu có và người cho vay.

0:08:51.000,0:08:53.400
Chỉ cần dời các hạt để cho mỗi hạt có giá trị khác nhau

0:08:53.500,0:08:55.950
bàn tính abacus đã đem lại một cách tính rất hiệu quả.

0:08:56.700,0:08:59.200
Rồi sau đó, al-Khwārizmī, nhà toán học tuyệt vời của Ả Rập

0:08:59.340,0:09:02.000
đã giới thiệu các chữ số Hindu Arabic từ số 0 đến số 9,

0:09:02.150,0:09:03.700
đến Bắc Mỹ và châu Âu

0:09:03.900,0:09:06.250
và đã tạo ra các phương thức mới để tính toán.

0:09:06.700,0:09:09.349
Các thuật toán này lại có thể ghi vào giấy.

0:09:10.150,0:09:12.050
Trong nhiều thế kỷ, học toán

0:09:12.200,0:09:13.800
đã trở thành một chỉ dấu kiện toàn của giáo dục

0:09:13.950,0:09:15.150
khi học sinh được dạy toán

0:09:15.300,0:09:16.900
những cột dài đầy số,

0:09:17.200,0:09:18.000
vay và mang theo,

0:09:18.150,0:09:20.900
và làm các toán chia dài một cách hữu hiệu và đáng tin cậy.

0:09:21.550,0:09:23.050
Thì họ có thể giữ hồ sơ lưu cho các thủ tục này

0:09:23.200,0:09:25.200
và kiểm tra kết quả.

0:09:26.100,0:09:27.600
Các con toán phức tạp ngày nay

0:09:27.750,0:09:29.600
được thực hiện với một máy tính cầm tay nhỏ

0:09:29.850,0:09:31.100
Điều này có nghĩa là sinh viên cần có khả năng

0:09:31.250,0:09:33.300
để kiểm tra tính hợp lý của đáp số

0:09:33.450,0:09:34.550
và phải sẵn có một kiến thức phong phú

0:09:34.700,0:09:36.850
của các chiến lược tính nhẩm để làm điều đó.

0:09:37.500,0:09:40.450
Hầu hết các phép tính toán đơn giản như 12x15

0:09:40.600,0:09:43.400
có thể được tính nhẩm bằng cách sử dụng một loạt các chiến lược.

0:09:54.000,0:09:55.300
Như chúng ta đã duyệt qua lịch sử phong phú

0:09:55.400,0:09:57.050
và sống động của toán học

0:09:57.200,0:09:59.100
chúng ta có thể xem các ý tưởng và sáng tạo

0:09:59.250,0:10:00.850
đã phát sinh thế nào từ mỗi nhu cầu của con người

0:10:01.000,0:10:03.550
để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống hàng ngày

0:10:03.700,0:10:05.800
Qua thời gian, các khám phá trong toán học

0:10:05.950,0:10:07.950
của cả những nam nhân và nữ nhân trên khắp thế giới,

0:10:08.100,0:10:10.100
đã mang lại cho chúng ta những ống kính hấp dẫn

0:10:10.250,0:10:11.650
giúp chúng ta để nhìn thế giới qua lăng kính của toán học

0:10:11.800,0:10:14.050
và làm cho thế giới chúng ta có lý hơn.

0:10:15.300,0:10:17.250
Khoa học là thu lượm các dữ kiện đã tìm được

0:10:17.400,0:10:20.500
bằng cách xác định những gì chúng ta đã quan sát

0:10:20.650,0:10:23.200
và thử nghiệm để khám phá.

0:10:23.500,0:10:28.400
Toán, hóa học và vật lý đại diện cho một thứ

0:10:28.550,0:10:31.750
ngôn ngữ cố định không cần phải diễn dịch.

0:10:31.900,0:10:35.450
Ngôn ngữ dùng để mô tả những gì chúng ta quan sát và

0:10:35.600,0:10:38.950
để kiểm tra những quan sát này để chứng minh chúng.

0:10:39.200,0:10:41.074
Hãy nghĩ về DNA,

0:10:41.074,0:10:43.710
các tế bào, thiên hà,

0:10:44.378,0:10:46.146
trái cây,

0:10:46.246,0:10:48.282
máy tính xách tay,

0:10:48.700,0:10:50.551
Máy điều hòa....

0:10:51.118,0:10:53.551
Hãy nghĩ về xe hơi,

0:10:54.221,0:10:56.957
thực phẩm,

0:10:57.300,0:10:58.892
nhà ở,

0:11:00.027,0:11:02.963
động vật,

0:11:03.096,0:11:05.599
thực vật.....

0:11:06.466,0:11:08.635
Nghĩ về các nguyên tử,

0:11:08.936,0:11:11.305
các bộ phận cơ thể,

0:11:11.738,0:11:13.974
khí hậu,

0:11:14.708,0:11:17.845
hay quần áo mà bạn đang mặc....

0:11:20.200,0:11:22.700
Và nhận ra rằng tất cả mọi thứ đều đã được định nghĩa,

0:11:22.850,0:11:24.800
hoặc tạo ra

0:11:25.000,0:11:27.200
bởi khoa học.

0:11:33.894,0:11:36.200
Để hiểu được khái niệm toàn bộ của khoa học,

0:11:36.350,0:11:40.400
bạn nên biết một lý thuyết khoa học nghĩa là:

0:11:40.550,0:11:42.050
Một lý thuyết khoa học

0:11:42.200,0:11:44.550
bao gồm một tập hợp các khái niệm,

0:11:44.700,0:11:48.000
gồm cả các hiện tượng trừu tượng và quan sát được,

0:11:48.150,0:11:50.750
diễn tả như những định lượng có thể tính được,

0:11:50.900,0:11:54.000
cùng với những quy định (gọi là định luật khoa học)

0:11:54.150,0:11:55.750
thể hiện mối quan hệ

0:11:55.900,0:11:58.700
giữa các quan sát về các khái niệm trên.

0:11:58.850,0:12:01.850
Một lý thuyết khoa học được xây dựng để tuân thủ với

0:12:02.000,0:12:05.200
các dữ liệu thực nghiệm sẵn có về những quan sát đó,

0:12:05.350,0:12:08.800
và được đưa ra như một nguyên tắc hoặc một nhóm nguyên tắc

0:12:08.950,0:12:11.200
để giải thích một lớp hiện tượng.

0:12:11.732,0:12:14.100
Một lý thuyết khoa học phải hoàn toàn khác

0:12:14.250,0:12:15.300
với bất kỳ một lý thuyết nào khác,

0:12:15.550,0:12:17.750
nó là phiên bản khả dĩ nhất

0:12:17.900,0:12:21.450
từ những khám phá mới đây.

0:12:32.850,0:12:36.100
Khoa học là công cụ tốt nhất mà loài người đã nghĩ ra ♪

0:12:36.800,0:12:38.950
để tìm hiểu cách thế giới này hoạt động như thế nào. ♪

0:12:39.100,0:12:42.000
Khoa học là một hình thức rất nhân bản của kiến thức. ♪

0:12:42.200,0:12:44.800
Chúng ta luôn luôn ở bên bờ của sự thông thái. ♪

0:12:45.300,0:12:47.450
Khoa học là một tập thể hợp tác ♪

0:12:47.600,0:12:49.600
nối liền với các thế hệ mới. ♪

0:12:50.700,0:12:53.250
Chúng ta vẫn nhớ ơn những người khai phá, ♪

0:12:54.000,0:12:56.550
và nhìn xuyên suốt qua họ. ♪

0:12:56.800,0:12:58.500
Nếu bạn là người có kiến thức nhiều về khoa học ♪

0:12:58.650,0:13:00.300
thế giới trông rất khác đối với bạn, ♪

0:13:00.500,0:13:03.300
và sự hiểu biết sẽ làm cho bạn mạnh mẽ hơn. ♪

0:13:08.850,0:13:11.700
Trong thế giới thực có thơ thực. ♪

0:13:12.100,0:13:15.250
Khoa học là thơ của thực tế. ♪

0:13:15.700,0:13:18.150
Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪

0:13:18.950,0:13:20.900
chúng ta có thể nâng cao cuộc sống của chúng ta. ♪

0:13:21.200,0:13:23.950
Trong thế giới thực có thơ thực. ♪

0:13:24.200,0:13:27.100
Khoa học là thơ của thực tế. ♪

0:13:27.350,0:13:30.100
Câu chuyện của con người là câu chuyện của những ý tưởng ♪

0:13:30.350,0:13:33.550
đã chiếu sáng những góc tối. ♪

0:13:39.900,0:13:44.500
Các nhà khoa học yêu sự bí ẩn, họ thích được không biết. ♪

0:13:45.500,0:13:48.350
Tôi không cảm thấy sợ vì thấy mình không biết. ♪

0:13:48.700,0:13:51.460
Tôi nghĩ rằng điều đó thú vị hơn nhiều. ♪

0:13:52.050,0:13:54.600
Có một thực tế toàn vũ trụ ♪

0:13:54.750,0:13:57.500
mà trong đó tất cả chúng ta là một phần. ♪

0:13:57.650,0:14:00.350
Chúng ta càng nhìn sâu vào vũ trụ, ♪

0:14:00.423,0:14:03.550
thì chúng ta càng có nhiều khám phá đáng kể hơn. ♪

0:14:03.700,0:14:06.250
Hành trình đi tìm chân lý, bên trong và của chính nó, ♪

0:14:06.350,0:14:09.350
đã là một câu chuyện đầy những suy tư sâu sắc. ♪

0:14:15.800,0:14:18.500
Trong thế giới thực có thơ thực. ♪

0:14:18.950,0:14:22.250
Khoa học là thơ của thực tế. ♪

0:14:22.600,0:14:25.050
Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪

0:14:25.650,0:14:27.600
chúng ta có thể nâng cao đời sống của chúng ta. ♪

0:14:27.950,0:14:30.600
Trong thế giới thực có thơ thực. ♪

0:14:30.800,0:14:34.000
Khoa học là thơ của thực tế. ♪

0:14:34.150,0:14:37.350
Câu chuyện của con người là những câu chuyện của những ý tưởng ♪

0:14:37.500,0:14:39.950
tỏa sáng ánh sáng vào góc tối. ♪

0:14:40.050,0:14:43.000
Từ điểm đứng cô đơn của chúng ta trong vũ trụ, ♪

0:14:43.300,0:14:45.850
chúng ta đã, thông qua sức mạnh của tư tưởng ♪

0:14:46.100,0:14:48.850
có thể nhìn lại một khoảnh khắc ♪

0:14:49.550,0:14:51.700
ngay sau phút khởi đầu của vũ trụ. ♪

0:14:51.850,0:14:53.200
Tôi nghĩ rằng khoa học ♪

0:14:53.350,0:14:55.300
thay đổi cách tâm trí bạn hoạt động. ♪

0:14:55.450,0:14:58.150
Suy nghĩ sâu sắc thêm một chút về sự vật. ♪

0:14:58.500,0:15:01.550
Khoa học thay cho thành kiến cá nhân ♪

0:15:01.700,0:15:04.150
với bằng chứng công khai kiểm chứng được. ♪

0:15:04.350,0:15:07.300
Có thơ thực trong thế giới thực. ♪

0:15:07.600,0:15:10.950
Khoa học là thơ của thực tế. ♪

0:15:11.350,0:15:14.400
Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪

0:15:14.550,0:15:16.300
chúng ta có thể cải thiện cuộc sống của chúng ta. ♪

0:15:16.500,0:15:19.350
[Khoa học là một công cụ tuyệt vời để hiểu biết

0:15:19.500,0:15:21.600
thế giới xung quanh]

0:15:21.750,0:15:24.150
[hãy xem nó như một kính LÚP

0:15:24.300,0:15:26.250
qua đó bạn có thể nhìn rõ hơn

0:15:26.400,0:15:30.000
thực tế xung quanh bạn]