[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,[ Hesaplamanın Gelişimi ]
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,[ Kesirlerin Gelişimi ]
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,[Sayı Sisteminin Gelişimi]
Dialogue: 0,0:00:06.12,0:00:10.93,Default,,0000,0000,0000,,/ Benim Gerçekliğim /
Dialogue: 0,0:00:14.79,0:00:24.12,Default,,0000,0000,0000,,www.tromsite.com
Dialogue: 0,0:00:34.52,0:00:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Beni duyabiliyor musun?
Dialogue: 0,0:00:36.71,0:00:37.56,Default,,0000,0000,0000,,Evet,
Dialogue: 0,0:00:37.64,0:00:39.14,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım beni duyabiliyorsun
Dialogue: 0,0:00:39.30,0:00:40.71,Default,,0000,0000,0000,,ancak beni göremiyorsun.
Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü kulakların var.
Dialogue: 0,0:00:43.18,0:00:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Gözlerini kapatıp ekrana uzanırsan,
Dialogue: 0,0:00:46.52,0:00:47.89,Default,,0000,0000,0000,,ekranın orada olduğunu bilirsin.
Dialogue: 0,0:00:47.98,0:00:50.50,Default,,0000,0000,0000,,Onu, derin sayesinde hissediyorsun.
Dialogue: 0,0:00:50.60,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dokunmana izin yoksa,
Dialogue: 0,0:00:53.10,0:00:54.79,Default,,0000,0000,0000,,en azından koklayabilirsin.
Dialogue: 0,0:00:54.89,0:00:56.96,Default,,0000,0000,0000,,Sıcak plastiğin kokusunu alınca,
Dialogue: 0,0:00:57.10,0:01:00.29,Default,,0000,0000,0000,,ekranın orada olması gerektiğini anlarsın.
Dialogue: 0,0:01:00.50,0:01:02.93,Default,,0000,0000,0000,,Şanslısın ki bir burnun var.
Dialogue: 0,0:01:03.06,0:01:05.74,Default,,0000,0000,0000,,Peki, onu tadabilir misin?
Dialogue: 0,0:01:06.26,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu, biraz daha zor.
Dialogue: 0,0:01:08.15,0:01:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Ama önünde sonunda plastiğin tadını alacaksın,
Dialogue: 0,0:01:10.07,0:01:11.69,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bir dilin var.
Dialogue: 0,0:01:12.93,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Etrafındaki dünyayı,
Dialogue: 0,0:01:14.95,0:01:17.37,Default,,0000,0000,0000,,etrafında bulunan herşeyi,
Dialogue: 0,0:01:17.74,0:01:19.06,Default,,0000,0000,0000,,bu beş duyu aracılığıyla anlıyorsun.
Dialogue: 0,0:01:19.41,0:01:20.85,Default,,0000,0000,0000,,Kulakların varsa
Dialogue: 0,0:01:20.94,0:01:21.92,Default,,0000,0000,0000,,duyarsın.
Dialogue: 0,0:01:22.05,0:01:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Gözlerin varsa
Dialogue: 0,0:01:23.28,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,görürsün.
Dialogue: 0,0:01:24.71,0:01:25.91,Default,,0000,0000,0000,,Derin sayesinde
Dialogue: 0,0:01:25.91,0:01:26.92,Default,,0000,0000,0000,,hissedersin.
Dialogue: 0,0:01:26.92,0:01:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Dilin tat almanı sağlar,
Dialogue: 0,0:01:28.70,0:01:31.99,Default,,0000,0000,0000,,burnun da koklamanı.
Dialogue: 0,0:01:32.51,0:01:37.45,Default,,0000,0000,0000,,Gözler, kulaklar, burun, dil ve deri,
Dialogue: 0,0:01:37.56,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bunlar senin doğuştan sahip olduğun 'araçlar'.
Dialogue: 0,0:01:39.10,0:01:41.57,Default,,0000,0000,0000,,Bu araçlar, etrafındaki dünyayı anlamanı sağlıyor.
Dialogue: 0,0:01:42.74,0:01:44.95,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, bunların hepsini nasıl biliyorsun?
Dialogue: 0,0:01:46.17,0:01:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Sadece farkettiğin için.
Dialogue: 0,0:01:48.45,0:01:51.69,Default,,0000,0000,0000,,Peki, bunları beş duyuya nasıl böldük?
Dialogue: 0,0:02:11.90,0:02:18.07,Default,,0000,0000,0000,,[ BİLİM ]
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.05,Default,,0000,0000,0000,,Cevabı BİLİM!
Dialogue: 0,0:02:28.05,0:02:30.50,Default,,0000,0000,0000,,Yaşadığımız dünya çok karmaşık olduğu için,
Dialogue: 0,0:02:30.75,0:02:33.55,Default,,0000,0000,0000,,etrafımızdakileri keşfetmek ve tanımlamak için bilimi kullanıyoruz.
Dialogue: 0,0:02:33.55,0:02:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Peki, bilim nedir?
Dialogue: 0,0:02:35.60,0:02:38.15,Default,,0000,0000,0000,,Doğanın gözlem ve akıl yürütme yoluyla
Dialogue: 0,0:02:38.30,0:02:40.66,Default,,0000,0000,0000,,incelenmesi ve araştırılması
Dialogue: 0,0:02:40.76,0:02:41.85,Default,,0000,0000,0000,,ya da araştırma yoluyla edinilen
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:43.80,Default,,0000,0000,0000,,bilgilerin tümü.
Dialogue: 0,0:02:43.90,0:02:47.57,Default,,0000,0000,0000,,Basit olarak, gördüklerimizi tanımlamamızı sağlayan
Dialogue: 0,0:02:47.70,0:02:50.80,Default,,0000,0000,0000,,deneylerin, sayıların ve harflerin tümü.
Dialogue: 0,0:02:51.20,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama, bu nasıl oluyor?
Dialogue: 0,0:02:52.50,0:02:55.48,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu kişi işaretleri değer olarak tanır
Dialogue: 0,0:02:55.48,0:02:58.44,Default,,0000,0000,0000,,ve işaretlerin en tanıdık olanları harfler ve sayılardır.
Dialogue: 0,0:02:58.44,0:03:00.70,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar, çevremizi anlamamıza
Dialogue: 0,0:03:00.85,0:03:03.02,Default,,0000,0000,0000,,yardımcı olan icatlardır.
Dialogue: 0,0:03:03.52,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu işaretlerin nasıl ortaya çıktığını
Dialogue: 0,0:03:05.10,0:03:06.92,Default,,0000,0000,0000,,daha iyi anlamak için
Dialogue: 0,0:03:06.92,0:03:10.46,Default,,0000,0000,0000,,matematik tarihine kısaca bakalım:
Dialogue: 0,0:03:14.44,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar, en eski çağlardan beri
Dialogue: 0,0:03:16.30,0:03:18.70,Default,,0000,0000,0000,,basit sorunlara çözümler aradılar.
Dialogue: 0,0:03:19.75,0:03:21.16,Default,,0000,0000,0000,,Ev inşa etmek, mesafe ölçmek,
Dialogue: 0,0:03:21.36,0:03:23.90,Default,,0000,0000,0000,,mevsimleri takip etmek ve objeleri saymak.
Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:26.35,Default,,0000,0000,0000,,Otuz bin seneden bile önce,
Dialogue: 0,0:03:26.50,0:03:27.65,Default,,0000,0000,0000,,yontma taş devrindeki insanlar
Dialogue: 0,0:03:27.80,0:03:29.48,Default,,0000,0000,0000,,mevsimlerin geçişini
Dialogue: 0,0:03:29.48,0:03:31.48,Default,,0000,0000,0000,,ve havadaki değişikleri tarım yapmak için takip ettiler.
Dialogue: 0,0:03:32.20,0:03:33.75,Default,,0000,0000,0000,,Zamanın geçişini ifade etmek için,
Dialogue: 0,0:03:33.80,0:03:36.05,Default,,0000,0000,0000,,mağara duvarlarına
Dialogue: 0,0:03:36.28,0:03:38.99,Default,,0000,0000,0000,,ya da kemiklere, oduna veya taşa çentik attılar.
Dialogue: 0,0:03:38.99,0:03:41.99,Default,,0000,0000,0000,,Her çentik bir sayısı anlamına geliyordu.
Dialogue: 0,0:03:41.99,0:03:43.10,Default,,0000,0000,0000,,Ancak miktarlar büyüyünce
Dialogue: 0,0:03:43.25,0:03:44.56,Default,,0000,0000,0000,,bu sistemi kullanmak zorlaştı,
Dialogue: 0,0:03:44.56,0:03:46.40,Default,,0000,0000,0000,,dolayısıyla, birkaç şeyi birlikte ifade eden
Dialogue: 0,0:03:46.55,0:03:48.20,Default,,0000,0000,0000,,semboller icat ettiler.
Dialogue: 0,0:03:48.20,0:03:50.55,Default,,0000,0000,0000,,Milattan önce dördüncü asırdan kalan
Dialogue: 0,0:03:50.70,0:03:52.70,Default,,0000,0000,0000,,Sümerlilerin kilden ürettikleri taşlar bulundu.
Dialogue: 0,0:03:53.40,0:03:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Kilden yapılmış küçük bir çubuk 1,
Dialogue: 0,0:03:56.30,0:03:58.20,Default,,0000,0000,0000,,kilden bir top 10,
Dialogue: 0,0:03:58.20,0:04:00.21,Default,,0000,0000,0000,,ve kilden yapılmış büyük bir koni 60 anlamına geliyordu.
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.30,Default,,0000,0000,0000,,MÖ 3300'den kalan yazıtlar
Dialogue: 0,0:04:04.35,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Babillilerin miktarları sazdan bir kalem yoluyla
Dialogue: 0,0:04:06.15,0:04:07.45,Default,,0000,0000,0000,,kil tabletlere yazdığını gösteriyor
Dialogue: 0,0:04:07.50,0:04:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Çivi şekliyle 1'i
Dialogue: 0,0:04:09.98,0:04:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Yana yatmış bir V harfi ile 10'u kullanıyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:12.55,0:04:14.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu sembolleri bir araya getirerek diğer sayıları yazıyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:14.99,0:04:15.75,Default,,0000,0000,0000,,Mesela,
Dialogue: 0,0:04:15.85,0:04:18.36,Default,,0000,0000,0000,,Babilliler 19 sayısını böyle ifade ediyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:19.83,0:04:21.80,Default,,0000,0000,0000,,Eski Mısırlılar günlük hayatlarından objeleri
Dialogue: 0,0:04:21.95,0:04:23.73,Default,,0000,0000,0000,,sembol olarak kullandılar.
Dialogue: 0,0:04:23.73,0:04:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Çubuk 1, boyunduruk 10,
Dialogue: 0,0:04:26.95,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,sarılmış ip 100,
Dialogue: 0,0:04:28.15,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,nilüfer çiçeği de 1000 anlamına geliyordu
Dialogue: 0,0:04:31.40,0:04:34.70,Default,,0000,0000,0000,,19 sayısı, bir boyunduruk ve 9 çubukla ifade ediliyordu.
Dialogue: 0,0:04:36.15,0:04:37.85,Default,,0000,0000,0000,,Eski Romalılar da bugün bildiğimiz
Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:39.68,Default,,0000,0000,0000,,bir sayı sistemi ortaya koydular.
Dialogue: 0,0:04:39.83,0:04:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Diğer sembollerin yanısıra
Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.65,Default,,0000,0000,0000,,'X' ile 10 sayısını, 'I' ile de 1 sayısını ifade ettiler.
Dialogue: 0,0:04:44.20,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Orta Çağlara gelindiğinde
Dialogue: 0,0:04:45.10,0:04:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Romalılar, 'I'i 'X'in sağına koyarak
Dialogue: 0,0:04:47.25,0:04:49.76,Default,,0000,0000,0000,,11, soluna koyarak da 9 sayısını ifade ediyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:49.76,0:04:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, 19 sayısını ifade etmek için XIX yazıyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:52.80,0:04:54.45,Default,,0000,0000,0000,,Bütün bu yaratıcı sayı sistemleri
Dialogue: 0,0:04:54.60,0:04:57.50,Default,,0000,0000,0000,,objeleri teker teker ve hep birlikte ifade ediyorlardı.
Dialogue: 0,0:04:58.60,0:05:00.30,Default,,0000,0000,0000,,Bilinen en eski sayı sistemlerinden bazıları
Dialogue: 0,0:05:00.45,0:05:02.70,Default,,0000,0000,0000,,ayak ve eldeki parmaklara dayanır.
Dialogue: 0,0:05:02.85,0:05:05.71,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar ise 1, 5, 10 ve 20 sayılarını temel aldılar.
Dialogue: 0,0:05:06.10,0:05:07.95,Default,,0000,0000,0000,,Zulu dilinde 6,
Dialogue: 0,0:05:08.10,0:05:10.75,Default,,0000,0000,0000,,sağ elin baş parmağıyla ifade edilir.
Dialogue: 0,0:05:10.90,0:05:12.45,Default,,0000,0000,0000,,Bu, sol eldeki tüm parmakların sayıldığı
Dialogue: 0,0:05:12.60,0:05:15.50,Default,,0000,0000,0000,,ve diğer baş parmağa ihtiyaç duyulduğu anlamına gelir.
Dialogue: 0,0:05:16.15,0:05:18.25,Default,,0000,0000,0000,,Diğer sistemler ise ticaretle oluştu.
Dialogue: 0,0:05:18.45,0:05:19.50,Default,,0000,0000,0000,,Nijerya'daki Yoruba bölgesinde
Dialogue: 0,0:05:19.65,0:05:21.89,Default,,0000,0000,0000,,deniz kabukları para birimi olarak kullanılıyordu.
Dialogue: 0,0:05:21.89,0:05:24.86,Default,,0000,0000,0000,,20 tabanlı, toplama,
Dialogue: 0,0:05:24.86,0:05:25.95,Default,,0000,0000,0000,,çıkartma ve çarpma yapılabilen
Dialogue: 0,0:05:26.10,0:05:27.88,Default,,0000,0000,0000,,şaşırtıcı derecede karmaşık
Dialogue: 0,0:05:28.03,0:05:29.86,Default,,0000,0000,0000,,bir sayı sistemi ortaya çıktı
Dialogue: 0,0:05:29.99,0:05:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin:
Dialogue: 0,0:05:30.75,0:05:36.30,Default,,0000,0000,0000,,45 sayısını 3x20 eksi 10 eksi 5 olarak düşünüyorlardı
Dialogue: 0,0:05:36.70,0:05:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Eski Persler gibi pek çok kültür
Dialogue: 0,0:05:38.87,0:05:41.05,Default,,0000,0000,0000,,sayıları tel ve ipliklere düğüm atarak
Dialogue: 0,0:05:41.20,0:05:42.71,Default,,0000,0000,0000,,kaydediyorlardı.
Dialogue: 0,0:05:42.71,0:05:44.15,Default,,0000,0000,0000,,İnkalılar ise 'quipu' adında
Dialogue: 0,0:05:44.30,0:05:45.34,Default,,0000,0000,0000,,daha incelikli bir sistem kullandılar.
Dialogue: 0,0:05:45.44,0:05:47.60,Default,,0000,0000,0000,,Yatay olarak tutulan kalın bir telden
Dialogue: 0,0:05:47.70,0:05:49.42,Default,,0000,0000,0000,,düğümlü iplikleri sarkıtıyorlardı.
Dialogue: 0,0:05:49.88,0:05:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Kullanılan düğüm
Dialogue: 0,0:05:51.65,0:05:53.20,Default,,0000,0000,0000,,ve telin uzunluğunu ve rengini kullanarak
Dialogue: 0,0:05:53.30,0:05:55.76,Default,,0000,0000,0000,,1, 10 ve 100 sayılarını ifade ediyorlardı
Dialogue: 0,0:05:55.80,0:05:57.80,Default,,0000,0000,0000,,Bugün ise, endüstrileşmiş kültürlerin neredeyse tamamı
Dialogue: 0,0:05:57.95,0:06:00.10,Default,,0000,0000,0000,,0'dan 9'a kadar olan sayıları kullanıyor.
Dialogue: 0,0:06:00.60,0:06:01.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu semboller, milattan önce üçüncü yüzyılda
Dialogue: 0,0:06:02.05,0:06:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Hindistan'da icat edilene kadar ortada yoktu.
Dialogue: 0,0:06:04.66,0:06:06.30,Default,,0000,0000,0000,,Bulunduğu basamağa göre 0'ın değerinin değişmesi fikri ise
Dialogue: 0,0:06:06.45,0:06:09.80,Default,,0000,0000,0000,,tam 800 yıl sonra ortaya çıktı.
Dialogue: 0,0:06:10.15,0:06:10.80,Default,,0000,0000,0000,,Bu büyük fikir
Dialogue: 0,0:06:11.05,0:06:13.30,Default,,0000,0000,0000,,matematiğin çehresini tamamen değiştirdi.
Dialogue: 0,0:06:14.70,0:06:16.51,Default,,0000,0000,0000,,Biz insanlar, hep bir birimizle paylaşım içindeydik.
Dialogue: 0,0:06:16.88,0:06:19.28,Default,,0000,0000,0000,,Kesirler ise, eski kültürlerin yemeklerini,
Dialogue: 0,0:06:19.28,0:06:20.55,Default,,0000,0000,0000,,sularını ve topraklarını
Dialogue: 0,0:06:20.70,0:06:22.40,Default,,0000,0000,0000,,adilce paylaşmak istediklerinde
Dialogue: 0,0:06:22.65,0:06:24.10,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkmaya başladı.
Dialogue: 0,0:06:24.25,0:06:26.55,Default,,0000,0000,0000,,Eski Mısırlılar, adil paylaşım sembolleri olarak
Dialogue: 0,0:06:27.89,0:06:29.96,Default,,0000,0000,0000,,kesirleri kullandılar.
Dialogue: 0,0:06:30.22,0:06:32.10,Default,,0000,0000,0000,,Kesirlerin payı 1'di.
Dialogue: 0,0:06:32.25,0:06:34.65,Default,,0000,0000,0000,,1/2, 1/3 ve 1/5 gibi.
Dialogue: 0,0:06:34.66,0:06:37.06,Default,,0000,0000,0000,,Bu kesirleri toplayıp bölüyorlardı.
Dialogue: 0,0:06:37.06,0:06:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Eğer üç somun ekmeği
Dialogue: 0,0:06:39.95,0:06:41.60,Default,,0000,0000,0000,,ailenin 5 ferdi arasında bölüştürmek istediklerinde
Dialogue: 0,0:06:41.70,0:06:43.90,Default,,0000,0000,0000,,birinci ve ikinci somunları
Dialogue: 0,0:06:44.05,0:06:44.70,Default,,0000,0000,0000,,üçer parçaya,
Dialogue: 0,0:06:46.04,0:06:48.28,Default,,0000,0000,0000,,üçüncü somunu da beş parçaya bölüyorlardı.
Dialogue: 0,0:06:49.60,0:06:51.45,Default,,0000,0000,0000,,Geriye kalan üçte bir somunu ise
Dialogue: 0,0:06:51.60,0:06:54.65,Default,,0000,0000,0000,,beş parçaya bölüyorlardı.
Dialogue: 0,0:06:56.00,0:07:00.15,Default,,0000,0000,0000,,Bunu, 1/3, 1/5 ve 1/15 olarak ifade ettiler.
Dialogue: 0,0:07:00.65,0:07:02.15,Default,,0000,0000,0000,,Biz ise bugün bunu
Dialogue: 0,0:07:02.30,0:07:03.65,Default,,0000,0000,0000,,3/5 ile ifade ediyoruz.
Dialogue: 0,0:07:04.20,0:07:06.45,Default,,0000,0000,0000,,Her kişi için 3/5 somun
Dialogue: 0,0:07:06.60,0:07:08.90,Default,,0000,0000,0000,,veya 3 somunun 5 kişiye bölünmesi.
Dialogue: 0,0:07:09.53,0:07:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Sümerliler ve Babilliler
Dialogue: 0,0:07:11.70,0:07:13.25,Default,,0000,0000,0000,,60 tabanlı, kesirli bir sayı sistemi geliştirdiler.
Dialogue: 0,0:07:13.40,0:07:17.20,Default,,0000,0000,0000,,4000 sene sonra, bu sistemi hala kullanıyoruz.
Dialogue: 0,0:07:17.49,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Günün her saati 60 dakika,
Dialogue: 0,0:07:19.15,0:07:20.40,Default,,0000,0000,0000,,ve her dakika 60 saniyeden oluşuyor.
Dialogue: 0,0:07:20.55,0:07:23.35,Default,,0000,0000,0000,,Daire de toplam 360 dereceden oluşuyor.
Dialogue: 0,0:07:25.21,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Çinliler ise abaküsü kullandılar.
Dialogue: 0,0:07:27.10,0:07:30.12,Default,,0000,0000,0000,,Bu sistem de ondalıktı, ancak 0 sayısı yoktu.
Dialogue: 0,0:07:30.75,0:07:32.25,Default,,0000,0000,0000,,İlk ondalık kesirler
Dialogue: 0,0:07:32.40,0:07:33.40,Default,,0000,0000,0000,,abaküs sayesinde ortaya çıktı.
Dialogue: 0,0:07:33.50,0:07:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin:
Dialogue: 0,0:07:34.40,0:07:37.85,Default,,0000,0000,0000,,3/5, abaküste 10'da 6 olarak ifade ediliyordu.
Dialogue: 0,0:07:38.12,0:07:40.99,Default,,0000,0000,0000,,Çinlilerin kesirleri ifade ederken paya 'oğul'
Dialogue: 0,0:07:40.99,0:07:42.60,Default,,0000,0000,0000,,paydaya da 'ana' diyorlardı.
Dialogue: 0,0:07:43.70,0:07:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, kesir çubuğu kullanarak ifade ettiğimiz
Dialogue: 0,0:07:45.35,0:07:46.35,Default,,0000,0000,0000,,bayağı kesirler ise
Dialogue: 0,0:07:46.45,0:07:48.30,Default,,0000,0000,0000,,12. yüzyıla kadar
Dialogue: 0,0:07:48.40,0:07:49.35,Default,,0000,0000,0000,,icat edilmedi.
Dialogue: 0,0:07:49.50,0:07:51.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu kesirler bile 500 sene öncesine,
Dialogue: 0,0:07:51.70,0:07:54.50,Default,,0000,0000,0000,,Rönesans'a kadar yaygın olarak kullanılmıyordu.
Dialogue: 0,0:07:55.60,0:07:57.65,Default,,0000,0000,0000,,Tarih boyunca dünyadaki her kültür
Dialogue: 0,0:07:57.80,0:08:00.20,Default,,0000,0000,0000,,hesaplama yapmak için yaratıcı yöntemler geliştirdi.
Dialogue: 0,0:08:00.85,0:08:03.45,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, 12X15 gibi bir işlemi yapmak için
Dialogue: 0,0:08:03.75,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,eski Rus köylüleri
Dialogue: 0,0:08:05.15,0:08:07.15,Default,,0000,0000,0000,,ikiye katlama ve ikiye bölme yöntemlerini kullandı.
Dialogue: 0,0:08:09.52,0:08:12.19,Default,,0000,0000,0000,,Tek bir sayıyı ikiye böldüklerinde çıkan kesirleri
Dialogue: 0,0:08:13.09,0:08:14.46,Default,,0000,0000,0000,,aşağı yuvarladılar
Dialogue: 0,0:08:15.90,0:08:16.95,Default,,0000,0000,0000,,sonra da tek sayı çarpanları
Dialogue: 0,0:08:17.10,0:08:18.95,Default,,0000,0000,0000,,topladılar.
Dialogue: 0,0:08:24.10,0:08:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Eski Mısırlılar ise, yeterli sayıda gruba ulaşana kadar
Dialogue: 0,0:08:26.75,0:08:28.41,Default,,0000,0000,0000,,ikiye katlama yöntemini kullandılar.
Dialogue: 0,0:08:32.50,0:08:34.90,Default,,0000,0000,0000,,Elde ettikleri grupları toplayarak cevabı buldular.
Dialogue: 0,0:08:40.80,0:08:43.05,Default,,0000,0000,0000,,Orta Çağlarda abaküs, hem Asya'da
Dialogue: 0,0:08:43.15,0:08:46.05,Default,,0000,0000,0000,,hem de Avrupa'da hesap makinesi görevi görüyordu.
Dialogue: 0,0:08:46.15,0:08:48.25,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, pek az insan abaküs kullanmayı biliyordu.
Dialogue: 0,0:08:48.35,0:08:50.43,Default,,0000,0000,0000,,Bilenler ise çoğunlukla varlıklı tüccarlar ve tefecilerdi.
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.40,Default,,0000,0000,0000,,Her boncuğun bir basamak değerine sahip olduğu
Dialogue: 0,0:08:53.50,0:08:55.95,Default,,0000,0000,0000,,abaküs, hesaplamada çok etkindi.
Dialogue: 0,0:08:56.70,0:08:59.20,Default,,0000,0000,0000,,Bundan sonra, büyük Arap matematikçisi El Harezmi
Dialogue: 0,0:08:59.34,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Amerika ve Avrupa'yı
Dialogue: 0,0:09:02.15,0:09:03.70,Default,,0000,0000,0000,,0'dan 9'a kadar giden Hint rakamlarıyla tanıştırdı
Dialogue: 0,0:09:03.90,0:09:06.25,Default,,0000,0000,0000,,ve yeni hesaplama yöntemleri yarattı.
Dialogue: 0,0:09:06.70,0:09:09.35,Default,,0000,0000,0000,,Bu algoritmalar kağıda yazılabiliyordu.
Dialogue: 0,0:09:10.15,0:09:12.05,Default,,0000,0000,0000,,Yüz yıllar boyunca bu algoritmaları öğrenmek
Dialogue: 0,0:09:12.20,0:09:13.80,Default,,0000,0000,0000,,eğitim görmüş olmanın tek göstergesiydi.
Dialogue: 0,0:09:13.95,0:09:15.15,Default,,0000,0000,0000,,Öğrenciler sayılardan oluşan uzun kolonları
Dialogue: 0,0:09:15.30,0:09:16.90,Default,,0000,0000,0000,,kullanarak hesap yapmayı
Dialogue: 0,0:09:17.20,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,sayıları etkin ve güvenilir bir şekilde bir yerden
Dialogue: 0,0:09:18.15,0:09:20.90,Default,,0000,0000,0000,,başka bir yere taşımayı ve uzun bölme yapmayı öğrendiler.
Dialogue: 0,0:09:21.55,0:09:23.05,Default,,0000,0000,0000,,Artık yaptıklarını kaydedebiliyor
Dialogue: 0,0:09:23.20,0:09:25.20,Default,,0000,0000,0000,,ve sonuçlarını kontrol edebiliyorlardı.
Dialogue: 0,0:09:26.10,0:09:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Bugün ise, karmaşık hesaplamalar için
Dialogue: 0,0:09:27.75,0:09:29.60,Default,,0000,0000,0000,,hesap makinesi kullanıyoruz.
Dialogue: 0,0:09:29.85,0:09:31.10,Default,,0000,0000,0000,,Artık öğrencilerin, sonuçların
Dialogue: 0,0:09:31.25,0:09:33.30,Default,,0000,0000,0000,,doğruluğunu kontrol edebilmeleri
Dialogue: 0,0:09:33.45,0:09:34.55,Default,,0000,0000,0000,,ve de bunu yapabilmek için pek çok
Dialogue: 0,0:09:34.70,0:09:36.85,Default,,0000,0000,0000,,akıldan hesap yapma stratejisine sahip olmaları gerekiyor.
Dialogue: 0,0:09:37.50,0:09:40.45,Default,,0000,0000,0000,,12x15 gibi basit hesapların çoğu
Dialogue: 0,0:09:40.60,0:09:43.40,Default,,0000,0000,0000,,farklı stratejiler kullanarak akıldan yapılabilir.
Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Matematiğin ilginç ve canlı tarihinde
Dialogue: 0,0:09:55.40,0:09:57.05,Default,,0000,0000,0000,,yolculuğumuzu sürdürdükçe
Dialogue: 0,0:09:57.20,0:09:59.10,Default,,0000,0000,0000,,fikirlerin ve icatların
Dialogue: 0,0:09:59.25,0:10:00.85,Default,,0000,0000,0000,,insanların ihtiyaçlarını karşılamak
Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:03.55,Default,,0000,0000,0000,,ve günlük hayatımızdaki sorunları çözmek için ortaya çıktığını gördük.
Dialogue: 0,0:10:03.70,0:10:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Zaman içinde, dünyadaki pek çok kadın ve erkeğin
Dialogue: 0,0:10:05.95,0:10:07.95,Default,,0000,0000,0000,,matematik alanındaki araştırmaları
Dialogue: 0,0:10:08.10,0:10:10.10,Default,,0000,0000,0000,,bize, dünyayı matematiksel olarak
Dialogue: 0,0:10:10.25,0:10:11.65,Default,,0000,0000,0000,,anlamamızı sağlayan
Dialogue: 0,0:10:11.80,0:10:14.05,Default,,0000,0000,0000,,büyüleyici mercekler sundu.
Dialogue: 0,0:10:15.30,0:10:17.25,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gözlemlediklerimizi tanımlayarak
Dialogue: 0,0:10:17.40,0:10:20.50,Default,,0000,0000,0000,,ve deneyler yaparak
Dialogue: 0,0:10:20.65,0:10:23.20,Default,,0000,0000,0000,,ulaştığımız doğruların bütünüdür.
Dialogue: 0,0:10:23.50,0:10:28.40,Default,,0000,0000,0000,,Matematik, kimya ve fizik
Dialogue: 0,0:10:28.55,0:10:31.75,Default,,0000,0000,0000,,yarlamaya açık olmayan sabit dillerdir.
Dialogue: 0,0:10:31.90,0:10:35.45,Default,,0000,0000,0000,,Bu dilleri kullanarak gördüklerimizi anlatır,
Dialogue: 0,0:10:35.60,0:10:38.95,Default,,0000,0000,0000,,gözlemlerimizi de sınayarak kanıtlarız.
Dialogue: 0,0:10:39.20,0:10:41.07,Default,,0000,0000,0000,,DNA'yı,
Dialogue: 0,0:10:41.07,0:10:43.71,Default,,0000,0000,0000,,hücreleri, galaksileri,
Dialogue: 0,0:10:44.38,0:10:46.15,Default,,0000,0000,0000,,meyveleri,
Dialogue: 0,0:10:46.25,0:10:48.28,Default,,0000,0000,0000,,laptopları,
Dialogue: 0,0:10:48.70,0:10:50.55,Default,,0000,0000,0000,,havalandırma cihazlarını düşün…
Dialogue: 0,0:10:51.12,0:10:53.55,Default,,0000,0000,0000,,Arabaları,
Dialogue: 0,0:10:54.22,0:10:56.96,Default,,0000,0000,0000,,yiyecekleri,
Dialogue: 0,0:10:57.30,0:10:58.89,Default,,0000,0000,0000,,evleri,
Dialogue: 0,0:11:00.03,0:11:02.96,Default,,0000,0000,0000,,hayvanları,
Dialogue: 0,0:11:03.10,0:11:05.60,Default,,0000,0000,0000,,bitkileri düşün…
Dialogue: 0,0:11:06.47,0:11:08.64,Default,,0000,0000,0000,,Atomları,
Dialogue: 0,0:11:08.94,0:11:11.30,Default,,0000,0000,0000,,vücuttaki organları,
Dialogue: 0,0:11:11.74,0:11:13.97,Default,,0000,0000,0000,,iklimi,
Dialogue: 0,0:11:14.71,0:11:17.84,Default,,0000,0000,0000,,ya da giydiğin giysileri düşün…
Dialogue: 0,0:11:20.20,0:11:22.70,Default,,0000,0000,0000,,Herşeyin bilim tarafından tanımlandığını
Dialogue: 0,0:11:22.85,0:11:24.80,Default,,0000,0000,0000,,veya yaratıldığını
Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:27.20,Default,,0000,0000,0000,,farkedersin.
Dialogue: 0,0:11:33.89,0:11:36.20,Default,,0000,0000,0000,,Bilim kavramını anlamak için
Dialogue: 0,0:11:36.35,0:11:40.40,Default,,0000,0000,0000,,bilimsel kuramın ne olduğunu bilmen gerekiyor:
Dialogue: 0,0:11:40.55,0:11:42.05,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel kuram,
Dialogue: 0,0:11:42.20,0:11:44.55,Default,,0000,0000,0000,,gözlemlerin arasındaki ilişkileri
Dialogue: 0,0:11:44.70,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,anlamaya yarayan kurallardan (bilimsel kanunlar)
Dialogue: 0,0:11:48.15,0:11:50.75,Default,,0000,0000,0000,,ve de gözlemlenebilir olayların soyutlaştırılması
Dialogue: 0,0:11:50.90,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ölçülebilir özellikleri üzerinden
Dialogue: 0,0:11:54.15,0:11:55.75,Default,,0000,0000,0000,,ifade edilmesinden
Dialogue: 0,0:11:55.90,0:11:58.70,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkan kavramların tamamıdır.
Dialogue: 0,0:11:58.85,0:12:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel kuramlar,
Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:05.20,Default,,0000,0000,0000,,gözlemler hakkındaki deneysel verilere uyacak şekilde oluşturulur
Dialogue: 0,0:12:05.35,0:12:08.80,Default,,0000,0000,0000,,ve bir grup olguyu açıklayan
Dialogue: 0,0:12:08.95,0:12:11.20,Default,,0000,0000,0000,,bir veya birkaç prensip olarak ifade edilir.
Dialogue: 0,0:12:11.73,0:12:14.10,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel kuramlar diğer kuramlardan
Dialogue: 0,0:12:14.25,0:12:15.30,Default,,0000,0000,0000,,tamamen farklıdır,
Dialogue: 0,0:12:15.55,0:12:17.75,Default,,0000,0000,0000,,çünkü en yeni bulguların ortaya koyduğu
Dialogue: 0,0:12:17.90,0:12:21.45,Default,,0000,0000,0000,,en olası açıklamalardır.
Dialogue: 0,0:12:32.85,0:12:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, dünyayı anlamamız için
Dialogue: 0,0:12:36.80,0:12:38.95,Default,,0000,0000,0000,,geliştirilmiş en iyi araçtır.
Dialogue: 0,0:12:39.10,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, tamamen insanlara özgü bir bilme şeklidir.
Dialogue: 0,0:12:42.20,0:12:44.80,Default,,0000,0000,0000,,Her zaman bildiklerimizin sınırında yaşıyoruz.
Dialogue: 0,0:12:45.30,0:12:47.45,Default,,0000,0000,0000,,Bilim yeni nesilleri kucaklayan
Dialogue: 0,0:12:47.60,0:12:49.60,Default,,0000,0000,0000,,ve işbirliğiyle yürütülen bir uğraştır.
Dialogue: 0,0:12:50.70,0:12:53.25,Default,,0000,0000,0000,,Yolumuzu açanları anıyor
Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.55,Default,,0000,0000,0000,,ve dünyayı onların gözünden görüyoruz.
Dialogue: 0,0:12:56.80,0:12:58.50,Default,,0000,0000,0000,,Bilimden biraz da olsa anlıyorsan
Dialogue: 0,0:12:58.65,0:13:00.30,Default,,0000,0000,0000,,dünya sana tamamen farklı görünür.
Dialogue: 0,0:13:00.50,0:13:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu anlayış seni güçlü kılar.
Dialogue: 0,0:13:08.85,0:13:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dünya, gerçek bir şiir gibidir.
Dialogue: 0,0:13:12.10,0:13:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gerçekliğin şiiridir.
Dialogue: 0,0:13:15.70,0:13:18.15,Default,,0000,0000,0000,,Bilim yapabilir ve bilimle
Dialogue: 0,0:13:18.95,0:13:20.90,Default,,0000,0000,0000,,hayatımızı daha iyi hale getirebiliriz.
Dialogue: 0,0:13:21.20,0:13:23.95,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dünya, gerçek bir şiir gibidir.
Dialogue: 0,0:13:24.20,0:13:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gerçekliğin şiiridir.
Dialogue: 0,0:13:27.35,0:13:30.10,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlık tarihi, karanlık köşeleri
Dialogue: 0,0:13:30.35,0:13:33.55,Default,,0000,0000,0000,,aydınlatan fikirlerin tarihidir.
Dialogue: 0,0:13:39.90,0:13:44.50,Default,,0000,0000,0000,,Bilim insanları gizemi severler, bilmedikleri şeylere bayılırlar.
Dialogue: 0,0:13:45.50,0:13:48.35,Default,,0000,0000,0000,,Bilmediğim şeyler beni korkutmuyor.
Dialogue: 0,0:13:48.70,0:13:51.46,Default,,0000,0000,0000,,Bence böylesi çok daha ilginç.
Dialogue: 0,0:13:52.05,0:13:54.60,Default,,0000,0000,0000,,Hepimizden daha büyük ve hepimizi içine alan
Dialogue: 0,0:13:54.75,0:13:57.50,Default,,0000,0000,0000,,bir evrensel gerçeklik var.
Dialogue: 0,0:13:57.65,0:14:00.35,Default,,0000,0000,0000,,Evrenin daha derinine indikçe
Dialogue: 0,0:14:00.42,0:14:03.55,Default,,0000,0000,0000,,bulduğumuz herşey daha şaşırtıcı görünüyor.
Dialogue: 0,0:14:03.70,0:14:06.25,Default,,0000,0000,0000,,Hakikat için hakikati aramak
Dialogue: 0,0:14:06.35,0:14:09.35,Default,,0000,0000,0000,,öğrenmekle dolu bir hikayedir.
Dialogue: 0,0:14:15.80,0:14:18.50,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dünya, gerçek bir şiir gibidir.
Dialogue: 0,0:14:18.95,0:14:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gerçekliğin şiiridir.
Dialogue: 0,0:14:22.60,0:14:25.05,Default,,0000,0000,0000,,Bilim yapabilir ve bilimle
Dialogue: 0,0:14:25.65,0:14:27.60,Default,,0000,0000,0000,,hayatımızı daha iyi hale getirebiliriz.
Dialogue: 0,0:14:27.95,0:14:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dünya, gerçek bir şiir gibidir.
Dialogue: 0,0:14:30.80,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gerçekliğin şiiridir.
Dialogue: 0,0:14:34.15,0:14:37.35,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlık tarihi, karanlık köşeleri
Dialogue: 0,0:14:37.50,0:14:39.95,Default,,0000,0000,0000,,aydınlatan fikirlerin tarihidir.
Dialogue: 0,0:14:40.05,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Evrendeki yalnız köşemizde
Dialogue: 0,0:14:43.30,0:14:45.85,Default,,0000,0000,0000,,düşüncemizin gücüyle
Dialogue: 0,0:14:46.10,0:14:48.85,Default,,0000,0000,0000,,evrenin başlangıcından
Dialogue: 0,0:14:49.55,0:14:51.70,Default,,0000,0000,0000,,sonraki kısa bir ana bakaliyoruz.
Dialogue: 0,0:14:51.85,0:14:53.20,Default,,0000,0000,0000,,Bence bilim,
Dialogue: 0,0:14:53.35,0:14:55.30,Default,,0000,0000,0000,,aklının işleyişini değiştirir.
Dialogue: 0,0:14:55.45,0:14:58.15,Default,,0000,0000,0000,,Herşeyi biraz daha derinlemesine düşünmek.
Dialogue: 0,0:14:58.50,0:15:01.55,Default,,0000,0000,0000,,Biim, herkesin görebileceği kanıtlarla
Dialogue: 0,0:15:01.70,0:15:04.15,Default,,0000,0000,0000,,kişisel önyargıların yerine geçer.
Dialogue: 0,0:15:04.35,0:15:07.30,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dünya, gerçek bir şiir gibidir.
Dialogue: 0,0:15:07.60,0:15:10.95,Default,,0000,0000,0000,,Bilim, gerçekliğin şiiridir.
Dialogue: 0,0:15:11.35,0:15:14.40,Default,,0000,0000,0000,,Bilim yapabilir ve bilimle
Dialogue: 0,0:15:14.55,0:15:16.30,Default,,0000,0000,0000,,hayatımızı daha iyi hale getirebiliriz.
Dialogue: 0,0:15:16.50,0:15:19.35,Default,,0000,0000,0000,,[Bilim, etrafımızdaki dünyayı anlamak için
Dialogue: 0,0:15:19.50,0:15:21.60,Default,,0000,0000,0000,,müthiş bir araçtır.]
Dialogue: 0,0:15:21.75,0:15:24.15,Default,,0000,0000,0000,,[Bilim, çevrendeki gerçekleri
Dialogue: 0,0:15:24.30,0:15:26.25,Default,,0000,0000,0000,,görmeni sağlayan
Dialogue: 0,0:15:26.40,0:15:30.00,Default,,0000,0000,0000,,bir büyüteç gibidir.]