1
00:00:03,939 --> 00:00:05,945
Pomyślcie o następującej grze.

2
00:00:06,045 --> 00:00:09,230
Ewa każe Bobowi wejść do pokoju.

3
00:00:09,330 --> 00:00:12,654
Bob widzi, że nie ma tam nic
poza kilkoma kłódkami,

4
00:00:12,754 --> 00:00:16,375
pustym pudełkiem i talią kart.

5
00:00:16,475 --> 00:00:19,394
Ewa każe Bobowi wybrać kartę z talii

6
00:00:19,494 --> 00:00:21,754
i jak najlepiej ją ukryć.

7
00:00:23,333 --> 00:00:26,951
Zasady są proste. Bob nie może
niczego stamtąd wynieść;

8
00:00:27,051 --> 00:00:30,099
karty i kluczyki zostają w pokoju;

9
00:00:30,199 --> 00:00:33,900
do pudełka można włożyć
co najwyżej jedną kartę.

10
00:00:34,800 --> 00:00:38,219
Ewa mówi, że nigdy
nie widziała tych kłódek.

11
00:00:38,319 --> 00:00:42,562
Bob wygra, jeśli Ewa nie zdoła
określić, którą wybrał kartę.

12
00:00:42,662 --> 00:00:44,860
Jaka będzie najlepsza strategia?

13
00:00:44,960 --> 00:00:50,201
Bob wybrał kartę, szóstkę karo,
i wrzucił ją do pudełka.

14
00:00:50,735 --> 00:00:53,439
Najpierw pomyślał
o różnych typach zamków.

15
00:00:53,539 --> 00:00:57,492
Może powinien zamknąć kartę
w pudełku na klucz?

16
00:00:58,473 --> 00:01:02,908
Ale Ewa może mieć wytrych,
więc Bob myśli o zamku cyfrowym.

17
00:01:03,008 --> 00:01:08,127
Klucz jest z tyłu. Najlepiej będzie
zamknąć i pomieszać cyfry.

18
00:01:09,161 --> 00:01:11,749
Nagle Bob coś sobie uświadamia:

19
00:01:11,849 --> 00:01:16,207
pozostałe karty na stole
przekażą informację o jego wyborze,

20
00:01:16,307 --> 00:01:18,244
bo teraz jednej brakuje.

21
00:01:18,344 --> 00:01:20,642
Zamki służą odwróceniu uwagi!

22
00:01:20,742 --> 00:01:23,916
Nie powinien wyciągać
karty z talii.

23
00:01:24,016 --> 00:01:27,957
Wkłada ją z powrotem.
Nie pamięta, gdzie dokładnie była.

24
00:01:28,057 --> 00:01:31,440
Tasuje więc karty
dla większej losowości.

25
00:01:32,415 --> 00:01:34,435
Tasowanie to najlepszy zamek,

26
00:01:34,535 --> 00:01:37,430
bo nie pozostawia
informacji o wyborze.

27
00:01:37,530 --> 00:01:41,556
Teraz jego karta
może być każdą w talii.

28
00:01:42,638 --> 00:01:46,324
Bob może zostawić karty na wierzchu.

29
00:01:48,112 --> 00:01:52,686
Bob wygrywa, ponieważ Ewa
może co najwyżej zgadywać.

30
00:01:52,786 --> 00:01:56,587
Nie pozostawił informacji
o swoim wyborze.

31
00:01:56,687 --> 00:02:01,579
Co ważniejsze, nawet jeśli damy Ewie
nieograniczoną moc obliczeniową,

32
00:02:01,679 --> 00:02:03,978
będzie ona mogła tylko zgadywać.

33
00:02:04,078 --> 00:02:08,544
To właśnie jest tzw.
„tajność doskonała”.

34
00:02:08,727 --> 00:02:13,723
1 września 1945 r.
29-letni Claude Shannon

35
00:02:13,823 --> 00:02:17,346
opublikował utajniony
artykuł na ten temat.

36
00:02:17,446 --> 00:02:20,341
On pierwszy
matematycznie dowiódł,

37
00:02:20,441 --> 00:02:24,893
że szyfr z kluczem jednorazowym
jest doskonale tajny.

38
00:02:24,993 --> 00:02:29,483
Oto, jak Shannon myślał
o schematach szyfrowania.

39
00:02:29,583 --> 00:02:33,855
Wyobraźcie sobie, że Alicja pisze
20-literową wiadomość do Boba.

40
00:02:33,955 --> 00:02:37,909
To ekwiwalent wybrania
jednej kartki

41
00:02:38,065 --> 00:02:39,846
z przestrzeni wiadomości.

42
00:02:39,946 --> 00:02:43,706
A przestrzeń wiadomości
to kompletny zbiór

43
00:02:43,806 --> 00:02:47,462
wszystkich możliwych
wiadomości 20-literowych.

44
00:02:47,562 --> 00:02:52,501
Wszystko 20-literowe, co przyjdzie wam
do głowy, jest kartką w tym stosie.

45
00:02:52,601 --> 00:02:55,287
Teraz Alicja stosuje wspólny klucz,

46
00:02:55,387 --> 00:03:00,233
listę 20 losowo wygenerowanych
podstawień między 1 a 26.

47
00:03:00,333 --> 00:03:05,109
Przestrzeń kluczy jest zbiorem
wszystkich możliwych wyników,

48
00:03:05,209 --> 00:03:07,965
więc wygenerowanie klucza
to ekwiwalent

49
00:03:08,065 --> 00:03:10,542
losowego wyboru strony z tego stosu.

50
00:03:10,642 --> 00:03:13,747
Alicja stosuje klucz
do zakodowania wiadomości

51
00:03:13,847 --> 00:03:16,394
i uzyskuje szyfrogram.

52
00:03:16,494 --> 00:03:21,897
Przestrzeń szyfrogramów to wszystkie
możliwe wyniki szyfrowania.

53
00:03:22,716 --> 00:03:28,352
Zastosowanie klucza odeśle Alicję
do jednej kartki z tego stosu.

54
00:03:28,584 --> 00:03:30,837
Zauważcie, że przestrzeń
wiadomości

55
00:03:30,937 --> 00:03:32,873
ma wielkość przestrzeni kluczy

56
00:03:32,973 --> 00:03:35,318
i przestrzeni szyfrogramów.

57
00:03:35,763 --> 00:03:38,406
To definiuje „tajność doskonałą”.

58
00:03:38,506 --> 00:03:42,702
Bo jeśli ktoś ma dostęp wyłącznie
do strony z szyfrogramem,

59
00:03:42,802 --> 00:03:48,298
to wie tylko, że każda wiadomość
jest równie prawdopodobna.

60
00:03:48,398 --> 00:03:53,482
Żadna moc obliczeniowa
nie poprawi skuteczności zgadywania.

61
00:03:53,582 --> 00:03:57,343
Problem z kluczem jednorazowym
jest taki, że musimy

62
00:03:57,443 --> 00:03:59,908
wcześniej przekazać
sobie długie klucze.

63
00:04:00,008 --> 00:04:04,876
By rozwiązać ten problem,
musimy zmienić definicję tajności,

64
00:04:04,976 --> 00:04:07,942
wprowadzając pseudolosowość.