WEBVTT

00:00:01.034 --> 00:00:02.378
[მუსიკა]

00:00:04.121 --> 00:00:06.165
განიხილეთ ეს თამაში

00:00:06.165 --> 00:00:09.626
ევა აცნობებს ბობს, რომ შევიდეს ოთახში

00:00:09.626 --> 00:00:12.838
ბობი ხედავს, რომ ოთახში არაფერია,
გარდა რამდენიმე ბოქლომის

00:00:12.838 --> 00:00:16.508
ცარიელი ყუთის და კარტის დასტისა

00:00:16.508 --> 00:00:18.511
ევა სთხოვს ბობს აირჩიოს ერთი
კარტი დასტიდან

00:00:18.511 --> 00:00:22.800
და დამალოს ისე, როგორც შეუძლია

00:00:22.800 --> 00:00:24.891
წესები მარტივია

00:00:24.891 --> 00:00:27.060
ბობს არ შეუძლია ოთახიდან რაიმეს გატანა

00:00:27.060 --> 00:00:30.021
კარტები, გასაღებები და სხვა ყველაფერი
ოთახში უნდა დარჩეს

00:00:30.021 --> 00:00:34.735
ხოლო ყუთში მაქსიმუმ ერთი
კარტის ჩადება შეუძლია

00:00:34.735 --> 00:00:38.363
ევა პირობას დებს, რომ არასოდეს
უნახავს საკეტები

00:00:38.363 --> 00:00:42.784
ბობი თამაშს მოიგებს, თუ ევა ვერ
აღმოაჩენს მის კარტს

00:00:42.784 --> 00:00:45.120
რა არის საუკეთესო სტრატეგია ბობისთვის ?

00:00:45.120 --> 00:00:48.123
ბობმა აირჩია კარტი, აგურის ექვსიანი

00:00:48.123 --> 00:00:50.834
და ჩააგდო ყუთში

00:00:50.834 --> 00:00:53.628
თავიდან განიხილა განსხვავებული
სახის საკეტები

00:00:53.628 --> 00:00:58.133
შეუძლია კარტი ყუთში
ჩაკეტოს გასაღებთ

00:00:58.133 --> 00:01:00.376
თუმცა, შესაძლოა ევამ იცის
საკეტების გატეხვა,

00:01:00.376 --> 00:01:03.180
ამიტომ ბობი გადაწყვეტს კომბინაციური
საკეტის გამოყენებას

00:01:03.180 --> 00:01:05.223
გასაღები უკანაა და ყუთის დაკეტვა

00:01:05.223 --> 00:01:08.977
და გასაღების გადაგდება, ყველაზე
კარგ ვარიანტად მოსჩანს

00:01:08.977 --> 00:01:11.663
თუმცა უცებ ბობი ხვდება პრობლემას

00:01:11.663 --> 00:01:15.835
მაგიდაზე დარჩენილი კარტები გასცემენ
ინფორმაციას მისი არჩევანის შესახებ

00:01:15.835 --> 00:01:17.924
რადგან მის მიერ არჩეული კარტი
აღარაა დასტაში

00:01:17.924 --> 00:01:20.257
საკეტები სინამდვილეში სატყუარას
წარმოადგენს

00:01:20.257 --> 00:01:23.689
მან კარტი დასტისაგან არ უნდა
გამოყოს

00:01:23.689 --> 00:01:25.282
ის თავის კარტს დასტაში აბრუნებს

00:01:25.282 --> 00:01:27.314
მაგრამ ვერ იხსენებს კარტის პოზიციას

00:01:27.474 --> 00:01:31.033
ამიტომ ბობი არევს კარტის დასტას
რომ შემთხვევითად აქციოს

00:01:31.423 --> 00:01:35.568
დასტის არევა ყველაზე კარგი საკეტია
რადგან არ ტოვებს ინფორმაციას

00:01:35.568 --> 00:01:36.825
ბობის არჩევანის შესახებ

00:01:37.251 --> 00:01:41.551
ამ შემთხვევაში, მისი კარტი შეიძლება იყოს
ამ დასტის ნებისმიერი კარტი

00:01:42.201 --> 00:01:46.261
ახლა, შეუძლია თავდაჯერებულად
დამალვის გარეშე დატოვოს კარტები

00:01:47.867 --> 00:01:51.061
ბობი იგებს თამაშს, რადგან საუკეთესო
რაც ევას ძალუძს

00:01:51.061 --> 00:01:53.511
არის მხოლოდ ვარაუდის გამოთქმა,
რადგან ბობმა

00:01:53.511 --> 00:01:57.131
საკუთარი არჩევანის შესახებ
არანაირი ინფორმაცია არ დატოვა

00:01:57.131 --> 00:02:00.952
რაც ყველაზე მთავარია, თუ ევას მივცემთ
უსაზღვრო კომპიუტერულ შესაძლებლობებს

00:02:00.952 --> 00:02:03.528
ვარაუდის გარდა სხვა გზა მაინც არ ექნება

00:02:04.238 --> 00:02:07.455
ეს გამოხატავს იმას, რასაც ჩვენ
"სრულყოფილ საიდუმლოს"

00:02:08.375 --> 00:02:13.520
1945 წლის პირველ სექტემბერს
29 წლის კლოდ შენონმა

00:02:13.540 --> 00:02:16.552
ამ იდეის შესახებ გამოსცა
სისტემატიზებული ნაშრომი

00:02:17.272 --> 00:02:20.130
შენონმა პირველმა დაამტკიცა მათემატიკურად

00:02:20.130 --> 00:02:23.524
რატომ და როგორ არის ვერნამის შიფრი
სრულყოფილად გასაიდუმლებული

00:02:25.214 --> 00:02:28.795
შენონი დაშიფვრის სქემების შესახებ
ამგვარად ფიქრობდა:

00:02:29.425 --> 00:02:33.299
წარმოიდგინეთ, რომ ალისა ბობს სწერს
20 ასოიან წერილს

00:02:33.609 --> 00:02:39.530
ეს შეტყობინებათა სივრციდან ერთი
კონკრეტული გვერდის შერჩევის ეკვივალენტურია

00:02:39.840 --> 00:02:42.010
შეტყობინებათა სივრცე შეიძლება აღვიქვათ


00:02:42.010 --> 00:02:46.764
როგორც ყველა 20 ასოიანი წერტილის
საერთო სივრცე

00:02:47.204 --> 00:02:50.291
ნებისმიერი რამ, რისი წარმოდგენაც შეგიძლიათ
და შედგება 20 ასოსაგან

00:02:50.291 --> 00:02:52.572
იქნება ამ დასტის ნაწილი

00:02:52.572 --> 00:02:57.990
შემდგომ, ალისა იყენებს საზიარო გასაღებს,
რაც წარმოადგენს ოც შემთხვევით ცვლილებას

00:02:57.990 --> 00:03:00.553
ერთიდან 26-მდე რომელიმე
რიცხვის შესაბამისად

00:03:00.553 --> 00:03:04.497
გასაღებთა სივრცე არის ყველა შესაძლო
შედეგის სრული კოლექცია

00:03:04.977 --> 00:03:10.546
ამიტომ, გასაღების შედგენა უტოლდება ამ
დასტიდან ერთი გვერდის შემთხვევით შერჩევას

00:03:10.546 --> 00:03:13.339
როდესაც ალისა იყენებს ცვლილებას
შეტყობინების დასაშიფრად

00:03:13.339 --> 00:03:15.537
ის შედეგად ირებს შიფრის ტექსტს

00:03:16.197 --> 00:03:21.512
შიფრის ტექტსი სივრცე წარმოადგენს
დაშიფვრის ყველა შესაძლო ვარიანტს

00:03:21.922 --> 00:03:27.620
როდესაც ალისა იყენებს გასაღებს,
ის ამ დასტის უნიკალურ წევრს აღნიშნავს

00:03:28.100 --> 00:03:32.525
დაუკვირდით, რომ შეტყობინების სივრცე
უტოლდება გასაღების სივრცის ზომას

00:03:32.525 --> 00:03:35.651
რაც აგრეთვე უტოლდება
შიფრის სივრცის ზომას

00:03:35.651 --> 00:03:38.365
შედეგად მივიღეთ ე.წ 
"სრულყოფილი საიდუმლოება"

00:03:38.365 --> 00:03:42.570
რადგან, თუ ვინმეს ექნება წვდომა
შიფრის ტექსტის გვერდზე

00:03:42.570 --> 00:03:47.289
ერთადერთი, რაც ეცოდინებათ ისაა, რომ ყველა
შეტყობინება ერთნაირად შესაძლებლია

00:03:48.249 --> 00:03:51.767
გამოდის რომ, კომპიუტერული შესაძლებლობების
არცერთ დონეს არ ძალუძს

00:03:51.767 --> 00:03:53.417
ბრმა ვარაუდის შედეგის გაუმჯობესება

00:03:54.187 --> 00:03:56.930
ახლა კი დიდი პრობლემა, ვერნამის
შიფრის გამოყენებისას

00:03:56.930 --> 00:04:00.207
იძულებული ვართ ეს გრძელი
გასაღებები წინასწარ გავაზიაროთ

00:04:00.207 --> 00:04:08.235
ამ პრობლემის გადასაწყვეტად, უნდა
შემოვიტანოთ ფსევდო-შემთხვევითობის ცნება