WEBVTT

00:00:06.988 --> 00:00:09.446
Danas, više od polovine
svih ljudi na svetu

00:00:09.446 --> 00:00:11.366
živi u urbanim oblastima.

00:00:11.366 --> 00:00:14.693
Do polovine veka,
taj broj će se uvećati do 70%.

00:00:14.693 --> 00:00:16.782
Ali relativno skoro, pre sto godina,

00:00:16.782 --> 00:00:19.491
samo dvoje od deset ljudi
je živelo u gradu,

00:00:19.491 --> 00:00:21.615
a pre toga, još i manje.

00:00:21.615 --> 00:00:22.700
Kako smo dostigli

00:00:22.700 --> 00:00:24.785
tako visok stepen urbanizacije

00:00:24.785 --> 00:00:27.180
i šta to znači za našu budućnost?

00:00:27.180 --> 00:00:29.250
U najranijim danima ljudske istorije

00:00:29.250 --> 00:00:31.000
ljudi su bili lovci sakupljači

00:00:31.000 --> 00:00:32.709
i često su se selili

00:00:32.709 --> 00:00:34.645
u potrazi za hranom.

00:00:35.153 --> 00:00:36.744
Ali pre oko 10.000 godina,

00:00:36.744 --> 00:00:38.831
naši preci su počeli da uče tajne

00:00:38.831 --> 00:00:40.204
selektivnog uzgoja

00:00:40.204 --> 00:00:42.612
i prve poljoprivredne tehnike.

00:00:42.612 --> 00:00:43.881
Po prvi put,

00:00:43.881 --> 00:00:45.113
ljudi su mogli da uzgajaju hranu,

00:00:45.113 --> 00:00:46.555
a ne da idu u potragu za njom

00:00:46.555 --> 00:00:47.938
i to je dovelo do razvoja

00:00:47.938 --> 00:00:49.521
privremenih sela

00:00:49.521 --> 00:00:51.775
po prvi put u istoriji.

00:00:51.775 --> 00:00:54.271
Možda se pitate
zašto samo privremenih?

00:00:54.271 --> 00:00:57.036
Pa, u početku, sela su još uvek
morala da se premeštaju

00:00:57.036 --> 00:00:58.460
svakih nekoliko godina

00:00:58.460 --> 00:01:00.441
pošto se zemlja iscrpljivala.

00:01:00.441 --> 00:01:02.329
Tek sa pojavom tehnika

00:01:02.329 --> 00:01:04.501
kao što su navodnjavanje
i obrađivanje zemlje,

00:01:04.501 --> 00:01:06.044
pre oko 5.000 godina,

00:01:06.044 --> 00:01:07.664
ljudi su mogli da računaju
na ravnomerno

00:01:07.664 --> 00:01:09.501
i dugoročno snabdevanje hranom

00:01:09.501 --> 00:01:11.913
i pravili su stalnija naselja.

00:01:11.913 --> 00:01:13.434
Sa viškom hrane

00:01:13.434 --> 00:01:15.056
koju su ovim tehnikama proizvodili,

00:01:15.056 --> 00:01:17.595
nije više bilo potrebno
da je svako uzgaja.

00:01:17.595 --> 00:01:18.992
Ovo je omogućilo razvoj

00:01:18.992 --> 00:01:20.680
specijalizovane trgovine

00:01:20.680 --> 00:01:22.906
i nadalje, razvoj gradova.

00:01:23.567 --> 00:01:25.986
Sa gradovima koji su sada
proizvodili višak hrane,

00:01:25.986 --> 00:01:26.974
kao i alata,

00:01:26.974 --> 00:01:28.572
zanatskih predmeta
i druge robe,

00:01:28.572 --> 00:01:30.509
postojala je mogućnost trgovine

00:01:30.509 --> 00:01:33.405
i interakcije na većim razdaljinama.

00:01:33.405 --> 00:01:34.742
Kako je trgovina cvetala,

00:01:34.742 --> 00:01:37.549
tako su cvetale i tehnologije
koje su je omogućavale,

00:01:37.549 --> 00:01:39.467
kao što su zaprege,

00:01:39.467 --> 00:01:40.901
brodovi,

00:01:40.901 --> 00:01:41.962
putevi

00:01:41.962 --> 00:01:43.154
i luke.

00:01:43.154 --> 00:01:45.320
Naravno, ove stvari su zahtevale
još više radne snage

00:01:45.320 --> 00:01:46.789
za gradnju i održavanje,

00:01:46.789 --> 00:01:47.987
tako da je to privlačilo više ljudi

00:01:47.987 --> 00:01:49.794
sa sela u gradove,

00:01:49.794 --> 00:01:51.247
pošto je više poslova i prilika

00:01:51.247 --> 00:01:52.960
bilo na raspolaganju.

00:01:52.960 --> 00:01:55.141
Ako mislite da su moderni gradovi
prenatrpani,

00:01:55.141 --> 00:01:56.461
iznenadićete se kad saznate

00:01:56.461 --> 00:01:59.906
da su neki gradovi 2.000 pre n.e.
imali gustinu stanovništva

00:01:59.906 --> 00:02:03.909
skoro dvaput veću
od Šangaja ili Kalkute.

00:02:03.909 --> 00:02:04.902
Jedan od razloga za ovo je bio

00:02:04.902 --> 00:02:07.524
taj što prevoz nije bio
široko dostupan,

00:02:07.524 --> 00:02:10.150
pa je sve moralo da bude
na kraćoj udaljenosti,

00:02:10.150 --> 00:02:12.156
uključujući i malobrojne izvore
čiste vode

00:02:12.156 --> 00:02:13.774
koji su tada postojali.

00:02:13.774 --> 00:02:15.407
I teritorija grada

00:02:15.407 --> 00:02:17.648
je dalje bila ograničena
potrebom za zidovima

00:02:17.648 --> 00:02:20.116
za zaštitu od napada.

00:02:20.116 --> 00:02:22.990
Rimskom carstvu uspelo je
da napravi infrastrukturu

00:02:22.990 --> 00:02:25.043
koja prevazilazi ova ograničenja,

00:02:25.043 --> 00:02:26.327
ali inače,

00:02:26.327 --> 00:02:27.628
moderni gradovi kakve poznajemo

00:02:27.628 --> 00:02:28.943
nisu to uspeli

00:02:28.943 --> 00:02:30.940
sve do Industrijske revolucije

00:02:30.940 --> 00:02:33.697
kada je visoka tehnologija počela
da se koristi masovno,

00:02:33.697 --> 00:02:36.386
omogućujući gradovima
da se dalje šire i integrišu,

00:02:36.386 --> 00:02:37.672
da uvedu policiju,

00:02:37.672 --> 00:02:38.271
vatrogasce

00:02:38.271 --> 00:02:39.782
i zdravstvene ustanove,

00:02:39.782 --> 00:02:41.342
kao i mreže puteva

00:02:41.342 --> 00:02:43.815
i kasnije, distribuciju struje.

00:02:43.815 --> 00:02:46.572
Šta je, dakle, budućnost gradova?

00:02:46.572 --> 00:02:49.475
Svetsko stanovništvo trenutno
broji više od 7 milijardi ljudi

00:02:49.475 --> 00:02:52.227
i predviđa se da će dostići
gornju granicu od oko 10 milijardi.

00:02:52.227 --> 00:02:53.730
Najveći deo ovog rasta će se desiti

00:02:53.730 --> 00:02:57.023
u urbanim oblastima
najsiromašnijih zemalja sveta.

00:02:57.023 --> 00:02:58.943
Kako će onda gradovi morati
da se promene

00:02:58.943 --> 00:03:01.134
da bi se prilagodili ovom rastu?

00:03:01.134 --> 00:03:03.309
Prvo, svet će morati
da potraži načine

00:03:03.309 --> 00:03:04.754
da obezbedi adekvatnu hranu,

00:03:04.754 --> 00:03:05.714
higijenu

00:03:05.714 --> 00:03:07.954
i obrazovanje za sve ljude.

00:03:07.954 --> 00:03:09.831
Drugo, rast će morati da se odvija

00:03:09.831 --> 00:03:11.713
tako da ne uništi zemlju

00:03:11.713 --> 00:03:13.796
koja nas snabdeva robom i uslugama

00:03:13.796 --> 00:03:16.513
za održavanje ljudske populacije.

00:03:17.159 --> 00:03:18.590
Proizvodnja hrane se možda premesti

00:03:18.590 --> 00:03:20.713
u vertikalne farme i oblakodere,

00:03:20.713 --> 00:03:21.795
u bašte na krovu

00:03:21.795 --> 00:03:24.272
ili u gradilišta u centru grada,

00:03:24.272 --> 00:03:25.802
dok će napajanje
sve više dolaziti

00:03:25.802 --> 00:03:28.689
od brojnih izvora obnovljive energije.

00:03:28.689 --> 00:03:30.728
Umesto porodičnih kuća,

00:03:30.728 --> 00:03:33.338
više stanova će se graditi vertikalno.

00:03:33.338 --> 00:03:35.299
Možda budemo videli zgrade
koje sadrže

00:03:35.299 --> 00:03:37.616
sve što je ljudima potrebno
za svakodnevni život,

00:03:37.616 --> 00:03:39.579
kao i manje samoodržive gradove,

00:03:39.579 --> 00:03:42.701
fokusirane na lokalnu
i održivu proizvodnju.

00:03:42.701 --> 00:03:44.794
Budućnost gradova je raznolika,

00:03:44.794 --> 00:03:45.466
fleksibilna

00:03:45.466 --> 00:03:46.328
i kreativna

00:03:46.328 --> 00:03:48.593
i nije više izgrađena
oko jedne industrije

00:03:48.593 --> 00:03:50.968
već odražava
sve veću povezanost

00:03:50.968 --> 00:03:53.087
i globalni svet.