Return to Video

چۆن ببيت بە بەشداريكەرلەجياتى ببيت بە تەماشاكەر

  • 0:02 - 0:05
    با چيڕۆكێكت بۆ بگێڕمەوە،
    تۆ دوو كارەكتەرت دەبينى
  • 0:05 - 0:08
    پێيان دەڵێم بيلال و بريندا.
  • 0:09 - 0:12
    پێشتر لە يەكێك لە شوێنە
    ديارەكانى جيهان كارم دەكرد.
  • 0:12 - 0:15
    و بەيانيەكى ئاسايى،
  • 0:15 - 0:17
    يەكێك لە هاوكارەكانم بۆ بينينم هات.
  • 0:18 - 0:21
    پێى گووتم بيلال يەكێك
    لە گەورە جێبەجێكارەكانمانە،
  • 0:21 - 0:25
    بە هەموو كەسێكى دەگووت من دەركرام
  • 0:25 - 0:27
    ئەوەش بەهۆى ئەوەى
    لەگەڵ كەسانى هەڵە سەرم لێداوە.
  • 0:27 - 0:30
    ئێستا، ڕووبەڕڕوى ئەنجامى كارەكانم دەبمەوە.
  • 0:31 - 0:32
    نيگەران نەبووم،
  • 0:32 - 0:36
    چونكە ئەوەى بۆم ديارى
    كرابوو ئەنجاممدا بوو:
  • 0:36 - 0:38
    كارى من ئەوەيە،
  • 0:38 - 0:40
    مامەڵە لەگەڵ كێشە سەختەكاندا بكەم
  • 0:40 - 0:43
    و هەموو هەوڵێكى خۆم بدەم.
  • 0:43 - 0:46
    لە ڕاستيدا، لە مانگەكانى پێش ئەوە بووين،
  • 0:46 - 0:49
    ئێمە زەحمەتيەكانمان زياتر هەڵدايەوە.
  • 0:49 - 0:52
    ئەم وردەكاريانەش بۆ كاتێكى ترە.
  • 0:53 - 0:55
    پەيوەنديم هاوسەرەكەم جەيمس كرد،
  • 0:55 - 0:58
    بۆ ئەوەى ئەم گفتووگۆ سەيرەى پێبڵێم،
  • 0:58 - 1:01
    لەگەڵ ئەوەى سەلماندوومە
    تاوەكو ببێتە پێشبينيەكى مەزن،
  • 1:01 - 1:06
    گووتى:" ئەنجليك، چارمان نييە،
    با تەلەفۆن بۆ برێندا بكەين."
  • 1:07 - 1:08
    پەيوەنديم بە برێندا كرد.
  • 1:08 - 1:10
    بۆ ماوەى چەند ساڵێك كارم لەگەڵ دەكرد،
  • 1:10 - 1:12
    و متمانەم پێيەتى.
  • 1:12 - 1:15
    ئەو بوو منى بەو كارە ڕاسپارد
  • 1:15 - 1:17
    بەهۆى كاردانەوەى
    هاوسەرەكەم كەوتمە ناو ئەمەوە
  • 1:17 - 1:21
    وايلێكردم لە هەموو ئەوانەى پێشتر
    ڕووبەڕوى دەبومەوە لام ئاسايى بێت.
  • 1:21 - 1:25
    دەڵێم هەميشە، بەڵام لەكاتە ئاشكرايەدا،
  • 1:25 - 1:29
    ئەوە بە مێشكمدا دێت
    كە جەيمس تێبينى كردبوو:
  • 1:29 - 1:34
    هيچ كاميان ئاسايى نەبوو،
  • 1:34 - 1:36
    ئەم جياوازيانە بەشێكن لە قالبێك
    كە من هەستم پێ نەكردبوو
  • 1:37 - 1:41
    كە ئێستا بە نهێنى دەيزانم
  • 1:41 - 1:45
    ئەوەى ئێستا بە نهێنى دەيزانم
  • 1:45 - 1:49
    بە خورپەى خۆم زانيم ڕوودەدات
  • 1:51 - 1:54
    چونكە وەك پێويست هەوڵم نەدا،
    بۆ كار كردن لە"ناوچەى خۆڵەمێشى."
  • 1:54 - 2:04
    نەمزانى كەى شتەكان ڕەتدەكەمەوە
    و مامەڵەيان لەگەڵ دەكەم.
  • 2:05 - 2:09
    و تێنەگەيشتم چۆن سيستەمەكە كار دەكات.
  • 2:10 - 2:12
    پەيامەكە و هەڕەشە ئاشكراكە،
  • 2:12 - 2:14
    ڕوون بوو.
  • 2:15 - 2:17
    لەماوەى چەند هەفتەى داهاتەەدا،
  • 2:17 - 2:22
    لە جيات فەرمانبەرێكى ناسەرەكى
    لەوێدەبووم، لەوكاتەوە لەوێ بووم.
  • 2:22 - 2:25
    ئازارى زۆرم چەشت
  • 2:25 - 2:29
    وا خۆم نيشان دەدا لەلاى دوو كچەكەم
    كە هەر لەوێم.
  • 2:29 - 2:32
    كە هێشتا ئەو كارەم هەيە.
  • 2:32 - 2:36
    هەموو بەيانيەك بەجلى
    كارەوە ماڵم بەجێ دەهێشت،
  • 2:37 - 2:40
    تاوەكو بۆماوەى شەش
    مانگ بيانبينە قوتابخانە.
  • 2:40 - 2:41
    كۆڵم نەدا،
  • 2:44 - 2:47
    بەڵام وا نيشان نادەم
    كە ئاسانە باسى بكەم
  • 2:47 - 2:50
    يان بە سوود بێت بۆم
    يان بۆ خێزانەكەم و پيشەكەم.
  • 2:51 - 2:56
    كاتێك لە شوێنى كار قسە دەكەين ،سەرەڕاى
    ئەو ساسەتانەى كە لەگەڵمان ناگونجێن،
  • 2:56 - 3:00
    و لەكاتێكدا لەوانەيە
    كارەكەمان لەدەست نەدەين،
  • 3:00 - 3:02
    لەوانەيە هاوپيشەكانمان لەدەست بدەين.
  • 3:02 - 3:04
    كە تێيدا بێ باوەڕان و دڕندەكان،
  • 3:04 - 3:06
    ڕووبەڕوى بەدكارى،
  • 3:06 - 3:09
    دەبنەوە بەبێ ئەوەى ئاگايان لێبێت.
  • 3:09 - 3:13
    دەزانيت،ئەوە جۆرێكيانە كە دەچيتە
    ژورەوە هەموويان بێ دەنگ دەبن؟
  • 3:13 - 3:18
    پێمان وايە:ئەوە بەر پرسياريەتى
    ئێمە نييە لە گووتنى هەرشتێكدا.
  • 3:19 - 3:24
    كەواتە، بۆچى من هەڵمبژارد سەرەڕاى
    ئەو مەترسيانەى سەر خۆم و خێزانەكەم؟
  • 3:25 - 3:30
    ئەنجامى پشتگوێ خستن كەوتنە
    بۆ كارێك كە دەزانين ڕاستە.
  • 3:31 - 3:33
    كاتێك بێدەنگ دەمێنينەوە،
  • 3:33 - 3:36
    هەرچەند ئێمە لە زيان
    گەياندن بەخۆمان تاوانبار نين،
  • 3:36 - 3:40
    دەبێت لوگەڵ چيدا بژين
    ئەگەر كاردارمان نەبوو؟
  • 3:41 - 3:45
    بۆيە نە لە كارەكتەرانە كاميانيت؟
  • 3:45 - 3:47
    ئەكتەرە خراپەكە يان
    گوناهكار يان بەدكارى وەستاو؟
  • 3:47 - 3:52
    ئەوەى كە ناڕاستوخۆ
    يان ناڕاستەخۆ سوودمەندە
  • 3:52 - 3:55
    و وەك بووكە سەماكەرێك
    كار دەكات بۆ دەستەيەكى خراپ؟
  • 3:55 - 3:58
    تەماشاكەر بە نهێنيەكان ئاشنايە
  • 3:58 - 4:02
    بەڵام ئەو هيچ كارێكى هەڵە ناكات؟
  • 4:02 - 4:06
    ئەوە ئەو كەسەيە كە
    دەمانەوێت لە ئاوێنە بيبينين.
  • 4:07 - 4:09
    سێ شت فێر بووم:
  • 4:09 - 4:12
    يەكەم، پرسيار كردن لەخۆت نييە.
  • 4:13 - 4:16
    كاتێك شتێكى هەڵە دەبينە، پرسيار بكە،
  • 4:16 - 4:20
    چونكە ئاساييە بەرەنگارى
    دەسەڵات داران ببيتەوە.
  • 4:21 - 4:24
    دووەم، هاوكار مەبە.
  • 4:24 - 4:29
    هەميشە لەو دۆخەى كە دەكەوتە
    سەرت ئەو هێزەت هەيە بڵێى نەخێر.
  • 4:29 - 4:33
    سێيەم، كەسێكى ڕێك و ڕستبە.
  • 4:33 - 4:38
    ئەوە دەربارەى دەربڕينى بوێرى نييە.
  • 4:38 - 4:40
    ئەوە دەربارەى نەترسان نييە.
  • 4:41 - 4:46
    بەڵام كاتێك ئەوەى دەزانيت ڕاستە،
    دەتوانيت بە ئاشتى لەگەڵى بژيت.
  • 4:46 - 4:51
    بەڵێ سەختە لەوساتەدا ببينيت هەستت چۆنە.
  • 4:51 - 4:54
    بە هەرچۆنێك بێت بيكە و لە هيچ مەترسە.
  • 4:55 - 4:57
    مارتن لرسەر كينگ گووتى،
  • 4:57 - 5:01
    " لەكۆتايى قسەى دووژمنەكانمان بير نايەتەوە
  • 5:01 - 5:04
    بەڵأم بێدەنگى هاوڕێيانمان بير دێتەوە."
  • 5:04 - 5:07
    كاتێك سەيرى ئاوێنە دەكەيت،
  • 5:07 - 5:09
    تۆ كێ دەبينيت؟
  • 5:09 - 5:13
    تەماشاكەر يان پارێزەرى نهێنيەكان؟
  • 5:13 - 5:17
    يان كەسى ئاوێنێكە كەسێكى تەماشاكەر دەبێت؟
  • 5:17 - 5:19
    دەزانم كێ دەبينم.
  • 5:19 - 5:22
    من دەزانم كچەكەم كێ دەبينێت.
  • 5:22 - 5:25
    هەڵبژاردن بۆ خۆتانە.
Title:
چۆن ببيت بە بەشداريكەرلەجياتى ببيت بە تەماشاكەر
Speaker:
ئەنجيليك پاريكۆت-پۆتەر
Description:

ئەگەر شتێكە هەڵەت لە شوێنى كارەكەتدا بينى، چى بكەيت؟ سەرۆكى بازرگانى ئەنجيليك پاريكۆت-پۆتەر دەڵێت دەبێت قسە بكەيت، تەنانەت ئەگەر مەترسيداريش بێت. هاوبەشى ئەزموونى خۆى لە نيگەرانى كارەكەيدا دەكات، سێ وانە لەسەر دەستپێكردنى ئەوەى چى ڕاستە پێشكەش دەكات.

https://amara.org/en/videos/mZtAiLBIOIpY/info/how-to-be-an-upstander-instead-of-a-bystander/
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:25

Kurdish (Central) subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.