Richard Dawkins na temat walczącego ateizmu
-
0:00 - 0:05Ta wspaniała muzyka na wejście,
-
0:05 - 0:11"Marsz słoni" z Aidy, to utwór, który wybrałem na swój pogrzeb...
-
0:11 - 0:12(Śmiech)
-
0:12 - 0:17zobaczycie dlaczego. Jest triumfalna.
-
0:17 - 0:21Nie będę już nic czuł, ale gdybym mógł,
-
0:21 - 0:25odczuwałbym triumf, że w ogóle żyłem,
-
0:25 - 0:27że żyłem na tej wspaniałej planecie,
-
0:27 - 0:30oraz że dostałem sposobność zrozumienia
-
0:30 - 0:37dlaczego się tu znalazłem, nie będąc tu wcześniej.
-
0:37 - 0:44Rozumiecie mój osobliwy angielski akcent?
-
0:44 - 0:50Byłem oczarowany wczorajszą sesją na temat zwierząt,
-
0:50 - 0:55Roberta Fulla, Fransa Lantinga i innych,
-
0:55 - 0:57pięknem zjawisk, które pokazywali.
-
0:57 - 1:03Jedynym zgrzytem były słowa Jeffrey'a Katzenberga o mustangach:
-
1:03 - 1:07"najwspanialsze stworzenia boże na ziemi".
-
1:07 - 1:10Owszem, wiemy, że nie miał tego naprawdę na myśli,
-
1:10 - 1:14ale dzisiaj, w tym kraju, ostrożność nie zawadzi.
-
1:14 - 1:15(Śmiech)
-
1:15 - 1:22Jestem biologiem, a główne twierdzenie biologii: teoria projektu,
-
1:22 - 1:27teoria Darwina o ewolucji przez dobór naturalny,
-
1:27 - 1:31jest powszechnie przyjmowana przez profesjonalistów.
-
1:31 - 1:37Laicy spoza Ameryki w zasadzie ją ignorują.
-
1:37 - 1:41Ale w Ameryce, w kręgach nieprofesjonalistów,
-
1:41 - 1:44wzbudza tyle wrogości...
-
1:44 - 1:45(Śmiech)
-
1:45 - 1:51że amerykańscy biolodzy są w stanie wojny.
-
1:51 - 1:53Ta wojna tak mnie niepokoi,
-
1:53 - 1:55wobec spraw sądowych w kolejnych stanach,
-
1:55 - 1:58że muszę się w tej sprawie wypowiedzieć.
-
1:58 - 2:02Jeśli chcecie wiedzieć, co mówię na temat samego Darwinizmu,
-
2:02 - 2:05obawiam się, że musicie zajrzeć do moich książek,
-
2:05 - 2:08których nie znajdziecie w pobliskiej księgarni.
-
2:08 - 2:11(Śmiech)
-
2:11 - 2:13Obecne sprawy sądowe
-
2:13 - 2:17często dotyczą rzekomo nowej wersji kreacjonizmu,
-
2:17 - 2:21zwanej Inteligentnym Projektem (IP).
-
2:21 - 2:25Nie dajcie się zwieść. W IP nie ma nic nowego.
-
2:25 - 2:28To tylko kreacjonizm pod nową nazwą,
-
2:28 - 2:32przechrzczony, wybrałem to słowo z rozmysłem,
-
2:32 - 2:33(Śmiech)
-
2:33 - 2:35z taktycznych, politycznych powodów.
-
2:35 - 2:37Argumenty tzw. teoretyków IP
-
2:37 - 2:40to te same stare argumenty, które obalano raz za razem,
-
2:40 - 2:44od czasów Darwina po dziś dzień.
-
2:44 - 2:47Istnieje skuteczne lobby na rzecz ewolucji
-
2:47 - 2:49koordynujące walkę na rzecz nauki.
-
2:49 - 2:52Staram się jak mogę, by im pomóc,
-
2:52 - 2:56ale denerwuje ich, gdy ludzie tacy jak ja śmią wspomnieć,
-
2:56 - 3:00że jesteśmy ateistami, zarówno jak ewolucjonistami.
-
3:00 - 3:05Postrzegają nas jako mąciwody i można zrozumieć dlaczego.
-
3:05 - 3:10Kreacjoniści z braku spójnych naukowych argumentów
-
3:10 - 3:15zwracają się ku powszechnej fobii na punkcie ateizmu.
-
3:15 - 3:19Ucz swoje dzieci o ewolucji na biologii,
-
3:19 - 3:24a zaraz wpadną w narkotyki, rozboje i perwersje seksualne.
-
3:24 - 3:29(Śmiech)
-
3:29 - 3:32Wykształceni teologowie od papieża w dół,
-
3:32 - 3:35mocno wspierają ewolucję.
-
3:35 - 3:38Książka Kennetha Millera "Odnajdując Boga Darwina"
-
3:38 - 3:40jest jednym z najbardziej skutecznych ataków na IP
-
3:40 - 3:43jaki znam, i tym skuteczniejszym,
-
3:43 - 3:46że napisanym przez pobożnego chrześcijanina.
-
3:46 - 3:51Tacy ludzie są jak "zesłańcy niebios" dla ewolucyjnego lobby,
-
3:51 - 3:52(Śmiech)
-
3:52 - 3:56bo obnażają kłamstwo, jakoby ewolucjonizm
-
3:56 - 3:58był, w gruncie rzeczy, równoznaczny z ateizmem.
-
3:58 - 4:03Z drugiej strony, ludzie tacy jak ja mącą wodę.
-
4:03 - 4:06Ale tu chcę wtrącić coś miłego o kreacjonistach.
-
4:06 - 4:09Nie często tak robię, więc słuchajcie uważnie.
-
4:09 - 4:10(Śmiech)
-
4:10 - 4:13Myślę, że mają rację, co do jednego.
-
4:13 - 4:15Mają rację, że ewolucja
-
4:15 - 4:18jest zasadniczo wroga wobec religii.
-
4:18 - 4:22Wielu pojedynczych ewolucjonistów, jak papież,
-
4:22 - 4:25równocześnie są religijni, ale chyba sami się oszukują.
-
4:25 - 4:28Wierzę, że prawdziwe zrozumienie Darwinizmu
-
4:28 - 4:33głęboko niszczy wiarę.
-
4:33 - 4:39Być może to brzmi jakbym chciał propagować ateizm,
-
4:39 - 4:42ale chcę was zapewnić, że nie o to mi chodzi.
-
4:42 - 4:46Przy widowni tak wyrobionej, jak ta tutaj,
-
4:46 - 4:49byłoby to nawracanie wiernych.
-
4:49 - 4:53To, do czego chcę was nawoływać
-
4:53 - 4:55(Śmiech)
-
4:55 - 5:00to ateizm walczący.
-
5:00 - 5:02(Śmiech)
-
5:02 - 5:05(Brawa)
-
5:05 - 5:08Takie ujęcie sprawy źle brzmi.
-
5:08 - 5:13Gdybym chciał chronić wiarę religijną,
-
5:13 - 5:18przerażałaby mnie pozytywna siła nauki o ewolucji,
-
5:18 - 5:20nauki w ogóle, ale ewolucji w szczególności,
-
5:20 - 5:28bo inspiruje i czaruje, właśnie dlatego, że jest ateistyczna.
-
5:28 - 5:32Każda teoria projektów biologicznych ma trudne zadanie
-
5:32 - 5:38objaśnienia statystycznego nieprawdopodobieństwa życia.
-
5:38 - 5:43Statystyczne nieprawdopodobieństwo dobrego projektu,
-
5:43 - 5:45"złożoność" to inne określenie.
-
5:45 - 5:50Kreacjonizm ma w zasadzie tylko jeden argument,
-
5:50 - 5:52czyli statystyczne nieprawdopodobieństwo.
-
5:52 - 5:56Żyjące istoty są zbyt skomplikowane, by powstać z przypadku,
-
5:56 - 5:58zatem musiały mieć projektanta.
-
5:58 - 6:00Rzecz jasna, taki argument to strzał w stopę.
-
6:00 - 6:04Projektant zdolny do zaprojektowania czegoś złożonego,
-
6:04 - 6:09sam musi być jeszcze bardziej złożony,
-
6:09 - 6:11i to jeszcze zanim rozpatrzymy jego pozostałe zadania,
-
6:11 - 6:14jak odpuszczanie grzechów, błogosławienie małżeństw,
-
6:14 - 6:17słuchanie modlitw, sprzyjanie nam w wojnie,
-
6:17 - 6:19(Śmiech)
-
6:19 - 6:22potępianie naszego życia seksualnego, itd.
-
6:22 - 6:24(Śmiech)
-
6:24 - 6:29Złożoność to problem, który każda teoria biologii musi rozwiązać
-
6:29 - 6:34i nie rozwiąże go postulowanie za czynnikiem jeszcze bardziej złożonym,
-
6:34 - 6:37tym samym po prostu zwiększając problem.
-
6:37 - 6:41Selekcja naturalna Darwina zachwyca elegancją,
-
6:41 - 6:45bo rozwiązuje problem wyjaśnienia złożoności
-
6:45 - 6:49w najprostszych słowach.
-
6:49 - 6:52Zasadniczo, daje nam łagodną rampę
-
6:52 - 6:56powolnego, stopniowego wzrostu.
-
6:56 - 6:58Tutaj chcę jedynie zaznaczyć,
-
6:58 - 7:02że elegancja darwinizmu koroduje religię właśnie dlatego
-
7:02 - 7:07że jest taka elegancka, taka oszczędna, taka potężna,
-
7:07 - 7:09taka zwięźle potężna.
-
7:09 - 7:18Ma w sobie potęgę przepięknego mostu wiszącego.
-
7:18 - 7:20Teoria Boga to nie tylko zła teoria.
-
7:20 - 7:26Z założenia nie potrafi wykonać swego zadania.
-
7:26 - 7:29Zatem wracając do taktyki i lobby na rzecz ewolucji,
-
7:29 - 7:38chcę dowieść, że być może właśnie należy mącić wodę.
-
7:38 - 7:44Atakuję kreacjonizm inaczej niż lobby ewolucyjne.
-
7:44 - 7:49Moje podejście to atak na religię w ogóle,
-
7:49 - 7:53i warto tu odnotować to niezwykłe tabu
-
7:53 - 7:56zakazujące mówienia źle o religii,
-
7:56 - 7:59a oddam je słowami nieżyjącego Douglasa Adamsa,
-
7:59 - 8:01drogiego przyjaciela, który jeśli nigdy nie wystąpił na TED
-
8:01 - 8:04bezspornie winien był być zaproszony.
-
8:04 - 8:06(R.S. Wurman: Był.)
-
8:06 - 8:08R.Dawkins: To dobrze. Tak podejrzewałem.
-
8:08 - 8:11Jego przemowę zarejestrowano w Cambridge
-
8:11 - 8:13na krótko przed jego śmiercią.
-
8:13 - 8:17Zaczyna od wyjaśnienia, jak nauka testuje hipotezy,
-
8:17 - 8:21które próbuje się obalić, a potem kontynuuje.
-
8:21 - 8:25Cytuję: "Religia najwyraźniej nie działa w ten sposób.
-
8:25 - 8:29Skupia się wokół idei, które nazywamy uświęconymi lub świętymi.
-
8:29 - 8:32Tak naprawdę oznacza to ideę lub pogląd,
-
8:32 - 8:36o którym nie wolno ci mówić nic złego.
-
8:36 - 8:40Po prostu nie wolno. Dlaczego nie? Bo nie!
-
8:40 - 8:44(Śmiech)
-
8:44 - 8:48Dlaczego uzasadnione jest popieranie Republikanów lub Demokratów,
-
8:48 - 8:53takiego czy innego modelu gospodarki, McIntosha zamiast Windowsa,
-
8:53 - 8:56ale posiadanie opinii o początku Wszechświata,
-
8:56 - 9:00i jego twórcy już nie? Nie, to świętość.
-
9:00 - 9:03Przywykliśmy nie kwestionować idei religijnych,
-
9:03 - 9:06to ciekawe, jakie wzburzenie wywołuje Richard,
-
9:06 - 9:10kiedy je porusza". Miał mnie na myśli.
-
9:10 - 9:13"Wszyscy dostają szału
-
9:13 - 9:17bo nie wolno nam o tym mówić, ale patrząc racjonalnie
-
9:17 - 9:21nie ma powodu, by o tych pojęciach nie dyskutować,
-
9:21 - 9:25jak o wszystkich innych, tyle tylko że jakoś się utarło,
-
9:25 - 9:32żeby tego nie robić". Koniec cytatu z Douglasa.
-
9:32 - 9:36W moim przekonaniu, nie tylko nauka niszczy religię,
-
9:36 - 9:40ale też religia niszczy naukę.
-
9:40 - 9:46Uczy, by akceptować trywialne nadnaturalne nie-wyjaśnienia
-
9:46 - 9:52i oślepia na cudowne, rzeczywiste wyjaśnienia w zasięgu ręki.
-
9:52 - 9:59Uczy, by zaakceptować władzę, objawienia i wiarę
-
9:59 - 10:04zamiast stale wymagać dowodów.
-
10:04 - 10:10Douglas Adams na zdjęciu ze swojej książki "Ostatnia okazja, by ujrzeć".
-
10:10 - 10:14"Kwartalny przegląd biologii" to typowy periodyk naukowy.
-
10:14 - 10:17Jako redaktor gościnny, zamierzam złożyć
-
10:17 - 10:22specjalne wydanie nt.: "Czy asteroida zabiła dinozaury?"
-
10:22 - 10:26Pierwszy tekst to standardowa publikacja naukowa,
-
10:26 - 10:30dowodząca: "warstwa irydu na granicy kreda-trzeciorzęd,
-
10:30 - 10:32ślady potasu i argonu w kraterze na Jukatanie,
-
10:32 - 10:35wskazują, że asteroida zabiła dinozaury".
-
10:35 - 10:38Najzwyklejsza publikacja naukowa.
-
10:38 - 10:42Kolejna: "Przewodniczący Towarzystwa Królewskiego
-
10:42 - 10:46dostąpił głębokiego wewnętrznego przekonania... (Śmiech)
-
10:46 - 10:49... że asteroida zabiła dinozaury".
-
10:49 - 10:53(Śmiech)
-
10:53 - 10:59"Prof. Huxtane doznał osobistego objawienia,
-
10:59 - 11:01że asteroida wybiła dinozaury".
-
11:01 - 11:04(Śmiech)
-
11:04 - 11:07"Prof. Hordleya wychowano w duchu
-
11:07 - 11:10całkowitej i niezachwianej wiary...
-
11:10 - 11:11(Śmiech)
-
11:11 - 11:18że asteroida wybiła dinozaury".
-
11:18 - 11:23"Profesor Hawkins obwieścił oficjalny dogmat
-
11:23 - 11:26obowiązujący wszystkich lojalnych wyznawców,
-
11:26 - 11:29że asteroida wybiła dinozaury".
-
11:29 - 11:32(Śmiech)
-
11:32 - 11:36To oczywiście nie do pomyślenia.
-
11:36 - 11:38Ale przyjmijmy ...(Brawa)
-
11:38 - 11:48(Napis: zwolennicy teorii asteroidów nie mogą być patriotami.)
-
11:48 - 11:51W 1987 r. spytano George'a Busha seniora
-
11:51 - 11:54czy uznaje obywatelską i patriotyczną postawę
-
11:54 - 11:57Amerykanów - ateistów.
-
11:57 - 12:00Odpowiedź Busha okazała się skandaliczna.
-
12:00 - 12:04"Uważam, że nie można uznawać ateistów
-
12:04 - 12:06ani za obywateli ani za patriotów.
-
12:06 - 12:09Jesteśmy jednym narodem oddanym Bogu".
-
12:09 - 12:12Bigoteria Busha to nie odosobniona pomyłka,
-
12:12 - 12:15rzucona bez zastanowienia, a potem odwołana.
-
12:15 - 12:20Niczego nie wyjaśnił ani nie odwołał. To nie była pomyłka.
-
12:20 - 12:21Niczego nie wyjaśnił ani nie odwołał. To nie była pomyłka.
-
12:21 - 12:27Dobrze wiedział, że nie zaszkodzi mu to w wyborach. Przeciwnie.
-
12:27 - 12:31Demokraci i Republikanie demonstrują religijność podczas wyborów.
-
12:31 - 12:37Obie partie odwołują się do "narodu oddanego Bogu".
-
12:37 - 12:42Tomasz Jefferson powiedział: "ksiądz jest wrogiem wolności".
-
12:42 - 12:47Zwykle nie chwalę się, że jestem Brytyjczykiem,
-
12:47 - 12:51ale nie da się uniknąć porównania.
-
12:51 - 12:59(Brawa)
-
12:59 - 13:02W praktyce, kim jest ateista?
-
13:02 - 13:06Ateista to ktoś, kto ma podobne podejście do Jahwe,
-
13:06 - 13:13jak przyzwoity chrześcijanin do Thora, Baala czy złotego cielca.
-
13:13 - 13:17Wszyscy jesteśmy ateistami względem większości bogów.
-
13:17 - 13:22Niektórzy poszli o jednego boga dalej.
-
13:22 - 13:25(Śmiech)
-
13:25 - 13:32(Brawa)
-
13:32 - 13:35Ateizm to rodzaj akademickiego przekonania,
-
13:35 - 13:39do którego mamy prawo bez oszczerczych określeń,
-
13:39 - 13:44jak niepatriotyczny, niewybieralny pół-obywatel.
-
13:44 - 13:47Nie da się ukryć, że przyznanie się do ateizmu
-
13:47 - 13:53równa się uchodzeniu za Hitlera czy Belzebuba.
-
13:53 - 13:56To wszystko bierze się z postrzegania ateistów
-
13:56 - 14:01jako rodzaju dziwnej, ekscentrycznej mniejszości.
-
14:01 - 14:04Natalie Angier napisała smutny artykuł w New Yorkerze,
-
14:04 - 14:06o wyobcowaniu, które czuje jako ateistka.
-
14:06 - 14:09Czuje się jak osaczona mniejszość,
-
14:09 - 14:15ale właściwie ilu jest amerykańskich ateistów?
-
14:15 - 14:18Ostatnie badanie zaskakująco dodaje otuchy.
-
14:18 - 14:20Chrześcijanie stanowią lwią część populacji,
-
14:20 - 14:24blisko 160 milionów.
-
14:24 - 14:27A kto jest w drugiej najliczebniejszej grupie,
-
14:27 - 14:33wyraźnie wyprzedzając Żydów (2,8 mln), muzułmanów (1,1 mln),
-
14:33 - 14:36hindusów, buddystów i inne religie razem wzięte?
-
14:36 - 14:39Ta licząca blisko 30 mln. osób grupa
-
14:39 - 14:44jest określana jako niereligijna lub świecka.
-
14:44 - 14:47Trudno zrozumieć, dlaczego szukający głosów politycy
-
14:47 - 14:52lękają się potęgi żydowskiego lobby.
-
14:52 - 14:54Izrael rzeczywiście zawdzięcza swe istnienie
-
14:54 - 14:58głosom amerykańskich Żydów, a jednocześnie
-
14:58 - 15:03skazują niewierzących na polityczny niebyt.
-
15:03 - 15:07Gdyby odpowiednio zmobilizować świeckie głosy niewierzących,
-
15:07 - 15:11przewyższałyby dziewięciokrotnie liczbę głosów żydowskich.
-
15:11 - 15:14Dlaczego ta znacznie pokaźniejsza większość
-
15:14 - 15:18nie zrobi czegoś, by napiąć polityczne muskuły?
-
15:18 - 15:22Tyle jeśli idzie o ilość. A co z jakością?
-
15:22 - 15:25Czy istnieje jakiś związek, pozytywny lub negatywny,
-
15:25 - 15:28między inteligencją, a skłonnością do religijności?
-
15:28 - 15:36(Śmiech) (Bush: "oni mnie niedozrozumieli!")
-
15:36 - 15:39Badanie ARIS, które przytoczyłem nie analizuje
-
15:39 - 15:42danych względem klasy społeczno-ekonomicznej, wykształcenia,
-
15:42 - 15:44ilorazu inteligencji, czy czegokolwiek innego.
-
15:44 - 15:48Ale ostatni artykuł Paula G. Bella w magazynie Mensy
-
15:48 - 15:50zwiastuje przyszłe wydarzenia.
-
15:50 - 15:52Mensa, jak wiecie, to międzynarodowa organizacja
-
15:52 - 15:56zrzeszająca ludzi o wysokim ilorazie inteligencji.
-
15:56 - 16:00Bazując na meta-analizie literatury,
-
16:00 - 16:06Bell wnosi: "Z 43 badań przeprowadzonych od 1927 r.
-
16:06 - 16:10nt. związku między religijnością, a inteligencją i wykształceniem,
-
16:10 - 16:15wszystkie, prócz 4, okazały się odwrotnie proporcjonalne.
-
16:15 - 16:18Im większą inteligencja i poziom wykształcenia,
-
16:18 - 16:21tym mniejsze szanse, że będzie religijny".
-
16:21 - 16:26Nie widziałem tych badań, więc nie skomentuję meta-analizy,
-
16:26 - 16:30ale chciałbym zobaczyć więcej tego typu badań.
-
16:30 - 16:32Niech mi będzie wolno napomknąć,
-
16:32 - 16:34że są tu na sali ludzie dostatecznie zamożni,
-
16:34 - 16:40by sfinansować szerokie badania rozstrzygające tę kwestię.
-
16:40 - 16:42Ot, taka moja sugestia.
-
16:42 - 16:44Pozwólcie, że pokażę wam dane,
-
16:44 - 16:46które należycie opublikowano i przeanalizowano
-
16:46 - 16:51na specjalnej grupie czołowych naukowców.
-
16:51 - 16:54W 1998 Larson i Witham
-
16:54 - 16:57przepytali śmietankę amerykańskich uczonych,
-
16:57 - 17:01powołanych do Państwowej Akademii Nauk.
-
17:01 - 17:03W tej wybranej grupie
-
17:03 - 17:10wiara w osobowego Boga runęła z łoskotem do 7%.
-
17:10 - 17:1520% stanowią agnostycy, a reszta to w zasadzie ateiści.
-
17:15 - 17:18Podobny wynik dało pytanie o wiarę w nieśmiertelność.
-
17:18 - 17:21Wśród biologów ten wynik jest jeszcze niższy.
-
17:21 - 17:28Zaledwie 5,5 % z nich wierzy w Boga, i 7,5 % fizyków.
-
17:28 - 17:31Nie znam danych o innych uczonych,
-
17:31 - 17:34z dziedzin takich, jak historia czy filozofia,
-
17:34 - 17:37ale zdziwiłbym się, gdyby się różniły.
-
17:37 - 17:41Zatem osiągnęliśmy niesamowitą sytuację,
-
17:41 - 17:46groteskową rozbieżność między amerykańską inteligencją,
-
17:46 - 17:48a amerykańskimi wyborcami.
-
17:48 - 17:52Filozoficzny pogląd na temat istoty wszechświata,
-
17:52 - 17:56podzielany przez większość czołowych uczonych USA
-
17:56 - 18:00a pewnie i większość ogółu inteligencji,
-
18:00 - 18:02tak bardzo odraża amerykański elektorat,
-
18:02 - 18:08że żaden kandydat nie przyzna się do niego publicznie.
-
18:08 - 18:11Jeśli mam rację, oznacza to, że do najwyższych urzędów
-
18:11 - 18:13w najwspanialszym kraju na świecie
-
18:13 - 18:19nie dopuszcza się osób najlepiej do tego wykwalifikowanych, inteligencji,
-
18:19 - 18:22chyba, że ukryją prawdę o swoich przekonaniach.
-
18:22 - 18:25Mówiąc bez ogródek, polityczne szanse Ameryki
-
18:25 - 18:28są zablokowane dla tych,
-
18:28 - 18:31którzy są zarówno inteligentni, jak i uczciwi.
-
18:31 - 18:38(Brawa)
-
18:38 - 18:42Choć nie jestem obywatelem USA, nie obraźcie się,
-
18:42 - 18:45jeśli zasugeruję, że coś z tym trzeba zrobić.
-
18:45 - 18:47(Śmiech)
-
18:47 - 18:50Już napomknąłem, o czym mowa.
-
18:50 - 18:54Myślę, że TED świetnie się do tego nadaje.
-
18:54 - 18:57Obawiam się, że to będzie kosztować.
-
18:57 - 18:59Potrzebujemy akcji uświadamiającej,
-
18:59 - 19:03w stylu "ujawnij się, amerykański ateisto".
-
19:03 - 19:05(Śmiech)
-
19:05 - 19:08Podobnej do kampanii homoseksualistów
-
19:08 - 19:10kilka lat temu,
-
19:10 - 19:13chociaż niech Bóg broni nas przed zniżaniem się
-
19:13 - 19:15do ujawniania ludzi wbrew ich woli.
-
19:15 - 19:18Większość ludzi, którzy się ujawnili
-
19:18 - 19:22pomoże zniszczyć mit, że z ateistami jest coś nie tak.
-
19:22 - 19:24Przeciwnie,
-
19:24 - 19:26pokażą, że często ateiści to ludzie,
-
19:26 - 19:29mogący służyć za przykład dzieciom,
-
19:29 - 19:34wybierani do reklamowania produktów,
-
19:34 - 19:38tacy ludzie, jak ci na tej sali.
-
19:38 - 19:41To da efekt kuli śnieżnej, sprzężenia zwrotnego,
-
19:41 - 19:44w którym im więcej nazwisk, tym więcej osiągamy.
-
19:44 - 19:47Moglibyśmy uzyskać nieliniowość, efekty progowe.
-
19:47 - 19:49Gdy osiągniemy masę krytyczną,
-
19:49 - 19:52członków zacznie szybko przybywać.
-
19:52 - 19:55Do tego potrzebne są pieniądze.
-
19:55 - 19:59Podejrzewam, że samo słowo "ateista"
-
19:59 - 20:02jest największą przeszkodą,
-
20:02 - 20:06nieproporcjonalnie do znaczenia. Przeszkadza ludziom,
-
20:06 - 20:09którzy w przeciwnym razie chętnie by się ujawnili.
-
20:09 - 20:12Jakich słów użyć, żeby przetrzeć szlak?
-
20:12 - 20:19Sam Darwin wolał określenie "agnostyk",
-
20:19 - 20:25nie tylko przez lojalność wobec przyjaciela, który je wymyślił.
-
20:25 - 20:27Darwin powiedział: "Nigdy nie byłem ateistą
-
20:27 - 20:31w znaczeniu: kimś, kto zaprzecza istnieniu boga.
-
20:31 - 20:33Uważam, że określenie "agnostyk"
-
20:33 - 20:37najlepiej określałoby mój stan umysłu".
-
20:37 - 20:42Zrobił się osobliwie rozdrażniony wobec Edwarda Avelinga.
-
20:42 - 20:44Aveling był walczącym ateistą,
-
20:44 - 20:46któremu nie udało się przekonać Darwina,
-
20:46 - 20:49by przyjął dedykację jego książki na temat ateizmu,
-
20:49 - 20:52nota bene, dając początek fascynującej legendzie,
-
20:52 - 20:55jakoby Karol Marks chciał zadedykować Darwinowi "Kapitał",
-
20:55 - 20:57co nie jest prawdą. Chodziło o Edwarda Avelinga.
-
20:57 - 21:02Otóż kochanką Avelinga była córka Marksa
-
21:02 - 21:05Kiedy Darwin i Marks zmarli,
-
21:05 - 21:09prace Marksa pomieszały się z pracami Avelinga,
-
21:09 - 21:14oraz listem, w którym Darwin pisał: "Drogi Panie, dziękuję bardzo
-
21:14 - 21:16ale nie nie chcę, by Pan dedykował mi swoją książkę",
-
21:16 - 21:19Błędnie uważano, że adresatem był Marks,
-
21:19 - 21:22co zrodziło cały mit. Już to zapewne słyszeliście.
-
21:22 - 21:24To rodzaj legendy,
-
21:24 - 21:27jakoby Marks próbował zadedykować "Kapitał" Darwinowi.
-
21:27 - 21:35Podczas spoktania Darwin prowokował Avelinga:
-
21:35 - 21:42"Dlaczego nazywacie się ateistami?"
-
21:42 - 21:46"Agnostyk" odparł Aveling, "to po prostu "ateista" godny szacunku,
-
21:46 - 21:50a "ateista" to po prostu "agnostyk" napastliwy".
-
21:50 - 21:54Darwin narzekał: "Po co jesteście tacy napastliwi?"
-
21:54 - 21:57Darwin uważał, że ateizm mógłby równie dobrze służyć inteligencji,
-
21:57 - 22:02ale zwykli ludzie do tego, zacytuję "nie dojrzeli".
-
22:02 - 22:06Czyli znany nam już argument "o mąceniu wody".
-
22:06 - 22:11Nie wiadomo, czy Aveling kazał Darwinowi spuścić z tonu.
-
22:11 - 22:13(Śmiech)
-
22:13 - 22:15Działo się to sto lat temu.
-
22:15 - 22:18Zdawałoby się, że mogliśmy dorosnąć od tamtej pory.
-
22:18 - 22:23Mój znajomy, inteligentny, niepraktykujący Żyd,
-
22:23 - 22:25który przypadkowo przestrzegał szabatu
-
22:25 - 22:27z powodów solidarności kulturowej,
-
22:27 - 22:31mówi o sobie: "wróżkowy agnostyk".
-
22:31 - 22:33Nie chce określać siebie mianem ateisty,
-
22:33 - 22:37bo w zasadzie nie sposób udowodnić negacji
-
22:37 - 22:40a termin "agnostyk" mogłoby znaczyć,
-
22:40 - 22:44że zrównujemy prawdopodobieństwo istnienia i nie-istnienia Boga.
-
22:44 - 22:49Mój znajomy jest agnostykiem względem wróżek
-
22:49 - 22:54choć są mało prawdopodobne. Jak Bóg.
-
22:54 - 22:56Stąd określenie "wróżkowy agnostyk".
-
22:56 - 22:58Bertrand Russell twierdził podobnie,
-
22:58 - 23:02mówiąc o hipotetycznym czajniczku na orbicie Marsa.
-
23:02 - 23:04Musielibyście przyjąć postawę ściśle agnostyczną
-
23:04 - 23:06wobec tego, czy czajniczek krąży dookoła Marsa,
-
23:06 - 23:09co nie znaczy, że uznajemy jego istnienie
-
23:09 - 23:12za równie prawdopodobne, co nieistnienie.
-
23:12 - 23:15Lista rzeczy wobec których jesteśmy agnostykami
-
23:15 - 23:19nie kończy się na wróżkach i czajniczkach. Nie ma końca.
-
23:19 - 23:21Jeśli chcesz wierzyć którąś z nich:
-
23:21 - 23:26w jednorożce, wróżki, czajniczki czy Jahwe,
-
23:26 - 23:28ciężar dowodu spoczywa na tobie.
-
23:28 - 23:32To nie my musimy udowadniać, że ich nie ma.
-
23:32 - 23:37My, ateiści, jesteśmy tak a-wróżkowcami, jak i a-czajnikowcami.
-
23:37 - 23:39(Śmiech)
-
23:39 - 23:42Ale nie kwapimy się, by o tym mówić.
-
23:42 - 23:45Dlatego znajomy używa terminu "wróżkowy agnostyk",
-
23:45 - 23:48na coś, co większość ludzi nazwałaby ateistą.
-
23:48 - 23:54Aby zachęcić ateistów do publicznego ujawnienia się,
-
23:54 - 23:56będziemy potrzebować czegoś więcej
-
23:56 - 24:01niż "wróżkowy" czy "czajniczkowy agnostyk" na transparentach.
-
24:01 - 24:04Co powiecie na "humanistę"?
-
24:04 - 24:09Jego zaletą jest światowa sieć prężnych stowarzyszeń,
-
24:09 - 24:11periodyków i innych wdrożeń.
-
24:11 - 24:14Mam tylko problem z jego jawnym antropocentryzmem.
-
24:14 - 24:16Nauczyliśmy się od Darwina,
-
24:16 - 24:18że gatunek ludzki
-
24:18 - 24:22jest jednym z milionów bliższych i dalszych kuzynów.
-
24:22 - 24:25Istnieją inne możliwości jak "naturalizm",
-
24:25 - 24:27który też powoduje zamieszanie,
-
24:27 - 24:29bo dla Darwina naturalizm
-
24:29 - 24:32w znaczeniu: przeciwieństwo nadprzyrodzoności
-
24:32 - 24:34jak się go czasami używa,
-
24:34 - 24:37mieszałby się z innym znaczeniem "naturalizmu",
-
24:37 - 24:41podobnie jak czynią to inni,
-
24:41 - 24:43którzy mylą ten termin z nudyzmem.
-
24:43 - 24:45(Śmiech)
-
24:45 - 24:52Tacy ludzie mogliby znaleźć się w tłumie,
-
24:52 - 24:57który w zeszłym roku zlinczował pediatrę, myląc go z pedofilem.
-
24:57 - 25:02(Śmiech)
-
25:02 - 25:07Uważam, że najlepszą możliwą alternatywą dla "ateisty" to zwykłe "nie-teista."
-
25:07 - 25:10Brak mu ścisłego skojarzenia, że zdecydowanie Boga nie ma,
-
25:10 - 25:16i równie dobrze może być przyjęty przez czajniczkowych czy wróżkowych agnostyków.
-
25:16 - 25:20Jest całkowicie zgodny z Bogiem fizyków.
-
25:20 - 25:24Kiedy ateiści, tacy jak Stephen Hawking
-
25:24 - 25:28czy Albert Einstein używają słowa "Bóg",
-
25:28 - 25:31używają, rzecz jasna, metaforycznego skrótu myślowego
-
25:31 - 25:36na coś głębszego, tajemniczą część, której jeszcze nie zrozumieli.
-
25:36 - 25:42"Nie-teista", w przeciwieństwie do "ateisty",
-
25:42 - 25:49nie wywołuje takiej samej fobii, histerycznych reakcji
-
25:49 - 25:51Właściwie uważam, że alternatywa
-
25:51 - 25:54to wzięcie byka za rogi jakim jest słowo "ateizm",
-
25:54 - 25:57właśnie dlatego, że jest słowem tabu,
-
25:57 - 26:01wzbudzającym histeryczną fobię.
-
26:01 - 26:05Będzie trudniej osiągnąć masę krytyczną z etykietką "ateista",
-
26:05 - 26:06niż "nie-teista",
-
26:06 - 26:08lub innym niekontrowersyjnym słowem.
-
26:08 - 26:12Gdyby jednak udało się z tym okropnym słowem "ateista",
-
26:12 - 26:16to polityczny wydźwięk byłby jeszcze większy.
-
26:16 - 26:20Gdybym był religijny, bałbym się ewolucji. Powiem więcej:
-
26:20 - 26:23W ogóle bałbym się dobrze rozumianej nauki.
-
26:23 - 26:27A to dlatego, że światopogląd naukowy
-
26:27 - 26:30jest o wiele bardziej ekscytujący, poetycki,
-
26:30 - 26:33przepełniony najzwyklejszym zdumieniem,
-
26:33 - 26:39niż jakikolwiek zubożały arsenał religijnej wyobraźni.
-
26:39 - 26:44Carl Sagan, kolejny nie żyjący bohater, ujął to tak:
-
26:44 - 26:48"Dlaczego żadna z wielkich religii nie powiedziała o nauce:
-
26:48 - 26:53"Jest lepiej, niż przypuszczaliśmy!
-
26:53 - 26:55Wszechświat jest większy, niż mówili prorocy,
-
26:55 - 27:01okazalszy, subtelniejszy, elegantszy. Zamiast tego wołają: Nie! Nie!
-
27:01 - 27:06Mój Bóg jest malutkim bogiem i chcę, by takim pozostał".
-
27:06 - 27:08Religia, stara czy nowa,
-
27:08 - 27:11podkreślająca wspaniałość Wszechświata
-
27:11 - 27:13ukazywanego przez współczesną naukę,
-
27:13 - 27:16sięgnęłaby do pokładów czci i zachwytu,
-
27:16 - 27:21których tradycyjne religie nie poruszają".
-
27:21 - 27:24Siedzi tutaj elitarna publiczność,
-
27:24 - 27:31więc sądzę, że 10% z was jest wierząca.
-
27:31 - 27:38Wielu z was podziela kulturowe przekonanie, że religii należny jest szacunek,
-
27:38 - 27:42ale podejrzewam, że równie wiele osób
-
27:42 - 27:46skrycie gardzi religią tak mocno jak ja.
-
27:46 - 27:47(Śmiech)
-
27:47 - 27:50Wielu z was nie podziela tego uczucia,
-
27:50 - 27:53ale jeśli je podzielacie, proszę byście przestali być mili,
-
27:53 - 27:57ujawnijcie się, a jeśli jesteście majętni,
-
27:57 - 28:02pomyślcie jakich można dokonać zmian.
-
28:02 - 28:05Lobby religijne w tym kraju
-
28:05 - 28:10dysponuje wielkimi funduszami, pomijając same korzyści podatkowe,
-
28:10 - 28:15dzięki fundacjom, takim jak Fundacja Templetona lub Instytut Disovery.
-
28:15 - 28:21Potrzebujemy anty-Tempeltona.
-
28:21 - 28:24Gdydym sprzedawał tyle książek co Stephen Hawking
-
28:24 - 28:30a nie Richard Dawkins, zrobiłbym to sam.
-
28:30 - 28:39Ciągle słyszę: Jak zmienił cię 11 września?
-
28:39 - 28:41Oto, jak zmienił mnie.
-
28:41 - 28:46Przestańmy być tak cholernie pełni szacunku.
-
28:46 - 28:48Bardzo dziękuję.
-
28:48 - 28:53(Brawa)
- Title:
- Richard Dawkins na temat walczącego ateizmu
- Speaker:
- Richard Dawkins
- Description:
-
W tym płomiennym, humorystycznym i wpływowym wystąpieniu, Richard Dawkins nawołuje wszystkich ateistów, by otwarcie ujawniali swoje przekonania, oraz zwalczali ingerencję kościoła w politykę i naukę.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 28:53