ئەو تۆڕە شارەوەیەیی کە ئینتەرنێت بەردەست دەکات - ساجان ساینی
-
0:00 - 0:03هەرگیز سەیری فڵچەی ددان ناکەیت و بڵێی،
-
0:03 - 0:04"من مەزنم"!
-
0:04 - 0:07بەڵام کاتێک سەیری شانەی ئافڕۆ
دەکەیت، کە ئامرازێکی -
0:07 - 0:09ئارایشی قژە، بیرت دەهێنێتەوە کە،
-
0:09 - 0:12بەڕاستی هەست بە شانازی بکەیت،"ئەمە نایابە"
-
0:12 - 0:13[شتی بچووک.]
-
0:14 - 0:15[بیرۆکەی گەورە.]
-
0:17 - 0:21شانەی ئافڕۆ ئامرازێکی سوود بەخشە،
-
0:21 - 0:25کە بەکاردێت بۆ ڕێک خستنی
شێوازی ستایلی ئافڕۆ. -
0:25 - 0:27پێموایە شانەی ئافڕۆ نەخشێندراوە
-
0:27 - 0:30بۆ پێدانی ئەو بارودۆخە دەروونییەی
-
0:30 - 0:32وا هەست بکەیت کە پەنجە
بە ناو قژتدا دا بهێنرێت. -
0:33 - 0:36شێوەکەی، تەنانەت قووڵیەکەی کە
بە ناویدا دەڕوا وەک دەست وایە. -
0:36 - 0:39ددانەکانی لە پلاستیک یان نایلۆنن،
-
0:39 - 0:42یانیش ددانەکانی لە پۆڵایی بێ خەوش
یان نیکڵ دروست کراون. -
0:42 - 0:45من هەمیشە ددانی کانزایی بە باش دەزانم
-
0:45 - 0:46تەنها لەبەرئەوەی
حەزم بە دەنگەکەیەتی -
0:46 - 0:50ئەو شتەی دەیزانم ئەو کۆڵە مستەی
ڕەشە بەهێزەی بە دەسکەکەیەوەیە. -
0:50 - 0:52کاتێک بیر لە قژی ڕەش دەکەمەوە لە ئەمریکا،
-
0:52 - 0:55ئەوەم بە مێشک دادێت کە جڵەو کراون.
-
0:55 - 0:57لە پێشتردا وا پێشبینی دەکرا
لە مرۆڤە ڕەشەکاندا -
0:57 - 0:59چارەسەری کیمیایی هەیە
بۆ ڕەش کردنەوەی قژیان. -
0:59 - 1:03جگە لەوەش تەندروستی ئەوان
لە پێشترین کار نییە. -
1:03 - 1:07لە ساڵانی ٥٠کان"روس "بیکۆفۆردی" سەماکەر
لەگەڵ چەند گۆرانی بێژێکی جازدا -
1:07 - 1:08هەوڵیاندا قژیان ڕاست و ڕێک بکەنەوە،
-
1:08 - 1:12گوتیان زۆر باشە، لێی دەگەڕێین کە
بە سروشتی خۆی گەشە بکات -
1:12 - 1:15بە شێوەیەکی سروشتی گەشەی کرد و قژیان بڕی.
-
1:15 - 1:18لە ساڵانی ٦٠کاندا ئەم شێوازە
بڵاو بوویەوە و گەشەی سەند -
1:18 - 1:19لەگەڵ هاتنی شێوازی ئافڕۆ،
-
1:19 - 1:22کە گوزارشتی لە قژێکی کورت و سرووشتی دەکرد
-
1:22 - 1:25بۆئەوەی زیاتر شێوەی گۆیی بدات.
-
1:25 - 1:30دەستەی سەرۆکی مافی هاوڵاتیان و چالاکوانان
پشتیان بەم شێوازە ستایلەی قژە دەبەست -
1:30 - 1:33کە بە مانای سەرکێشی و
شانازی کردن بە ڕەشەوە دێت. -
1:33 - 1:35دواتریش موزیک ژەنانی وەک
جەیمس بڕاون هەبوون، -
1:35 - 1:38کە بە بەکارهێنانی ئەم ماددە کیمیایانە بۆ
ڕێکخستنی قژی بەناوبانگ بوو، -
1:38 - 1:40واز بێنە لێ گەڕێ قژت
بە سرووشتی گەشە بکات. -
1:40 - 1:42کە لەگەڵ موزیکی دەستاو
دەست ڕۆیشتووە، -
1:42 - 1:45گۆرانیەکی هەیە دەڵێت"بە دەنگی بەرز
بڵێ من ڕەشم و شانازی پێوە دەکەم." -
1:45 - 1:47دەستەی ڕەشپێستی
جووڵانەوەیەکی جوانە -
1:47 - 1:49بیرۆکەی شەرم بە ڕەشبوون ڕەت دەکاتەوە
-
1:49 - 1:53یان ئەگەر خاوەن پێستێکی
ڕەش و قژێکی لوول بیت، -
1:53 - 1:55ئایا وای دەبینی شتێکە جێگەی شەرم بێت.
-
1:55 - 1:57من وێنەیەکی دڵگیری دایکم
-
1:57 - 1:59و دایە گەورەم هەیە،
-
1:59 - 2:01و دایە گەورەم شانەیەکی
بچووکی" ئافڕۆی" هەبوو، -
2:01 - 2:03کە دەگەڕێتەوە بۆ ساڵێ ٦٠کان.
-
2:03 - 2:07مێژووی شانە کردنی قژ لە ئەفریقا دەگەڕێتەوە
بۆ ٣٥٠٠ ساڵ پێش زاین. -
2:07 - 2:12کۆنترین شانەی ئەفریقی لە شارستانیەتی
دێرینی مسڕ و سوودان دۆزراوەتەوە، -
2:12 - 2:14ئەوان هەڕەم و شانەکانیان دروست دەکرد.
-
2:14 - 2:17ئەو ڕێگەیەی ئەفریقیە کۆنەکان بەکاریان
دێنا بۆ جوان کردنی شانە -
2:17 - 2:21کە گوزارشتی لە بارودۆخەکان
یان شوێنی هۆزەکان دەکرد. -
2:21 - 2:25کۆڵە مستە بەهێزەکان
شانەی نوێی ئافڕۆ جوان دەر دەخەن -
2:25 - 2:28هەروەها ئاوازێکیان بۆ داناوە
-
2:28 - 2:30کە ئارامت دەکاتەوە.
-
2:30 - 2:32دواتر جووڵانەوەی ڕەش پێستەکان دەستی پێکرد.
-
2:32 - 2:35زۆربەی جووڵانەوەکان پێوویستیان
بە هێمایەک هەیە، وانییە؟ -
2:35 - 2:37تۆ کۆڵە مستەت هەیە، خاوەنی شانەی ئەفڕۆیت.
-
2:37 - 2:40ئەم شتانە لەگەڵ کۆمەڵەی پڵنگە
ڕەش پێستە جوانەکاندا دەگونجێ، -
2:40 - 2:42و دەتوانی گرینگی پێدانی هۆزەکەت
بۆ شانەی ئافڕۆ ببینی، -
2:42 - 2:45لەبەرئەوەی تۆ تەنها وەک کەرەستەیەکی
جوانکاری هەڵی ناگریت. -
2:45 - 2:47بەڵکو دەیخەیتە گیرفانی دواوەت،
-
2:47 - 2:49لەوانەیە هەر لە یەکەمین دەرچوونت
ئەوە بکەیت. -
2:49 - 2:52هەروەها ئەم بایەخە لە قژ دەردەکەوێ
بە داهێنانی بە شانەی ئافڕۆ. -
2:52 - 2:54کاتێک بیر لە هێمای
ئافڕۆ دەکەمەوە، -
2:54 - 2:56ڕاستەوخۆ ئەنجلیلا دایڤسم
بە مێشک دادێت. -
2:56 - 2:59بەکار هێنانی ئافڕۆ ڕێک پۆشی و
کەشخەیی بەرجەستە دەکات، -
2:59 - 3:01ئازادیی خوازی، یاخیگەری.
-
3:01 - 3:03بەیەکجار هەست بە هەموو
ئەو هەستانە دەکەیت -
3:03 - 3:06کاتێک دەبینیت ئەنجلێنا دایڤس شەڕ لە پێناو
ژیانی خۆی لە دادگای فیدڕاڵی دەکات. -
3:06 - 3:09لە ساڵانی ٨٠کانەوە شێوازی ئافڕۆ
کەمتر باو بوو. -
3:09 - 3:12بەڵام شانەکانی ئافڕۆ هێشتا بەرهەم
دەهێنرێن لە ڕۆژانی ئەمڕۆدا -
3:12 - 3:13لەگەڵ کۆڵە مستێکی بەهێز،
-
3:13 - 3:15کەواتە ئەوە بەرهەمی
جوڵانەوە کەیە کە -
3:15 - 3:17لە ئامانجی هەموو ڕۆژێکدا لەبیرمانە،
-
3:17 - 3:20کاتێک بچووک بووم، ئافرۆشم تەنها وەک
هەر کەرەستەیەکی تر دەبینی. -
3:20 - 3:21تەنها شانەیەک بوو.
-
3:21 - 3:23بەڵام کاتێک زیاتر چاوم کرایەوە
-
3:23 - 3:26باشتر لە پێکهاتە و ڕەگ و ڕیشەکەی تێگەیشتم
-
3:26 - 3:28و مەبەست لە نەخشاندنی
-
3:28 - 3:31و مەبەست لە کۆڵە مستە بەهێزەکەی
و هەموو ئەو شتانەی تر... -
3:33 - 3:34بە ئاگا هاتمەوە.
- Title:
- ئەو تۆڕە شارەوەیەیی کە ئینتەرنێت بەردەست دەکات - ساجان ساینی
- Speaker:
- ساجان ساینی
- Description:
-
more » « less
تەواوی ڤیدیۆکە لێرە ببینە:
https://ed.ted.com/lessons/the-hidden-network-that-makes-the-internet-possible-sajan-sainiلە ساڵی ٢٠١٢دا، تیمێک لە توێژارانی یابانی و دانیمارکی، پێوانەیەکی جیهانییان تۆمارکرد، ئەمەش بە گواستنەوەی یەک پێتابیت لە زانیاری، کە یەکسانە بە ١٠،٠٠٠ کاتژمێر ڤیدیۆی کوالێتی بەرز بە درێژایی کێبڵێکی ٥٠ کیلۆمەتری لە چرکەییکدا. ئەمە کێبڵێکی ئاسایی نەبوو. ئەمە کێبڵێکی پێشکەوتووی تیشکیی بوو، کە بە تۆڕە نهێنییەکە ناسراوە و هەموو جیهانی بە یەکەوە بەستووەتەوە و وای کردووە ئینتەرنێت بەردەست بێت. کێبڵی تیشکی چییە و چۆن کار دەکات؟ ساجان ساینی باس لەمە دەکات.
ئامادەکردنی ساجان ساینی، دەرهێنانی ستۆدیۆی ئارترەیک.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:03
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for The hidden network that makes the internet possible | |
|
Razaw Bor accepted Kurdish (Central) subtitles for The hidden network that makes the internet possible | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The hidden network that makes the internet possible | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The hidden network that makes the internet possible |