Return to Video

Czy żyjemy w symulacji? - Zohreh Davoudi

  • 0:08 - 0:11
    Żyjemy w ogromnym wszechświecie
    na małej, wodnej planetce,
  • 0:11 - 0:13
    na której miliardy lat temu
  • 0:13 - 0:16
    jednokomórkowe organizmy wyewoluowały
    z tych samych pierwiastków,
  • 0:16 - 0:19
    z których składał się
    cały nieożywiony świat dookoła,
  • 0:19 - 0:23
    rozwijając się w całą gamę
    skomplikowanych form życia.
  • 0:23 - 0:27
    Wszystko to, żywe i martwe,
    mikroskopijne i kosmiczne
  • 0:27 - 0:31
    podlega prawom matematycznym
    z pozornie arbitralnymi stałymi.
  • 0:31 - 0:33
    Rodzi to pytanie.
  • 0:33 - 0:36
    Skoro wszechświat rządzi się tymi prawami,
  • 0:36 - 0:40
    czy wystarczająco mocny komputer
    nie mógłby dokonać jego symulacji?
  • 0:40 - 0:44
    Czy nasza rzeczywistość
    może być dokładną symulacją
  • 0:44 - 0:47
    stworzoną przez bardziej
    zaawansowaną cywilizację?
  • 0:47 - 0:49
    Choć może to brzmieć jak science-fiction,
  • 0:49 - 0:52
    idea ta jest tematem poważnych rozważań.
  • 0:52 - 0:55
    Filozof Nick Bostrom wysunął
    przekonujący argument,
  • 0:55 - 0:57
    że prawdopodobnie żyjemy w symulacji.
  • 0:57 - 1:00
    Niektórzy naukowcy też uważają,
    że jest to możliwe.
  • 1:00 - 1:03
    Zaczęli oni obmyślać testy sprawdzające,
  • 1:03 - 1:06
    które pozwoliłyby zbadać,
    czy wszechświat jest symulacją.
  • 1:06 - 1:11
    Stawiają hipotezy, jakie mogłyby być
    ograniczenia takiej symulacji,
  • 1:11 - 1:15
    i jak mogłyby zostać wykryte
    w naszym świecie.
  • 1:15 - 1:17
    Gdzie szukać takich usterek?
  • 1:17 - 1:20
    Według jednej z teorii,
    symulacja z biegiem czasu
  • 1:20 - 1:23
    może nagromadzić sporo błędów.
  • 1:23 - 1:24
    Żeby je naprawić,
  • 1:24 - 1:28
    twórcy symulacji mogą
    dostosowywać prawa natury.
  • 1:28 - 1:29
    Te przesunięcia mogą być maleńkie,
  • 1:29 - 1:30
    na przykład
  • 1:30 - 1:34
    niektóre stałe, mierzone
    z dokładnością do części milionowej,
  • 1:34 - 1:36
    nie zmieniły się od dekad,
  • 1:36 - 1:39
    więc takie zmiany musiałyby mieć
    jeszcze mniejszą skalę.
  • 1:39 - 1:42
    W miarę uzyskiwania większej
    precyzji pomiarów tych stałych,
  • 1:42 - 1:45
    możemy z biegiem czasu wykryć
    niewielkie przesunięcia.
  • 1:45 - 1:50
    Kolejnym miejscem poszukiwań jest idea
    skończonej pamięci komputera.
  • 1:50 - 1:53
    Nie ważne, jak jest ogromny, nie może
    tworzyć symulacji w nieskończoność.
  • 1:53 - 1:55
    Jeśli przestrzeń i czas są ciągłe,
  • 1:55 - 1:58
    to nawet niewielki fragment wszechświata
    ma nieskończone punkty,
  • 1:58 - 2:02
    co staje się niemożliwe do zasymulowania
    przez ograniczoną moc obliczeniową.
  • 2:02 - 2:07
    Symulacja musi prezentować czas
    i przestrzeń na niewielkich fragmentach.
  • 2:07 - 2:10
    Byłyby niewyobrażalnie małe.
  • 2:10 - 2:12
    Ale możemy ich szukać,
  • 2:12 - 2:15
    wykorzystując pewne cząstki
    subatomowe jako sondy.
  • 2:15 - 2:18
    Podstawowa zasada brzmi:
    im coś jest mniejsze,
  • 2:18 - 2:21
    tym bardziej podatne na zakłócenia.
  • 2:21 - 2:24
    Jak przejazd przez dziurę w drodze
    deskorolką i ciężarówką.
  • 2:24 - 2:27
    Taka jednostka
    czasoprzestrzeni byłaby tak mała,
  • 2:27 - 2:30
    że większość rzeczy mogłaby
    przez nią przeniknąć bez zakłóceń.
  • 2:30 - 2:33
    Nie tylko obiekty widoczne gołym okiem,
  • 2:33 - 2:36
    także cząsteczki, atomy, a nawet elektrony
  • 2:36 - 2:40
    i większość innych subatomowych cząstek,
    które odkryliśmy.
  • 2:40 - 2:43
    Jeśli odkryjemy maleńką jednostkę
    czasoprzestrzeni,
  • 2:43 - 2:46
    lub zmieniającą się stałą
    w prawach natury,
  • 2:46 - 2:48
    czy udowodnimy,
    że wszechświat to symulacja?
  • 2:48 - 2:51
    Nie, byłby to tylko
    jeden z pierwszych kroków.
  • 2:51 - 2:54
    Mogą być inne wyjaśnienia dla tych odkryć.
  • 2:54 - 2:58
    Trzeba znacznie więcej dowodów
    do ustanowienia hipotezy symulacji
  • 2:58 - 3:00
    jako działającego prawa natury.
  • 3:00 - 3:02
    Nieważne, ile testów wymyślimy,
  • 3:02 - 3:05
    ograniczają nas ich pewne założenia.
  • 3:05 - 3:08
    Nasze obecne pojmowanie świata
    na poziomie kwantowym
  • 3:08 - 3:11
    sięga do tego, co wiemy
    na temat skali Plancka.
  • 3:11 - 3:14
    Jeśli jednostka czasoprzestrzeni
    znajduje się na tej skali,
  • 3:14 - 3:18
    nie bylibyśmy w stanie jej znaleźć
    na obecnym poziomie nauki.
  • 3:18 - 3:20
    Wciąż jest wiele elementów do zbadania
  • 3:20 - 3:22
    mniejszych od tego,
    co możemy zaobserwować,
  • 3:22 - 3:25
    ale większych od skali Plancka.
  • 3:25 - 3:29
    Podobnie przesunięcia w stałych
    należących do praw naturalnych
  • 3:29 - 3:33
    można by zaobserwować tylko
    w czasie całego trwania kosmosu.
  • 3:33 - 3:35
    Może i nawet istnieją,
    ale nie możemy ich zmierzyć
  • 3:35 - 3:38
    w ciągu stuleci, lub tysiącleci pomiarów.
  • 3:38 - 3:42
    Jesteśmy też ograniczeni myśleniem,
    że taki symulator wszechświata
  • 3:42 - 3:45
    wykonuje obliczenia
    w taki sam sposób, jak my,
  • 3:45 - 3:47
    z podobnymi ograniczeniami obliczeniowymi.
  • 3:47 - 3:50
    Tak naprawdę nie mamy
    możliwości sprawdzenia,
  • 3:50 - 3:52
    jakie byłyby ograniczenia
    i metody obcej cywilizacji,
  • 3:52 - 3:54
    ale musimy gdzieś zacząć.
  • 3:54 - 3:57
    Może i nigdy nie będzie
    nam dane udowodnić,
  • 3:57 - 4:00
    czy wszechświat to symulacja,
  • 4:00 - 4:03
    ale zawsze możemy rozwijać
    naukę i technikę
  • 4:03 - 4:05
    w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie:
  • 4:05 - 4:07
    Jaka jest natura rzeczywistości?
Title:
Czy żyjemy w symulacji? - Zohreh Davoudi
Speaker:
Zohreh Davoudi
Description:

Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/are-we-living-in-a-simulation-zohreh-davoudi

Całe życie na ziemi - żywe i martwe, mikroskopijne i kosmiczne - podlega prawom matematycznym z pozornie arbitralnymi stałymi. Rodzi to pytanie: skoro wszechświat rządzi się tymi prawami, czy wystarczająco mocny komputer nie mógłby dokonać jego symulacji? Czy nasza rzeczywistość może być niezwykle szczegółową symulacją zbudowaną przez bardziej zaawansowaną cywilizację? Zohreh Davoudi poszukuje odpowiedzi na to zagadnienie.

Lekcja: Zohreh Davoudi, reżyseria: Eoin Duffy.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:09
Marta Konieczna approved Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Agnieszka Fijałkowska accepted Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Are we living in a simulation?
Show all

Polish subtitles

Revisions