[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.50,0:00:11.86,Default,,0000,0000,0000,,Bir kedinin idrar kesesi ancak bir \Ngolf topu hacminde idrar depolayabilir. Dialogue: 0,0:00:11.86,0:00:16.79,Default,,0000,0000,0000,,Bu, insanlar için bir kahve kupası\Nve filler için bir çöp tenekesidir. Dialogue: 0,0:00:16.79,0:00:20.96,Default,,0000,0000,0000,,Bir filin idrar kesesi\Nbir kedininkinin 400 katıdır. Dialogue: 0,0:00:20.96,0:00:24.79,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bir filin çişini yapması\N400 kat daha uzun sürmez. Dialogue: 0,0:00:24.79,0:00:27.11,Default,,0000,0000,0000,,Öyleyse bu nasıl mümkün olabiliyor? Dialogue: 0,0:00:27.11,0:00:32.52,Default,,0000,0000,0000,,Cevap bilim insanlarının \N“Diğer Altın Kural” dediği şeyde saklı. Dialogue: 0,0:00:32.52,0:00:37.51,Default,,0000,0000,0000,,Bunu, atıklarından bazılarını sarımsı \Nbir çişle atan memelilerde görmek mümkün. Dialogue: 0,0:00:37.51,0:00:41.96,Default,,0000,0000,0000,,Diğer sınıflardaki hayvanlar farklı sistem\Nve yöntemler kullanarak boşaltım yaparlar. Dialogue: 0,0:00:41.96,0:00:45.54,Default,,0000,0000,0000,,Kural, boşaltım organ ve kuvvetlerinin Dialogue: 0,0:00:45.54,0:00:47.84,Default,,0000,0000,0000,,vücut boyutuyla \Nnasıl değiştiğini açıklıyor. Dialogue: 0,0:00:47.84,0:00:53.32,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bir dizi memelinin benzer şekilde\Nhızlı rahatlamaya ulaşmasını sağlıyor. Dialogue: 0,0:00:53.32,0:00:57.29,Default,,0000,0000,0000,,İdrar çıkarma hızını etkileyen \Niki ana faktör var: Dialogue: 0,0:00:57.29,0:01:00.12,Default,,0000,0000,0000,,mesane basıncı ve yer çekimi. Dialogue: 0,0:01:00.12,0:01:02.63,Default,,0000,0000,0000,,Mesane basıncı, idrarı dışarı\Natma amacıyla Dialogue: 0,0:01:02.63,0:01:05.51,Default,,0000,0000,0000,,memeliler kaslarını\Nkastıklarında meydana gelir. Dialogue: 0,0:01:05.53,0:01:10.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu basınç, birim alana uygulanan \Nkas kuvvetine eşittir Dialogue: 0,0:01:10.42,0:01:13.06,Default,,0000,0000,0000,,fakat bu faktörler orantılı\Nolarak ayarlandığı için Dialogue: 0,0:01:13.06,0:01:18.05,Default,,0000,0000,0000,,mesane basıncı aslında vücut boyutuna\Nbağlı olarak fazla değişmez. Dialogue: 0,0:01:18.05,0:01:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, yer çekimi etkisi\Ntürler arasında farklılık gösterir. Dialogue: 0,0:01:23.74,0:01:27.53,Default,,0000,0000,0000,,Memeliler üretra denilen \Nboru şeklinde bir organa sahiptir. Dialogue: 0,0:01:27.53,0:01:31.36,Default,,0000,0000,0000,,Bu, idrarı yüksek seviyeden \Ndüşük seviyeye, Dialogue: 0,0:01:31.36,0:01:35.92,Default,,0000,0000,0000,,yani, idrar kesesinden idrarın vücudu\Nterk ettiği yere taşır. Dialogue: 0,0:01:35.92,0:01:41.16,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle üretra, akış hızının \Nkonteynır yüksekliğiyle arttığını söyleyen Dialogue: 0,0:01:41.16,0:01:45.40,Default,,0000,0000,0000,,Toriçelli Yasası'nın gücünü kullanır. Dialogue: 0,0:01:45.40,0:01:49.16,Default,,0000,0000,0000,,Aynı hacimde sıvı tutabilen\Nbu iki şişeyi ele alalım. Dialogue: 0,0:01:49.16,0:01:51.61,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şekilde tabanlarından delindiğinde Dialogue: 0,0:01:51.61,0:01:55.28,Default,,0000,0000,0000,,dikey doğrultudaki şişe \Nneredeyse iki kat daha hızlı boşalır. Dialogue: 0,0:01:55.28,0:01:59.70,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sebebi, suyun daha büyük\Nseviye farkıyla dökülmesi. Dialogue: 0,0:01:59.70,0:02:05.65,Default,,0000,0000,0000,,İdrarı yüksek seviyeden düşük seviyeye\Ntaşıyan üretra benzer etkiye sahip. Dialogue: 0,0:02:05.65,0:02:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Üretra muhtemelen\Nmükemmel derecede dikey değil. Dialogue: 0,0:02:08.72,0:02:12.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden uzunluğu bize idrarın ne kadar \Nyüksekten aktığını tam olarak söylemez. Dialogue: 0,0:02:12.96,0:02:16.38,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu iyi bir tahmin. Dialogue: 0,0:02:16.38,0:02:20.05,Default,,0000,0000,0000,,Üretranın çapı da akış hızını etkiler. Dialogue: 0,0:02:20.05,0:02:24.05,Default,,0000,0000,0000,,O dikey doğrultudaki şişenin çıkış deliği\Nbiraz daha geniş bir çapa sahipse Dialogue: 0,0:02:24.05,0:02:27.80,Default,,0000,0000,0000,,su daha hızlı tahliye olur. Dialogue: 0,0:02:27.80,0:02:31.50,Default,,0000,0000,0000,,Bir hayvanın üretrasının\Nuzunluğu ve genişliği; Dialogue: 0,0:02:31.50,0:02:35.67,Default,,0000,0000,0000,,türüne, penis veya vajinaya \Nsahip olmasına bağlı olarak değişir. Dialogue: 0,0:02:35.67,0:02:40.03,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, dişi bir fil\Nbir metre uzunluğunda, Dialogue: 0,0:02:40.03,0:02:43.05,Default,,0000,0000,0000,,otuz beş milimetre çapında\Nbir üretraya sahiptir. Dialogue: 0,0:02:43.05,0:02:48.13,Default,,0000,0000,0000,,Vajinaya sahip bir insan \N20 kattan daha çok kısa Dialogue: 0,0:02:48.13,0:02:50.64,Default,,0000,0000,0000,,ve 5 kat daha ince bir üretraya sahiptir. Dialogue: 0,0:02:50.64,0:02:55.05,Default,,0000,0000,0000,,Filin bir insanla benzer\Nsürelerde idrar çıkarması Dialogue: 0,0:02:55.05,0:02:58.54,Default,,0000,0000,0000,,uzun ve geniş üretrası sayesinde mümkün. Dialogue: 0,0:02:58.54,0:03:01.98,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bir fil, bir ev kedisinin \Nüretrasına sahip olsaydı Dialogue: 0,0:03:01.98,0:03:05.26,Default,,0000,0000,0000,,filin idrar kesesini boşaltması\Nyaklaşık iki saati bulabilirdi. Dialogue: 0,0:03:06.26,0:03:09.84,Default,,0000,0000,0000,,Diğer Altın Kural'ın\Nkorunduğu varsayılıyor. Dialogue: 0,0:03:09.84,0:03:11.30,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü daha çabuk çiş yapmak Dialogue: 0,0:03:11.30,0:03:13.84,Default,,0000,0000,0000,,hem yırtıcılara karşı\Nsavunmasızlığı azaltabiliyor, Dialogue: 0,0:03:13.84,0:03:17.01,Default,,0000,0000,0000,,hem de hastalığa sebep olan\Npatojenleri uzaklaştırabiliyor. Dialogue: 0,0:03:17.01,0:03:19.50,Default,,0000,0000,0000,,Ancak kuralın sınırlamaları var. Dialogue: 0,0:03:19.50,0:03:23.23,Default,,0000,0000,0000,,Kuralın sadece suda yaşamayan\Nmemelilerde geçerli olduğu ortaya konuldu. Dialogue: 0,0:03:23.23,0:03:27.09,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca kural üç kilogramın altındaki\Nmemeliler için geçerli değil. Dialogue: 0,0:03:27.09,0:03:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu hayvanlar aslında\Nkesintisiz bir akımdan ziyade, Dialogue: 0,0:03:29.68,0:03:31.36,Default,,0000,0000,0000,,damlalar halinde çiş yaparlar Dialogue: 0,0:03:31.36,0:03:35.55,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yüzey gerilimi fışkırarak çıkan \Naz miktardaki idrarlarını dağıtır. Dialogue: 0,0:03:35.55,0:03:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Üç kilogramdan daha ağır olan\Nsuda yaşamayan memelilerde bile Dialogue: 0,0:03:39.02,0:03:42.87,Default,,0000,0000,0000,,farklı davranışlar\NDiğer Altın Kural'ı bozabilir. Dialogue: 0,0:03:42.87,0:03:46.04,Default,,0000,0000,0000,,Erkek köpekler her zaman \Nmesanelerini tamamen boşaltmaz. Dialogue: 0,0:03:46.04,0:03:50.67,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine, kısa fışkırmalar halinde\Nbölgelerini işaretlemek için çiş yaparlar. Dialogue: 0,0:03:50.67,0:03:56.55,Default,,0000,0000,0000,,Erkek pandalar kokularını\Nolası eşlere yaymak için Dialogue: 0,0:03:56.55,0:04:00.57,Default,,0000,0000,0000,,bazen ağaç gövdesinin üst kısımlarını\Namuda kalkıp çiş yaparak işaretlerler. Dialogue: 0,0:04:00.57,0:04:06.11,Default,,0000,0000,0000,,Amuda kalkıp çiş yapma daha uzun sürer\Nçünkü idrar yer çekimine karşı iş yapar. Dialogue: 0,0:04:06.11,0:04:08.70,Default,,0000,0000,0000,,Suyun altında yapılan çiş de daha uzundur Dialogue: 0,0:04:08.70,0:04:13.35,Default,,0000,0000,0000,,çünkü dış su basıncı,\Nseviye farkıyla elde edilen Dialogue: 0,0:04:13.35,0:04:16.68,Default,,0000,0000,0000,,iç kuvvetleri etkisizleştirir. Dialogue: 0,0:04:16.68,0:04:20.68,Default,,0000,0000,0000,,İster yangın musluğu\Nveya su tabancası kuvvetinde olsun, Dialogue: 0,0:04:20.68,0:04:24.74,Default,,0000,0000,0000,,bu sistem idrarımızı çabucak\Ndış dünyaya bırakır.