WEBVTT 00:00:02.261 --> 00:00:04.522 ესპერანტო მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებული ხელოვნური ენაა 00:00:04.522 --> 00:00:08.859 თავდაპირველად იგი საერთაშორისო კომუნიკაციისთვის შეიქმნა, 00:00:08.859 --> 00:00:12.149 დღეს კი არსებობენ ადამიანები, ვისთვისაც ეს ენა მშობლიურია 00:00:12.149 --> 00:00:16.190 როგორია თქვენი, როგორც თავიდანვე ესპერანტოზე მოსაუბრის ცხოვრება? 00:00:16.190 --> 00:00:20.023 ესპერანტო: მშობლიური ენა 00:00:20.023 --> 00:00:23.479 თქვენ ვინ ბრძანდებით? 00:00:23.479 --> 00:00:25.859 გამარჯობა! მე სტელა ვარ 00:00:25.859 --> 00:00:28.371 27 წლის 00:00:28.371 --> 00:00:31.631 ამჟამად ბრიუსელში ვცხოვრობ 00:00:31.631 --> 00:00:34.858 და ვმუშაობ ევროპარლამენტში 00:00:34.858 --> 00:00:38.641 წარმოშობით უნგრელ-ფრანგი ვარ 00:00:38.641 --> 00:00:40.987 მე ვარ ლეო საკაგუჩი 00:00:40.987 --> 00:00:42.276 სტუდენტი ვარ 00:00:42.276 --> 00:00:44.702 დარმშტადტის ტექნიკურ უნივერსიტეტში 00:00:44.702 --> 00:00:47.971 მამაჩემი იაპონელია, დედაჩემი კი პოლონელი 00:00:47.971 --> 00:00:51.660 ხოლო მე გერმანიაში დავიბადე და გავიზარდე 00:00:51.660 --> 00:00:54.136 მე ვარ დუგლას ოლივეირა ბისკოტო 00:00:54.136 --> 00:00:56.023 14 წლის 00:00:56.023 --> 00:00:57.961 ბრაზილიელი 00:00:57.961 --> 00:01:00.772 მე ვარ ლივია ოლივეირა ბისკოტო 00:01:00.772 --> 00:01:02.641 მე მისი და ვარ 00:01:02.641 --> 00:01:05.398 ჩვენ ახლა რიო დე ჟანეიროში ვართ 00:01:05.398 --> 00:01:09.686 აქ ბრაზილიის ესპერანტო კონგრესისთვის ჩამოვედით 00:01:09.686 --> 00:01:12.646 გამარჯობა! მე გუნარ ფიშერი ვარ 00:01:12.646 --> 00:01:15.253 ვცხოვრობ მიუნსტერში, გერმანიაში 00:01:15.253 --> 00:01:18.810 გამარჯობა! მე მქვია კლარა, ვარ 19 წლის 00:01:18.810 --> 00:01:21.042 მე ვარ ფრანგ-უნგრელი 00:01:21.042 --> 00:01:23.808 და დავიბადე ჰოლანდიაში 00:01:23.808 --> 00:01:28.842 რატო გასწავლეს მშობლებმა ესპერანტო? 00:01:28.842 --> 00:01:31.529 ჩემმა მშობლებმა ერთმანეთი ესპერანტოთი გაიცნეს 00:01:31.529 --> 00:01:33.864 და სულ ესპერანტოზე ლაპარაკობდნენ 00:01:33.864 --> 00:01:36.539 ასევე ხშირად ვუსმენდი ესპერანტისტ მეგობრებსაც 00:01:36.539 --> 00:01:38.362 ასე რომ, ენა ჩემ გარშემო მესმოდა 00:01:38.362 --> 00:01:39.752 და ამგვარად ვისწავლე 00:01:39.752 --> 00:01:42.151 დედაჩემი უნგრელია, მამაჩემი - ფრანგი 00:01:42.151 --> 00:01:46.072 მათ ერთმანეთი შეკრებაზე გაიცნეს 00:01:46.072 --> 00:01:47.633 ესპერანტოს კონგრესზე 00:01:47.633 --> 00:01:49.639 და იფიქრეს, რომ... 00:01:49.639 --> 00:01:51.696 „ჯერ ესპერანტო, ხოლო შემდეგ დრო მექნება 00:01:51.696 --> 00:01:55.420 ვისწავლო სხვა ენებიც“ 00:01:55.420 --> 00:01:58.086 თავს უფრო კომფორტულად ვიგრძნობდით 00:01:58.086 --> 00:02:00.444 ესპერანტოთი 00:02:00.444 --> 00:02:03.784 და შემდგომ უფრო გაგვიადვილდებოდა 00:02:03.784 --> 00:02:07.408 სხვა ენების შესწავლა 00:02:07.408 --> 00:02:11.126 მამაჩემმა ესპერანტო ჩემს დაბადებამდე რამდენიმე წლით ადრე ისწავლა 00:02:11.126 --> 00:02:13.847 და გადაწყვიტა ორენოვანი აღვზრდილიყავი 00:02:13.847 --> 00:02:17.685 მხოლოდ ესპერანტოზე მელაპარაკებოდა 00:02:17.685 --> 00:02:20.864 პირველი 12 წლის მანძილზე 00:02:20.864 --> 00:02:23.860 უცხოეთიდან უამრავი სტუმარი ჩამოგვდიოდა 00:02:23.860 --> 00:02:27.203 და ესპერანტოს სამყაროშიც ხშირად ვმოგზაურობდით 00:02:27.203 --> 00:02:32.221 რა რეაქცია აქვს ხალხს როდესაც იგებენ, რომ შენ ესპერანტო იცი? 00:02:32.221 --> 00:02:35.642 ამას მხოლოდ მაშინ იგებენ თუ პირდაპირ ესპერანტოს შესახებ საუბრობენ, 00:02:35.642 --> 00:02:38.780 რადგან ჩემი მთავარი ენა ფრანგულია 00:02:38.780 --> 00:02:41.583 ჩემი აზრით პირველივე რეაქცია ისაა, რომ მათთვის ეს სიურპრიზია 00:02:41.583 --> 00:02:45.329 ვინაიდან მათ ვერც კი წარმოუდგენიათ 00:02:45.329 --> 00:02:48.480 როგორ შეიძლება ეს უცნაური ენა ვინმესთვის მშობლიური იყოს 00:02:48.480 --> 00:02:51.261 როგორ შეიძლება არსებობდნენ ბავშვები 00:02:51.261 --> 00:02:54.916 რომლებიც ერთი კაცის მიერ შექმნილ ამ ენაზე პატარაობიდანვე საუბრობდნენ?! 00:02:54.916 --> 00:02:58.071 მაგრამ ზოგადად რეაქცია პოზიტიურია: 00:02:58.071 --> 00:03:00.475 „ვა! მართლა?“ და თანდათან უფრო ინტერესდებიან 00:03:00.475 --> 00:03:04.909 მეტწილად პირველივე შეკითხვაა „ეს რა არის?“ 00:03:04.909 --> 00:03:06.511 აინტერესებთ რატომ ვისწავლე 00:03:06.511 --> 00:03:09.914 და რასაკვირველია უნდათ მაშინვე მოისმინონ 00:03:09.914 --> 00:03:12.328 რამდენიმე წინადადება ან სიტყვა ესპერანტოზე 00:03:12.328 --> 00:03:15.127 გამომდინარე იქედან, რომ ორ ენაზე ვსაუბრობთ 00:03:15.127 --> 00:03:19.145 ხშირად გვაქებენ 00:03:19.145 --> 00:03:23.059 და კარგადაც გვეპყრობიან 00:03:23.059 --> 00:03:25.420 ერთხელ „ლუფტჰანზაში“ (გერმანულ ავიაკომპანიაში) 00:03:25.420 --> 00:03:27.391 საინჟინრო განყოფილებაში 00:03:27.391 --> 00:03:30.587 მქონდა საკვალიფიკაციო გასაუბრება 00:03:30.587 --> 00:03:33.491 ინტერვიუერი მეკითხება: 00:03:33.491 --> 00:03:36.791 „თქვენს დოკუმენტში წერია, რომ 00:03:36.791 --> 00:03:39.259 მშობლიური ენა ესპერანტოა, ეგ როგორ?“ 00:03:39.259 --> 00:03:42.453 და ინტერვიუერი ძალიან მოიხიბლა იმ ფაქტით, 00:03:42.453 --> 00:03:45.103 რომ მე პატარაობიდანვე ესპერანტოზე ვსაუბრობ 00:03:45.103 --> 00:03:46.645 და მგონი ამის გამო 00:03:46.645 --> 00:03:50.635 გარკვეული უპირატესობაც მომენიჭა 00:03:50.635 --> 00:03:52.937 მაგრამ ამასთან, მე ისეთ ადამიანებსაც შევხვედრივარ 00:03:52.937 --> 00:03:57.156 რომელთათვისაც ესპერანტოს, როგორც მშობლიური ენის იდეა 00:03:57.172 --> 00:04:00.023 უცხო და მიუღებელია 00:04:00.023 --> 00:04:01.930 ისინი შემკამათებიან კიდეც, 00:04:01.930 --> 00:04:05.811 რომ შეუძლებელია ესპერანტო ჩემი მშობლიური ენა იყოს 00:04:05.811 --> 00:04:08.859 როგორ დაგეხმარა ორენოვნება? 00:04:08.859 --> 00:04:12.574 შეგიძლია მაღაზიაში მშობლებს დაელაპარაკო 00:04:12.574 --> 00:04:14.464 და უთხრა, რომ რაღაც არ მოგწონს 00:04:14.464 --> 00:04:16.779 ან არ გსიამოვნებს 00:04:16.779 --> 00:04:21.411 იმიტომ, რომ... თუმცა როცა ჩემი მშობლები ესპერანტოზე დამელაპარაკებოდნენ 00:04:21.411 --> 00:04:23.864 ფაქტობრივად მე არასდროს მიპასუხია ესპერანტოზევე 00:04:23.864 --> 00:04:26.400 თუ ნამდვილად გამოვიყენე ესპერანტო 00:04:26.400 --> 00:04:29.166 ეს ნიშნავს, რომ ისეთი რამის თქმა მინდოდა, 00:04:29.166 --> 00:04:32.308 რომელიც არ მსურდა სხვებსაც გაეგოთ 00:04:32.308 --> 00:04:34.163 პატარაობიდანვე ოთხ ენაზე ვლაპარაკობდი 00:04:34.163 --> 00:04:36.438 შემდეგ სკოლაში კიდევ ორი ვისწავლე 00:04:36.438 --> 00:04:39.043 ასე რომ, ამ ასაკში უკვე ექვს ენაზე ვსაუბრობ 00:04:39.043 --> 00:04:41.674 ცხადია, რადგან თავიდანვე ბევრი ვისწავლე 00:04:41.674 --> 00:04:44.565 თუ დაბადებინავე მრავალენოვან გარემოში იზრდებით 00:04:44.565 --> 00:04:47.780 შემდგომ ახალ ენებსაც სწრაფად სწავლობთ 00:04:47.780 --> 00:04:50.926 და პრაქტიკულ უპირატესობებსაც ეუფლებით 00:04:50.926 --> 00:04:54.104 მაგალითად, უპრობლემოდ შემიძლია ვიყიდო მატარებლის ბილეთი ინგლისში 00:04:54.104 --> 00:04:56.871 გერმანიაში, ავსტრიაში, საფრანგეთში, ჰოლანდიაში 00:04:56.871 --> 00:04:59.808 რადგან მე მათ ენებსაც ვფლობ 00:04:59.808 --> 00:05:02.737 ამგვარად, ორი მშობლიური ენის დახმარებით 00:05:02.737 --> 00:05:05.769 მარტივად შევისწავლე სხვა ენებიც 00:05:05.769 --> 00:05:08.931 ერთხელ სატელევიზიო გადაცემაშიც მიმიწვიეს 00:05:08.931 --> 00:05:11.883 როგორც დაბადებით ესპერანტისტი 00:05:11.883 --> 00:05:14.383 ძალიან გამეხარდა 00:05:14.383 --> 00:05:17.569 გაცილებით მარტივია გაიჩინო მეგობრები 00:05:17.569 --> 00:05:19.751 მყავს უამრავი მეგობარი და ვფიქრობ 00:05:19.751 --> 00:05:22.513 ამის ერთ-ერთი მიზეზია ის, რომ შემიძლია 00:05:22.513 --> 00:05:26.647 მათ პირდაპირ თავიანთივე ენაზე ვესაუბრო 00:05:26.647 --> 00:05:29.263 თუ ჰოლანდიელს ჰოლანდიურად დაველაპარაკები 00:05:29.263 --> 00:05:32.710 ან გერმანელს გერმანულად 00:05:32.710 --> 00:05:34.890 ისინი უფრო ადვილად გენდობიან და გიმეგობრდებიან 00:05:34.890 --> 00:05:37.468 ზოგადად ძალიან მსიამოვნებს, რომ ესპერანტო ჩემი მშობლიური ენაა 00:05:37.468 --> 00:05:40.758 და სხვა ჩემნაირებთანაც ხშირად ვერთობი 00:05:40.758 --> 00:05:44.084 ურთიერთგაცნობა, საუბარი და... 00:05:44.084 --> 00:05:47.771 კარგი, გმადლობთ მოსმენისთვის 00:05:47.771 --> 00:05:51.819 და ნახვამდის! 00:06:07.892 --> 00:06:09.102 ესპერანტო: მშობლიური ენა