WEBVTT 00:00:06.766 --> 00:00:12.686 Ölümcül düşmanınız sizi yakaladı ve tuhaf bir deneye soktu. 00:00:12.686 --> 00:00:17.254 Sinir sisteminizi çok uzun bir nöronla 00:00:17.254 --> 00:00:20.844 70 metre uzaktaki bir hedefe kadar uzattı. 00:00:20.844 --> 00:00:24.122 Bir noktada ok atacak. 00:00:24.122 --> 00:00:28.439 Eğer ok hedefe ulaşmadan bir şey düşünebilirseniz 00:00:28.439 --> 00:00:30.079 sizi serbest bırakacak. 00:00:30.079 --> 00:00:33.469 Bu yarışı kim kazanır? NOTE Paragraph 00:00:33.469 --> 00:00:39.009 Bunu cevaplamak için düşüncenin donanımını incelememiz gerekir: Nöronlar. 00:00:39.009 --> 00:00:43.264 İnsan beyninde bu hücrelerden yaklaşık 86 milyar tane var. 00:00:43.264 --> 00:00:46.631 Sinyalleri elektriksel uyarılar yoluyla 00:00:46.631 --> 00:00:49.531 veya potansiyel hareketlerle aksonlarına iletirler. 00:00:49.531 --> 00:00:52.246 Daha sonra bir nöron o sinyali sinapstaki başka bir nörona 00:00:52.246 --> 00:00:55.211 kimyasal nörotransmiterler yoluyla iletebilir. 00:00:56.191 --> 00:00:58.671 Sıradaki nöron, kollarıyla sinyali alır 00:00:58.671 --> 00:01:02.435 aksonuna iletir ve sıra bu şekilde devam eder. 00:01:03.429 --> 00:01:06.541 Ne kadar hızlı düşündüğünüzü belirleyen kilit faktörler NOTE Paragraph 00:01:06.541 --> 00:01:09.001 ilk potansiyel aksiyonu üretme, 00:01:09.001 --> 00:01:12.851 bunu akson boyunca yayma ve sinaps boyunca taşıma hızınıza bağlıdır. 00:01:12.851 --> 00:01:17.274 Ayrıca dahil olan nöron sayısını 00:01:17.274 --> 00:01:20.154 ve sinyallerin gitmesi gereken uzaklığı da hesaba katmalıyız. 00:01:20.374 --> 00:01:25.564 Bunun basit bir yolda nasıl işlediğine bir bakalım: Diz kapağı refleksiniz. NOTE Paragraph 00:01:25.564 --> 00:01:28.352 Diz kapağınızdaki sinirlere darbe almak 00:01:28.352 --> 00:01:31.842 bir duyu sinirinizi omurganıza gönderecek bir elektrik uyarıyı tetikler. 00:01:32.082 --> 00:01:34.562 Burada sinyal yayılır, basit olması açısından 00:01:34.562 --> 00:01:37.522 bu parçanın bir motor sinirine ulaşıp 00:01:37.522 --> 00:01:40.372 bacağınıza geri döndüğünü varsayacağız. 00:01:40.372 --> 00:01:42.432 Bu yoldaki nöronların toplam uzunluğu 00:01:42.432 --> 00:01:45.682 1,65 m boyunda bir insan için yaklaşık 1 metre. 00:01:45.682 --> 00:01:50.912 Vuruştan sonra tekme atmanız ortalama 15 ile 30 milisaniye sürer. 00:01:50.912 --> 00:01:54.382 Hız, zamanın uzaklığa bölümüdür. 00:01:54.382 --> 00:02:00.092 Yani bu sinyal saatte 120 ile 240 km hızla gider. 00:02:00.462 --> 00:02:03.920 İlk potansiyel aksiyon 1 ile 5 milisaniyeye tekabül eder, 00:02:03.920 --> 00:02:08.470 sinaptik iletim ise yalnızca 0,1 ile 0,5 milisaniye sürer. 00:02:08.470 --> 00:02:12.177 Bu zaman aksonlar içerisinde geçer. 00:02:12.177 --> 00:02:16.477 Ortalama bir nöronun saatte 180 km hızla sinyaller ilettiğini gösteren bu bulgular, NOTE Paragraph 00:02:16.477 --> 00:02:19.007 araştırmalarla da tutarlıdır. 00:02:20.077 --> 00:02:23.923 Fakat hız, miyelinasyon ve akson çapı ile arttırılabilir. 00:02:23.923 --> 00:02:28.176 Miyelin, aksonu saran 00:02:28.176 --> 00:02:31.096 ve elektrik dalgalarının sızmasını önleyen yağlı bir kılıftır. 00:02:31.096 --> 00:02:34.016 Bu arada daha büyük çaplı aksonların iç direnci daha azdır. 00:02:35.136 --> 00:02:38.985 Tüm bu faktörler potansiyel bir aksiyon hızını 00:02:38.985 --> 00:02:42.985 saatte 432 kilometreye kadar arttırabilir. 00:02:42.985 --> 00:02:47.304 Bir yığın çeşitlilik var: Bazı insanlar diğerlerinden hızlı düşünür 00:02:47.304 --> 00:02:50.884 ve kendi düşünme hızınız hayatınız boyunca değişir. 00:02:50.884 --> 00:02:53.934 Özellikle yaşlandıkça 00:02:53.934 --> 00:02:56.464 aksonlarınızı saran miyelin kılıfı soyulmaya 00:02:56.464 --> 00:02:59.444 ve diğer nöronal yapılar gerilemeye başlar. 00:02:59.444 --> 00:03:02.794 Korkunç deneye dönecek olursak, NOTE Paragraph 00:03:02.794 --> 00:03:05.384 okun yaydan çıkıp uçması 00:03:05.384 --> 00:03:08.444 ortalama saatte 240 km hızla gerçekleşir. 00:03:08.444 --> 00:03:12.734 Bu da yeteri kadar uzun, miyelimli veya geniş çaplı bir nöron verilirse 00:03:12.734 --> 00:03:16.020 düşüncelerinizin yarışı gerçekten kazanacağı anlamına gelir. 00:03:16.020 --> 00:03:18.571 Fakat... İşin farklı bir boyutu daha var. 00:03:18.571 --> 00:03:21.408 Düşünceniz ok ile aynı anda yola çıkmaz. 00:03:21.408 --> 00:03:25.218 İlk olarak ok atılır, daha sonra siz onu algılarsınız 00:03:25.218 --> 00:03:28.038 ve sinyalleriniz yola çıkar. 00:03:28.118 --> 00:03:31.958 Resim, müzik işleme veya iç konuşmaya dahil olma, NOTE Paragraph 00:03:31.958 --> 00:03:35.686 hatıraları anımsama gibi şeyler karmaşık yollar gerektirir. 00:03:35.686 --> 00:03:39.686 Bu yollar diz kapağı refleksi gibi doğrusal değildir. 00:03:39.686 --> 00:03:43.686 Bu düşüncelerin oluştuğu hız genelde aynıdır, 00:03:43.686 --> 00:03:47.006 miyelinasyon ve akson çapına göre değişiklikler gösterebilir. 00:03:47.006 --> 00:03:50.736 Fakat düşüncenin süresi rotalarına, 00:03:50.736 --> 00:03:55.376 molalarına ve varış yerine göre ciddi düzeyde değişkenlik gösterir. 00:03:56.176 --> 00:03:59.336 Bu durumda tehdit edici bir uyarı hissettiğinizde NOTE Paragraph 00:03:59.336 --> 00:04:01.661 korku dolu bir şaşkınlıkla tepki göstereceksiniz. 00:04:02.291 --> 00:04:04.741 Diz kapağı refleksine benzer olarak 00:04:04.741 --> 00:04:06.810 şaşkınlık da istemsiz ve çok hızlı oluşur. 00:04:07.119 --> 00:04:09.304 Eğer sesler çok gürültülü olursa 00:04:09.304 --> 00:04:11.819 65 milisaniyeden daha çabuk tepki verebilirsiniz. 00:04:12.120 --> 00:04:15.770 Fakat daha olası bir şekilde şaşırma reaksiyonunuz görüşe bağlıdır. 00:04:15.770 --> 00:04:19.770 Gözlerimiz bir fotoğrafı 13 milisaniye kadar kısa bir sürede işleyebilir 00:04:19.770 --> 00:04:23.770 fakat gördüğünüzün hesaplanması ve oluşturduğu tehlikenin belirlenmesi 00:04:23.770 --> 00:04:27.770 180 ile 200 milisaniye kadar zaman alabilir. 00:04:27.770 --> 00:04:31.770 O zaman ok, 13 metre erken başlamış sayılır. 00:04:31.770 --> 00:04:35.810 Hedef yeterince uzakta, 00:04:35.810 --> 00:04:38.596 eğer gerçekten hızlıca bir çıkar yol düşünebilirseniz 00:04:38.596 --> 00:04:41.806 yakalamak için yeterli zamanınız olacaktır.