0:00:07.016,0:00:08.476 ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်၊ 0:00:08.476,0:00:13.136 ဂျပန်နဲ့ဒိန်းမတ်မှ သုတေသီအဖွဲ့ဟာ[br]ကမ္ဘာ့စံချိန် တစ်ခုကို တင်ခဲ့ကြတယ်၊ 0:00:13.136,0:00:15.716 ၁ petabit ဒေတာကို၊ 0:00:15.716,0:00:18.386 အဆင့်မြင့်ပြတ်သားမှု[br]ဗီဒီယို နာရီပေါင်း ၁၀၀၀၀ ကျော်ကို-- 0:00:18.386,0:00:22.256 ကီလိုမီတာ ၅၀ ရှည်တဲ့ နန်းကြိုး အဆုံးအထိ[br]တစ်စက္ကန့် အတွင်း ပို့ပေးနိုင်ခဲ့ကြတယ်။ 0:00:22.256,0:00:24.426 အဲဒါဟာ သာမန်နန်းကြိုး မဟုတ်ခဲ့ဘူး။ 0:00:24.426,0:00:27.466 fiber optic တွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ထားတဲ့[br]ကြိုးဖြစ်ပြီး 0:00:27.466,0:00:29.446 ကျုပ်တို့ ကမ္ဘာကြီး ရစ်ပတ်ချိတ်ဆက်ပေးရင်း 0:00:29.446,0:00:32.136 အင်တာနက်ကို ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးတဲ့ [br]မြင်မရထားတဲ့ ကွန်ရက်ပါ။ 0:00:32.136,0:00:33.506 ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာတဲ့အထိ 0:00:33.506,0:00:36.496 မြို့ကြီးများနဲ့ နိုင်ငံတွေအကြား [br]ဝေးလံတဲ့ ဆက်သွယ်မှုတွေကို 0:00:36.496,0:00:38.126 လျှပ်စစ်အချက်ပြမှုတွေကို ကြေးနီနဲ့ 0:00:38.126,0:00:40.376 ပြုလုပ်ထားတဲ့ ကြိုးများဖြင့်[br]ပြုလုပ်လာခဲ့ကြရတယ်။ 0:00:40.376,0:00:42.236 အဲဒါ နှေးခဲ့ပြီး ထိရောက်မှု မရှိခဲ့ဘူး၊ 0:00:42.236,0:00:47.656 သတ္တုဝါယာကြိုးတွေ ဒေတာပို့နှုန်းကို ကန့်[br]သတ်ခဲ့ကာ အပူစွမ်းအင်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ကြတယ်။ 0:00:47.656,0:00:49.596 ဒါပေမဲ့ ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင်၊ 0:00:49.596,0:00:53.596 အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ များစွာမှ သာလွန်တဲ့[br]ထုတ်လွှင့်နည်းကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ 0:00:53.596,0:00:55.056 သတ္တုအစား၊ 0:00:55.056,0:01:00.146 ဖန်ကို အရည်ဖျော်ပြီး ပျော့ပြောင်းတဲ့ [br]အမျှင်များအဖြစ် ဆွဲဆန့်ယူနိုင်ပြီး 0:01:00.146,0:01:04.535 လူ့ဆံပင်ထက်မထူတဲ့ အမျှင်တွေကို [br]ကီလိုမီတာ ရာချီအထိ ဆန့်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ 0:01:04.535,0:01:06.237 ပြီးတော့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အစား၊ 0:01:06.237,0:01:11.487 အဲဒီအမျှင်တွေဟာ ဒစ်ဂျီတယ် ဒေတာကို အလင်းရဲ့[br]ပြောင်းလဲမှုဖြင့် သယ်ပိုးနိုင်ခဲ့တယ်။ 0:01:11.487,0:01:16.227 ဒါပေမဲ့ အလင်းဟာ မှန်ကို ဖြတ်ကျော်ရမယ့်[br]အစား ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ပြေးသွားနိုင်တာလဲ။ 0:01:16.227,0:01:21.511 total internal reflection ဆိုတဲ့ ဖြစ်စဉ်[br]ထဲမှာ အဖြေကို ရှာတွေခဲ့ကြတယ်။ 0:01:21.511,0:01:23.168 Isaac Newton ရဲ့ ခေတ်ကတည်းက၊ 0:01:23.168,0:01:26.798 မှန်ဘီလူး ထုတ်လုပ်ကြသူတို့နဲ့[br]သိပ္ပံပညာရှင်တို့ သိရှိခဲ့ကြတာက 0:01:26.798,0:01:31.588 အလင်းဟာ ရေ ဒါမှမဟုတ် မှန်လို မတူတဲ့[br]ပစ္စည်းတွေကို ဖြတ်သန်းရာမှာ ကွေးတတ်တယ်။ 0:01:31.588,0:01:36.239 မှန်ထဲမှာ အလင်းတန်းက မှန်ရဲ့မျက်နှာပြင်ကို[br]မတ်စောက်တဲ့ ထောင့်ဖြင့် ထိချိန်မှာ 0:01:36.239,0:01:39.969 ၎င်းဟာ လေထဲ ထွက်လိုက်တာနဲ့ [br]ကွေးနိုင် ဒါမှမဟုတ် ကောက်သွားနိုင်တယ်။ 0:01:39.969,0:01:42.959 ဒါပေမဲ့ အလင်းတန်းက[br]သေးငယ်တဲ့ ထောင့်ဖြင့် ဖြတ်သန်းတဲ့အခါ 0:01:42.959,0:01:46.029 ကွေးပုံက သိပ်ကို ဝေးလွန်းလို့ [br]ပိတ်မိရက်သား ဖြစ်သွားပြီး 0:01:46.029,0:01:48.289 ဖန်ထဲမှာ တချိန်လုံး[br]ပြန်ကန်ထွက်လျက် ရှိနေမှာပါ။ 0:01:48.289,0:01:50.729 အခြေအနေကို မှန်ကန်အောင်[br]ဖန်တီးပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် 0:01:50.729,0:01:55.549 ပုံမှန် အလင်းအတွက် ကြည်လင်တဲ့အရာဟာ[br]၎င်းကို မြင်မရအောင် ကာပေးနိုင်ပါတယ်။ 0:01:55.549,0:01:57.991 လျှပ်စစ် ဒါမှမဟုတ်[br]ရေဒီယိုနဲ့ ယှဉ်ကြည့်ရင်၊ 0:01:57.991,0:02:01.781 fiber optic အချက်ပြမှုဟာ ဝေးတဲ့ [br]နေရာများအထိကို မသိမသာမျှ အားပျော့တတ်ကာ 0:02:01.781,0:02:04.051 လွင့်စင်တဲ့ စွမ်းအင်ဟာလည်း နည်းလှတယ်၊ 0:02:04.051,0:02:06.581 ပြီးတော့ အမျှင်တွေကို[br]တအားကွေးမရနိုင်တဲ့အတွက် 0:02:06.581,0:02:08.491 အလင်းဟာ လွှတ်ထွက် မသွားနိုင်ပါဘူး။ 0:02:08.491,0:02:12.791 ဒီနေ့တွင် optical fiber တစ်ခုက လှိုင်အလျား[br]မျိုးစုံ ရှိတဲ့ အလင်းကို သယ်ပိုးနိုင်တယ်၊ 0:02:12.791,0:02:15.256 တစ်ခုစီဟာ မတူတဲ့ ဒေတာချန်းနယ်တွေပါ။ 0:02:15.256,0:02:19.466 fiber optic ကြိုးထဲမှာ အဲဒီလို [br]fiber အမျှင်တွေ ရာချီ ပါဝင်ကြတယ်။ 0:02:19.466,0:02:23.045 ကမ္ဘာတိုက်းကြီးတွေ ဆက်သွယ်ပေးဖို့ အဲဒီလို[br]ကြိုးတွေကီလိုမီတာ တစ်သန်းကျော်ဟာ 0:02:23.045,0:02:25.535 သမုဒ္ဒရာ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာ[br]ရှုပ်ယှက်ခတ်နေကြရာ-- 0:02:25.535,0:02:29.435 အီကွေတာတွင် ကမ္ဘာကြီးကို[br]အကြိမ် ၃၀ ရစပတ်ဖို့ လုံလောက်မှာပါ။ 0:02:29.435,0:02:30.631 fiber optic ကြိုးတွေအတွက် 0:02:30.631,0:02:33.421 အကွာအဝေးကြောင့် ဒေတာဆိုင်ရာ[br]ကန့်သတ်မှုဟာ မပြောပလောက်လို့ 0:02:33.421,0:02:36.851 အင်တာနက်ကို ကမ္ဘာ့ဂြိုဟ် ကွန်ပျူတာလို[br]ပြောင်းလဲသုံးခွင့် ပြုခဲ့တာပါ။ 0:02:36.851,0:02:37.651 တိုးတိုးလာနေတဲ့ 0:02:37.651,0:02:43.221 ကျုပ်တို့ရဲ့ မိုဘိုင်း လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ကစား[br]မှုတွေက ကမ္ဘာ့အဝမ်းရှိ ဒေတာစင်တာကြီးတွေမှာ 0:02:43.221,0:02:47.161 တပ်ဆင် နေရာချပေးထားတဲ့ ကွန်ပျူတာ[br]ဆာဗာတွေကို အားကိုးကြရပါတယ်။ 0:02:47.161,0:02:49.081 ဒါကို cloud computing လို့ခေါ်ပြီး 0:02:49.081,0:02:51.361 ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာနှစ်ခု ပေါ်လာရတယ်- 0:02:51.361,0:02:54.144 အပူ လွင့်စင်မှုနဲ့[br]လှိုင်းခွင် လိုအပ်ချက်ပါ။ 0:02:54.144,0:02:58.844 အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှု အများစုဟာ ပြည်တွင်း [br]ဒေတာစင်တာများ အကြားမှာ သွားလာနေကြတာပါ၊ 0:02:58.844,0:03:03.254 အဲဒီ ထောင်ချီ ဆာဗာတွေကို သမရိုးကျ [br]လျှပ်စစ်ကြိုးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ထားတာပါ။ 0:03:03.254,0:03:06.286 ၎င်းတို့ သုံးကြတဲ့ စွမ်းအင် တစ်ဝက်ကို[br]အပူအဖြစ် ဆုံးရှုံးကြရတယ်။ 0:03:06.286,0:03:10.446 အဲဒီအတောအတွင်းမှာ ကြိုးမဲ့ လှိုင်းခွင်[br]လိုအပ်ချက် ဆက်မြင့်တက်လာနေပြီး 0:03:10.446,0:03:13.536 ကျုပ်တို့ မိုဘိုင်းကိရိယာတွေ သုံးကြတဲ့[br]gigahertz အချက်ပြမှုတွေဟာ 0:03:13.536,0:03:16.336 ထုတ်လွှင့်ရေး ဘောင်နားဆီ[br]ချဉ်းကပ်လာနေကြပါပြီ။ 0:03:16.336,0:03:19.866 fiber optic တွေဟာ [br]သူ့ဘာသာသူ အတော်လေး ကောင်းခဲ့ပြီး 0:03:19.866,0:03:24.576 ရည်မှန်းခဲ့ကြတဲ့ cloud နဲ့ မိုဘိုင်းတွက်[br]ချက်မှုမျှော်လင့်ချက်ကို မြှင့်တင်ခဲ့တယ်။ 0:03:24.576,0:03:29.826 အခုတော့ ကယ်တင်ပေးမဲ့ နည်းပညာသစ်၊ [br]integrated photonics ဆိုတာ ပေါ်လာခဲ့ပါပြီ။ 0:03:29.827,0:03:32.857 အလင်းကို optical fibre တွေထဲမှာသာ[br]လိုရာသို့ ပို့နိုင်ရုံမကဘဲ 0:03:32.857,0:03:36.217 သေးနုပ်လွန်းတဲ့ ဆီလီကွန်[br]ဝါယာကြိုးများနဲ့လည်း ပို့ရနိုင်တယ်။ 0:03:36.217,0:03:39.547 ဆီလီကွန်ဝါယာကြိုးတွေဟာ fiber လို[br]အလင်းကို ပို့ရာတွင် မကောင်းပါဘူး။ 0:03:39.547,0:03:42.117 ဒါပေမဲ့ အင်ဂျင်နီယာတွေကို[br]၎င်းတို့ကို အသုံးပြုပြီး 0:03:42.117,0:03:45.067 ကီလိုမီတာ တရာရှိတဲ့ fiber optic [br]ကွန်ရက်ထဲက ကိရိယာအားလုံးကို 0:03:45.067,0:03:49.237 ဆာဗာများထဲ ပလပ်ထိုးပေးနိုင်တဲ့ ​သေးလှတဲ့[br]photonic ချီပ်တွေအဖြစ် ပြောင်းပစ်ပြီး 0:03:49.237,0:03:53.327 ၎င်းတို့ရဲ့ လျှပ်စစ်အချက်ပြမှုတွေကို အလင်း[br]ဆီနဲ့ ပြောင်းပြန် ပြောင်းလဲပေးနိုင်ကြတယ်။ 0:03:53.327,0:03:57.699 အဲဒီ လျှပ်စစ်မှအလင်း ပြောင်းလဲရေး ချီပ်တွေ[br]က ဒေတာစင်တာများထဲက အလေအလွင့်များတဲ့ 0:03:57.699,0:04:02.809 လျှပ်စစ်ကြိုးတွေကို ပါဝါထိရောက်မှုရှိတဲ့ [br]fiber နဲ့ အစားထိုးခွင့် ပြုပါတယ်။ 0:04:02.809,0:04:07.379 Photonic ချီပ်တွေ ကြိုးမဲ့လှိုင်းခွင် ကန့်[br]သတ်မှုကို ကျော်လွှားဖို့ ကူပေးနိုင်မယ်။ 0:04:07.379,0:04:09.641 သုတေသီတို့က မိုဘိုင်း[br]gigahertz အချက်ပြမှုတွေကို 0:04:09.641,0:04:12.651 terahertz ကြိမ်နှုန်းတွေနဲ့ အစားထိုးဖို့[br]ကြိုးပမ်းနေကြရာ 0:04:12.651,0:04:15.581 ဒေတာကို အဆထောင်ချီ[br]မြန်ဆန်စွာ ပို့ပေးနိုင်မယ်။ 0:04:15.581,0:04:17.621 ဒါပေမဲ့ အဲဒါတွေဟာ တာတို အချက်ပြမှုတွေပါ- 0:04:17.621,0:04:19.721 လေထဲကစိုစွတ်မှုထဲ စုပ်ယူခံနိုင်ရသလို 0:04:19.721,0:04:22.221 မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေကြောင့်[br]တားဆီးခံရနိုင်တယ်။ 0:04:22.221,0:04:25.011 မြို့တွေမှာ ဖြန့်ကျက်ထားမယ့် ကြိုးမဲ့မှ[br]fiber photonic သို့ 0:04:25.011,0:04:27.001 ထုတ်လွှင့်ရေး ချီပ်တွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့် 0:04:27.001,0:04:31.431 terahertz အချက်ပြမှုတွေကို ဝေးလံရာသို့[br]ထပ်ဆင့် ထုတ်လွှင်ပေးနိုင်ပါတယ်။ 0:04:31.431,0:04:34.069 တည်ငြိမ်တဲ့ကြားခံအရာဖြစ်တဲ့[br]optical fiber မှတစ်ဆင့် 0:04:34.069,0:04:39.429 ဒီလိုနည်းဖြင့် hyperfast ကြိုးမဲ့ ဆက်သွယ်[br]မှုကို လက်တွေ့ ရုပ်လုံးဖေါ်ပေးနိုင်မှာပါ။ 0:04:39.429,0:04:40.713 လူ့သမိုင်းတစ်လျှောက်လုံးမှာ 0:04:40.713,0:04:44.043 အလင်းဟာ ကျုပ်တို့ကို အမြင်နဲ့ [br]အနွေးဓာတ်များဖြင့် ဖြည့်စွမ်းပေးလာခဲ့ရာ 0:04:44.043,0:04:49.073 ရုပ်ပိုင်းကမ္ဘာကို စူးစမ်းရင်း နေထိုင်ဖို့[br]ကြိုးပမ်းရာတွင် တသမတ်တည်း ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်။ 0:04:49.073,0:04:52.812 အခုတော့ ကျုပ်တို့ဟာ အလင်းထဲကို အချက်[br]အလက်တွေ ထည့်သွင်းပေးပြီး လမ်းညွှန်ပေးရင်း 0:04:52.812,0:04:55.762 များပြားလှတဲ့ integrated photonic[br]ထွက်ပေါက်များဖြင့်၊ 0:04:55.762,0:04:59.102 fiber optic စူပါအဝေးပြေးလမ်းမကြီး[br]တစ်လျှောက် ပြေးခိုင်းနိုင်ခြင်းဖြင့် 0:04:59.102,0:05:02.882 ပိုကျယ်ဝန်းတဲ့ virtual ကမ္ဘာကြီးကို[br]တည်ဆောက်လို့ ရလာနိုင်မှာပါ။