Nguyên nhân dẫn đến suy thoái kinh tế

Xem bài học đầy đủ tại: https://ed.ted.com/lessons/what-causes-an-economic-recession-richard-coffin

Trong hàng nghìn năm, tổ tiên người Anh dùng đồng để chế tạo công cụ lao động, trang sức, và xem nó như tiền tệ để giao thương. Mọi thứ bắt đầu thay đổi từ năm 800 TCN: giá trị của đồng suy giảm, gây biến động xã hội và khủng hoảng kinh tế - điều mà ngày nay, ta gọi là suy thoái kinh tế. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến suy thoái kinh tế?
Cùng Richard Coffin phân tích những biến động kinh tế ảnh hưởng đến thị trường ngày nay.

Bài học bởi Richard Coffin, đạo diễn Augenblick Studios.

Trong hàng nghìn năm,

tổ tiên người Anh dùng đồng
để tạo ra công cụ lao động, trang sức

và xem nó như tiền tệ
để trao đổi mua bán.

Nhưng mọi thứ bắt đầu thay đổi
từ năm 800 TCN:

giá trị của đồng suy giảm,

gây ra biến động xã hội
và khủng hoảng kinh tế

điều mà ngày nay,
ta gọi là suy thoái kinh tế.

Vậy nguyên nhân nào
dẫn đến suy thoái kinh tế?

Câu hỏi này luôn là chủ đề tranh cãi
kịch liệt của các nhà kinh tế học,

vì lẽ tốt.

Suy thoái kinh tế có thể là
sự suy giảm nhẹ trong hoạt động kinh tế

tại một quốc gia
kéo dài vài tháng,

có thể là suy thoái lâu dài
diễn ra nhiều năm khắp toàn cầu,

hoặc bất cứ điều gì
ở giữa chúng.

Phức tạp hơn,

là vô số các yếu tố ngoại sinh
tham gia vào sự phát triển kinh tế,

gây khó khăn cho việc xác định
nguyên nhân cụ thể.

Vì vậy, hãy bắt đầu
với bức tranh lớn:

suy thoái kinh tế xảy ra
khi có sự gián đoạn tiêu cực

trong cân bằng cung cầu.

Sự bất cân xứng giữa số lượng hàng hóa
người ta muốn mua,

sản phẩm và dịch vụ
mà nhà sản xuất có thể cung ứng,

và giá thành của chúng,
khiến kinh tế suy giảm.

Mối quan hệ kinh tế giữa cung và cầu

được phản ánh bởi
tỉ lệ lạm phát và lãi suất.

Lạm phát xảy ra khi hàng hóa
và dịch vụ đắt đỏ hơn.

Nói theo cách khác,
là đồng tiền mất giá.

Tuy nhiên, lạm phát không hẳn
là điều tồi tệ.

Trên thực tế, người ta tin rằng

lạm phát nhẹ có thể thúc đẩy
các hoạt động kinh tế

Nhưng lạm phát cao
không đi cùng sự gia tăng nhu cầu

có thể gây rắc rối cho nền kinh tế
và dẫn đến suy thoái.

Lãi suất, trong khi ấy,

phản ánh chi phí trả lãi tiền vay
của cá nhân và doanh nghiệp.

Tỷ lệ này thường là tỷ lệ phần trăm
hàng năm của một khoản vay

mà người vay trả cho chủ nợ
cho đến khi khoản vay được trả hết.

Lãi suất thấp có nghĩa là các công ty
có khả năng vay thêm tiền,

để đầu tư vào nhiều dự án hơn.

Lãi suất cao, ngược lại, tăng chi phí
cho nhà sản xuất và người tiêu dùng,

kìm hãm các hoạt động kinh tế.

Những biến động
của lạm phát và lãi suất

có thể phản ánh rõ nét
thực trạng của nền kinh tế,

nhưng điều gì, từ đầu,
đã gây ra những biến động này?

Nguyên nhân rõ ràng nhất là
những cú sốc như thiên tai, chiến tranh,

và các yếu tố địa chính trị.

Ví dụ, động đất có thể hủy hoại

cơ sở hạ tầng cần để sản xuất
các mặt hàng quan trọng như dầu mỏ,

buộc nhà sản xuất phải tính phí cao hơn
cho các sản phẩm sử dụng dầu,

giảm cầu và có thể gây ra
suy thoái kinh tế.

Nhưng một số suy thoái cũng xảy ra
trong thời gian kinh tế thịnh vượng-

thậm chí, bởi vì sự phát triển này.

Một số nhà kinh tế tin rằng hoạt động
kinh doanh từ việc mở rộng thị trường

đôi khi có thể đạt mức không bền vững.

Ví dụ, doanh nghiệp và người tiêu dùng
có thể vay nhiều tiền hơn

với niềm tin rằng tăng trưởng kinh tế
sẽ giúp họ xử lý các gánh nặng gia tăng.

Nhưng nếu nền kinh tế
không tăng trưởng nhanh như mong đợi,

họ sẽ có nhiều nợ hơn mức
có thể chi trả.

Để có thể trả hết, họ phải dùng tiền
lẽ ra được dành cho những hoạt động khác,

làm suy giảm hoạt động kinh doanh.

Tâm lý cũng góp phần gây ra
suy thoái kinh tế

Nỗi sợ suy thoái
có thể trở thành sự thật

nếu nó khiến người ta
rút vốn đầu tư và cắt giảm chi tiêu.

Để đối phó, các nhà sản xuất
cắt giảm chi phí vận hành

để vượt qua tình trạng giảm cầu.

Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn
cắt giảm chi phí, giảm tiền lương,

dẫn đến nhu cầu càng thấp hơn.

Ngay cả những chính sách được đưa ra
để ngăn suy thoái

cũng góp phần gây khủng hoảng.

Đến thời điểm khó khăn, chính phủ
và ngân hàng nhà nước có thể in thêm tiền,

khuyến khích chi tiêu
và hạ lãi suất ngân hàng nhà nước.

Những chủ nợ nhỏ có thể
lần lượt hạ lãi suất,

giúp khoản nợ "rẻ hơn"
để khuyến khích chi tiêu.

Nhưng những chính sách này không bền vững
và cuối cùng, phải đảo ngược

để ngăn chặn lạm phát quá mức.

Suy thoái có thể xảy ra
nếu mọi người quá phụ thuộc vào nợ giá rẻ

và hỗ trợ của chính phủ.

Suy thoái Đồng ở Anh cuối cùng
đã kết thúc khi việc sử dụng sắt

tạo nên cuộc cách mạng nông nghiệp
và sản xuất lương thực.

Các thị trường hiện đại thì phức tạp hơn,

khiến cho việc giải quyết
suy thoái kinh tế ngày nay

khó khăn hơn rất nhiều.

Nhưng mỗi cuộc suy thoái lại cho ta
dữ liệu mới giúp dự đoán và ứng phó

hiệu quả hơn
với những cuộc suy thoái trong tương lai.