Return to Video

ABC gazów: Avogadro, Boyle, Charles - Brian Bennett

  • 0:15 - 0:19
    W społeczeństwie, musimy przestrzegać praw
    utrzymujących porządek.
  • 0:19 - 0:22
    Czy wiecie, ze podobnie jest w przypadku materii?
  • 0:22 - 0:26
    Możemy opisać te prawa patrząc na relacje.
  • 0:26 - 0:31
    Na początek kilka prostych praw rządzących gazami.
  • 0:31 - 0:36
    W 1662 roku, Robert Boyle zdał sobie sprawę,
    że gazy miają ciekawą właściwość
  • 0:36 - 0:39
    gdy je włożyć do pojemnika i zmienić jego objętość.
  • 0:39 - 0:43
    Weźmy pustą butelkę, zakręćmy korek,
  • 0:43 - 0:46
    a następnie ściśnijmy ją.
    Co się wtedy stanie?
  • 0:46 - 0:51
    Ciśnienie wewnątrz wzrasta
    wraz ze zmniejszeniem rozmiaru butelki.
  • 0:51 - 0:55
    Możemy zgnieść butelkę jedynie do momentu,
    aż gaz nie odepchnie naszej ręki z powrotem.
  • 0:55 - 1:01
    Nazywa się to proporcjonalnością odwrotną
    i zmienia się identycznie dla każdego gazu.
  • 1:01 - 1:06
    Prawo Boyle'a pozwala chemikom przewidzieć
    objętość każdego gazu w dowolnym ciśnieniu,
  • 1:06 - 1:09
    ponieważ ich zależność jest niezmienna.
  • 1:09 - 1:15
    W 1780 roku Jacques Charles zauważył związek
    pomiędzy gazami, a ich temperaturą.
  • 1:15 - 1:18
    Jeśli kiedykolwiek widziałeś balon gazowy,
    widziałeś jak ta zasada działa.
  • 1:18 - 1:21
    Kiedy położy się balon na ziemi,
    jest on całkiem płaski.
  • 1:21 - 1:27
    Nadmuchuje się go za pomocą ogromnego płomienia podgrzewającego powietrze wewnątrz powłoki.
  • 1:27 - 1:31
    Wraz z podgrzewaniem wzrasta objętość powietrza.
  • 1:31 - 1:35
    Im gaz staje się cieplejszy, tym większa jego objętość.
    Tak brzmi Prawo Charles'a.
  • 1:35 - 1:38
    Zauważcie, że różni się od Prawa Boyle'a.
  • 1:38 - 1:40
    Prawo Charles'a określa bezpośredni związek.
  • 1:40 - 1:44
    Wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się objętość.
  • 1:44 - 1:47
    Trzecie prawo równie łatwo zademonstrować.
  • 1:47 - 1:50
    Kiedy nadmuchujemy baloniki
    wzrasta w nich ciśnienie.
  • 1:50 - 1:55
    Wdmuchujemy cząsteczki gazów
    z naszych płuc do balonu.
  • 1:55 - 2:01
    To wpływa na zwiększenie objętości balonu.
    Oto Prawo Avogadra.
  • 2:01 - 2:04
    Wraz ze wzrostem liczby cząsteczek gazu,
  • 2:04 - 2:06
    wzrasta objętość balonu.
  • 2:06 - 2:10
    Jeśli wdmuchniemy za dużo cząsteczek...
    Wiecie co się stanie.
  • 2:10 - 2:14
    Prawa funkcjonują wszędzie,
    nawet w najmniejszej cząsteczce gazu.
  • 2:14 - 2:18
    Jeśli je ścisnąć, ciśnienie wzrośnie,
    jako że cząstki są ściśnięte.
  • 2:18 - 2:22
    Mniejsza objętość oznacza większe ciśnienie,
    ponieważ cząsteczki odpychają się.
  • 2:22 - 2:28
    Wraz ze wzrostem temperatury cząsteczki gazów
    oddalają się od siebie, a objętość wzrasta.
  • 2:28 - 2:33
    Wreszcie, jeśli doda się gazu do zamkniętego pojemnika, w pojemniku objętość również wzrośnie.
  • 2:33 - 2:38
    Uwaga jednak, by nie dodać zbyt dużo,
    bo balon pęknie.
Title:
ABC gazów: Avogadro, Boyle, Charles - Brian Bennett
Description:

Obejrzyj całą lekcję na ed.ted.com http://ed.ted.com/lessons/1207-1-a-bennet-brianh264

Jak butelki i balony mogą pomóc wyjaśnić różne prawa rządzące gazami? Zobacz, jak prawa Boyle'a, Charlesa
i Avogadro pomagają nam zrozumieć prawa rządzące właściwościami gazów.

Lekcja autorstwa Briana Bennetta, animacja autorstwa Cognitive Media.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:50

Polish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.