Return to Video

چگونه زبانها را از نابودی نجات داد

  • 0:02 - 0:04
    زبانها بطور طبیعی نمیمیرند.
  • 0:05 - 0:08
    مردم زبان مادری خود را رها میکنند، چون
    مجبور میشوند.
  • 0:09 - 0:11
    گاهی فشار سیاسی است.
  • 0:12 - 0:13
    در سال ۱۸۹۲،
  • 0:13 - 0:15
    ژنرال امریکایی ریچارد هنری پرات
  • 0:15 - 0:18
    گفت کشتن فرهنگهای بومی
  • 0:18 - 0:21
    تنها راه جایگزین برای کشتن
    مردم بومی است.
  • 0:22 - 0:25
    او گفت:« سرخپوستان را بکشید»
    «اما انسان را نجات دهید.»
  • 0:26 - 0:29
    و تا سال ۱۹۷۸، دولت این کار را کرد،
  • 0:29 - 0:32
    گرفتن بچه های بومیان از خانواده هایشان
  • 0:32 - 0:36
    و مجبورکردن آنها به ماندن در مدارس
    شبانه روزی جایی که به آنها اسمهای
  • 0:36 - 0:39
    انگلیسی داده میشد و به خاطر صحبت کردن به
    زبانشان تنبیه میشدند.
  • 0:39 - 0:42
    سیاست جذب توجیه ای برای نسل کشی بود.
  • 0:44 - 0:46
    امروزه هفت هزار زبان موجود است،
  • 0:46 - 0:49
    اما تعداد محدودی از سوی دولتهایشان شناخته
    شده
  • 0:49 - 0:50
    یا آنلاین پشتیبانی میشوند.
  • 0:51 - 0:53
    پس برای مردم از بیشتر فرهنگها
  • 0:53 - 0:56
    جهانی شدن نمود بیگانگی است.
  • 0:57 - 1:00
    به این معناست که به خاطر دیگری از
    زبان خودت دست بکشی.
  • 1:02 - 1:03
    و اگر چیزی تغییری نکند،
  • 1:03 - 1:07
    حدود سه هزار زبان طی هشتاد سال
    را میتواند نابود کند.
  • 1:08 - 1:10
    اما اوضاع در حال تغییر است.
  • 1:10 - 1:12
    درسراسر جهان،
  • 1:12 - 1:14
    مردم زبانهای اجداد خود را احیا میکنند
  • 1:14 - 1:16
    و فرهنگهای خود را بازسازی میکنند.
  • 1:17 - 1:19
    تا جایی که میدانیم،
  • 1:19 - 1:23
    احیای زبان از دهه ۱۸۸۰ شروع شد،
    وقتی در زمان ظهور یهودستیزی،
  • 1:23 - 1:27
    جامعه یهودی به زبان اجدای خود، عبری
  • 1:27 - 1:29
    بعنوان احیای فرهنگی نگاه کرد.
  • 1:30 - 1:33
    هرچند برای بیش از هزار سال خفته بود،
  • 1:33 - 1:36
    اما در کتابهای فلسفه و دین یهود بخوبی
    نگهداری شده بود.
  • 1:37 - 1:40
    پس طرفداران یهودی مطالعه کردند و به
    فرزندانشان یاد دادند،
  • 1:40 - 1:43
    رشد اولین کسانی که زبان بومی را صحبت
    میکردند تقریبا طی صد نسل.
  • 1:44 - 1:48
    امروزه، این زبان مادری پنج میلیون یهودی
    است.
  • 1:48 - 1:50
    حداقل برای من،
  • 1:50 - 1:53
    بعنوان عضو جذب شده انگلیسی زبان
    از قوم آواره یهود،
  • 1:53 - 1:56
    ی ستون حاکمیت فرهنگی.
  • 1:57 - 2:00
    دو هزار سال بعد،
  • 2:00 - 2:01
    ما هنوز اینجا بودیم.
  • 2:03 - 2:04
    الان، اخیرا،
  • 2:04 - 2:07
    احیای دوباره عبری یک ناهنجاری بود.
  • 2:07 - 2:09
    زبانهای کمی مانند زبان ما حفظ شدند،
  • 2:09 - 2:11
    و تاسیس اسراییل،
  • 2:11 - 2:14
    اولین دولت یهودی بعد از هزار سال،
  • 2:14 - 2:16
    فضایی برای استفاده روزانه از زبان عبری
    فراهم کرد.
  • 2:17 - 2:21
    بعبارت دیگر، بیشتر فرهنگها هنوز این
    فرصت را نداشته اند.
  • 2:21 - 2:23
    (ویدئو) شب بخیر، من الیزابت هستم
  • 2:23 - 2:25
    و در کورونوال زندگی میکنم.
  • 2:25 - 2:26
    زبان نیاکان ما،
  • 2:26 - 2:28
    در کورونوال، کورنی است،
  • 2:28 - 2:32
    که امروزه روستایی در جنوب انگلستان است.
  • 2:33 - 2:36
    در دهه ۱۹۹۰، فعالان کورنی برای فرهنگ
    خود مبارزه کردند.
  • 2:37 - 2:39
    زبانشان برای بیش از صد سال
    استفاده نشده بود،
  • 2:39 - 2:43
    اما ازکتابها و نمایشنامه های قدیمی
    برای آموزش فرزندان خود استفاده کردند.
  • 2:43 - 2:46
    هرچند این نسل جدیدی که کورنی صحبت
    میکرد
  • 2:46 - 2:47
    در سراسر کورنوال پخش شدند
  • 2:47 - 2:50
    و نتوانستند آزادانه از زبان خود استفاده
    کنند.
  • 2:51 - 2:54
    در دهه ۱۹۹۰، زبان کورنی زنده شد،
  • 2:54 - 2:55
    اما خیلی دوام نداشت.
  • 2:57 - 3:01
    سپس، در اوایل دهه ۲۰۰۰، کسانی که کورنی
    صحبت میکنند، راه دیگری بصورت آنلاین
  • 3:01 - 3:05
    پیدا کردند و از فضای مجازی برای صحبتهای
    روزانه استفاده کردند.
  • 3:06 - 3:09
    بعد از آن، مراسم ماهانه و هفتگی
    برنامه ریزی کردند
  • 3:09 - 3:11
    جایی که میتوانستند دورهم باشند و در جمع
    صحبت کنند.
  • 3:12 - 3:15
    امروزه، دربرخی مدارس کورنی تدریس میشود.
  • 3:15 - 3:17
    علائم زبان کورنیایی هست،
  • 3:17 - 3:19
    تبلیغات بستنی،
  • 3:19 - 3:21
    ویکی پیدیا، وحتی الگوهای رفتاری.
  • 3:22 - 3:24
    (خنده حضار)
  • 3:26 - 3:30
    (خنده حضار)
  • 3:30 - 3:33
    و زبان آنها یکبار دیگر دست نخورده
    باقی ماند،
  • 3:33 - 3:35
    مردم کورونوال بعنوان ملت سلتیک
  • 3:35 - 3:38
    درکنارایرلند، اسکاتلند و ولز به
    رسمیت شناخته شد.
  • 3:39 - 3:41
    آنها با بی توجهی به سالها قانون
    جذب اجباری
  • 3:41 - 3:44
    گفتند: « ما یک روستا در انگلستان نیستیم
  • 3:44 - 3:46
    ما مردمی با حقوق خودمان هستیم.
  • 3:46 - 3:47
    و هنوز اینجا هستیم.»
  • 3:48 - 3:49
    و آنها تنها نیستند.
  • 3:49 - 3:54
    قبیله تونیکا-بیلوکسی در لوئیزانا درحال
    احیای زبان خود است.
  • 3:54 - 3:56
    (ویدئو) اسمم تیناست.
  • 3:56 - 3:59
    دوستانم مرا «توفان خاموش» میخوانند.
  • 4:00 - 4:02
    از دهه ۱۹۸۰ شروع شد،
  • 4:02 - 4:04
    وقتی دونا پیرتی و خانواده اش
  • 4:04 - 4:06
    سفر به بوتون روگ و نیواورلناز
    را شروع کردند
  • 4:06 - 4:10
    جهت عکسبرداری ازقاموسهایی که در دانشگاه
    آرشیو شده بود.
  • 4:11 - 4:13
    هدف آنها مطالعه تونیکا بود
  • 4:13 - 4:17
    وتدریس آن به کودکانشان و به اشتراک گذاشتن
    با جامعه.
  • 4:17 - 4:21
    امروزه، آنها یک رنسانس تونیکا را
    رهبری میکنند.
  • 4:21 - 4:26
    از سال ۲۰۱۴، تقریبا صد نفر در کلاسهای
    آنها شرکت کرده اند
  • 4:26 - 4:29
    و براساس سرشماری ۲۰۱۷،
  • 4:29 - 4:32
    سی و دو نفر در این زبان روان هستند،
  • 4:32 - 4:34
    و برخی مثل دختردونا، الیزابت،
  • 4:34 - 4:36
    به کودکانشان زبان تونیکا
    را یاد میدهند
  • 4:36 - 4:38
    اینها محتوا تولید میکنند،
  • 4:38 - 4:41
    فیس بوکف ویدیو و الگوهای رفتاری.
  • 4:41 - 4:43
    (خنده حضار)
  • 4:44 - 4:46
    (خنده حضار)
  • 4:47 - 4:49
    (خنده حضار)
  • 4:49 - 4:50
    وهرچه بیشتر منتشر می کنند،
  • 4:50 - 4:53
    مردم بیشتری از تونیکا برای درگیر شدن
    الهام میگیرند.
  • 4:54 - 4:57
    اخیرا، یکی از اعضای قبیله که در تکزاس
    زندگی میکند، در فیس بوک الیزابت نوشت،
  • 4:57 - 5:01
    پرسید که چگونه میتوان گفت:
    «برکت به این سرزمینها.»
  • 5:02 - 5:03
    برای یک علامت روی زمین بود،
  • 5:03 - 5:06
    اینگونه میتوانست به همسایگانش بگوید
    که فرهنگش زنده است
  • 5:06 - 5:08
    و رونق دارد.
  • 5:09 - 5:11
    امروزه، عبری، کرونی و تونیکا
  • 5:11 - 5:15
    فقط سه مثال از موج فعالان درهر قاره است.
  • 5:16 - 5:19
    فرقی نمی کند که آنها جریزیس زبان هستند
    از جزایر مانش
  • 5:19 - 5:23
    یا زبان اشاره کنیایی از نایروبی،
  • 5:23 - 5:26
    همه جوامعی که برای حفظ یا بازیابی زبان
    خود تلاش میکنند
  • 5:26 - 5:29
    یک چیز مشترک دارند، رسانه،
    تا زبان خود را
  • 5:29 - 5:31
    میتوانند آموزش داده
    یا به اشتراک بگذارند.
  • 5:32 - 5:34
    و با رشد اینترنت
  • 5:34 - 5:36
    دسترسی وایجاد رسانه ها گسترش
    پیدا میکند،
  • 5:38 - 5:41
    حفظ و بازیابی زبان نیاکان
  • 5:41 - 5:43
    اینک نسبت به گذشته امکان بیشتری دارند.
  • 5:44 - 5:46
    زبانهای نیاکان شما چیست؟
  • 5:46 - 5:49
    زبان من عبری، ییدیشی، مجاری
    اسکاتلندی،
  • 5:49 - 5:51
    حتی اگر به زبان انگلیسی بزرگ
    شده باشم.
  • 5:52 - 5:56
    خوشبختانه همه این زبانها آنلاین موجود است.
  • 5:56 - 5:58
    بطور مشخص، زبان عبری
    در آیفون من قابلیت دارد،
  • 5:58 - 6:00
    گوگل ترجمه هم از آن حمایت میکند،
  • 6:00 - 6:02
    حتی بطور خودکار تصحیح میکند.
  • 6:02 - 6:05
    و در صورتیکه از زبان شما
    بطور گسترده حمایت نمیشود
  • 6:05 - 6:07
    من شما را تشویق به تحقیق میکنم،
  • 6:07 - 6:11
    زیرا این احتمال هست که یک کسی،
    یک جایی آنلاین شروع کرده باشد.
  • 6:12 - 6:17
    بازیابی زبانتان و پذیرش فرهنگتان
  • 6:17 - 6:21
    راه قدرتمندی است برای اینکه در این عصر
    جهانی شدن، خودتان باشید،
  • 6:21 - 6:24
    همانطور که من اخیرا به عبری آموخته ام
  • 6:24 - 6:27
    « به زبان عبری»
  • 6:27 - 6:28
    ما هنوز هستیم.
  • 6:29 - 6:30
    متشکرم
  • 6:30 - 6:34
    (تشویق حضار)
Title:
چگونه زبانها را از نابودی نجات داد
Speaker:
دانیال بوگر یودل
Description:

بیش از سه هزار زبان طی هشتاد سال آینده از بین خواهند رفت و بتدریج همه فرهنگها نابود می شوند. در این سخنرانی کوتاه، دانیال بگوریودل، حامی زبان، نشان می‌ذهد که چگونه مردم جهان راههای جدیدی را برای احیای زبان و فرهنگ اجداد خود پیدا می‌کنند- و ما را تشویق می‌کنند که درمورد زبان اجداد خود تحقیق کنیم. او می‌گوید «بازیابی زبان و پذیرش فرهنگ راهی قدرتمند برای خود بودن است.»

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:46

Persian subtitles

Revisions