Return to Video

Waarom er geruchten over vaccins rondgaan -- en hoe weer vertrouwen op te bouwen

  • 0:02 - 0:04
    Ik bestudeer geruchten.
  • 0:04 - 0:05
    Geen krantenpraat
  • 0:05 - 0:09
    of het soort geruchten
    dat aandelenmarkten doet crashen --
  • 0:09 - 0:10
    of rijzen --
  • 0:10 - 0:13
    maar het soort geruchten
    dat impact heeft op je gezondheid ...
  • 0:13 - 0:15
    en de wereldgezondheid.
  • 0:15 - 0:18
    Zoals hopen look eten
  • 0:18 - 0:19
    of veel water drinken
  • 0:19 - 0:22
    ons gaat beschermen
    tegen het coronavirus --
  • 0:22 - 0:23
    was het maar zo.
  • 0:24 - 0:27
    Geruchten hebben een slechte reputatie.
  • 0:27 - 0:29
    Ze worden gezien als niet feitelijk,
  • 0:29 - 0:30
    fout,
  • 0:30 - 0:32
    of 'alleen maar een gerucht'.
  • 0:33 - 0:36
    maar ik bestudeer al jaren geruchten
  • 0:36 - 0:39
    en wat ik hieruit leerde,
    is dat ze allemaal hun verhaal hebben,
  • 0:39 - 0:42
    en vaak een belangrijk verhaal.
  • 0:42 - 0:44
    Een van de meest aangrijpende
  • 0:44 - 0:48
    of alarmerende geruchtenepisodes
    die ik onderzocht
  • 0:48 - 0:51
    was in Noord-Nigeria.
  • 0:51 - 0:54
    Ik werkte mee aan UNICEF's
    Mondiaal Immunisatieprogramma.
  • 0:55 - 0:59
    Het waren niet de geruchten zelf
    die ik zo alarmerend vond;
  • 0:59 - 1:02
    het was de mondiale impact
    van die geruchten.
  • 1:03 - 1:05
    De geruchten suggereerden
  • 1:05 - 1:09
    dat het poliovaccin in feite
    een contraceptief waren.
  • 1:09 - 1:12
    Het zou populaties beperken --
  • 1:12 - 1:15
    of misschien aids veroorzaken.
  • 1:16 - 1:18
    Nee, nee, het was misschien de CIA
  • 1:18 - 1:20
    die hen bespioneerde
    of hun aantallen bijhield.
  • 1:20 - 1:26
    Ik bedoel, waarom zouden er telkens weer
    mensen aan hun deur staan
  • 1:26 - 1:29
    met steeds hetzelfde poliovaccin.
  • 1:29 - 1:32
    Toen kinderen stierven aan mazelen,
  • 1:32 - 1:35
    kwam er niemand met mazelenvaccins.
  • 1:38 - 1:41
    Dit ging niet om juiste feiten.
  • 1:41 - 1:43
    Dit ging om vertrouwen.
  • 1:43 - 1:45
    Om verbroken vertrouwen.
  • 1:45 - 1:48
    Vanwaar zoveel wantrouwen?
  • 1:48 - 1:52
    In feite waren het niet de moeders
    die zo wantrouwig waren.
  • 1:52 - 1:54
    Het waren de plaatselijke leiders,
  • 1:54 - 1:55
    de religieuze leiders,
  • 1:55 - 1:57
    de plaatselijke politici.
  • 1:57 - 2:00
    Het was de gouverneur van de staat Kano
  • 2:00 - 2:02
    die besloot
  • 2:02 - 2:07
    om het hele poliouitroeiingsprogramma
    in die staat te boycotten ...
  • 2:07 - 2:10
    en dat elf maanden lang.
  • 2:10 - 2:12
    Waarom zo'n wantrouwen?
  • 2:12 - 2:15
    Wel, het was 2003,
  • 2:15 - 2:18
    twee jaar na 9/11.
  • 2:18 - 2:22
    En ze waren ervan overtuigd
    dat het Westen,
  • 2:22 - 2:24
    en vooral de Verenigde Staten,
  • 2:24 - 2:26
    in oorlog was met de moslims.
  • 2:26 - 2:28
    Ze wisten dat het Westen,
  • 2:28 - 2:31
    en vooral de Verenigde Staten,
  • 2:31 - 2:32
    een grote voorstander was --
  • 2:32 - 2:34
    en financier --
  • 2:34 - 2:37
    van het mondiaal
    polio-uitroeiingsprogramma.
  • 2:37 - 2:38
    Ze hadden hun redenen.
  • 2:40 - 2:43
    Dat gebrek aan vertrouwen,
  • 2:43 - 2:46
    slechts 'die paar geruchten',
  • 2:46 - 2:52
    kostte het mondiaal programma
    om polio uit te roeien 500 miljoen dollar
  • 2:52 - 2:54
    om de klok terug te draaien,
  • 2:54 - 2:58
    om het in die elf maanden
    geleden verlies goed te maken
  • 2:58 - 2:59
    en nog meer.
  • 2:59 - 3:06
    De Nigeriaanse variant van het poliovirus
    zwermde uit naar meer dan 20 landen,
  • 3:06 - 3:07
    tot zelfs in Indonesia.
  • 3:09 - 3:11
    De prijs van een gerucht.
  • 3:12 - 3:16
    De Nigeriaanse episode
    was een van de vele die ik onderzocht
  • 3:16 - 3:17
    toen ik bij UNICEF was
  • 3:17 - 3:22
    en de titel van 'directeur
    van UNICEF's brandweer' verdiende.
  • 3:23 - 3:24
    (Lacht)
  • 3:24 - 3:28
    Toen realiseerde ik me
    dat ik nooit genoeg tijd zou hebben.
  • 3:28 - 3:34
    Ik was te hard bezig met brandjes blussen
    om te begrijpen wat ze veroorzaakte;
  • 3:34 - 3:36
    niet zozeer de specifieke geruchten,
  • 3:36 - 3:40
    maar het leek soms wel
    een pandemie van geruchten.
  • 3:41 - 3:43
    Ik verliet UNICEF
  • 3:43 - 3:45
    en ging weer aan het onderzoeken --
  • 3:45 - 3:47
    toegepast onderzoek --
  • 3:47 - 3:50
    en in 2010 starte ik
  • 3:50 - 3:54
    het Vertrouwen in Vaccinatie-project
  • 3:54 - 3:58
    aan de London School of Hygiene
    and Tropical Medicine.
  • 3:58 - 4:01
    Ik verzamelde antropologen,
    epidemiologen,
  • 4:01 - 4:03
    psychologen,
  • 4:03 - 4:06
    specialisten in digitale media
  • 4:06 - 4:08
    en makers van wiskundige modellen.
  • 4:08 - 4:11
    We namen het op ons
  • 4:11 - 4:15
    om historische episodes van geruchten
  • 4:15 - 4:17
    en hun gevolgen te onderzoeken,
  • 4:17 - 4:21
    om te proberen na te gaan
    wat de eerste signalen waren,
  • 4:21 - 4:25
    wat de versterkende factoren
    en de gevolgen waren,
  • 4:25 - 4:26
    hoe ze aansloegen,
  • 4:26 - 4:30
    zodat we konden beginnen te begrijpen
    waar we naar moesten uitkijken,
  • 4:30 - 4:32
    hoe we regeringen konden helpen
  • 4:32 - 4:37
    en vaccinatieprogramma's
    alerter en reactiever konden maken
  • 4:37 - 4:40
    voor vroege signalen van problemen.
  • 4:40 - 4:43
    Het was een systeem
    voor vroege waarschuwing.
  • 4:43 - 4:47
    In 2015 ontwikkelden we een index
    voor vertrouwen in vaccinatie.
  • 4:47 - 4:51
    Het was een overzicht
    om te proberen te onderzoeken
  • 4:52 - 4:57
    in welke mate mensen instemden
    of ontkenden dat vaccins belangrijk zijn,
  • 4:57 - 4:59
    veilig zijn, effectief zijn --
  • 4:59 - 5:00
    werken --
  • 5:00 - 5:04
    en op de een of andere manier
    in overeenstemming zijn met mijn geloof.
  • 5:04 - 5:08
    We deden dit met honderdduizenden
    mensen over heel de wereld.
  • 5:08 - 5:14
    We probeerden onze vinger
    aan de pols van vertrouwen te houden,
  • 5:14 - 5:16
    maar ook, nog belangrijker,
  • 5:16 - 5:20
    erop te letten wanneer
    dat vertrouwen op en neer ging,
  • 5:20 - 5:23
    omdat we wilden weten
    wanneer het begon te zakken
  • 5:23 - 5:26
    om op tijd in te kunnen grijpen,
  • 5:26 - 5:30
    om erbij te zijn voordat zich
    een crisis zoals in Nigeria voordoet.
  • 5:32 - 5:34
    We zetten een 24/7 monitor op
  • 5:34 - 5:37
    van de media en sociale
    media over de wereld --
  • 5:37 - 5:38
    in meerdere talen --
  • 5:38 - 5:43
    om te luisteren naar wat er omgaat
    in conversaties over vaccinatie,
  • 5:43 - 5:47
    om vroege ongerustheden
    of gevoelsveranderingen op te pikken
  • 5:47 - 5:49
    waar we aandacht
    aan zouden moeten besteden.
  • 5:49 - 5:54
    We creëerden een ecosysteem
    van verschillende soorten informatie
  • 5:54 - 5:56
    om proberen te begrijpen
  • 5:56 - 6:00
    wat het publiek erover denkt
    en hoe we erop kunnen ingrijpen.
  • 6:00 - 6:02
    We letten op vroege signalen.
  • 6:02 - 6:03
    Als we er een vinden,
  • 6:03 - 6:07
    hebben we een mondiaal netwerk
    van medewerkers in een aantal landen
  • 6:07 - 6:10
    die aldaar de toestand beter kennen
  • 6:10 - 6:11
    om het te kunnen begrijpen --
  • 6:12 - 6:14
    is dit een vals signaal
  • 6:14 - 6:17
    of broeit daar iets waarvan we
    op de hoogte moeten zijn?
  • 6:17 - 6:19
    In Londen bekijken we het breder.
  • 6:19 - 6:24
    We zien er hoe de geruchten
    niet alleen lokaal circuleren,
  • 6:24 - 6:25
    maar van land tot land springen.
  • 6:25 - 6:29
    We hebben ze zien springen
    van Japan naar Colombia
  • 6:29 - 6:31
    en Europa en verder.
  • 6:31 - 6:32
    Ze gaan rond.
  • 6:32 - 6:36
    Onze wereld is hyperverbonden.
  • 6:36 - 6:38
    Een van de zaken die ons fascineerden,
  • 6:38 - 6:41
    en we leerden er een hoop
    kennen in de laatste 10 jaar --
  • 6:41 - 6:44
    dit is onze tiende verjaardag,
  • 6:44 - 6:47
    het is niet van gisteren,
    dat geruchtenprobleem --
  • 6:47 - 6:48
    een van de zaken die we leerden
  • 6:48 - 6:51
    in ons mondiaal monitoringsysteem,
  • 6:51 - 6:55
    is dat Europa het meest
    sceptische gebied ter wereld is.
  • 6:55 - 6:57
    Met Frankrijk op kop.
  • 6:58 - 6:59
    (Gelach)
  • 6:59 - 7:00
    Veruit.
  • 7:00 - 7:04
    Enkele van die geruchten reisden
    naar andere plaatsen op de wereld.
  • 7:05 - 7:07
    Maar Europa probeerden we te begrijpen.
  • 7:07 - 7:09
    Hmm. Waarom Europa?
  • 7:09 - 7:13
    Ik dacht dat eerder dat de VS
    het meest sceptisch was,
  • 7:13 - 7:15
    maar wat zat ik ernaast.
  • 7:15 - 7:18
    Een politiek wetenschapper,
    een van onze collega's,
  • 7:18 - 7:20
    Jon Kennedy,
  • 7:20 - 7:24
    verzamelde de data
    van 28 Europese landen,
  • 7:24 - 7:26
    keek ernaar
  • 7:26 - 7:28
    en correleerde ze met een poll
    over politieke opinies.
  • 7:29 - 7:31
    En wat vond hij?
  • 7:31 - 7:37
    Hij vond dat mensen die genegen waren om
    voor een populistische partij te stemmen
  • 7:37 - 7:41
    ook degenen waren die er
    meestal erg oneens mee waren
  • 7:41 - 7:44
    dat vaccins belangrijk,
    veilig en werkzaam waren.
  • 7:44 - 7:46
    Wat leerden we?
  • 7:46 - 7:51
    Dat vaccins niet ontsnapten
    aan het politieke en sociale gewoel
  • 7:51 - 7:53
    eromheen.
  • 7:53 - 7:58
    Wetenschappers waren onvoorbereid
    op deze tsunami van twijfel,
  • 7:58 - 8:01
    vragen en wantrouwen.
  • 8:01 - 8:06
    Waarom zijn vaccins
    zo onderhevig aan verzet?
  • 8:06 - 8:08
    We identificeerden een aantal dingen,
  • 8:08 - 8:09
    maar één:
  • 8:09 - 8:12
    ze worden sterk gepusht
    door een regering
  • 8:12 - 8:18
    die vaccins verplicht,
    reguleert en soms aanbeveelt --
  • 8:18 - 8:21
    of liever: vaak aanbeveelt
    en soms verplicht.
  • 8:22 - 8:24
    Grote bedrijven maken vaccins,
  • 8:24 - 8:28
    en noch instituten,
    regeringen of grote bedrijven
  • 8:28 - 8:31
    scoren vandaag hoog qua vertrouwen.
  • 8:31 - 8:35
    En dan heb je de wetenschappers
    die vaccins ontdekken en ontwikkelen.
  • 8:35 - 8:37
    Nogal die zijn behoorlijk elitair
  • 8:37 - 8:39
    en niet toegankelijk
    voor het grote publiek,
  • 8:39 - 8:42
    al zeker niet door hun taalgebruik.
  • 8:43 - 8:48
    Ten derde leven we hyperverbonden
    door de hedendaagse sociale media.
  • 8:48 - 8:51
    Mensen delen ongeremd hun ideeën,
  • 8:51 - 8:55
    bezorgdheden en angsten,
  • 8:55 - 8:59
    vinden hopen gelijkgestemden,
  • 8:59 - 9:05
    en denken dat hun zorgen de moeite zijn
    om er aandacht aan te schenken.
  • 9:05 - 9:06
    En ten slotte
  • 9:06 - 9:11
    heeft elk soort leven op deze planeet
    te maken met vaccins.
  • 9:11 - 9:13
    Welke andere ingreep op de gezondheid,
  • 9:13 - 9:16
    behalve water,
  • 9:16 - 9:19
    beïnvloedt elk soort leven?
  • 9:19 - 9:22
    Als je erop uit bent om iets te verstoren
  • 9:22 - 9:24
    vind je hier de perfecte plaats.
  • 9:25 - 9:29
    Misschien moeten we daarom
    meer aandacht schenken
  • 9:29 - 9:33
    en ons vertrouwen
    in die zaken herstellen.
  • 9:33 - 9:36
    Mensen stellen allerlei vragen.
  • 9:36 - 9:38
    Ze vragen
  • 9:38 - 9:40
    waarom vaccins --
  • 9:40 - 9:44
    dat soort dingen horen we
    op de sociale media --
  • 9:44 - 9:50
    waarom is er geen gepersonaliseerd
    vaccinatieschema voor mijn kind?
  • 9:50 - 9:53
    Waarom zijn er zo veel vaccins?
  • 9:54 - 9:58
    Hoe zit het met al die ingrediënten
    en bewaarmiddelen?
  • 9:58 - 10:00
    Dat zijn geen gekke mensen,
  • 10:00 - 10:02
    ze zijn niet achterlijk;
  • 10:02 - 10:04
    in feite zijn het bezorgde moeders.
  • 10:05 - 10:10
    Sommigen zeiden me:
    "We voelen ons miskend,
  • 10:10 - 10:14
    we worden geoordeeld als we iets vragen
  • 10:14 - 10:15
    en we voelen ons gedemoniseerd
  • 10:15 - 10:19
    als misschien deel uitmakend
    van een antivaccinatiegroep."
  • 10:20 - 10:23
    We moeten dus leren luisteren.
  • 10:23 - 10:25
    En misschien net daarom was er vorig jaar
  • 10:25 - 10:31
    onderzoek dat vond
    dat in zes maanden in 2019,
  • 10:33 - 10:34
    online --
  • 10:34 - 10:40
    dit ging over honderd miljoen
    gebruikers van sociale media --
  • 10:40 - 10:47
    alhoewel veel personen in hun online-groep
    zich positief over de vaccins uitspraken,
  • 10:47 - 10:51
    legden degenen die het meest
    negatief waren in de groep,
  • 10:51 - 10:55
    beslag op de discussies
    tussen de twijfelaars,
  • 10:55 - 11:00
    degenen die onbeslist waren
    over het aanvaarden van vaccins.
  • 11:00 - 11:01
    De zeer negatieven --
  • 11:01 - 11:04
    die we de antivaccinatiegroepen
    kunnen noemen --
  • 11:04 - 11:06
    rekruteerden de onbeslisten
  • 11:06 - 11:11
    aan een tempo dat 500% hoger lag
  • 11:11 - 11:14
    dan de provaccinatiegroepen.
  • 11:14 - 11:17
    500% sneller.
  • 11:17 - 11:19
    Ze waren vlotter, responsiever
  • 11:19 - 11:21
    en ze luisterden.
  • 11:21 - 11:24
    De meeste mensen
    geloven dat vaccins goed zijn
  • 11:24 - 11:26
    en ze geloven ook in het belang ervan.
  • 11:26 - 11:29
    Maar dat geloof ligt onder vuur.
  • 11:29 - 11:34
    We moeten meer gelegenheden
    voor gesprek inbouwen.
  • 11:34 - 11:36
    En er zijn manieren om dat te doen.
  • 11:36 - 11:38
    Het is voor gezondheidswerkers
    niet gemakkelijk
  • 11:38 - 11:40
    om gesprekken te voeren
  • 11:40 - 11:42
    waar hun autoriteit
    in vraag wordt gesteld.
  • 11:42 - 11:44
    Het is ongemakkelijk.
  • 11:44 - 11:48
    En ze zijn te druk bezig
    om naar al deze vragen te luisteren.
  • 11:48 - 11:50
    Maar toch moeten we er iets aan doen,
  • 11:50 - 11:54
    omdat we een aantal bezorgde
    ouders gaan kwijtraken
  • 11:54 - 11:57
    die alleen maar een gesprek willen.
  • 11:57 - 12:02
    We zouden vrijwilligers moeten opleiden
    om in wachtkamers aanwezig te zijn,
  • 12:02 - 12:04
    om telefoonlijnen open te houden,
  • 12:04 - 12:06
    om in chatforums op te treden
  • 12:06 - 12:08
    en chatboxen te bemannen.
  • 12:08 - 12:11
    Op school zouden kinderen
  • 12:11 - 12:14
    les moeten krijgen over immuniteit
  • 12:14 - 12:18
    en leren begrijpen waarom
    hun kleine broer dat vaccin kreeg:
  • 12:18 - 12:23
    het inspireerde je
    natuurlijke immuniteitssysteem.
  • 12:23 - 12:26
    Het is iets geweldigs en wel hierom.
  • 12:27 - 12:29
    We moeten dat vertrouwen opbouwen;
  • 12:29 - 12:31
    we moeten luisteren.
  • 12:32 - 12:35
    Ondanks al dit gevraag --
  • 12:35 - 12:37
    en er is nogal wat;
  • 12:37 - 12:40
    ik hoor er waarschijnlijk
    meer over dan veel mensen --
  • 12:41 - 12:42
    ben ik een optimist.
  • 12:42 - 12:47
    En mijn optimisme komt van de jongeren.
  • 12:47 - 12:53
    Die jongere generatie
    wordt zich in feite bewust
  • 12:53 - 12:55
    van de risico's van de sociale media,
  • 12:55 - 12:57
    het nepnieuws,
  • 12:57 - 12:58
    de valse identiteiten
  • 13:00 - 13:03
    en ze gaan voor de wetenschap.
  • 13:03 - 13:08
    Sommigen zijn kinderen wier moeders
    weigerden hen te laten vaccineren.
  • 13:10 - 13:13
    In de lente van 2019
  • 13:13 - 13:17
    postte de 18-jarige Ethan Lindenberger
  • 13:17 - 13:20
    een bericht op Reddit.
  • 13:22 - 13:25
    "Mijn moeder gelooft niet in vaccins.
  • 13:25 - 13:27
    Ze is echt bezorgd
    dat ze autisme veroorzaken.
  • 13:27 - 13:30
    In feite gelooft ze er sterk in.
  • 13:30 - 13:32
    Maar ik ben 18.
  • 13:32 - 13:34
    Ik zit in het hoger middelbaar.
  • 13:34 - 13:36
    Ik mag autorijden, stemmen
  • 13:36 - 13:39
    en zelf mijn vaccin halen.
  • 13:39 - 13:41
    Kan iemand me vertellen waar?"
  • 13:41 - 13:44
    Dat bericht ging viraal.
  • 13:44 - 13:48
    Het startte een hele jongerenbeweging op.
  • 13:49 - 13:52
    Ik zag Ethan spreken op een conferentie,
  • 13:52 - 13:56
    de Mondiale Vaccinatietop
    vorige herfst van de EU.
  • 13:56 - 13:58
    Hij was welsprekend --
  • 13:58 - 14:00
    ik was beïndrukt --
  • 14:00 - 14:02
    voor het hele forum.
  • 14:03 - 14:05
    Hij vertelde zijn persoonlijk verhaal
  • 14:05 - 14:06
    en zei tot de hele groep:
  • 14:06 - 14:10
    "Iedereen heeft het altijd
    over misinformatie,
  • 14:10 - 14:14
    maar ik wil jullie vertellen
    over een andere soort misinformatie.
  • 14:14 - 14:19
    Die misinformatie vertelt
    dat mensen als mijn moeder,
  • 14:19 - 14:21
    die een liefhebbende moeder is,
  • 14:21 - 14:26
    een slecht mens is
    omdat ze me geen vaccins toediende.
  • 14:26 - 14:31
    Ik vertel jullie
    dat ze me geen vaccins gaf,
  • 14:31 - 14:33
    omdat ze van me hield
  • 14:33 - 14:38
    en omdat ze dacht dat
    dat het beste voor me was.
  • 14:38 - 14:39
    Ik denk anders
  • 14:39 - 14:42
    en ik zal haar nooit
    op andere ideeën brengen,
  • 14:42 - 14:44
    maar ze is geen slecht mens."
  • 14:45 - 14:48
    Dat was de boodschap van een tiener.
  • 14:48 - 14:52
    Empathie, vriendelijkheid en begrip.
  • 14:53 - 14:57
    We hebben een overvloed
    aan wetenschappelijke informatie
  • 14:57 - 14:59
    om valse geruchten te weerleggen.
  • 15:00 - 15:02
    Dat is het probleem niet.
  • 15:02 - 15:04
    We hebben een relatieprobleem,
  • 15:04 - 15:06
    geen misinformatieprobleem.
  • 15:06 - 15:09
    Misinformatie is het symptoom,
  • 15:09 - 15:11
    niet de oorzaak.
  • 15:11 - 15:13
    Als mensen vertrouwen hebben,
  • 15:13 - 15:17
    dan willen ze wel een klein risico lopen
    om een groter te vermijden.
  • 15:17 - 15:21
    Het enige wat ik wil en hoop
  • 15:21 - 15:25
    is dat we als medische
    en gezondheidsgemeenschap
  • 15:25 - 15:29
    de morele moed en nederigheid hebben
  • 15:29 - 15:31
    om ons productief te engageren,
  • 15:31 - 15:33
    als Ethan,
  • 15:33 - 15:36
    met de mensen
    die niet akkoord zijn met ons.
  • 15:36 - 15:37
    Dat hoop ik.
  • 15:37 - 15:38
    Bedankt.
  • 15:38 - 15:40
    (Applaus en gejuich)
Title:
Waarom er geruchten over vaccins rondgaan -- en hoe weer vertrouwen op te bouwen
Speaker:
Heidi Larson
Description:

Waarom wantrouwen mensen vaccins? Antropoloog Heidi Larson onderzoekt hoe medische geruchten wereldwijd ontstaan, zich verspreiden en weerstand tegen vaccins aanwakkeren. Hoewel vaccins niet kunnen ontsnappen aan het 'politieke en sociale gewoel' dat hen omringt, zegt ze, is de eerste stap om de verspreiding van ziekten te stoppen met mensen praten, luisteren en vertrouwen opbouwen.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
15:54

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.