Return to Video

Okropna historia: obozy dla internowanych Amerykanów pochodzenia japońskiego - Densho

  • 0:08 - 0:10
    Siódmego grudnia 1941 roku
  • 0:10 - 0:16
    16-letnia Aki Kurose dzieliła
    przerażenie milionów Amerykanów,
  • 0:16 - 0:19
    gdy japońskie samoloty
    zaatakowały Pearl Harbor.
  • 0:19 - 0:21
    Nie wiedziała jednak,
  • 0:21 - 0:23
    w jaki sposób to wydarzenie
  • 0:23 - 0:24
    wkrótce wyobcuje z kraju jej rodzinę
  • 0:24 - 0:28
    i ponad 120 000 Amerykanów
    pochodzenia japońskiego
  • 0:28 - 0:32
    zarówno społecznie, jak i fizycznie.
  • 0:32 - 0:34
    W 1941 minęło ponad 50 lat rozwoju
  • 0:34 - 0:37
    społeczności Amerykanów
    pochodzenia japońskiego w USA.
  • 0:39 - 0:41
    Około jedna trzecia z nich to imigranci,
  • 0:41 - 0:43
    których wielu osiedliło się
    na Zachodnim Wybrzeżu
  • 0:43 - 0:45
    i mieszkało tam od dziesięcioleci.
  • 0:45 - 0:48
    Reszta urodziła się
    jako Amerykanie, jak Aki.
  • 0:48 - 0:51
    Urodzona w Seattle jako Akiko Kato
  • 0:51 - 0:53
    dorastała w zróżnicowanej dzielnicy,
  • 0:53 - 0:57
    w której zawsze czuła się jak Amerykanka;
  • 0:57 - 1:01
    aż do dnia po ataku,
    kiedy usłyszała od nauczyciela:
  • 1:01 - 1:03
    "To wy zbombardowaliście Pearl Harbor".
  • 1:03 - 1:07
    Wśród rasizmu, paranoi
    i obawy przed sabotażem,
  • 1:07 - 1:11
    ludzie uznali Amerykanów pochodzenia
    japońskiego za potencjalnych zdrajców.
  • 1:11 - 1:15
    Agenci FBI zaczęli przeszukiwać domy,
    konfiskować rzeczy
  • 1:15 - 1:18
    i bez procesu zatrzymywać
    przywódców społeczności.
  • 1:18 - 1:22
    Rodziny Aki nie dotknęły od razu
    te ekstremalne środki,
  • 1:22 - 1:25
    ale 19 lutego 1942 roku
    prezydent Roosevelt
  • 1:25 - 1:29
    wydał Rozporządzenie wykonawcze 9066.
  • 1:29 - 1:33
    Nakaz ten upoważniał do przeniesienia
    wszelkich podejrzanych wrogów,
  • 1:33 - 1:37
    w tym każdego, nawet o częściowym
    pochodzeniu japońskim,
  • 1:37 - 1:39
    z wyznaczonych "obszarów wojskowych".
  • 1:39 - 1:42
    Najpierw Amerykanów
    pochodzenia japońskiego
  • 1:42 - 1:46
    zmuszono do opuszczenia zastrzeżonych
    obszarów i migracji w głąb kraju,
  • 1:46 - 1:48
    ale kiedy rząd zamroził ich konta bankowe
  • 1:48 - 1:51
    i nałożył lokalne ograniczenia,
    takie jak godziny policyjne,
  • 1:51 - 1:55
    wielu nie mogło już wyjechać,
    w tym rodzina Aki.
  • 1:55 - 2:01
    W marcu proklamacja zakazała im
    zmiany miejsca zamieszkania,
  • 2:01 - 2:04
    uwięziono ich w strefach wojskowych.
  • 2:04 - 2:07
    W maju wojsko przeniosło Aki z rodziną
  • 2:07 - 2:11
    oraz ponad 7000 wygnańców z Seattle
  • 2:11 - 2:14
    do "Camp Harmony" w Puyallup,
    w stanie Waszyngton.
  • 2:14 - 2:17
    Był to jeden z kilku
    prowizorycznych obozów
  • 2:17 - 2:20
    na byłych terenach targowych
    i torach wyścigowych,
  • 2:20 - 2:25
    gdzie całe rodziny lokowano
    w źle przebudowanych stajniach i barakach.
  • 2:25 - 2:27
    W kolejnych miesiącach
  • 2:27 - 2:29
    armia przeniosła Amerykanów
    pochodzenia japońskiego
  • 2:29 - 2:30
    do długoterminowych obozów
  • 2:30 - 2:33
    na opuszczonych obszarach
    na Zachodzie i Południu.
  • 2:33 - 2:38
    Aki z rodziną znalazła się w Minidoce
    w południowym Idaho.
  • 2:38 - 2:43
    Gdy dotarli, wiele z obozów
    strzeżonych przez uzbrojonych żołnierzy,
  • 2:43 - 2:45
    wciąż było w budowie.
  • 2:45 - 2:49
    Te pospiesznie zbudowane więzienia
    były przepełnione i niehigieniczne.
  • 2:49 - 2:53
    Ludzie często chorowali i nie uzyskiwali
    odpowiedniej opieki medycznej.
  • 2:53 - 2:58
    Władze kazały zatrzymanym
    utrzymywać porządek w obozach.
  • 2:58 - 3:00
    Wielu pracowało w obiektach obozowych
  • 3:00 - 3:03
    lub uczyło się w źle wyposażonych klasach,
  • 3:03 - 3:06
    podczas gdy inni hodowali
    rośliny i zwierzęta.
  • 3:06 - 3:08
    Niektórzy zbuntowali się,
  • 3:08 - 3:11
    organizując strajki robotnicze,
    a nawet zamieszki.
  • 3:11 - 3:15
    Ale wielu innych zaciskało zęby,
    na przykład rodzice Aki,.
  • 3:15 - 3:19
    Nieustannie starali się odtworzyć
    pozory życia poza obozami,
  • 3:19 - 3:22
    ale rzeczywistości nie dało się uniknąć.
  • 3:23 - 3:27
    Jak wiele młodszych zatrzymanych,
    Aki bardzo chciała opuścić obóz.
  • 3:27 - 3:31
    Skończyła liceum w Minidoce,
  • 3:31 - 3:34
    a dzięki pomocy antyrasistowskiej
    organizacji kwakrów
  • 3:34 - 3:38
    zapisała się na Friends
    University w Kansas.
  • 3:38 - 3:42
    Jednak dla rodziny Aki
    sytuacja zaczęła się zmieniać
  • 3:42 - 3:44
    dopiero pod koniec 1944 roku.
  • 3:44 - 3:46
    Przełomowe orzeczenie
    Sądu Najwyższego stwierdziło,
  • 3:46 - 3:50
    że dalsze przetrzymywanie
    obywateli USA bez zarzutów
  • 3:50 - 3:51
    jest niezgodne z konstytucją.
  • 3:51 - 3:54
    Jesienią 1945 roku wojna się zakończyła,
  • 3:54 - 3:56
    a obozy zamknięto.
  • 3:56 - 4:00
    Ostatni więźniowie otrzymali
    po zaledwie 25 dolarów
  • 4:00 - 4:03
    i bilet na pociąg na swój
    przedwojenny adres,
  • 4:03 - 4:07
    ale wielu nie miało już domu ani pracy,
    do których mogliby wrócić.
  • 4:07 - 4:10
    Rodzina Aki zachowała mieszkanie,
  • 4:10 - 4:14
    a Aki w końcu wróciła
    po studiach do Seattle.
  • 4:14 - 4:18
    Powojenne uprzedzenia
    utrudniały jednak znalezienie pracy.
  • 4:18 - 4:21
    Ludzie z obozów spotkali się
    z dyskryminacją i niechęcią
  • 4:21 - 4:24
    pracowników i lokatorów,
    którzy ich zastąpili.
  • 4:24 - 4:27
    Na szczęście Japończycy nie byli sami
  • 4:27 - 4:30
    w walce z dyskryminacją rasową.
  • 4:30 - 4:31
    Aki znalazła pracę
  • 4:31 - 4:34
    w jednym z pierwszych międzyrasowych
    związków zawodowych w Seattle
  • 4:34 - 4:37
    i dołączyła do Kongresu Równości Rasowej.
  • 4:37 - 4:40
    Została nauczycielką
    i przez kilka następnych dziesięcioleci
  • 4:40 - 4:44
    jej propagowanie wielokulturowej,
    świadomej społecznie edukacji
  • 4:44 - 4:46
    wpłynęło na tysiące studentów.
  • 4:46 - 4:51
    Jednak wielu byłych więźniów,
    zwłaszcza ze starszych pokoleń,
  • 4:51 - 4:54
    nie mogło odbudować życia po wojnie.
  • 4:54 - 4:57
    Dzieci internowanych zapoczątkowały ruch
  • 4:57 - 5:00
    wzywający USA do zadośćuczynienia
  • 5:00 - 5:02
    za tę historyczną niesprawiedliwość.
  • 5:02 - 5:07
    W 1988 roku rząd USA oficjalnie
    przeprosił za wojenne internowanie,
  • 5:07 - 5:11
    przyznając, że był to katastrofalny
    skutek rasizmu, histerii
  • 5:11 - 5:14
    i nieudanego przywództwa politycznego.
  • 5:14 - 5:16
    Trzy lata po przeprosinach
  • 5:16 - 5:18
    Aki Kurose otrzymała
    Nagrodę Praw Człowieka
  • 5:18 - 5:21
    od Kapituły ONZ w Seattle,
  • 5:21 - 5:26
    świętując wizję pokoju I szacunku
    dla ludzi z różnych środowisk.
Title:
Okropna historia: obozy dla internowanych Amerykanów pochodzenia japońskiego - Densho
Speaker:
Densho
Description:

Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/ugly-history-japanese-american-internment-camps-densho

Siódmego grudnia 1941 roku 16-letnia Aki Kurose dzieliła przerażenie razem z milionami Amerykanów, gdy japońskie samoloty zaatakowały Pearl Harbor. Nie wiedziała jednak, w jaki sposób to wydarzenie wkrótce wyobcuje jej rodzinę i ponad 120 000 Amerykanów pochodzenia japońskiego z kraju, zarówno społecznie, jak i fizycznie. Densho opowiada o rasizmie i paranoi, które doprowadziły do niesprawiedliwego uwięzienia Amerykanów pochodzenia japońskiego.

Lekcja: Densho, reżyseria: Lizete Upīte.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:27

Polish subtitles

Revisions