Return to Video

Vernieuwing is het tegengif voor corruptie

  • 0:01 - 0:03
    In 2011
  • 0:03 - 0:05
    brak iemand in
    bij het kantoor van mijn zus
  • 0:05 - 0:08
    aan de universiteit in Nigeria
    waar ze les gaf.
  • 0:08 - 0:10
    Gelukkig werd de persoon gevonden,
  • 0:10 - 0:13
    gearresteerd en aangeklaagd
    voor de rechter.
  • 0:13 - 0:15
    Toen ik in de rechtbank kwam,
  • 0:15 - 0:18
    zegden de griffiers die waren toegewezen
    aan het geval van mijn zus,
  • 0:18 - 0:21
    dat zij het papierwerk
    niet konden verwerken
  • 0:21 - 0:23
    tenzij ze een steekpenning betaalde.
  • 0:23 - 0:26
    In eerste instantie dacht zij
    dat ze haar in het ootje wilden nemen.
  • 0:26 - 0:29
    Maar toen besefte ze dat het ernst was.
  • 0:29 - 0:31
    Ze was woedend.
  • 0:31 - 0:36
    Bedenk: hier stond ze,
    een recent slachtoffer van een misdrijf,
  • 0:36 - 0:39
    bij de mensen die verondersteld
    werden haar te helpen
  • 0:39 - 0:41
    en ze eisten smeergeld.
  • 0:42 - 0:44
    Dat is slechts één van de vele manieren
  • 0:44 - 0:48
    waarop corruptie impact heeft
    op miljoenen mensen in mijn land.
  • 0:48 - 0:50
    Toen ik opgroeide in Nigeria
  • 0:50 - 0:54
    vond je corruptie in vrijwel
    elk onderdeel van de samenleving.
  • 0:54 - 0:58
    Verhalen over politici
    die miljoenen dollars verduisterden,
  • 0:58 - 0:59
    waren heel gewoon.
  • 0:59 - 1:02
    Politieagenten die geld stalen
  • 1:02 - 1:06
    of geld afpersten
    van hardwerkende gewone mensen
  • 1:06 - 1:07
    was de dagelijkse praktijk.
  • 1:08 - 1:12
    Het voelde alsof er nooit
    plaats zou zijn voor ontwikkeling
  • 1:12 - 1:14
    zolang de corruptie bleef.
  • 1:15 - 1:17
    Maar in de afgelopen paar jaar,
  • 1:17 - 1:20
    in mijn onderzoek naar
    innovatie en welvaart,
  • 1:20 - 1:22
    leerde ik dat de corruptie
  • 1:22 - 1:26
    eigenlijk niet het probleem was
    dat onze ontwikkeling belemmerde.
  • 1:26 - 1:28
    In feite is het conventionele
    denken over corruptie
  • 1:28 - 1:31
    en haar relatie tot ontwikkeling
  • 1:31 - 1:36
    niet alleen verkeerd,
    maar het houdt veel arme landen terug.
  • 1:37 - 1:39
    Het denken gaat als volgt:
  • 1:39 - 1:41
    in een samenleving
    die slecht en corrupt is,
  • 1:41 - 1:44
    is onze beste kans
    op het verminderen van de corruptie
  • 1:44 - 1:45
    goede wetten te maken,
  • 1:45 - 1:47
    ze goed af te dwingen,
  • 1:47 - 1:51
    en dit zal leiden
    tot ontwikkeling en innovatie.
  • 1:52 - 1:53
    Op papier klopt het wel
  • 1:53 - 1:56
    en daarom investeren veel regeringen
    en ontwikkelingsorganisaties
  • 1:56 - 1:59
    jaarlijks miljarden dollars
  • 1:59 - 2:03
    in institutionele hervormingen
    en anti-corruptie-programma's.
  • 2:03 - 2:07
    Maar veel van deze programma's
    verminderen de corruptie niet,
  • 2:07 - 2:09
    omdat het andersom werkt.
  • 2:10 - 2:14
    Samenleving ontwikkelen zich niet
    omdat ze corruptie terugdringen.
  • 2:15 - 2:19
    Ze kunnen de corruptie terugdringen
    omdat ze zich hebben ontwikkeld.
  • 2:20 - 2:24
    En samenlevingen ontwikkelen zich
    door investeringen in innovatie.
  • 2:25 - 2:27
    Eerst dacht ik dat dit onmogelijk was.
  • 2:27 - 2:29
    Waarom zou iemand bij zijn volle verstand
  • 2:29 - 2:33
    investeren in een samenleving
    waar het oppervlakkig gezien
  • 2:33 - 2:35
    een vreselijke plek lijkt
    om zaken te doen?
  • 2:35 - 2:38
    Je weet wel, een samenleving
    waar politici corrupt zijn
  • 2:38 - 2:40
    en consumenten arm.
  • 2:40 - 2:42
    Maar hoe meer ik leerde
  • 2:42 - 2:46
    over de relatie tussen
    innovatie en corruptie,
  • 2:46 - 2:48
    hoe meer ik de dingen
    anders begon te zien.
  • 2:49 - 2:52
    Zo werkte dit in sub-Saharaans Afrika
  • 2:52 - 2:55
    toen het gebied begon
    met zijn telecommunicatie-industrie.
  • 2:56 - 2:58
    In de late jaren 90
  • 2:58 - 3:02
    hadden minder dan 5% mensen in Afrika
    bezuiden de Sahara telefoons.
  • 3:02 - 3:07
    In Nigeria woonden bijvoorbeeld
    meer dan 110 miljoen mensen,
  • 3:07 - 3:10
    maar er waren nog geen half miljoen
    telefoons in het hele land.
  • 3:10 - 3:14
    Deze schaarste wakkerde wijdverspreide
    corruptie aan in de industrie.
  • 3:15 - 3:18
    Ambtenaren die voor
    de staatstelefoonbedrijven werkten,
  • 3:18 - 3:21
    eisten steekpenningen
    van mensen die telefoons wilden.
  • 3:21 - 3:24
    De meeste mensen konden zich
    geen steekpenningen veroorloven,
  • 3:24 - 3:26
    dus waren er alleen
    telefoons voor de rijken.
  • 3:27 - 3:30
    Toen besloot de ondernemer Mo Ibrahim
  • 3:30 - 3:33
    een telecommunicatiebedrijf op te richten
  • 3:33 - 3:34
    op het continent.
  • 3:35 - 3:39
    Toen hij zijn collega's vertelde
    over zijn idee, lachten ze hem uit.
  • 3:39 - 3:41
    Maar Mo Ibrahim
    liet zich niet afschrikken.
  • 3:41 - 3:44
    In 1998 richtte hij Celtel op.
  • 3:45 - 3:48
    Het bedrijf verstrekte betaalbare
    mobiele telefoons en mobiele service
  • 3:49 - 3:50
    voor miljoenen Afrikanen,
  • 3:50 - 3:54
    en wel in sommige van de armste
    en meest corrupte landen in de regio --
  • 3:54 - 3:57
    ik bedoel landen zoals Congo, Malawi,
  • 3:57 - 3:59
    Sierra Leone en Oeganda.
  • 4:00 - 4:04
    In ons onderzoek noemen we
    wat Mo Ibrahim oprichtte
  • 4:04 - 4:06
    een ‘markt-creërende innovatie’.
  • 4:07 - 4:12
    Markt-creërende innovaties transformeren
    ingewikkelde en dure producten
  • 4:12 - 4:14
    in eenvoudige en betaalbare producten,
  • 4:14 - 4:18
    zodat veel meer mensen in de samenleving
    ze kunnen kopen.
  • 4:19 - 4:21
    In dit geval waren telefoons duur
  • 4:21 - 4:24
    voordat Celtel ze veel goedkoper maakte.
  • 4:25 - 4:28
    Toen andere investeerders --
    collega's van hem eigenlijk --
  • 4:28 - 4:29
    zagen dat het mogelijk was
  • 4:29 - 4:33
    om een succesvol mobiele-telefoonbedrijf
    op het continent op te richten,
  • 4:33 - 4:36
    investeerden ze er miljarden dollars in.
  • 4:36 - 4:39
    Dit leidde tot een aanzienlijke
    groei in de industrie.
  • 4:40 - 4:43
    Vanaf bijna niets in 2000,
  • 4:43 - 4:45
    heeft vandaag bijna elk Afrikaans land
  • 4:45 - 4:48
    een bloeiende mobiele-
    telecommunicatie-industrie.
  • 4:49 - 4:53
    De sector ondersteunt nu
    bijna een miljard telefoonaansluitingen,
  • 4:53 - 4:56
    creëerde bijna vier miljoen banen
  • 4:56 - 5:01
    en genereert miljarden dollars
    aan belastingen per jaar.
  • 5:01 - 5:05
    Dit zijn belastingen die de overheid
    nu kan herinvesteren in de economie
  • 5:05 - 5:07
    om hun instellingen uit te bouwen.
  • 5:08 - 5:09
    En nu komt het:
  • 5:10 - 5:13
    omdat de meeste mensen geen openbare
    ambtenaren meer moeten omkopen
  • 5:13 - 5:14
    om een telefoon te krijgen,
  • 5:14 - 5:19
    is de corruptie verminderd --
    in ieder geval in deze tak dan toch.
  • 5:20 - 5:24
    Als Mo Ibrahim had gewacht
    totdat de corruptie was verdwenen
  • 5:24 - 5:27
    in heel sub-Saharaans Afrika
    voordat hij investeerde,
  • 5:27 - 5:29
    zou hij vandaag nog steeds wachten.
  • 5:30 - 5:34
    De meeste mensen die zich bezighouden
    met corruptie weten wel dat het niet mag.
  • 5:35 - 5:38
    Ik bedoel, de ambtenaren
    die steekpenningen eisten van mensen
  • 5:39 - 5:39
    voor telefoons
  • 5:39 - 5:42
    en de mensen die
    de steekpenningen betaalden --
  • 5:42 - 5:44
    wisten dat ze de wet overtraden.
  • 5:44 - 5:45
    Maar ze deden het toch.
  • 5:46 - 5:47
    De vraag is: waarom?
  • 5:48 - 5:49
    Het antwoord?
  • 5:49 - 5:51
    Schaarste.
  • 5:52 - 5:54
    Als mensen kunnen profiteren
  • 5:54 - 5:56
    van toegang tot iets dat schaars is,
  • 5:56 - 5:59
    maakt dat corruptie aantrekkelijk.
  • 6:00 - 6:04
    In arme landen klagen we
    veel over corrupte politici
  • 6:04 - 6:05
    die staatsfondsen verduisteren.
  • 6:05 - 6:09
    Maar in veel van die landen,
    zijn economische kansen schaars
  • 6:09 - 6:11
    en wordt corruptie dus
  • 6:11 - 6:14
    een aantrekkelijke manier
    om rijkdom te vergaren.
  • 6:14 - 6:17
    We klagen ook over ambtenaren,
    zoals politieagenten,
  • 6:17 - 6:21
    die geld afpersen van de gewone
    hardwerkende burger.
  • 6:22 - 6:25
    Maar de meeste ambtenaren
    zijn schromelijk onderbetaald
  • 6:25 - 6:27
    en komen nauwelijks rond.
  • 6:27 - 6:33
    Dus zijn voor hen afpersing of corruptie
    een goede manier om de kost te verdienen.
  • 6:34 - 6:38
    Weet je, dit fenomeen speelt
    ook in de rijke landen.
  • 6:40 - 6:43
    Wanneer rijke ouders een universiteit
    steekpenningen betalen --
  • 6:43 - 6:46
    (Gelach)
  • 6:47 - 6:50
    Wanneer rijke ouders een universiteit
    steekpenningen betalen
  • 6:50 - 6:55
    zodat hun kinderen toegang kunnen krijgen
    tot elite hogescholen,
  • 6:55 - 6:57
    dan zijn de omstandigheden verschillend,
  • 6:57 - 6:59
    maar het principe is hetzelfde.
  • 6:59 - 7:02
    Ik bedoel dat de toegang
    tot een elite universiteit schaars is
  • 7:02 - 7:05
    en dus wordt omkoping aantrekkelijk.
  • 7:08 - 7:09
    Nu is het zo
  • 7:09 - 7:13
    dat ik niet wil zeggen dat er geen dingen
    schaars mogen zijn in de maatschappij
  • 7:13 - 7:15
    of dingen niet speciaal mogen zijn.
  • 7:15 - 7:17
    Ik probeer alleen maar uit te leggen
  • 7:17 - 7:21
    wat de relatie is
    tussen corruptie en schaarste.
  • 7:21 - 7:26
    In de meeste arme landen zijn
    veel te veel fundamentele dingen schaars.
  • 7:26 - 7:28
    Ik bedoel dingen zoals voedsel,
  • 7:28 - 7:29
    opleiding,
  • 7:29 - 7:31
    gezondheidszorg,
  • 7:31 - 7:32
    economische kansen,
  • 7:32 - 7:34
    banen.
  • 7:35 - 7:39
    Dat schept de perfecte voedingsbodem
    om corruptie te laten renderen.
  • 7:40 - 7:43
    Op geen enkele manier verschoont
    dit echter corrupt gedrag.
  • 7:43 - 7:46
    Het helpt ons alleen
    om het een beetje beter te begrijpen.
  • 7:47 - 7:50
    Investeren in bedrijven
    die dingen betaalbaar maken
  • 7:51 - 7:53
    en toegankelijk voor zo veel meer mensen,
  • 7:53 - 7:55
    pakt die schaarste aan
  • 7:55 - 7:59
    en creëert overheidsinkomsten
    om te herinvesteren in hun economieën.
  • 8:00 - 8:03
    Als dat gebeurt op landelijk niveau,
  • 8:03 - 8:05
    kan het voor een land
    een revolutie betekenen.
  • 8:06 - 8:09
    Denk aan de gevolgen in Zuid-Korea.
  • 8:10 - 8:11
    In de jaren 50
  • 8:11 - 8:15
    was Zuid-Korea een straatarm land,
  • 8:15 - 8:17
    en ook zeer corrupt.
  • 8:18 - 8:21
    Het land werd geregeerd
    door een autoritaire regering
  • 8:21 - 8:23
    en was betrokken
    bij omkoping en verduistering.
  • 8:24 - 8:30
    In feite zegden economen toen
    dat Zuid-Korea gevangen zat in armoede
  • 8:30 - 8:33
    en ze noemden het
    ‘een economisch hopeloos geval’.
  • 8:34 - 8:36
    De instellingen van Zuid-Korea,
  • 8:36 - 8:38
    zelfs nog in de jaren 80,
  • 8:38 - 8:40
    stonden toen op gelijke voet
  • 8:40 - 8:44
    met enkele van de armste
    en meest corrupte Afrikaanse landen.
  • 8:44 - 8:49
    Maar toen bedrijven
    als Samsung, Kia, Hyundai
  • 8:49 - 8:52
    investeerden in innovaties
    die de zaken veel betaalbaarder maakten
  • 8:52 - 8:55
    voor zo veel meer mensen,
  • 8:55 - 8:57
    werd Zuid-Korea uiteindelijk voorspoedig.
  • 8:58 - 9:01
    Terwijl het land voorspoedig werd,
  • 9:01 - 9:04
    kon het de overstap maken
    van een autoritaire regering
  • 9:04 - 9:06
    naar een democratische regering
  • 9:06 - 9:10
    en herinvesteren
    in de opbouw van haar instellingen.
  • 9:10 - 9:13
    Dit heeft enorme vruchten afgeworpen.
  • 9:14 - 9:16
    Zo werd bijvoorbeeld in 2018
  • 9:16 - 9:20
    Zuid-Korea's president
    veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf
  • 9:20 - 9:22
    wegens beschuldigingen van corruptie.
  • 9:22 - 9:26
    Dit kon decennia geleden
    nooit zijn gebeurd toen het land arm was
  • 9:26 - 9:29
    en geregeerd werd
    door een autoritaire overheid.
  • 9:30 - 9:34
    In feite zien we dat
    de meest welvarende landen vandaag
  • 9:34 - 9:39
    de corruptie konden verminderen
    nadat ze welvarend werden --
  • 9:39 - 9:41
    niet ervoor.
  • 9:42 - 9:44
    Wat moeten we daaruit besluiten?
  • 9:44 - 9:47
    Ik weet dat het
    misschien klinkt alsof ik zeg
  • 9:47 - 9:49
    dat we corruptie gewoon moeten negeren.
  • 9:49 - 9:51
    Dat is helemaal niet wat ik zeg.
  • 9:52 - 9:53
    Wat ik echter voorstel
  • 9:53 - 9:58
    is dat corruptie, in het bijzonder
    voor de meeste mensen in arme landen,
  • 9:58 - 9:59
    een alternatief is.
  • 10:00 - 10:01
    Het is een hulpprogramma
  • 10:01 - 10:04
    op een plaats waar er weinig
    betere opties zijn
  • 10:04 - 10:06
    om een probleem op te lossen.
  • 10:06 - 10:09
    Investeren in innovaties
    die producten veel goedkoper maken
  • 10:09 - 10:11
    voor veel mensen,
  • 10:11 - 10:13
    bestrijdt niet alleen die schaarste,
  • 10:13 - 10:16
    maar creëert een duurzame
    bron van inkomsten
  • 10:16 - 10:19
    voor overheden om te herinvesteren
    in de economie
  • 10:19 - 10:22
    om hun instellingen te versterken.
  • 10:22 - 10:26
    Dit is het kritieke ontbrekende stukje
    in de economische ontwikkelingspuzzel
  • 10:26 - 10:30
    die ons uiteindelijk zal helpen
    om de corruptie terug te dringen.
  • 10:31 - 10:34
    Weet je, ik verloor de hoop
    in Nigeria toen ik 16 was.
  • 10:34 - 10:37
    In sommige opzichten ging het land
    er eigenlijk op achteruit.
  • 10:38 - 10:42
    Bovenop de wijdverspreide armoede
    en endemische corruptie
  • 10:42 - 10:45
    heeft Nigeria nu af te rekenen
    met terroristische organisaties
  • 10:45 - 10:47
    zoals Boko Haram.
  • 10:48 - 10:51
    Maar op de een of andere manier
    ben ik vandaag hoopvoller over Nigeria
  • 10:51 - 10:53
    dan ik ooit eerder was.
  • 10:53 - 10:57
    Als ik organisaties
    zie investeren in innovaties
  • 10:57 - 11:00
    die banen creëren voor de mensen
  • 11:00 - 11:02
    en dingen betaalbaar maken --
  • 11:02 - 11:05
    ik bedoel organisaties
    zoals Lifestores Pharmacy,
  • 11:05 - 11:09
    die geneesmiddelen betaalbaarder maken;
  • 11:09 - 11:11
    of Metro Afrika Xpress,
  • 11:11 - 11:13
    dat de schaarste
  • 11:13 - 11:16
    van de distributie en logistiek
    voor veel kleine bedrijven aanpakt;
  • 11:16 - 11:22
    of Andela dat economische kansen
    voor software-ontwikkelaars creëert --
  • 11:22 - 11:24
    ben ik optimistisch voor de toekomst.
  • 11:24 - 11:26
    Ik hoop dat jullie dat ook zijn.
  • 11:26 - 11:27
    Dank je.
  • 11:27 - 11:32
    (Applaus)
Title:
Vernieuwing is het tegengif voor corruptie
Speaker:
Efosa Ojomo
Description:

Het traditionele denken over corruptie gaat als volgt: als je goede wetten instelt en deze goed toepast, neemt de economische ontwikkeling toe en daalt de corruptie. In werkelijkheid is het andersom, zegt innovatieonderzoeker Efosa Ojomo. In deze boeiende talk komt hij met nieuwe ideeën over hoe we corruptie wereldwijd kunnen elimineren door ons op één ding te concentreren: schaarste. "Samenlevingen ontwikkelen zich niet omdat ze de corruptie hebben verminderd", zegt hij. "Ze kunnen corruptie verminderen omdat ze zich hebben ontwikkeld."
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:45

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.