Проблемот со светлосното загадување и пет неверојатно едноставни решенија

Дали некогаш сте гледале кон ѕвезденото ноќно небо? Овој прекрасен поглед е во опасност од исчезнување - освен ако не дејствуваме сега, вели астрофизичарката Келси Џонсон. Во овој фасцинантен, неочекувано духовит говор, таа објаснува како светлосното загадување влијае на речиси сите видови на Земјата (вклучувајќи нѐ и нас) и споделува пет „глупаво едноставни" работи што може да ги направите за да помогнете во решавање на проблемот.

Освен ако не сте поминале повеќе време
во Меѓународната вселенска станица

ова веројaтно не е глетка
која ви е многу позната.

Ова е источниот брег на САД.

Тоа е Њуjорк долу десно,

една светлечка лента сè до Вашингтон.

Таквите градови сјаат
како скапоцени камења,

автопатите се трасирани
со мрежи од светлина.

Сета таа светлина е супер фотогенична.

Но има еден проблем.

Таа светлина треба да ги осветлува
нашите тротоари,

нашите улици и куќи.

Наместо тоа, таа оди нагоре во небото

и надвор во универзумот,

каде што не прави добро
за никој од нас.

Кога гледам слики од ова, од Земјата,

гледам катастрофа за животната средина.

Тоа не се скапоцени камења,

тоа се тумори.

Јас сум астроном,

па веројатно не ве зачудува

дека отсекогаш сум го сакала
ноќното небо

Јас сум клише што оди.

Но додека растев во Минесота,

една од моите омилени работи
во летна вечер

беше да ја земам мојата стара
Регеди Ен вреќа за спиење

и да ја однесам во полето
зад мојата куќа,

каде поминував часови
гледајќи го ноќното небо.

И за да го направам ова,морав да
го надминав стравот од темнината

и од ројот од комарци,

а мојата вреќа за спиење
навистина не мирисаше многу убаво.

(Смеа)

Но имаше една особена ѕвезда

која ја барав, ноќ за ноќ.

И потоа ќе ја играв оваа игра

кога интензивно се концентрирав
на ѕвездата

и сè друго ќе избледеше
од мојот поглед

и таа единствена ѕвезда
беше сè што можев да видам.

Можев да се држам за таа слика

само неколку минливи мигови.

Но кога можев,

ја чуствував длабоката смисла
на поврзаност со универзумот.

Речиси чувство на вртоглавица

дека ќе паднам во просторот.

И кога ова ќе се случеше-

знам дека звучи смешно,

но истовремено се чувствував
неизмерно безначајна

и важна на некој чуден начин.

Таа ѕвезда која ја гледав
ноќ за ноќ се викаше Вега.

Вега е најсветлата ѕвезда
во соѕвездието Лира,

што не случајно е името
на едно од моите кучиња.

(Смеа)

Но ова доживување заврши.

Моето омилено соѕвездие Лира,

би изгледало вака од Менхетен.

За луѓе кои живеат во урбани
и приградски средини

ако излезат надвор навечер
и погледнат нагоре,

наместо да бидат восхитени
од величеството на универзумот,

нема да видат речиси ништо.

Овие незабележителни,
целосно празни ноќни неба,

се секако поради целата светлина
која ја создаваме навечер.

Сите тие светла
што ги гледаме дури од вселената

светат во атмосферата,

каде скокаат наоколу и го создаваат
овој безличен смог светлина.

И тој безличен смог светлина
има име.

Се вика светлосно загадување.

Како астроном,

можам да кажам колку е лошо
светлосното загадување

од светлината на ѕвездите
кои ги гледам на небото.

И како што изгледа

кога се обидуваш да ги откриеш
тајните на космосот,

многу помага
да можеш да го видиш космосот.

И --

(Се смее)

Вистина.

И оваа светлина што пробуваме
да ја детектираме

е оддалечена милиони или милијарди
светлосни години.

и генерално е нејасна.

И како астроном,

Секојдевно се борам со ова
за да ја сработам мојата работа

и морам да ви кажам дека
е многу голем проблем.

Но проблемот е многу полош

од губењето на магичната
способност да се гледаат ѕвездите.

На пример,

безброј растителни и животински
видови се погодени.

Може да зборуваме за водните желки

или опрашувачите

или било кои многу важни видови

кои се исто така симпатични.

Наместо тоа,
сакам да зборувам

за овој ненаметлив вид на полжави.

Можеби сте ги виделе наоколу

и не сте размислувале многу
за нив.

Но,тие се прилично несекојдневни.

За цела година

ретко ќе се придвижат повеќе
од 10 метри.

Тоа значи дека кога го
напаѓаат пленот

можат да достигнат брзина
до милиметар на час.

И --

(Смеа)

Ова е во ред,

бидејќи напаѓаат пијавици, на пример.

(Смеа)

Oвие полжави живеат
на бреговите

и всушност

се клучен дел од екосистемот.

Не само што се едни од најдоминантните
без`рбетни предатори,

туку и други животни, како ракови и птици
ги сметаат за вкусни.

Па тоа ги става овие кутри полжави
во несигурна ситуација,

бидејќи ако одат премногу ниско во водата,

раковите им се закана,

но ако излезат предалеку од водата,

ќе бидат гозба за птиците.

Зошто астроном ви
кажува за полжави?

И јас се прашувам.

Бидејќи нивното однесување
е под влијание на светлосното загадување.

На пример,

ако полжавите се излложени на
вештачка светлина ноќе,

двојно поголема е веројатноста
да останат под вода со предатор.

И тоа ги става на голем ризик.

Затоашто не можат брзо да избегаат.

Значи, овие --

(Смеа)

И друг проблем е тоа што
тие буквално се движат

со брзина на полжав.

Ако една популација е избришана,

ќе треба децении за да се надополни.

И тоа влијае
на останатиот дел од нивниот екосистем

и на другите видови, како на птиците
и на пијавиците и на раковите.

Па ова е само еден
мал и лигав пример

за тоа како светлосното загадување
може да има каскаден ефект

на цел екосистем.

Практично сите видови
кои биле проучувани до денес

се погодени од светлосно загадување.

Тоа ги вклучува и луѓето.

Па ајде да зборуваме за нас.

Веројатно нема да се изненадите ако чуете

дека светлосното загадување може
да влијае на вашиот сон навечер.

Но можеби ќе се изненадите да слушнете
дека тоа е поврзано со прекумерна тежина

Всушност,
во скорашно истражување

откриено е дека светлосното загадување
придонесува над 70 проценти за

стапката на дебелина во 80 држави.

Повеќе од тоа,

светлосното загадување всушност
влијае на вишокот на тежина

како и брзата храна.

И станува полошо.

Kaj луѓе кои се изложени

на значителна количина
вештачка светлина ноќе,

50 пати е поголема веројатноста
да добијат рак на дојка.

И всушност, светлосното загадување
се поврзува со видови рак

сеопфатно.

И во контролирани
лабораториски експерименти

има директна поврзаност помеѓу
зголемена вештачка светлина ноќе

и стапка на раст на туморот.

Можеби се прашувате како
нормалната светлина

може да влијае на стапките на рак.

Веројатно се сведува на
многу важниот хормон

наречен мелатонин,

кој се развивал
преку милиони години

за да можеме да создадеме
деноноќен циклус на биолошкиот ритам.

Тоа што се случува кога светлината влијае

на мрежницата на нашето око навечер

може да го наруши
производството на мелатонин

и кога е нарушено
производството на мелатонин,

цел синџир на други
хемиски процеси се засегнати

вклучително и производството на естроген.

Ако го нарушиме овој
хемиски баланс

може да настанат многу лоши работи.

Всушност, толку лоши

што Интернационалната агенција за
истражување на ракот

изјави дека нарушувањето на
човечкиот биолошки ритам

е веројатен канцероген.

Исто така, ќе спомнам

дека светлосното загадување
е поврзано со-

ајде да видиме - главоболки, анскиозност,
депресија, дијабет,

срцеви заболувања
и листата продолжува.

Но можеби не се грижите за
вашето здравје.

Сите ќе умреме секако,

подобро да умреш во
добро осветлена соба.

(Смеа)

Фактот што се смеете за смртта
е некако неверојатен.

(Смеа)

Можеби уште се грижите за пари.

Парите кои се трошат
за потрошената светлина,

мислам само светлината
која излегува кон универзумот,

не ни прави никакво добро-

таа чини 3 милијарди долари годишно.

Тоа се доволно пари да се изградат

1000 корисни ветерници,на пример,

или да се финансира образовниот
систем на Вашингтон повеќе од две години,

или - ова ми е омилено
бидејќи многу сакам една

но не можам да си дозволам -

да се купат 3000 Тесла Модел Х SUV.

(Смеа)

Вклучително и данокот
за електричен автомобил.

Постојат и егзистенцијални трошоци.

Немам никакви податоци

за тоа како губењето допир
со нашето место во космосот

влијае на нас.

Но верувам

дека влијае на човештвото

повеќе од други страшни статистики
кои можам да ги споделам со вас.

И со тек на време станува полошо.

Нивото на светлосно загадување
се дуплира приближно на секои 35 години.

Тоа значи дека за време
на следната деценија

виртуелно целата источна половина на САД

ќе биде вечно посветла
од самракот.

Има и друг проблем
со светлосното загадување.

Проблемот е многу поголем од
она што го гледаме со очи.

Видот ни е развиен да може да
го детектираа само овој мал дел

од целиот спектар на светлина.

Цела оваа светлина што не ја гледаме,

оваа невидлива светлина,

исто така има проблем со загадувањето.

Највеќе од модерната технологија,

како мобилните телефони
или радари за коли,

или потребата за нови уреди кои
можат да разговараат меѓусебно.

Сета оваа модерна технологија
дава силни сигнали

дека целосно може да ја избрише

оваа бледнеечка светлина
која се обидуваме да ја детектираме

од остатокот од универзумот
надвор од Земјата,

што е речиси поголемиот
дел од универзумот.

(Смеа)

Постојат и сателити.

Сателитите се проблем кај
видливите и невидливите бранови должини.

Многу приватни компании имаат планови
да постават илјадници сателити

во орбита околу Земјата,

каде не само што ќе бидат побројни

буквално побројни од
видливите ѕвезди во небото,

додека зрачат невидлива
светлина назад на Земјата.

За астрономите како мене,

користењето невидлива светлина
да го проучат универзумот,

е како како да зјапаме во сонцето

за да видиме роденденска
свеќа зад него.

Во ред, сакам да сум јасна,

нема ништо лошо во
модерната технологија.

Ниту во мобилните телефони,
сателитите или радарите.

Не сум сигурна за домаќинските уреди.

(Смеа)

Не ми се расипала рерна

за да добијам друга
која зборува со мојот мобилен.

И користам светлина навечер
како сите други.

Но еве за што се работи.

Одредени проблеми во светот,

како што слушнавме денес,
и ќе слушате уше за тоа,

се преголеми
и изгледаат нерешливи.

Загадувањето од видлива
светлина е еден од нив.

Ова е навистина едноставно, така?

Па еве пет многу едноставни работи
кои може да ги направите.

Не користете светилки
посветли од што ви требаат.

Не користете светилки кога не ви требаат.

Тие светилки кои ги користите

осигурајте се дека се свртени надолу,

па не светат кон небото.

И ајде да зборуваме за ЛЕД светилки.

Ако имате избор,
не ги купувајте сините.

Барајте зборови како „топло бело".

Ако купите ЛЕД со зборови како
природна или дневна светлина,

тоа е како да кажете дека
ја мразите вселената

(Смеа)

И конечно,

може да го одбраните ова.

Дури и во локалната заедница

видете дали има стандарди
за осветлување

и дали се во склад со ноќното небо

Дури, можете да апелирате
на сојузно ниво,

со учтиво барање до службените лица,

некои кои можеби се овде,

да замолите да не го продаваат видикот
кон невидливиот космос

за највисоката цена на загаување.

што всушност се случува.

Сега, како добар професор,

имам домашна задача за вас.

Ако не сте виделе
вистински темно, ноќно небо,

сакам да излезете
и да го доживеете само за себе.

Бидејќи ако не го сторите тоа

не знаете што пропуштате,

и не знаете
што губи човештвото.

Ви благодарам.

(Аплауз)