Cách để tạo dựng một doanh nghiệp tồn tại 100 năm

Nếu bạn muốn tạo dựng một doanh nghiệp lâu dài, có lẽ không nơi nào tìm nguồn cảm hứng tốt hơn là hệ thống miễn dịch của chính bạn. Lắng nghe nhà chiến lược Martin Reeves khi anh ta chia sẻ thống kê đáng kinh ngạc về việc thu hẹp tuổi thọ của đoàn thể và giải thích cách mà ủy viên ban quản trị có thể áp dụng 6 nguyên tắc từ những tế bào sống để tạo nên những doanh nghiệp phát triển bền vững để đối mặt với sự thay đổi.

Hãy tưởng tượng rằng
bạn là một nhà thiết kế sản phẩm.

Bạn vừa thiết kế một sản phẩm,

một loại sản phẩm mới có tên
"hệ thống miễn dịch cho con người".

Bạn đang quảng bá sản phẩm này

cho một anh quản lý có tính hoài nghi
và ghét những gì vô nghĩa.

Hãy gọi anh ta là Bob đi.

Ít ra chúng ta cũng biết
cái tên Bob, đúng chứ?

Chuyện tiến hành ra sao?

Bob, tôi có một ý tưởng tuyệt vời này

đó là một sản phẩm hoàn toàn mới
cho sức khỏe cá nhân.

Nó gọi là hệ thống miễn dịch con người.

Tôi nhìn thấy từ khuôn mặt anh là
anh đang có một vài vấn đề với nó.

Đừng lo lắng. Tôi biết là nó rất phức tạp.

Tôi không muốn nói với anh
những chi tiết quá phức tạp,

Tôi chỉ muốn nói về
tính năng tuyệt vời của sản phẩm này.

Đầu tiên, nó sử dụng sự dư thừa
rất thông minh

bằng cách có hàng triệu bản sao
của từng thành phần--

bạch cầu, tế bào máu trắng--

trước khi chúng thật sự cần thiết

dùng để tạo nên chiếc đệm lớn
chống lại những gì bất ngờ.

Và nó tận dụng khéo léo sự đa dạng

không chỉ có bạch cầu,
mà còn có tế bào B, tế bào T,

những tế bào chết tự nhiên, kháng thể.

Nhiều thành phần không quá quan trọng.

Quan trọng là tập hợp

sự đa dạng các mục tiêu khác nhau
có thể đối mặt với không ít thì nhiều

cuộc cải tiến có thể gây chú ý.

Và sự thiết kế hoàn toàn
theo kết cấu khối.

Bạn có rào cản bề mặt trên da,

bạn nhanh chóng phản ứng lại
hệ thống miễn dịch bẩm sinh

và sau đó bạn đánh giá cao
hệ thống miễn dịch thích nghi.

Điều đáng nói là, nếu một hệ thống hỏng,
hệ thống khác có thể thay thể,

tạo ra một hệ thống hoàn toàn rõ rệt.

Tôi biết mình lạc mất bạn,
Bob, hãy ở lại cùng tôi,

vì đây là tính năng giết chóc thật sự.

Sản phẩm hoàn toàn
có khả năng thích nghi.

Nó có thể phát triển
các kháng thể mục tiêu

chống lại những mối đe dọa
chưa từng có trước đây.

Thật ra nó cũng tiến hành thận trọng,

dò xét và phản ứng lại
từng mối đe dọa nhỏ,

và hơn nữa, ghi nhớ
từng mối đe dọa trước đó,

trong trường hợp chúng lặp lại lần nữa.

Điều tôi muốn nhấn mạnh với bạn hôm nay
thật sự không chỉ là sản phẩm riêng lẻ.

Sản phẩm được ghi vào
hệ thống lớn của cơ thể người,

và nó hoạt động vô cùng
hài hòa với hệ thống đó,

để tạo ra mức độ bảo vệ sinh học
chưa từng có trước đó.

Nên Bob à, chỉ cần nói thật với tôi,
cậu nghĩ gì về sản phẩm của tôi?

Và Bob có thể nói điều tương tự,

Tôi thật lòng đánh giá cao
nỗ lực và niềm đam mê

có trong bài thuyết trình của bạn,

blah blah blah --

(Cười)

Nhưng thật ra, nó hoàn toàn vô lí.

Có vẻ như bạn đang nói rằng
điểm quan trọng trong sản phẩm của bạn

chính là nó không đạt hiệu quả
và khá phức tạp.

Họ không dạy bạn 80 - 20?

Và hơn nữa, bạn đang nói rằng
sản phẩm này được ấp ủ.

Nó phản ứng mạnh mẽ,

làm mọi thứ rối tung
khi lướt qua

và thật sự được thiết kế
vì lợi ích của một ai đó.

Tôi xin lỗi khi chia sẻ điều này,
tôi không nghĩ đây là kẻ chiến thắng.

Nếu chúng ta đồng ý với triết lí của Bob,

tôi nghĩ chúng ta thật sự

Tính hiệu quả thì lúc nào
cũng quan trọng trong thời gian ngắn.

Ít phức tạp, hiệu quả hơn,
đáng đồng tiền.

Ai lại nói không với điều đó?

Không may là có một rắc rối nhỏ,

và đó là người dùng sản phẩm này,
bạn hoặc tôi,

có lẽ sẽ chết trong vòng một tuần
vào mùa đông tiếp theo,

khi chúng ta gặp phải
xu hướng vi khuẩn cúm mới.

Trước hết tôi dần quan tâm đến
sinh học và kinh doanh,

sự trường thọ và tính kiên cường,

khi tôi được hỏi một câu hỏi lạ thường

bởi CEO của một công ti kĩ thuật toàn cầu.

Và câu hỏi là:

Chúng ta phải làm gì để đảm bảo
công ti tồn tại 100 năm?

Một thắc mắc có vẻ vô hại,

nhưng thật ra, có lẽ tinh tế hơn bạn nghĩ,

xem xét rằng một công ti trung bình
của Mĩ hiện nay

có thể mong một chu kì chỉ 30 năm.

Đó là ít hơn một nửa chu kì

mà nhân viên có thể mong muốn tận hưởng.

Hiện tại, nếu bạn là một CEO
của một công ti,

bị các nhà đầu tư gây rối
và chống chọi với sự thay đổi,

chúng ta có thể tha thứ cho bạn
dù cho không lo nhiều

về chuyện xảy ra sau 30 năm.

Nhưng có vài điều có lẽ giúp bạn
tỉnh giấc vào ban đêm:

khả năng là công ti của bạn
sẽ không tiến triển trong vòng 5 năm,

bình quân hiện tại là 32%

Đó là một trong 3 cơ hội
mà công ti bạn sẽ tiếp quản

hoặc sẽ thất bại chỉ trong vòng 5 năm.

Hãy quay lại với câu hỏi
của CEO chúng tôi:

Nơi nào tốt hơn để hướng đến
lời khuyên hơn là tự nhiên,

trong việc liên quan đến sống và chết

đối với sự tồn tại của một công ti?

Trong vai trò là nhà sinh học rởm,

tôi quyết định liên hệ
nhà sinh học thực thụ ngay lập tức,

người bạn của tôi Simon Levin,

giáo sư sinh học kiêm toán học
tại trường đại học Princeton.

Chúng tôi cùng nhau nhìn vào
hệ thống sinh học đa dạng,

kéo dài từ những khu rừng rậm
nhiệt đới tự nhiên

đến những khu rừng
được quản lí và ngư nghiệp.

Và chúng ta tự vấn bản thân câu hỏi:

Điều gì khiến những hệ thống này
đàn hồi và khả năng chịu đựng cao?

Và điều chúng ta tìm thấy đó là
6 nguyên tắc tương tự

mà chúng ta thấy củng cố sự kì diệu
của hệ miễn dịch của cơ thể

thật sự lần lượt tiếp tục xuất hiện,

từ dư thừa đến thiếu hụt.

Thật ra, chúng ta thấy chúng không chỉ
trong hệ thống bền vững về mặt sinh học,

chúng ta cũng hiểu ra
chúng rất khác biệt

của các hệ thống xã hội lâu đời,

như đế chế La Mã và nhà thờ công giáo,

tin điều đó hay không.

Chúng ta cũng điều tra doanh nghiệp

và phát hiện rằng những tài sản tương tự
cũng khắc họa doanh nghiệp

có tính kiên cường và tồn tại lâu,

và chúng tôi chú ý sự vắng mặt
từ những doanh nghiệp tồn tại ngắn hạn.

Trước tiên hãy nhìn vào những gì xảy ra
khi hệ thống miễn dịch tổng thể

sụp đổ.

Tòa nhà xinh đẹp là một phần
của ngôi đền Shitennoji phức tạp

ở Osaka, Nhật Bản.

Thật ra, đó là một trong những
ngôi đền cổ nhất ở Nhật.

Nó được xây bởi một nghệ nhân người Hàn,

vì trong lúc đó, Nhật Bản
vẫn chưa xây đền miếu nào.

Và nghệ nhân này bắt tay thành lập
công ti xây dựng đền miếu.

Thật ngạc nhiên, công ti của anh ta,
Kongō Gumi,

vẫn tồn tại khoảng 1428 năm sau đó.

Thật ra, nó trở thành công ti
điều hành liên tục lâu đời nhất

trên thế giới.

Vì vậy, Kongō Gumi hiện nay thế nào?

Tôi e là không được tốt lắm.

Công ti mượn nợ nhiều

trong suốt thời gian

để đầu tư vào bất động sản.

Và khi bong bóng nổ tung, nó không thể
tái cấp vốn cho các khoản vay.

Công ti phá sản,

và nó được tiếp quản bởi
một công ti xây dựng khác.

Điều đáng buồn là sau 40 thế hệ
quản lí chặt chẽ

bởi gia đình Kongō,

Kongō Gumi không chống cự nổi
sự sụp đổ ngoạn mục

trong khả năng áp dụng
nguyên tắc thận trọng.

Nói đến thất bại của công ti:

chúng ta hoàn toàn quen thuộc
với sự thất bại của Kodak,

công ti đã tuyên bố phá sản

vào tháng 1 năm 2012.

Tuy nhiên có điều thú vị hơn
chính là câu hỏi:

Tại sao Fujifilm --

cùng sản phẩm, cùng áp lực
từ công nghệ kĩ thuật số, cùng lúc --

tại sao Fujifilm có thể
tồn tại và phát triển?

Fujifilm dùng tiềm lực trong hóa học,
khoa học vật chất và quang học

để đa dạng hóa nhiều lĩnh vực khác nhau,

bắt đầu từ mĩ phẩm đến y dược,

các hệ thống y học và bộ phận nhân tạo.

Một vài nỗ lực đa dạng hóa này thất bại.

Nhưng nhìn chung,

nó có thể thích nghi các danh mục
một cách hiệu quả

để tồn tại và phát triển.

Là một CEO, ông Komori, áp đặt,

chiến lược thành công vì nó có
"nhiều túi và ngăn kéo"

hơn kẻ địch.

Ý ông là,

họ có thể tạo ra nhiều
sự lựa chọn hơn kẻ địch.

Fujifilm tồn tại vì nó áp dụng những nguyên tắc thận trọng,

đa dạng,

và thích nghi.

Nhà máy bùng cháy thảm khốc,
giống cái chúng ta thấy ở đây,

hoàn toàn bị hủy diệt, trong một đêm,

nhà máy duy nhất cung cấp cho Toyota
những van cho hệ thống phanh xe hơi.

Bài kiểm tra cuối cùng
liên quan tính đàn hồi.

Việc sản xuất xe đặt nền móng
cho việc phanh gấp.

Sau đó thì Toyota có thể khôi phục
công nghiệp sản xuất xe thế nào?

Bạn có thể hình dung mất bao lâu không?

Chỉ 5 ngày.

Từ việc không có van phanh
đến việc hoàn toàn khôi phục trong 5 ngày.

Điều này xảy ra thế nào?

Toyota quản lí hệ thống các nhà cung cấp
trên tinh thần hợp tác

nó có thể làm việc nhanh chóng và suôn sẻ
với các nhà cung cấp

nhằm mục đích tái sản xuất,

lấp đầy khoảng trống thắng van bị mất

và đưa việc sản xuất xe
vào hệ thống trực tuyến lần nữa.

Toyota áp dụng các nguyên tắc
của tính đơn lẻ của hệ thống cung cấp,

được lồng vào hệ thống hợp nhất.

và tính năng dư thừa để có thể
tái thiếp lập, khoảng trống

êm ả và tồn tại.

Thật may là một vài công ti
không chống cự ngọn lửa thảm khốc.

Nhưng chúng ta đọc báo chí mỗi ngày
về các công ti

không chống chọi nổi
sự gián đoạn công nghệ.

Sau đó thì gã khổng lồ tiêu dùng quang học

có thể tránh sự gián đoạn công nghệ,
và thậm chí lợi ích từ nó?

Và đúng vậy, sự gián đoạn công nghệ
không chỉ là một vấn đề lớn

trong phần mềm và điện tử.

Essilor cẩn thận lướt qua
môi trường có tính cạnh tranh

đối với công nghệ có khả năng đột phá.

Nó đòi hỏi những công nghệ đó
ngay từ ban đầu,

trước khi chúng trở nên đắt đỏ
hoặc các nhà cạnh tranh huy động,

và sau đó nó tự mình phát triển công nghệ,

thậm chí gặp rủi ro thất bại

hoặc rủi ro việc tự gián đoạn.

Essilor đứng đầu trong lĩnh vực này,

và đem lại hiệu suất ngoạn mục

suốt hơn 40 năm,

bằng cách dùng các nguyên tắc
về sự thận trọng và thích nghi.

OK, nếu những nguyên tắc này tác dụng,
bạn có thể nghĩ,

tại sao chúng không giống nhau
trong việc kinh doanh?

Tại sao chúng ta không dùng
các từ này mỗi ngày?

À, thay đổi nên bắt đầu từ não bộ.

Nếu chúng ta nghĩ lại
cái tên Bob trước đó,

để áp dụng các nguyên tắc

củng cố sự kì diệu của hệ miễn dịch
của nhân loại,

trước tiên chúng ta cần có lối nghĩ khác

về kinh doanh.

Điển hình hiện nay, khi chúng ta nghĩ
về kinh doanh,

chúng ta dùng cái mà tôi gọi là
"tư duy máy móc".

Chúng ta đặt nhiều mục tiêu,

chúng ta phân tích các vấn đề,

chúng ta thiết lập và bám chặt
các kế hoạch,

và hơn bất cứ thứ gì khác,

chúng ta nhấn mạnh tính hiêu quả
và hiệu suất ngắn hạn.

Giờ, đừng hiểu sai ý tôi -

đây là cách thiết thực và hiệu quả

để nhấn mạnh những thách thức
tương đối đơn giản

trong các môi trường tương đối bền vững.

Đó là cách mà Bon -- và có lẽ
nhiều người trong chúng ta, gồm cả tôi --

xử lí hầu hết rắc rối kinh doanh
chúng ta đối mặt mỗi ngày.

Thật ra, đó là một hình mẫu trí tuệ
khá tốt cho doaah nghiệp --

bao gồm mọi thứ --

cho tới khoảng giữa những năm 1980,

khi sự kết hợp của toàn cầu hóa

và cuộc cách mạng công nghệ và viễn thông

khiến cho doanh nghiệp càng
năng động và khó đoán.

Nhưng còn những tình huống
năng động và khó đoán hơn

mà chúng ta hiện đang đối mặt thì sao?

Tôi nghĩ ngoài lối suy nghĩ máy móc,

giờ chúng ta cần thông thạo
nghệ thuật tư duy sinh học,

được thể hiện qua 6 nguyên tắc.

Mặt khác, chúng ta cần nghĩ
một cách khiêm tốn và tinh tế

về khi nào và cách nào

chúng ta có thể định dạng,
hơn là điều khiển,

những tình huống khó đoán và phức tạp.

Có một chút khác biệt giữa
việc ném một quả bóng

và giải phóng một chú chim.

Qủa bóng sẽ bay theo đường thẳng

có lẽ hướng về mục tiêu đã đặt ra,

và chú chim chắc chắn sẽ không như vậy.

Vậy bạn nghĩ sao?

Nghe có vẻ khá không thực tế,
hơi lí thuyết suông nhỉ?

Không hẳn là vậy.

Mỗi một công ti nhỏ

suy nghĩ tự nhiên và hoạt động
về mặt sinh học.

Tại sao?

Vì nó thiếu nguồn tài nguyên
để định hình môi trường

thông qua ép buộc bạo lực.

Nó thiếu cán cân để hỗ trợ sự thay đổi,

và nó luôn nghĩ về sự khác biệt lớn

đối với công ti khởi nghiệp muốn tồn tại.

Hiện tại, điều đáng cười là, dĩ nhiên,

mỗi một công ti lớn khởi đầu
từ doanh nghiệp qui mô nhỏ.

Nhưng nói theo cách nào đó,

nhiều công ti mất khả năng
suy nghĩ và hành động về mặt sinh học.

Họ cần khôi phục lại khả năng
suy nghĩ về mặt sinh học

để tồn tại và phát triển
trong môi trường hiện tại.

Vì vậy không chỉ nghĩ
về đặc tính ngắn hạn.

Mỗi công ti tôi biết dùng nhiều thời gian

nghĩ về câu hỏi trọng tâm của chiến lược:

Trò chơi cạnh tranh tốt ra sao?

Ngoài ra, hãy cân nhắc về

câu hỏi thứ hai khá quan trọng
và liên quan đến sinh học:

Trò chơi đó sẽ kéo dài bao lâu?

Cảm ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)