ABD-Meksika sınırında aslında ne oluyor -- ve daha iyisini nasıl yapabiliriz

ABD-Meksika sınırındaki uzun süreli gözaltılar ve ailelerin parçalanması politikaları Amerika'dan sığınma talep etmeyi zor ve tehlikeli bir şey hâline getiriyor. Bir göçmen avukatı olan Erika Pinheiro, bu yalın ve içten konuşmasında sınırın her iki yanında yaptığı günlük işinden bir görüntü sunuyor ve kendi öyküsü olan oğlundan ayrılma öyküsü dahil istatistiklerin ardındaki bazı öyküleri bizimle paylaşıyor. Bu konuşma politikanın darbe vurduğu insanlığımızı hatırlamak için yapılan net bir çağrı ve bir uyarı: "Tarih bize şunu der; eğer bir kesim kötülenip hakları elinden alınırsa sıra diğer kesimlere de gelecektir." diyor.

Haftada iki kez arabayla,

Meksika, Tijuano yakınlarındaki evimden

ABD sınırını geçip
San Diego'daki büroma gidiyorum.

Sınırın bir yanındaki
yoksulluk ve çaresizlikle

diğer yanındaki göz alıcı refah
arasındaki katı zıtlık

beni her defasında sarsıyor.

Fakat sınırda çalışanların
soğuk bir yakıştırmayla

"Kara Delik" dedikleri
binanın yanından geçerken

zıtlık daha da çıplak bir şekilde
hissediliyor.

Kara Delik, San Ysidro sınır kapısındaki

Gümrük ve Sınır Koruma

yani CBP binası

ve lüks bir AVM'nin hemen yanında.

Ve ayrıca orada, günün her saati

binanın altındaki soğuk
ve pis beton hücrelere kapatılmış

800 kadar göçmen oluyor.

Yukarısı: Alışveriş poşetleri
ve frappuccinolar.

Aşağısı: ABD göçmenlik sistemi gerçekleri.

Ve orası CBP'nin oğlundan ayırdığı

Anna'ya ulaşma çabasıyla

Eylül 2018'de gittiğim yer.

ABD-Meksika sınırının her iki tarafında

göçmenlere yardım eden
iki uluslu ve kâr amacı gütmeyen

bir kurum olan Al Otro Lado'da
göçmen avukatı ve yöneticiyim.

Anna ile Tijuana büromuzda
birkaç hafta önce tanışmıştık,

Mesika'da oğlu ve kendisinin
öldürülmesinden korkuyordu.

Biz de onu sığınma talebinde
bulunması için CBP'ye teslim olma

sürecine hazırladık.

Birkaç gün sonra yardım istemek için
sınır kapısına gitti

ve ABD'deki aile üyelerinden

telaşlı bir telefon aldık,

CBP görevlileri oğlunu Anna'dan almıştı.

Şimdi, bu büyük bir sorun olmazdı

ama Anna'nın oğlunun
özel ihtiyaçlı olduğunu biliyordum.

Ve bir kez daha,

bu haber içimde günlük mesaimin
simgesi hâline gelen

panik ve kötü bir şey olacağı
hissi yarattı.

Anna'nın avukatı olarak
imzalı vekâletnamem vardı

ve hemen sınır kapısına gidip

müvekkilimle konuşma imkânı aradım.

CBP yetkilileri Anna ile konuşmama
izin vermedikleri gibi

orada olup olmadığını bile söylemediler.

Anna'nın oğlunun özel ihtiyaçlı
olduğuna dair kanıtları sunmak için

bir müdürden diğerine gidip
yalvardım durdum

ama benimle konuyu bile konuşmadılar.

Bu ölüm kalım meselesinin ortasında

tembel tembel alışveriş yapanları izlemek
gerçeküstü bir duyguydu.

CBP'nin engellemeleriyle geçen
birkaç saaten sonra

oradan çıktım.

Birkaç gün sonra,

Anna'nın oğlunu bakıcı aile
sisteminde buldum.

Ama Anna'ya ne olduğunu öğrenmem

bir haftayı geçti,

birkaç kilometre doğudaki
bir tecrit kampında çıktı.

Şimdi, Anna'ın bir suç kaydı yoktu

ve sığınma talep ederken
yasalara uygun davranmıştı

ama göç idaresi yetkilileri
onu yine de biz tahliye emri alana

ve oğlu ile bir araya getirene kadar

üç ay daha tuttu.

Size anlatabileceğim tek öykü
Anna'nınki değil.

Mateo, 18 aylık bir oğlan,

babasının kollarından çekip alındı,

binlerce kilometre uzaktaki
bir devlet sığınağına gönderildi

ve orada aylarca doğru dürüst
bir banyo bile yaptırmadılar.

Amadou,

Afrikalı yalnız bir çocuk,

CBP'nin korkunç tesislerinde
28 gün boyunca yetişkinlerle tutuldu.

Daha da üzücü olanı Maria,

hamile bir sığınmacı
ve tıbbi bir müdahale için

sekiz saat yalvardıktan sonra
CBP gözaltısında düşük yaptı.

CBP görevlileri onu üç hafta daha tutup

Meksika'ya geri gönderdi

ve ABD'de bir sığınma duruşması için

aylarca beklemeye zorlandı.

Bu dehşeti her gün yaşamak
beni değiştirdi.

Partilerde eskiden eğlenirdim

ama şimdi kaçınılmaz olarak
kendimi insanlara

devletimizin sınırda ve kamplarda

mültecilere nasıl işkence yaptığını
anlatırken buluyorum.

İnsanlar konuyu değiştirmeye çalışıyor

ve Anna gibi insanlara yardım etmekle
büyük bir iş başardın diye kutluyorlar.

Ama şunu anlamalarını nasıl
sağlarım bilemiyorum,

şimdiye kadar düşünmedikleri
bir güçle mücadele etmezsek

Anna'nın kaderini yaşayacak
sıradaki kişi hangimiz olacak bilemeyiz.

Trump'ın güney sınırında yaptığı

kitlesel sığınmacı aileleri
parçalama uygulaması

dünyanın vicdanını sarstı

ve pek çok kişiye ABD göç
sistemindeki acımasızlığı gösterdi.

Öyle görünüyor ki bugün

her zamankinden daha çok kişi
göçmen hakları için mücadele ediyor.

Ama maalesef durum daha iyiye gitmiyor.

Binlerce kişi ailelerin parçalanmasına
son verilmesi için gösteri yapıyor

ama hükûmet aileleri
parçalamaya devam ediyor.

Haziran 2018'den bu yana
900'den fazla çocuk

ailelerinden alındı.

Sınırda binlerce başka çocuk
dede ve ninelerinden,

kardeşlerinden veya yakınlarından alındı.

2017'den beri

en az iki düzine insan
göçmenlik gözaltısında öldü.

Çocuklar dahil daha fazlası ölecek.

Biz avukatlar hükûmetin
müvekkillerimize yaptığı acımasızlığı

durdurmak için yasal yollara
başvurmaya devam edeceğiz

ama göçmenlere insanca
davranılmasını istiyorsak

kanunların kıyısını köşesini
kurcalamakla gidemeyiz.

Bu yönetim bizi, aileleri ayırmak
ve çocukları gözaltına almak

zorunda olduğumuza,
çünkü bunun daha fazla sığınmacının

sınırımıza gelmesini engelleyeceğine
inandırmaya çalışıyor.

Fakat bunun doğru olmadığını biliyoruz.

Aslına bakılırsa 2019'da

güney sınırımızdaki endişe verici rakam

daha da arttı.

Sınırda insanlara her gün şunu söylüyoruz

"Eğer Amerika'dan sığınma istiyorsanız

ailenizin parçalanma riski var

ve belirsiz bir süre
gözaltında kalma riskiniz var."

Ama çoğu için alternatif daha kötü.

İnsanlar pek çok farklı nedenle
ABD'ye iltica etmek istiyor.

Tijuana'da 50 farklı ülkeden
14 farklı dil konuşan

mültecilerle karşılaştık.

Bütün dünyadan LGBT göçmenleri gördük

ve bu kişiler ülkelerinde
kendilerini güvende hissetmiyordu.

Bütün dünyadan kadınlarla karşılaştık

kendi devletleri onları aile içi şiddetten

veya baskıcı toplumsal
kurallardan korumayı reddetmişti.

Tabii ki Orta Amerikalı
ve çete şiddetinden kaçan

ailelerle de karşılaştık.

Fakat Rus muhaliflerle de karşılaştık.

Venezuelalı aktivistlerle,

Çinli Hristiyanlar ve Çinli Müslümanlarla

ve her türden eziyet ve işkenceden kaçan

binlerce ama binlerce diğer mülteciyle.

Uluslararası yasal tanıma göre
bu insanların pek çoğu

mülteci olarak nitelenebilir.

Mülteci Sözleşmesi,
2. Dünya Savaşı'ndan sonra,

ırkı, dini, milliyeti, siyasi görüşü
veya belirli bir sosyal gruba

üyeliği nedeniyle uğradığı
baskı ve eziyetten kaçan insanlara

koruma sağlamak için oluşturuldu.

Ama uluslararası tanıma göre
mülteci sayılanlar bile

ABD'den sığınma hakkı kazanamayacak.

Çünkü 2017'den bu yana

ABD Adalet Bakanlığı, daha az kişinin
ABD'den koruma hakkı kazanması için

sığınma yasalarında
köklü değişiklikler yapıyor.

Şimdi, bu yasaların çoğu
Orta Amerikalı kişileri

ve onları ülke dışında tutmayı hedefliyor

ama bu diğer mültecileri de etkiliyor.

Sonuç şu; ABD çoğu kez
mültecileri sınır dışı edip

eziyet ve ölüme gönderiyor.

ABD ayrıca gözaltında tutmayı,
mültecileri caydırma

ve davalarını kazanmayı zorlaştırma
aracı olarak kullanıyor.

Bugün ABD'de 55.000'den fazla
gözaltında göçmen var

ve çoğu yasal bir yardıma çok uzaktaki

tecrit kamplarında.

Burası çok önemli

çünkü bu sivil bir durum,
bir suç gözaltısı değil.

Bir kamu avukatı sistemi yok

ve bu nedenle göçmenlerin çoğunun
davalarına yardım edecek

bir avukatı olmayacak.

Avukatı olan bir göçmenin

davayı kazanma olasılığı, olmayana göre

10 kat fazla.

Yani size kötü haberler
vermekten nefret ediyorum

ama mülteci ailelerin bugünkü durumu

ailelerin parçalandığı dönemden
çok daha kötü.

Ocak 2019'dan beri

ABD'nin uyguladığı politika

40.000'den fazla mülteciyi
ABD'de yapılacak iltica duruşmalarını

Meksika'da kalarak beklemeye zorladı.

Bu mültecilerin çoğu aileler

ve dünyadaki en tehlikeli
bazı şehirlerde saplanıp kalıyor

ve oralarda suç örgütleri tarafından
tecavüze uğruyor, kaçırılıyor

ve gasbediliyorlar.

Ve sığınma duruşması gününe
sağ salim ulaşabilseler bile

yüzde birinden daha azı
davalarına yardım edecek

bir avukat bulabiliyor.

Bu insanların gerçek mülteci olmadığını
ileri süren ABD hükûmeti

iltica talebi kabulünde
en düşük orana sahip

ve aslında mülteci yasası
bu insanlara karşı

bir engel olarak tasarlanmış.

Sınırdaki her göçmen bir mülteci değil.

Pek çok ekonomik göçmenle karşılaştım.

Örneğin Amerika'ya çalışmak için,
anne babalarının sağlık giderlerini

veya memleketteki çocuklarının
okul masraflarını ödemek için

gitmek isteyenler.

Sayıları giderek artan
iklim mültecileri de görüyorum.

Özellikle, artık çiftçilikle geçinemeyen

pek çok Orta Amerika yerlisi görüyorum

çünkü bölgede afet ölçeğinde
bir kuraklık var.

Bugün biliyoruz ki

insanlar iklim değişikliği
yüzünden göç ediyor

ve gelecekte daha da çoğu göç edecek.

Fakat bu tür bir göçle baş edecek
bir yasal sistemimiz yok.

Bu nedenle başlangıç için

örneğin mülteci tanımına

iklim mültecilerini de dahil etmek
mantıklı geliyor.

Ama bu değişimleri savunacak
pozisyonda olanlarımız

mevcut yasalar altında
mültecilerin yararlandığı

yasal korumaların devam etmesi için
hükûmeti dava edemeyecek kadar meşgul.

Ve biz çok yorulduk

ve artık neredeyse çok geç.

Şunu biliyoruz ki

bu sadece Amerika'nın sorunu da değil.

Avustralya'nın acımasız kıyı ötesi
tecrit kamplarından,

İtalya'nın Akdeniz'de boğulan göçmenlere
yardım etmeyi suç saymasına,

birinci dünya ülkeleri
mültecileri kıyılarından uzak tutmada

ölümcül aşırılıklara gidiyor.

Fakat sadece mülteci tanımını
daraltmakla da kalmadılar.

Buna paralel faşizan üsluplu
yasal sitemler de oluşturdular.

Bu yasalarda mülteciler,
sığınma istedikleri bu ülkelerin

sözde temeli olan demokrasinin özünü
oluşturan hakların hiçbirine sahip değil.

Tarih bize şunu der; bir kesimi kötüleyip

haklarını elinden alırsanız
sıra diğer kesimlere de gelecektir.

Çoğu Amerikalı ve Avrupalı

vatandaş olmayanlara uygulanan
bu muğlak ve adaletsiz yasaları

kabullenmiş görünüyor
çünkü kendini ayrıcalıklı sanıyor.

Ama bu otoriter fikirler

eninde sonunda palazlanıp
vatandaşları da etkiler.

Bunu ilk elden yaşadım.

Amerikan devleti, sınırda göçmenlere
yardım ettiğim işim yüzünden

beni yasa dışı bir takip listesine aldı.

2019 Ocağında bir gün

San Diego'daki büromdan çıkıp

sınırı geçip Meksika'daki
evime gidiyordum.

Geçerli bir vize vermelerine rağmen
Meksikalı görevliler beni durdurdu

ve ülkeye giremeyeceğimi söyledi
çünkü dediklerine göre

yabancı bir devlet pasaportuma
seyahat uyarısı koymuş

ve beni bir ulusal güvenlik riski
olarak belirlemişti.

Saatlerce pis bir odada
alıkonuldum ve sorgulandım.

Meksikalı yetkililere

Meksika'ya girme ve o zamanlar
henüz 10 aylık olan oğlumu

alma izni vermeleri için yalvardım.

Ama bunu reddettiler

ve üstüne beni
CBP görevlilerine teslim ettiler

ve zorla ABD'ye geri döndürüldüm.

Meksika'ya gidebilmek için
başka bir vize almam haftalar sürdü

ve elimde vize, sınır kapısına gittim.

Fakat yine alıkonuldum ve sorgulandım

çünkü pasaportumda
hâlâ seyahat uyarısı vardı.

Kısa bir süre sonra

CBP'nin iç yazışmaları dışarı sızdı

ve kendi devletimin bana karşı

bu seyahat uyarısını koymada
dahli olduğu doğrulandı.

O zamandan beri herhangi bir
ülkeye seyahat etmedim

çünkü alıkonulmaktan ve o ülkelerden de

sınır dışı edilmekten korkuyorum.

Bu seyahat uyarıları, alıkonulmalar

ve küçük oğlumdan ayrı kalmak

bir ABD vatandaşı olarak
yaşayacağımı hiç düşünmediğim şeylerdi.

Ama göçmenlere yardım etmekten
suçlu sayılan tek kişi de hiç değilim.

ABD ve başka ülkeler
hayat kurtarmayı suç sayıyor

ve sadece işini yapmaya çalışan bizleri

insanlığımız ve özgürlüğümüz
arasında seçim yapmaya zorluyor.

Beni umutsuzluğa sevk eden şey ise

hepiniz aynı seçimle karşı karşıyasınız

ama bunu henüz anlamadınız.

İyi insanlar var, biliyorum.

Ailelerin parçalanmasına karşı
gösteri yapan

binlercenizi gördüm

ve bu, resmi politikanın büyük
ölçüde sone ermesini sağladı.

Ama biliyoruz ki hükûmet hâlâ çocukları
ailelerinden ayırıyor

ve aslında işler daha da kötüye gidiyor.

Bugün ABD hükûmeti,
sığınmacı çocukları süresiz olarak

hapishane kamplarında tutma hakkı
elde etmeye uğraşıyor.

Bu iş bitmedi.

Buna duyarsız kalamaz
veya başımızı çeviremeyiz.

Uygulamaları, tecrit, ayırma ve ölüme

neden olan ülkelerin
vatandaşları olan bizler

hangi tarafta olduğumuza
hemen karar vermeliyiz.

Özellikle de ekonomik göçmenler
ve iklim mültecileri dahil

sınırlarımızda yardım arayan
mülteciler olmak üzere

yasalarımızdan tüm insanların insanlık
onuruna saygılı olmasını talep etmeliyiz.

Ülkelerimizden yardım isteyen mültecileri

başkanın siyasi kaprislerinin
kurbanı olmaktan çıkarıp

kurumlara ulaşma imkânı sağlayarak

ve adil mahkemeler oluşturarak

adil bir şans elde etmelerinin
sağlanmasını talep etmeliyiz.

Bu çok büyük iş, biliyorum

ve bu da klişe bir söz gelecek

ama seçilmiş temsilcilerimizi aramalı

ve bu değişiklikleri talep etmeliyiz.

Bunu daha önce de duydunuz

ama peki onları aradınız mı?

Bu aramalar fark yaratacaktır.

Birinci dünya ülkelerinde oluşturulan
bu distopik göç politikaları

bunun sizin de başınıza
geleceğini düşünmüyorken

hükûmetlerin diğer insanların da
haklarını ellerinden almada

ne kadar ileri gitmelerine
razı olacağınızın bir testi.

Ama hükûmete, yasal süreç olmaksızın

insanların çocuklarını elinden alma

ve insanları süresiz şekilde
tecrit kamplarına atma izni verirseniz

testten başarısız olursunuz.

Şu anda göçmenlerin başına gelenler

harekete geçmezsek hepimizin
nereye gittiğinin bir fragmanı.

Teşekkür ederim.

(Alkışlar)