Mülteci olmak nasıl bir histir? | Belma ve Refik Sadikovic | TEDxBoise

Tüm istatistik ve politika tartışmalarının yanı sıra, bireysel mülteci deneyimi derin kişisel bir deneyimdir. Bosnalı mülteciler Refik ve Belma Sadikoviç, hikayelerini paylaşıyorlar: savaştan zarar gören Bosna'dan kaçan ve daha sonra tanıştıkları Boise, Idaho ile biten iki farklı yolculuk. "Mülteci durumu" hakkındaki son zamanlardaki tartışmalar, yeniden yerleşimin zorlu erken dönemlerine odaklanırken - mülteciler, hizmetlere, kaynaklara ve desteğe bağlı olduğunda - Sadikovların hikayeleri, mültecilerin yerleşmesinden sonra bize neyin geldiğini hatırlatıyor: yeni hizmet eden Amerikalı topluluk varlıkları olmak ve yeni topluluklar olmak.

Belma Sadikoviç, gelişmekte olan bir akademisyen, tutkulu insan hakları savunucusu ve yerel ve küresel ölçekte mülteciler için savunucudur. Aynı zamanda Boise State’in Mülteci İttifakının da kurucu ortağıdır. Bugün bir doktora adayı olan Belma, deneyimlerini mültecilerin mücadeleleri ve mültecilerin kendi kendine yetebilmelerine yardımcı olacak yollar konusunda öğrencilerine ve topluma öğretmek için kullanıyor. Belma, eğitim gören mülteciler için güçlü bir savunucu. Başkalarına fırsat sağlamada muazzam şifa gücü ve pozitif enerji olduğuna inanıyor.

2000 yılında Refik, Boise'de bir mülteci olarak yeniden yerleştirildi. Micron'da saygın bir mühendislik teknisyeni oldu ve yükseköğretime devam etmek için teşvik edildi. Refik şimdi doktora öğrencisi olduğu Boise State Üniversitesi'nde ders veriyor. Boise State Mülteci İttifakını kurdu ve mülteci ve insan hakları savunucuları oluşturdu. ABD'de kendi hayatını geliştirerek, diğer mültecilere ve azınlıklara akademik ve profesyonel olarak başarılı olmalarına yardımcı olmaya çalışıyor.

Bu konuşma TED konferans formatı kullanılarak bir TEDx etkinliğinde verildi, ancak yerel bir topluluk tarafından bağımsız olarak düzenlendi. Http://ted.com/tedx adresinden daha fazla bilgi edinin.

Refik Sadikovic: Bu kadar kısa
bir sürede size mülteci olmanın

ne demek olduğunu nasıl anlatabilirim?

Mülteciliğin standart tanımı
korku ve işkence yüzünden

ülkesini terkeden kişi demektir.

Fakat ''mülteci'' olmanın kitaplarda
yazanlardan daha fazla anlamı vardır.

Kaçmak demektir,
kaçmak ve her şeyini bırakmak;

aileni, arkadaşlarını, ülkeni,

savaş yüzünden kaçmak
ve başka şansının olmaması.

Belma Sadikovic: Ama mülteci
olmak nasıl hissettiriyor?

Hayatınızın ve geleceğinizin bombalar
tarafından yok edildiğini hayal edin.

Siren sesi, silah sesi duymak,

kaçan, ölen insanları görmek.

Sadece birkaç şeyiniz var:
anılarınız, korunma için umudunuz

ve daha güvenli bir yerde
yeni bir hayat dileğiniz.

Her mültecinin hayalleri gerçekleşmiyor.

Dünyadaki 20 milyon mültecinin
sadece yüzde bir oranında olanları

yeni bir ülkeye yerleştiriliyorlar.

RS: Çoğu medya ve politik tartışmalar
mültecilerin başarılarını

ve mücadelelerini yok sayarak

mültecilerin genel olarak
kötü hayatlarını yansıtıyor.

Ek olarak, kendi hikaye ve yerleşme
süreçlerimizi anlatarak

sizinle bir mültecilik
yolculuğuna çıkacağız.

BS: 7 Ocak 1993 yılında,

annemle birlikte Bosna'daki
korkunç savaştan kaçtık.

Sekiz yaşında
her şeyi geride bıraktım;

arkadaşlarımı, ailemi
ve bir çocuğun hayallerini.

Karlı bir gecede babamın
şunları söylediğini hatırlıyorum:

''Gitmen gerekiyor, ama beni merak etme.
Ben kalmak zorundayım.''

Annemin yaş dolu gözlerini hatırlıyorum.

Mülteci olmanın nasıl hissettirdiğini
ilk anladığım an o andı.

RS: Bosna'da güzel bir hayatım vardı.

Liseye gidiyordum, huzurun
ve özgürlüğün tadını çıkarıyordum.

1992 yılında bir gün,
sınıfta oturuyordum

ve aniden bombalar düştü.

Artık hiçbir şey eskisi gibi değildi.

Kısa bir süre sonra, sınıftaki diğer
arkadaşlarım gibi savaşmaya zorlandım.

Savaş sahip olduğum her şeyi
elimden aldı, babamı da.

İki yıl sonra, çok kötü yaralandım
ve diğer 40 bin mülteci ile

ülkemden kaçmak zorunda bırakıldım.

İlk defa evimi terkediyordum.
Başka bir seçeneğim yoktu.

BS: Babamın, annemle beni
alıp sınırdan geçirmesi için

adam tuttuğu sabahı hatırlıyorum.

Arabada oturuken.
Almanya'ya gideceğimiz söylendi.

Yarısı buğulanmış bir camdan
babamın giderek küçülen siluetini izledim.

Gözlerimde yaşlarla,

göremeyene kadar ona el salladım.

Hiçbir şey mantıklı değildi.

RS: Bosna'dan kaçtıktan sonra
40 bin mülteci ile birlikte

kendimi Hırvatistan'daki
mülteci kampında buldum.

Otobanın ortasında
ordu tarafından durdurulduk.

Kaçmadan bir hafta önce
çok kötü bir şekilde yaralanmıştım.

Elimde tuttuğum şarapnel parçası
kalp atardamarımdan girdi

ve bacağıma kadar gidip
orada 15 yıl kaldı.

Kamptaki durum korkunçtu.

Tıbbi yardım, yemek, su
veya uyuyacak yerimiz yoktu.

Hayatta kalmak için
kampı terk etmeye karar verdim

ve Avusturya'ya yürüdüm.

Annemin şu sözlerini hatırlarım:

''Git, hayatını kurtar.
Bizim için endişelenme.''

Avusturya'ya gitmek zordu;

Hırvat mayın tarlaları, soğuk nehirleri,
ormanlarını geçmek zorunda kaldım.

Sonunda, Bosna savaşının
vahşiliğinden kaçabildim.

BS: Mülteci olarak
ilk anım Almanya'daydı

ve ikinci deneyimim
Birleşik Milletler'deydi.

Almanya'da, geçici
kalma iznimiz vardı

ve geri dönmek için çok tehlikeli
olan Bosna'ya geri dönemezdik.

Birleşik Milletler'e başvurduk

ve yeniden yerleştirilmemiz
iki yıl sürdü.

Boise'e geldiğimde 16 yaşındaydım.

İlk birkaç yıl ben
ve ailem için çok zordu

çünkü İngilizce bilmiyorduk

veya Amerikan kültürünü

anlayamıyorduk.

Yerleşmemizden birkaç ay sonra
ailemin ilk işlerini bulmaları gerekti.

Kısa bir süre sonra geçinmek
için ikinci işlerini buldular.

Ben de liseye devam ederken
bir işte çalışıyordum.

RS: Avusturya'da 3 yıl kaldıktan sonra

geçici mültecilik durumumun süresi doldu

ve gitmek zorunda olduğum söylendi.
Ama nereye gitmeliydim?

Kalabilmek için, Amerika Büyükelçiliğine
gittim ve başvuruda bulundum.

İki yıl sonra, Boise'e yerleştirildim.

Boise'de ilk günler zordu
çünkü dillerini bilmiyordum.

Bir keresinde Walgreens'e
gitmiştim ve diş macunu

istediğimi söylerken çok uğraşmıştım.

Ama dört hafta sonra, ilk işime
sahip olduğumda çok mutlu oldum.

Vaka yöneticim sürekli
''İşine sahip çık.'' derdi.

BS: Hep üniversiteye gitmeyi
hayal ederdim.

Birleşik Milletler eğitimimi sürdürmem
için gereken fırsatı bana tanıdı.

Öğretmenim Bay B'nin yardımıyla

liseyi bitirebildim

ve yerel bir üniversiteyi kazandım.

Bugün, doktora çalışmamın
son günü.

Sadece eğitimimi sürdürmem için
fırsat sunulmadı

ayrıca --

mülteci nüfusu ve diğer ötekileştirilmiş
nüfusları destekleyebilmek için

hediye verilmişti.

RS: 16 yıl önce Boise'e
geldiğimden beri,

yeni ülkemde yeni bir iş
kurmak için çok çalışıyordum.

Micron Mühendislik bölümü
için çalışıyordum

ve üniversiteye gitmem ve Bosna'da
bombalar tarafından yok edilmiş

eğitimimi devam ettirmem
için desteklediler.

Bugün, bir doktora öğrencisi
olarak eğitimimi ve deneyimlerimi

kendi milletimin faydası için
kullanmaktan mutluluk duyuyorum.

BS: Hikayelerimizden gördüğünüz üzere,
bir mülteci sadece bir hayat ister:

korkusuz, savaşsız.

Ama mültecilerin hikayesi
yeniden yerleştirme ile bitmez:

birleşiriz, Amerikan vatandaşı oluruz,

büyürüz, arkadaşlar ediniriz
ve ailemiz olur.

Umarız ki, hikayelerimiz ile
insanların, hayatlarını kurtarmak için

kaçan mültecileri
görme şekillerini değiştirebiliriz.

Ülkemizin mültecileri yükümlülük
olarak değil aktif olarak,

yük olarak değil münasip olarak görmeye

başladığı zaman bu zamandır.

Ülkemiz bundan ibaret değil mi zaten?

Teşekkürler.
RS: Teşekkürler.

(Alkış) (Tezahürat)