နှစ်ပေါင်း ဘီလီယံချီကြာအောင် ပုံစံမပြောင်းထပ်နေမှုရဲ့ နောက်မှာ စကြဝဠာဟာ နှိုးကြားလာနေပါပြီ
-
0:00 - 0:04ဒီလို high-tech နည်းဖြင့် ဟောပြောခွင့်
ရတာကို ကျွန်တော် စိတ်လှုပ်ရှားမိတယ်။ -
0:05 - 0:08ကမ္ဘာပေါ်မှာ နေထိုင်ခဲ့ဖူးသမျှ
လူသားအားလုံးတို့ဟာ၊ -
0:08 - 0:13သူတို့အထဲက အများစုတို့ဟာ
ကျုပ်တို့ အခု ဒီမှာ လုပ်ကိုင်နေတာကို -
0:13 - 0:15နားလည်နိုင်စွမ်းမရှိ၊
ယုံကြည်နိုင်ကြမှာ မဟုတ်ပါ။ -
0:16 - 0:19ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရာစုနှစ်ထောင်နဲ့ချီပြီး
-
0:19 - 0:22သိပ္ပံတော်လှန်ရေးမတိုင်မီ
မှောင်မိုက်ကာလအတွင်းမှာ၊ -
0:22 - 0:24ဉာဏ်အလင်းပွင့်လာချိန်မှာ၊
-
0:24 - 0:27လူတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေဟာ
နိမ့်ကျခဲ့ပါတယ်။ -
0:27 - 0:29သူတို့ရဲ့ဘဝ၊ သူတို့ရဲ့
သားစဉ်မြေးဆက်တို့ရဲ့ဘဝအတွက်ကိုပါ။ -
0:29 - 0:31ပုံမှန်အားဖြင့် သူတို့ရဲ့ဘဝဟာ
သိသာဆန်းသစ်လာမှာကို -
0:31 - 0:36ပိုကောင်းလာမှာကို မမျှော်လင့်ခဲ့ကြပါဘူး။
-
0:37 - 0:42ဤအဆိုးမြင်မှုကို သမ္မာကျမ်းစာထဲတွင်
အထင်အရှား တွေ့နိုင်ကြပါတယ်၊ -
0:42 - 0:46အမည်ကိုဖေါ်ပြီး ရေးသားထားတဲ့ သမ္မာကျမ်းစာ
ကျမ်းပိုင် အချို့ထဲမှာ ဖတ်ကြရပါတယ်။ -
0:46 - 0:50ဟာဗြဲလို Qohelet ဆိုသူ
နားလည်ရန် ခက်တဲ့သူရဲ့ ရေးသားချက်ပါ။ -
0:50 - 0:54“ ဖြစ်ဘူးသောအရာသည် ဖြစ်လတံ့သောအရာနင့်တူ၏။
-
0:55 - 0:58ယခုပြုသောအမှုသည် ပြုလတံ့သောအမှုနှင့်တူ၏။
-
0:59 - 1:01နေအောက်မှာ အသစ်သော အမှုအရာမရှိ။"
-
1:02 - 1:06"ကြည့်စမ်းပါ၊ ဟောဒီမှာအသစ်" လို့
ပြောဆိုစရာ ရှိပါက၊ -
1:06 - 1:10မဟုတ်နိုင်ပါ၊ အဲဒီအရာကို ကျုပ်တို့မတိုင်မီ
နှစ်များတုန်းက ပြုလုပ်ပြီးခဲ့ပြီးသားပါ။ -
1:11 - 1:16Qohelet ဟာ ဆန်းသစ်မှုရယ်လို့
မရှိနိုင်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ဖေါ်ပြခဲ့ပါတယ်။ -
1:17 - 1:21အသစ်အဆန်းလို့ ဆိုရာတွင် ကျွန်တော်ဟာ
Qohelet ရဲ့သဘောအရ အသစ်တစ်ခုကိုဆိုလိုတာပါ၊ -
1:21 - 1:23တစ်ခုခု ပြောင်းလဲသွားမျိုး မဟုတ်ဘဲ၊
-
1:23 - 1:27သိသာပြီး ရေရှည် အကျိုးသက်ရောက်မယ့်
ပြောင်းလဲမှုမျိုးကိုပါ၊ -
1:27 - 1:29လူတွေတကယ့်ကိုပဲ
-
1:29 - 1:31"ကြည့်စမ်းပါ၊ ဟောဒီမှာအသစ်"
-
1:31 - 1:33ပြီးတော့ "ပိုကောင်းတဲ့" အရာ ဖြစ်ရပါမယ်။
-
1:34 - 1:39ဒီတော့ ကျပန်းပြောင်းလဲမှုတွေဟာ
ဆန်းသစ်မှု မဖြစ်နိုင်ကြပါ။ -
1:39 - 1:44ဒီနေရာမှာ Heraclitus က လူတစ်ယောက်ဟာ
မြစ်တစ်စင်း နှစ်ခါဝင်မရနိုင်ဘူး၊ -
1:44 - 1:47မြစ်ဟာ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီဖြစ်သလို
ထိုလူပါ ပြောင်းသွားလို့ပါ ဆိုခဲ့ဘူးပါတယ်။ -
1:47 - 1:51ဒါပေမဲ့ မြစ်ဟာ ကျပန်းသဘောမျိုးဖြင့်
ပြောင်းလဲနေပါက -
1:51 - 1:54အဲဒါဟာ အရင်မြစ်ကြီးပါပဲ။
-
1:54 - 1:56အဲဒါနဲ့ ဆန့်ကျင်လျက်၊
-
1:56 - 2:00လူ့စိတ်ထဲက အတွေးခေါ် တစ်ခုဟာ
တခြားလူတွေရဲ့ စိတ်များသို့ ဝင်ရောက်လျက် -
2:00 - 2:03မျိုးဆက်တွေရဲ့ ဘဝကို
ပြောင်းလဲသွားစေမယ် ဆိုရင်၊ -
2:03 - 2:05အဲဒါဟာ ဆန်းသစ်မှု ဖြစ်ပါတယ်။
-
2:05 - 2:08ဆန်းသစ်မှုမရှိတဲ့ လူသားရဲ့ ဘဝဟာ
-
2:08 - 2:12ဖန်တီးတီထွင်မှု မရှိတဲ့
တိုးတက်မှု မရှိတဲ့ ဘဝ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ -
2:12 - 2:16အဲဒါဟာ ငြိမ်သက်နေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း၊
ဘာမှမပြောင်းလဲတဲ့ ဂိမ်းနဲ့ တူပါမယ်။ -
2:17 - 2:20အဲဒါကြောင့် Qohelet နေထိုင်ခဲ့ရတာက
ငရဲထဲ နေထိုင်ရမှုမျိုးပါ။ -
2:20 - 2:24လွန်ခဲ့တဲ့ ရာစုနှစ် အနည်းငယ်အထိ
လူတိုင်းလိုလို အဲဒီလို နေခဲ့ကြရတာပါ။ -
2:24 - 2:29အဲဒါဟာ ငရဲဘဝပါပဲ။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူသားတွေအတွက် -
2:29 - 2:33ငြိမ်သက်မှုဟာ
ဆင်းရဲဒုက္ခနဲ့ မလွှဲဆက်စပ်နေလို့ပါ။ -
2:33 - 2:36ငြိမ်သက်မှု စိတ်ပျက်စရာ
ကောင်းရုံတင် မကသေးပါ။ -
2:36 - 2:38ဆင်းရဲဒုက္ခရဲ့ ရင်းမြစ်အားလုံး -
-
2:38 - 2:42ငတ်ဘေး၊ ရောဂါဘေး၊
ဂြိုဟ်မွှား ဝင်တိုက်မယ့်ဘေး၊ -
2:42 - 2:46ပြီးတော့ စစ်မက်နဲ့
ကျွန်စနစ်တို့လို အရာတွေဟာ -
2:46 - 2:52အဲဒါတွေ ဟန့်တားရေး နည်းလမ်းတွေ လူတွေ မဖန်
တီးနိုင်ကြတဲ့ အချိန်ထိသာ ဒုက္ခပေးခဲ့ကြတယ်။ -
2:53 - 2:57Somerset Maugham ရဲ့ "Of Human Bondage"
ဝတ္ထုထဲ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ပါပါတယ်။ -
2:57 - 2:59ရှေးပညာရှိအကြောင်းပါ၊
-
2:59 - 3:04လူသားတစ်ရပ်လုံးရဲ့ သမိုင်းကို
အကျဉ်းချုပ်ပြီး သူ ဖေါ်ပြသွားပုံက၊ -
3:05 - 3:06"လူသားဟာ မွေးခဲ့တယ်၊
-
3:06 - 3:09ဒုက္ခတွေခံစားခဲ့ရပြီး သေဆုံးသွားခဲ့တယ်။
-
3:09 - 3:11ပြီးတော့ ဆက်လက် ဖေါ်ပြထားသေးတာက-
-
3:11 - 3:16"ဘဝဟာ ဘယ်လိုမှ အရေးမပါခဲ့ဘဲ
သေရမှုဟာလည်း ဘာမှအကျိုးဆက် မရှိခဲ့ပါ။ -
3:16 - 3:21တကယ်တမ်းတွင် အသက်ရှင်နေထိုင်ခဲ့ဘူးကြတဲ့
လူအများစုတို့ရဲ့ -
3:21 - 3:25ဘဝဟာ ဆင်းရဲဒုက္ခတွေနဲ့ စိတ်ညစ်စရာ
အလုပ်နဲ့ ပြည့်နေခဲ့ပြီး -
3:25 - 3:28ငယ်ရွယ်ချိန်မှာ ဝေဒနာများကို
ခံစားရင်း သေခဲ့ကြရတာပါ။ -
3:29 - 3:34ပြီးတော့ လူသားမျိုးဆက် အများစုထဲတွင်
-
3:34 - 3:38သူတို့ရဲ့ မျိုးဆက်များအတွက် ဆန်းသစ်တဲ့
အကျိုးဆက်တွေ မရှိခဲ့ပါ။ -
3:39 - 3:45သို့ပေမဲ့၊ ရှေးခေတ်လူတွေက
သူတို့ရဲ့ အခြေအနေကို၊ -
3:46 - 3:50သူတို့ဟာ ပုံမှန်အားဖြင့် ကြီးမားတဲ့
ကြီးကျယ်တဲ့ စကားလုံးဖြင့် ရှင်းပြခဲ့ကြတယ်။ -
3:51 - 3:54သူတို့ရဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ မှန်ခဲ့တယ်လို့
ဆိုရပါမယ်။ -
3:54 - 3:57သူတို့ရဲ့ လက်တွေ့ရှင်းလင်းချက်တွေ၊
သူတို့ရဲ့ ပုံပြင်တွေဟာ -
3:57 - 4:00အဓိကအားဖြင့်
မဟုတ်မှန်ခဲ့ကြတာတောင် အဲဒီလို ဆိုရပါမယ်။ -
4:00 - 4:02တချို့တို့က သူတို့လောကကြီးရဲ့
-
4:02 - 4:05ခက်ထန်မှုနဲ့ တစ်ပုံစံတည်းဖြစ်မှုကို
ရှင်းပြကြရာတွင် -
4:05 - 4:10မကုန်ဆုံးနိုင်တဲ့ ကောင်းမှုနှင့်မကောင်းမှု
အကြား စစ်မက်များကို ညွှန်ပြခဲ့ကြလျက် -
4:10 - 4:13လူသားတွေကျတော့ စစ်မြေပြင် ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း
ဆိုခဲ့ကြတယ်။ -
4:14 - 4:18လူတွေရဲ့ ဘဝအတွေ့အကြုံဟာ
ဒုက္ခများဖြင့် ပြည့်နေခဲ့ပြီး -
4:18 - 4:21ဘယ်တော့မှ တိုးတက်မလာခဲ့ခြင်းကို
အဲဒီလို ရှင်းပြခဲ့ကြတယ်။ -
4:21 - 4:23ဒါပေမဲ့ အဲဒါဟာ မမှန်ကန်ခဲ့ပါဘူး။
-
4:24 - 4:26အံ့သြဖို့ ကောင်းတာက၊
-
4:26 - 4:29သူတို့ရဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့
ဆင်းရဲဒုက္ခတွေအားလုံးဟာ -
4:29 - 4:35အတွေးအခေါ်များကို သူတို့ စီမံဆောင်ရွက်
ခဲ့မှုတွေရဲ့ ရလဒ်တွေပါ။ -
4:35 - 4:39တရားသေအယူအဆတွေနဲ့ ပုံမှန်
ရှင်းပြချက်တွေကို ကျေနပ်နေခဲ့ကြပြီး -
4:39 - 4:42လောကကြီးနဲ့ သူတို့ရဲ့ အခြေအနေကို
ဝေဖန်သုံးသပ် ဆန်းစစ်လျက် -
4:42 - 4:48ပိုကောင်းမွန်တဲ့ ရှင်းလင်းချက်ကို
ရှာကြံခြင်း မရှိခဲ့ကြပါ။ -
4:49 - 4:53နှစ်ဆယ်ရာစု ရူပဗေဒ ပညာရှင်များက ပိုကောင်း
တဲ့ ရှင်းလင်းချက် ရှာကြံနိုင်ခဲ့ကြပေမဲ့၊ -
4:53 - 4:56စကြာဝဠာရဲ့ စစ်မက်များနဲ့
ရှင်းပြနေခဲ့ကြပါသေးတယ်။ -
4:56 - 5:01ဒီတချီတွင် စနစ်ကျမှုနဲ့ ပရမ်းပတာဖြစ်မှု
သို့မဟုတ် ဖရိုဖရဲဖြစ်မှုကို ထောက်ပြကြတယ်။ -
5:01 - 5:06ဒီဖြစ်ရပ်က အနာဂတ်အတွက်
မျှော်လင့်ချက် ပေးပါတယ်။ -
5:06 - 5:08ဒါပေမဲ့ နောက်တစ်ဘက်မှကျတော့၊
-
5:08 - 5:11အဲဒါဟာ ရှေးဟောင်းဒဏ္ဍာရီများထက်
ပိုလို့ကို စိတ်ပျက်စရာကြီးပါ၊ -
5:11 - 5:15ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့
ကြမ်းတမ်းမှု၊ ဖရိုဖရဲဖြစ်မှု -
5:15 - 5:18ဆိုတာ နောက်ဆုံး အောင်ပွဲဆီကို
ဦးတည်ကြပါတယ်၊ -
5:18 - 5:23ဒါပေမဲ့ အပူစွမ်းအင် သိပ္ပံပညာရဲ့
မပြောင်းလဲနိုင်တဲ့ နိယာမတွေက -
5:23 - 5:26စကြာဝဠဟာ အပူဒဏ်ကြောင့်
နိဂုံးချုပ်သွားမယ်လို့ ဆိုထားလို့ပါ။ -
5:27 - 5:31လောလောဆယ်မှာ အဲဒီစစ်ပွဲကြီးထဲမှာ
ဒေသန္တရ စစ်မက် ဖြစ်နေပါတယ်၊ -
5:31 - 5:35ရေရှည်တည်တံ့မှု၊ တနည်း စနစ်ရှိမှု
-
5:35 - 5:38နှင့် ဖြုန်းတီးမှု၊ တနည်း ဖရိုဖရဲဖြစ်မှု
အကြား တိုက်ပွဲပါ၊ -
5:38 - 5:42ကောင်းမှုနှင့်မကောင်းမှုရဲ့
ခေတ်သစ် ပုံစံပါ၊ -
5:42 - 5:45မကြာခဏဆိုသလို လူသားတွေဟာ
မကောင်းမှုပါလို့ ခံယူကြလို့ -
5:45 - 5:48ကျုပ်တို့ဟာ အောင်ဖို့ကို ကြိုးစားတောင်
မကြိုးစားသင့်ပါဘူး။ -
5:48 - 5:49ဒါနဲ့ မကြာမီတုန်းက၊
-
5:49 - 5:51အာကာသထဲက နောက်စစ်ပွဲအကြောင်း
ပုံပြင်တွေ ပေါ်လာကြပါတယ်၊ -
5:51 - 5:55စကြဝဠာကို ပြိုကွဲစေမယ့်
ဆွဲငင်အားနဲ့ စကြာဝဌာကို -
5:55 - 5:58ဖြန့်ကြဲရန် အားထုတ်နေတဲ့ အမှောင်စွမ်းအင်
အကြား တိုက်ပွဲပါ။ -
5:59 - 6:00ဒီတော့ ဒီတချီတွင်
-
6:00 - 6:03ဘယ်အာကာသ အင်အားတွေပဲ နိုင်နိုင်၊
-
6:03 - 6:05ကျုပ်တို့က ရှုံးကြရမှာပါ။
-
6:05 - 6:10လူသားရဲ့ အခြေအနေဆိုင်ရာ အဲဒီလို
အဆိုးမြင်နေကြတဲ့ အကြောင်းတွေထဲမှာ -
6:10 - 6:12အမှန်တရား တချို့ပါပါတယ်၊
-
6:12 - 6:14ဒါပေမဲ့ ဟောကိန်းထုတ်မှုအနေနဲ့
-
6:14 - 6:18၎င်းတို့အားလုံးဟာ လွဲမှားနေကြပြီး
အကြောင်းရင်းက ဆင်တူပါပဲ။ -
6:18 - 6:22ဘယ်တစ်ခုကမှ လူသားတွေကို ပုံဖေါ်ကြပုံဟာ
ကျုပ်တို့ လက်တွေ့ဖြစ်တာကို မဖေါ်ပြကြပါ။ -
6:23 - 6:25Jacob Bronowski က ပြောကြားခဲ့သလို
-
6:25 - 6:29"လူသားဟာ ရှုခင်းထဲပါဝင်သူ မဟုတ်ဘူး၊
-
6:29 - 6:32သူဟာ ရှုခင်းကို ပုံဖေါ်ပေးနေသူပါ။ "
-
6:32 - 6:33တစ်နည်းပြောရရင်၊
-
6:33 - 6:37လူသားတွေဟာ အာကာသစွမ်းအင်တွေရဲ့
ကစားစရာ အရာ မဟုတ်ဘဲ၊ -
6:38 - 6:40ကျုပ်တို့ဟာ အာကာသစွမ်းအင်တွေကို
သုံးနေကြတဲ့သူတွေပါ။ -
6:40 - 6:43ကျွန်တော်ဟာ ဒီအကြောင်းကို မကြာခင်
ပြောဖို့ရှိပါတယ်၊ -
6:43 - 6:47ဒါပေမဲ့ စစချင်း၊ ဆန်းသစ်မှုကို ဖန်တီးပေးတာ
ဘယ်လို အရာတွေများလဲ။ -
6:48 - 6:51ဟုတ်ကဲ့၊ စကြဝဠာရဲ့ အစဟာ
အဲဒီလို ဖြစ်ခဲ့တာ သေချာပါတယ်။ -
6:51 - 6:54လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၄ ဘီလီယံနီးပါး
တုန်းက ပေါက်ကွဲမှုကြီးက -
6:54 - 6:57အာကာသ၊ အချိန်နှင့် စွမ်းအင်ကို၊ ပြီးတော့
-
6:57 - 7:00ရုပ်ပိုင်းအရာတွေ အားလုံးကို
ဖန်တီးပေးခဲ့တာပါ။ -
7:00 - 7:02အဲဒီနောက် ချက်ချင်းကိုပဲ၊
-
7:02 - 7:05ဆန်းသစ်မှု ပထမဦးဆုံးခေတ် စတင်ခဲ့တယ်၊
-
7:05 - 7:08ပထမဆုံးအက်တမ်၊ ပထမဆုံးကြယ်နှင့်
-
7:08 - 7:10ပထမဆုံး တွင်းနက်ကြီး၊
-
7:10 - 7:11ပထမဆုံး နဂါးငွေ့တန်း။
-
7:12 - 7:15ဒါပေမဲ့ တချိန်ချိန်တွင်
-
7:15 - 7:18ဆန်းသစ်မှုတွေ စကြဝဠာထဲက
ပျောက်ကွယ်သွားတယ်။ -
7:18 - 7:22လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၂ ဒါမှမဟုတ် ၁၃ ဘီလီယံနှစ်တွေမှ
စတင်ကြည့်ရင် -
7:22 - 7:25ဒီနေ့အထိကိုပဲ
-
7:25 - 7:30အသစ်ဆိုလို့ နက္ခတ္တဗေဒ
အရာတစ်ခုမှ ပေါ်မလာခဲ့ဘူး ထင်တယ်။ -
7:30 - 7:34ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒါတွေအားလုံးကို
ထပ်နေတဲ့တေးသံလို ခံစားရတယ်။ -
7:35 - 7:40ဒီတော့ Qohelet ကနေပြီး နေထက်
ပိုဝေးတဲ့ စကြဝဠာအကြောင်းပြောခဲ့တာက -
7:40 - 7:42နေ့ လက်အောက်မှာ ရှိနေကြတာတွေ
-
7:42 - 7:45အကြောင်းထက်
ပိုမှန်နေပါတယ်။ -
7:45 - 7:49ထပ်နေတဲ့မဟာတေးသံ ရှိနေသမျှကာလပတ်လုံး
-
7:49 - 7:51တချိန်လုံး ရှိလာခဲ့တာတွေဟာ
-
7:51 - 7:53လက်တွေ့ ဖြစ်လာမယ့် အရာတွေပါပဲ။
-
7:53 - 7:55ပြီးတော့ အဲဒါတွေထဲမှာ
-
7:55 - 7:59"ဟေဒကြည့်စမ်း၊ ဒါလေးက အသစ်ပဲ"လို့ ပြော
နိုင်စရာ ဘာမှ ရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။ -
8:00 - 8:02အဲဒါဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊
-
8:02 - 8:06ထပ်ထပ်ဖြစ်နေမှု ကာလထဲက
တချိန်ချိန်မှာ၊ -
8:06 - 8:10အဲဒီတုန်းက အရေးမပါခဲ့တဲ့
ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ဖြစ်ပျက်ခဲ့ရာ၊ -
8:10 - 8:12ဘီလီယံနှစ်ချီ ကြာသွားတဲ့ နောက်မှာတောင်၊
-
8:12 - 8:16မိမိတို့ နေထိုင်ရာ ဂြိုလ်ထက် ကျော်လွန်တဲ့
နေရာကိုတောင် သက်ရောက်မှု မရှိခဲ့ပေမဲ့၊ -
8:16 - 8:21အဲဒါဟာ တဖြည်းဖြည်းချင်းနဲ့ အာကာသဆိုင်ရာ
ဆန်းသစ်မှုကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ -
8:21 - 8:25ဘဝရဲ့ မူလအစကို ဖန်တီးခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်ပါ-
-
8:25 - 8:28ပထမဦးဆုံးဖြစ်ခဲ့တဲ့ မျိုးရိုးဗီဇ အသိပညာကို
ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်၊ -
8:28 - 8:31ဇီဝလိုက်လျောညီထွေမှုများအတွက်
ကုဒ်ဖော်နည်းပါ၊ -
8:31 - 8:33ဆန်းသစ်မှုရဲ့ ကုဒ်ဖော်နည်းပါ။
-
8:34 - 8:38ကမ္ဘာဂြိုဟ်ပေါ်မှာကျတော့
၎င်းဟာ မျက်နှာပြင်ကို ပြောင်းပစ်ခဲ့တယ်။ -
8:38 - 8:41ဆဲလ်တစ်ခုတည်းရှိ အကောင်များထဲက
DNA တွင်းရှိ မျိုးရိုးဗီဇများက -
8:41 - 8:43အောက်ဆီဂျင်ကို လေထဲမှုတ်ထည့်ပေးခဲ့ကြတယ်၊
-
8:43 - 8:45CO2 ကို ထုတ်ယူခဲ့ကြပြီး
-
8:45 - 8:48မြေကြီးထဲကို မြေဖြူနဲ့ သံသတ္တုရိုင်းတွေကို
ထည့်သွင်းပေးခဲ့ကြတယ်၊ -
8:48 - 8:54အဲဒီမျိုးရိုးဗီဇတွေကြောင့် မျက်နှာပြင်ပေါ်
ကုဗလက်မခန့် ရှိတဲ့ နေရာတွေဟာ -
8:54 - 8:56သက်ရောက်မှုမရှိဘဲ ကျန်ရစ်ခဲ့ကြတယ်။
-
8:57 - 9:02ကမ္ဘာဂြိုဟ်ဟာ အာကာသ စကေးနဲ့ ပြောရရင်
ဆန်းသစ်တဲ့ နေရာ ဖြစ်မလာခဲ့တောင်မှ -
9:02 - 9:04နားလည်ရန် ခဲယဉ်းတဲ့ နေရာတစ်ခု
ဖြစ်လာတာ အမှန်ပါပဲ။ -
9:04 - 9:07ဥပမာတစ်ခုအနေဖြင့်၊ ကမ္ဘာရဲ့ ပြင်ပတွင်
-
9:07 - 9:12မတူကွဲပြားကြတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေဆိုလို့
ရာအနည်းငယ်မျှသာ ရှိကြပါတယ်။ -
9:12 - 9:16သက်ရှိဘဝ မရှိတဲ့ နေရာတွေမှာ
နောက်ထပ် နည်းနည်းပိုပြီး ရှိချင်ရှိမှာပါ။ -
9:16 - 9:18ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာမြေပေါ်မှာ ကျတော့
-
9:18 - 9:21ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်က ဘီလီယံချီရှိတဲ့ မျိုးစုံသော
ဓာတုပစ္စည်းတွေကို ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်။ -
9:22 - 9:25ပြီးတော့ အဲဒီနောက်မှာ
ပထမဦးဆုံး အပင်တွေ၊ အကောင်တွေ၊ -
9:25 - 9:30အဲဒီနောက်ပိုင်းတွင် ကျုပ်တို့ရဲ့ ဘိုးဘေး
ဖြစ်ကြတဲ့ မျိုးစိတ်တွေကို -
9:30 - 9:32ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်လို့ ခန့်မှန်း သိရှိရပါတယ်။
-
9:32 - 9:35ကျုပ်တို့ သိကြတဲ့ စကြဝဠ တစ်ခုလုံးအတွင်းမှာ
ပထမဦးဆုံးအကြိမ်ပါ။ -
9:35 - 9:41ရှင်းပြတဲ့ အသိပညာက ကျုပ်တို့ မျိုးစိတ်တွေ
ညီထွေစွာ ပြောင်းလဲခဲ့ပုံကို ပြသပေးတယ်။ -
9:41 - 9:44အဲဒါဟာ ဥပမာ DNA ထဲက နားလည်မရတဲ့
အသိပညာနဲ့ -
9:44 - 9:47မတူ ကွဲပြားပြီး
-
9:47 - 9:48စကြဝဠာလုံးဆိုင်ရာ နိယာမပါ။
-
9:48 - 9:52ဒီတော့ ဆိုလိုချင်တာက၊
နားလည်လို့ ရနိုင်သမျှကို -
9:52 - 9:55ရှင်းပြနိုင်တဲ့ အသိပညာမှတစ်ဆင့်
နားလည်လို့ ရနိုင်တယ် ဆိုတဲ့အချက်ကိုပါ။ -
9:55 - 9:59အဲဒါထက်ပိုပြီး၊ ဘယ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ
ဖြစ်စဉ်ကိုမဆို -
9:59 - 10:02အဲဒီလို အသိပညာအားဖြင့်
ထိန်းချုပ်လို့ ရနိုင်ပါတယ်၊ -
10:02 - 10:05ရူပဗေဒဆိုင်ရာ နိယာမများကသာ
ကန့်သတ်နိုင်စွမ်း ရှိကြပါတယ်။ -
10:05 - 10:09ဒီလိုနည်းဖြင့် ရှင်းပြရေး အသိပညာကပါ
-
10:09 - 10:12ကမ္ဘာကြီးရဲ့ မြေမျက်နှာပြင်ကို
စပြီး အသွင်ပြောင်းမှု စတင်ခဲ့တယ်။ -
10:13 - 10:18မကြာခင်မှာ ကမ္ဘာကြီးက ဂြိုဟ်မွှားတွေကို
ဆွဲဆောင်ရမယ့် အစား ဘေးကို ကန်ထုတ်ပစ်တဲ့ -
10:18 - 10:24စကြာဝဠထဲက တစ်ခုတည်းသော အရာအဖြစ်
ထင်ရှားတဲ့ အရာဖြစ်လာမှာပါ။ -
10:24 - 10:28Qohelet ဟာ သူ့ခေတ်ကာလတုန်းက
တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုတွေ နှေးခဲ့လွန်းလို့ -
10:28 - 10:32သိနားလည်နိုင်စွမ်း မရှိခဲ့ဘဲ
လွဲမှားသွားမိခဲ့တာပါ။ -
10:32 - 10:36လူ့ဘဝထဲက ဆန်းသစ်မှုဟာလည်း
ရှားပါးခဲ့ပြီး သိပ်ကို နှေးကွေးခဲ့လို့၊ -
10:36 - 10:39မျိုးဆက် တစ်ဆက်အတွင်းမှာ
မှတ်မိရန် မလွယ်ခဲ့ပါ။ -
10:39 - 10:41ပြီးတော့ ဇီဝထုထဲမှားလည်း
-
10:41 - 10:45ဆန်းသစ်တဲ့ မျိုးစိတ်တွေ ဆင့်ကဲ
ဖြစ်ပွားမှုဟာ ပိုလို့တောင် နှေးခဲ့တယ်။ -
10:45 - 10:48ဒါပေမဲ့ အဒီအရာနှစ်ရပ်စလုံး
ဖြစ်ပျက်လျက် ရှိနေခဲ့ကြပါပြီ။ -
10:48 - 10:54ဒါနဲ့ စကြဝဠာ တစ်ရပ်လုံးထဲတွင်
ပုံစံမပြောင်းထပ်နေမှု လွှမ်းမိုးနေချိန်မှာ -
10:54 - 10:58ကျုပ်တို့ ကမ္ဘာဂြိုဟ်က ဘာကများ
ပြောင်းပစ်ခဲ့တာလဲ။ -
10:59 - 11:04တကယ်တော့ စကြဝဠာဟာ ခြုံပြောရရင်
အတော်ကလေး ရိုးရှင်းပါတယ်။ -
11:04 - 11:06ကြယ်တွေဟာ ရိုးရှင်းကြပါတယ်၊
-
11:06 - 11:10၎င်းတို့ရဲ့ လှုပ်ရှားပုံကို နှစ်ဘီလီယံချီ
ကျုပ်တို့ ကြိုတင်ဟောပေးနိုင်တယ်၊ -
11:10 - 11:14ပြီးတော့ ၎င်းတို့ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပုံကိုလည်း
နောက်ကို ခြေခရာခံ ဖေါ်ပြနိုင်ကြတယ်။ -
11:14 - 11:16ဘာဖြစ်လို့ စကြဝဠာဟာ ဒီလို ရိုးရှင်းနေတာလဲ။
-
11:17 - 11:23အဓိကအားဖြင့်၊ ၎င်းဟာ ကြီးမားလွန်းပြီး
ထထည်ကြီးပြီး စွမ်းအင် ကြီးမားလို့ -
11:23 - 11:27ပိုသေးတဲ့ အရာတွေအပေါ် သက်ရောက်မှု
ကြီးမားပြီး ပြောင်းပြန်ကျတော့ ဘာမှမရှိပါ။ -
11:27 - 11:30ကျွန်တော်က အဲဒါကို ကြီးစဉ်ငယ်လိုက်
အုပ်ချုပ်မှု ခေါ်ပါတယ်။ -
11:30 - 11:33ဥပမာဆိုပါစို့၊ ကြယ်တံခွန် တစ်ခုက
နေကို ထိတိုက်ခဲ့ရင်၊ -
11:33 - 11:36နေဟာ အရင်အတိုင်းပဲ ဆက်လည်ပတ်နေမှာပါ။
-
11:36 - 11:39ဒါပေမဲ့ ကြယ်တံခွန်ကျတော့
အငွေ့ပျံပျောက်သွားမှာပါ။ -
11:39 - 11:41အလားတူ အကြောင်းရင်းကြောင့်ပဲ၊
-
11:41 - 11:47ကြီးမားတဲ့ အရာတွေဟာ သူတို့ထဲက သေးငယ်တဲ့
အပိုင်းအစ အသေးလေးတွေရဲ့ -
11:47 - 11:49သက်ရောက်မှုကို သိပ်မခံကြရပါ၊
-
11:50 - 11:53တနည်းအားဖြင့် ၎င်းတို့ရဲ့
အပြုအမူ တစ်ရပ်လုံးဟာ -
11:53 - 11:54ရိုးရှင်းပါတယ်။
-
11:54 - 11:58မပြောင်းလဲကျန်ရစ်ခဲ့ကြတဲ့ အရာတွေဆီမှာ
အသစ်ဆိုလို့ -
11:58 - 11:59ဖြစ်ခဲ့တာမို့လို့
-
11:59 - 12:05ခုနက ပြောခဲ့တဲ့ ကြီးစဉ်ငယ်လိုက်
စည်းကမ်းချက်နှင့်အညီ -
12:05 - 12:08ကြီးမားတဲ့ အရာတွေဟာ ပုံစံမပြောင်း
ထပ်နေမှုကို ဖန်တီးပေးကြတယ်။ -
12:08 - 12:12ဒါပေမဲ့ ကယ်တင်ပေးမယ့် အရာက
-
12:12 - 12:15ကြီးစဉ်ငယ်လိုက် စည်းမျဉ်းဟာ သဘာဝရဲ့
နိယာမ မဟုတ်ခြင်းပါပဲ။ -
12:15 - 12:18အဲဒါဟာ ကျုပ်တို့ရဲ့ နေရာမှလွဲပြီး
စကြာဝဠာထဲမှာ -
12:18 - 12:20အချိန်ကြာမြင့်စွာ ရှိနေခဲ့လို့ပါ။
-
12:20 - 12:25ကျုပ်တို့ရဲ့ ဇီဝထုထဲတွင် မော်လီကျူးအရွယ်
အရာဝတ္ထုတွေ၊ ဗီဇတွေဟာ -
12:25 - 12:28ကြီးမား ကျယ်ပြန့်လှတဲ့
ရင်းမြစ်များကို ထိန်းချုပ်ထားကြတယ်။ -
12:29 - 12:32photosynthesis အတွက် ပေါ်လာတဲ့
ပထမဦးဆုံး ဗီဇများဟာ -
12:32 - 12:34သူတို့ဘာသာသူတို့ ပြန့်ပွားလာခဲ့နိုင်ပြီး
-
12:34 - 12:38နောက်မှာ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ရဲ့ မျက်နှာပြင်ကို
အသွင် ပြောင်းပစ်ခဲ့ကြပြီး -
12:38 - 12:42ကြီးစဉ်ငယ်လိုက် စည်းမျဉ်းကို ချိုးဖောက်
လိုက်ကြတယ်၊ သို့မဟုတ် လှန်ပစ်ခဲ့ကြလို့ -
12:42 - 12:46စိတ်ကူး မရနိုင်တဲ့ ၁၀ ဂဏန်းကို ထပ်ကိန်း
၄၀ အထိရှိတဲ့ စွမ်းအားနဲ့ လုပ်ခဲ့ကြတယ်။ -
12:47 - 12:52ရှင်းပြပေးရေး အသိပညာဟာ
မိမိစွမ်းပကားအရ များစွာ စွမ်းထက်ပါတယ်၊ -
12:52 - 12:53စကြဝဠာ သဘောကို ဆောင်လို့ပါ၊
-
12:53 - 12:56ပိုလျင်မြန်စွာ ဖန်တီးရနိုင်လို့ပါ။
-
12:56 - 12:59လူ့အသိပညာက ၁၀ ဂဏန်း ထပ်ကိန်း ၄၀
အထိကို တက်လှမ်းနိုင်ပါက -
12:59 - 13:03၎င်းဟာ နဂါးငွေ့တန်း တစ်ခုလုံးကို
ကောင်းမွန်စွာ ထိန်းချုပ်နိုင်မှာပါ၊ -
13:03 - 13:06အဲဒီထက်ကို ကျော်လွန်ပြီး
လှမ်းမျှော်ကြည့်မှာပါ။ -
13:06 - 13:08ဒီတော့ လူသားတွေဟာ
-
13:08 - 13:13ပြီးတော့ ရှင်းပြနိုင်စွမ်း ရှိကြတဲ့ သက်ရှိ
တစ်နေရာရာမှာ ရှိကြသေးတယ် ဆိုရင်၊ -
13:13 - 13:17စကြဝဠာကို ဆန်းသစ်ပေးကြမယ့်
နောက်ဆုံးသူတွေ ဖြစ်ကြမှာပါ။ -
13:17 - 13:21ကျုပ်တို့ကမှ အကြောင်းရင်းရော
ရယူရာ နည်းစနစ်တွေပါ ဖြစ်ကြလို့ -
13:21 - 13:27ဆန်းသစ်မှုနှင့် ဖန်တီးမှု၊
အသိပညာ၊ တိုးတက်မှုတို့ဟာ -
13:27 - 13:33ရှေ့မှာ ပန်းတိုင်တွေကို ချမှတ်နိုင်ကြပြီး
ကြီးမားတဲ့ ရုပ်ပိုင်း သက်ရောက်မှု ရှိတယ်။ -
13:34 - 13:36လူသားတို့ရဲ့ ရှုထောင့်မှကြည့်ရင်၊
-
13:36 - 13:41ငြိမ်နေကြတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေအတွက်
အစားထိုးစရာ တစ်ခုတည်းမှာ -
13:41 - 13:45တချိန်လုံး အတွေးအခေါ် အသစ်တွေ၊
-
13:45 - 13:48အပြုအမူတွေ၊ အရာဝတ္ထု
အသစ်တွေကို ဖန်တီးမှုပါပဲ။ -
13:48 - 13:51ဒီစက်ရုပ်ဟာ မကြာခင်မှာ
ဟောင်းနွမ်းသွားလိမ့်မယ်၊ -
13:51 - 13:55အသိပညာအသစ်တွေ၊ တိုးတက်မှုတွေ
ရောက်လာကြမှာမို့လို့ပါ။ -
13:56 - 13:59ဒါပေမဲ့ အာသာသရဲ့ ရှုထောင့်မှ ကြည့်ရင်၊
-
13:59 - 14:04ရှင်းပြနိုင်တဲ့ အသိပညာဟာ ကြီးစဉ်ငယ်လိုက်
စည်းမျဉ်းရဲ့ ရှောင်မရတဲ့ နိဂုံးပါ။ -
14:05 - 14:07၎င်းဟာ ထပ်နေတဲ့မဟာတေးသံကို
ဖျက်ဆီးပစ်မယ့်သူပါ။ -
14:08 - 14:14အဲဒါကြောင့် ၎င်းဟာ လာမယ့် အာကာသခေတ်ကို
-
14:14 - 14:16ပြီးတော့ Anthropocene ခေတ်ကို
ဖန်တီးပေးမယ့်သူပါ။ -
14:16 - 14:19တစ်ယောက်ယောက်က အာကာသစစ်
အကြောင်းကို ပြောလာရင်၊ -
14:19 - 14:23စိတ်ပျက်စရာ ပုံပြင်များထဲက စစ်ပွဲတွေကို
မဆိုလိုချင်ပါဘူး။ -
14:23 - 14:28တကယ့်စစ်ပွဲက ပုံစံမပြောင်းထပ်နေမှုနှင့်
ဆန်းသစ်မှု အကြား၊ -
14:28 - 14:31ငြိမ်သက်မှုနဲ့ တီထွင်ဖန်တီးမှု
အကြားက စစ်ပွဲပါ။ -
14:32 - 14:34အဲဒီစစ်ထဲမှာကျတော့၊
-
14:34 - 14:38ကျုပ်တို့ရဲ့ ဘက်ဟာ
ရှုံးမယ့်သူ မဖြစ်နိုင်ပါ။ -
14:38 - 14:45ကျုပ်တို့ဟာ ကျုပ်တို့ရဲ့ သူမတူ ထူးခြားတဲ့
ရှင်းပြရေးအသိပညာကို အသုံးချကြမယ်ဆိုရင်၊ -
14:45 - 14:47ကျုပ်တို့ နိုင်နိုင်ပါတယ်။
-
14:48 - 14:49ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
-
14:50 - 14:57(လက်ခုပ်သံများ)
- Title:
- နှစ်ပေါင်း ဘီလီယံချီကြာအောင် ပုံစံမပြောင်းထပ်နေမှုရဲ့ နောက်မှာ စကြဝဠာဟာ နှိုးကြားလာနေပါပြီ
- Speaker:
- David Deutsch
- Description:
-
ရူပဗေဒ သိအိုရီပညာရှင် David Deutsch က ‘‘ပုံစံမပြောင်းထပ်နေမှု’’ အမည်ပေးထားတဲ့ အံ့အားသင့်ဖွယ် အကြောင်းအရာကို၊ ကျုပ်တို့ စကြဝဠာထဲတွင် ဘီလီယံနှစ်များစွာ ကြာအောင်ကို အသစ်အဆန်းဆိုလို့ ဘာတစ်ခုမှ ပေါ်မလာခဲ့တာကို ထောက်ပြလျက် လူသားရဲ့ ရှင်းပြနိုင်တဲ့ အသိပညာဟာဖြင့် အဲဒီလို အစဉ်အလာကို ပြောင်းလဲပစ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။‘‘လူသားတို့ဟာ အာကာသ အင်အားတွေက လှုပ်ရှားစေနေတဲ့ သူတွေ မဟုတ်ကြဘူး‘‘လို့ သူက ညွှန်ပြသွားကာ ‘‘ကျုပ်တို့ဟာ အာကစာ စွမ်းအင်တွေကို သုံးနေကြတဲ့ သူတွေပါ’’လို့ ဆိုပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:10
Myo Aung approved Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Sanda Aung accepted Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Sanda Aung edited Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for After billions of years of monotony, the universe is waking up |