Return to Video

Antibiyotik direnç krizini nasıl çözebiliriz? - Gerry Wright

  • 0:07 - 0:12
    Antibiyotikler, perde arkasında modern
    tıbbın çoğuna olanak sağlarlar.
  • 0:12 - 0:14
    Bunları bulaşıcı hastalıkları tedavi etmek
  • 0:14 - 0:19
    ve ameliyattan kemoterapiye
    organ nakillerine kadar her şeyi
  • 0:19 - 0:22
    güvenli bir şekilde
    kolaylaştırmak için kullanıyoruz.
  • 0:22 - 0:23
    Antibiyotikler olmadan,
  • 0:23 - 0:28
    rutin tıbbi prosedürler bile hayatı
    tehdit eden enfeksiyonlara yol açabilir.
  • 0:28 - 0:31
    Onları kaybetme riskiyle
    karşı karşıyayız.
  • 0:31 - 0:35
    Antibiyotikler, bakterilerin
    büyümesini önleyen kimyasallardır.
  • 0:35 - 0:39
    Ne yazık ki, bazı bakteriler
    şu anda mevcut olan
  • 0:39 - 0:42
    tüm antibiyotiklere dirençli
    hale gelmiştir.
  • 0:42 - 0:46
    Aynı zamanda yenilerini
    keşfetmeyi bıraktık.
  • 0:46 - 0:49
    Yine de, sorunun önüne
    geçebileceğimize dair umudumuz var.
  • 0:50 - 0:53
    Ama öncelikle, bu duruma nasıl geldik?
  • 0:53 - 0:56
    İlk yaygın olarak kullanılan antibiyotik,
  • 0:56 - 1:00
    1928'de Alexander Fleming
    tarafından keşfedilen penisilindi.
  • 1:00 - 1:04
    1945 Nobel Ödülü
    kabul konuşmasında Fleming,
  • 1:04 - 1:09
    bakteri direncinin antibiyotik
    mucizesini mahvetme potansiyeline
  • 1:09 - 1:11
    sahip olduğu konusunda uyardı.
  • 1:11 - 1:14
    Haklıydı. 1940'larda ve 50'lerde
  • 1:14 - 1:17
    dirençli bakteriler
    ortaya çıkmaya başladı.
  • 1:18 - 1:20
    O zamandan 1980'lere kadar,
  • 1:20 - 1:24
    ilaç şirketleri birçok
    yeni antibiyotik keşfederek
  • 1:24 - 1:27
    direnç sorununu ortadan kaldırdı.
  • 1:27 - 1:32
    İlk başta bu son derece başarılı
    ve kârlı bir girişimdi.
  • 1:32 - 1:35
    Zamanla, birkaç şey değişti.
  • 1:35 - 1:39
    Yeni keşfedilen antibiyotikler
    genellikle sadece
  • 1:39 - 1:41
    dar bir enfeksiyon spektrumu
    için etkili iken,
  • 1:41 - 1:45
    ilk antibiyotikler
    geniş çapta uygulanabilirdi.
  • 1:45 - 1:47
    Bu kendi başına bir sorun değildir
  • 1:47 - 1:51
    ancak bu daha az dozda ilaç
    satılabileceği anlamına gelir,
  • 1:51 - 1:53
    bu da onları daha az karlı hale getirir.
  • 1:53 - 1:57
    Önceleri antibiyotikler
    üzerinde hiçbir etkisi olmayan
  • 1:57 - 2:01
    viral enfeksiyonlar gibi neredeyse
    her şey için reçete edildi.
  • 2:01 - 2:07
    Reçeteler konusundaki inceleme arttı,
    bu iyi bir şeydi ancak satışları düşürdü.
  • 2:07 - 2:10
    Aynı zamanda şirketler
    kan basıncı ve kolesterol ilaçları,
  • 2:10 - 2:14
    daha sonra anti-depresanlar
    ve anti-anksiyete ilaçları gibi
  • 2:14 - 2:17
    hastanın yaşamı
    boyunca alacağı ilaçları
  • 2:17 - 2:20
    daha fazla geliştirmeye başladı.
  • 2:20 - 2:25
    Süresiz olarak alındıkları için
    bu ilaçlar daha kârlıdır.
  • 2:25 - 2:31
    1980'lerin ortalarına kadar, yeni
    kimyasal antibiyotik sınıfı keşfedilmedi.
  • 2:31 - 2:35
    Ancak bakteriler,
    tek tek bakteriler arasında
  • 2:35 - 2:39
    ve hatta türler arasında
    genetik bilgi paylaşarak
  • 2:39 - 2:42
    direnç kazanmaya ve aktarmaya devam etti.
  • 2:42 - 2:46
    Birçok antibiyotiğe karşı
    dirençli bakteriler yaygındır
  • 2:46 - 2:51
    ve giderek bazı nesiller mevcut
    tüm ilaçlarımıza karşı dirençliler.
  • 2:52 - 2:54
    Peki bu konuda ne yapabiliriz?
  • 2:54 - 2:58
    Mevcut antibiyotiklerin
    kullanımını kontrol etmeli,
  • 2:58 - 3:02
    yenilerini yapmalı, yeni ve mevcut
    ilaçlara karşı dirençle savaşmalı
  • 3:02 - 3:06
    ve bakteriyel enfeksiyonlarla
    savaşmanın yeni yollarını bulmalıyız.
  • 3:06 - 3:10
    En büyük antibiyotik tüketicisi, sadece
    enfeksiyonları tedavi etmek için değil
  • 3:10 - 3:13
    aynı zamanda gıda
    hayvanlarının büyümesini
  • 3:13 - 3:16
    teşvik etmek için
    antibiyotik kullanan tarımdır.
  • 3:16 - 3:19
    Büyük miktarlarda antibiyotik kullanmak,
  • 3:19 - 3:22
    bakterilerin antibiyotiklere
    maruz kalmasını
  • 3:22 - 3:26
    ve dolayısıyla direnç
    geliştirme fırsatını artırır.
  • 3:27 - 3:32
    Salmonella gibi hayvanlarda yaygın olan
    birçok bakteri insanlara bulaşabilir,
  • 3:32 - 3:37
    ilaca dirençli versiyonlar
    gıda zincirinden bize geçebilir,
  • 3:37 - 3:41
    uluslararası ticaret
    ve seyahat ağlarından yayılabilir.
  • 3:41 - 3:44
    Yeni antibiyotik bulma açısından
  • 3:44 - 3:47
    doğa en umut verici
    yeni bileşikleri sunmaktadır.
  • 3:47 - 3:51
    Diğer mikroplar ve mantar gibi
    organizmalar rekabetçi ortamlarda
  • 3:51 - 3:55
    yaşamak için milyonlarca yıldan
    fazla bir süredir evrimleşmiştir.
  • 3:55 - 3:58
    Bu da bazı bakterilere karşı
    hayatta kalma avantajı sağlamak için
  • 3:58 - 4:02
    genellikle antibiyotik bileşikler
    içerdikleri anlamına gelir.
  • 4:02 - 4:07
    Antibiyotikleri direnci önleyen
    moleküller ile de sarmalayabiliriz.
  • 4:07 - 4:12
    Bakterilerin direnç geliştirmesinin
    bir yolu ilacı ayrıştıran
  • 4:12 - 4:14
    proteinlerinden geçer.
  • 4:14 - 4:19
    Antibiyotik antibiyotiği ayrıştırıp bloke
    eden moleküller ile sarmalayarak
  • 4:19 - 4:21
    işini yapabilir.
  • 4:21 - 4:26
    Bakterilere saldıran ancak insanları
    etkilemeyen virüsler olan fajlar,
  • 4:26 - 4:30
    bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele
    etmek için umut verici yeni bir yoldur.
  • 4:30 - 4:33
    Bu arada yaygın enfeksiyonlar
    için aşı geliştirilmesi
  • 4:33 - 4:36
    ilk etapta hastalığın
    önlenmesine yardımcı olabilir.
  • 4:37 - 4:40
    Tüm bu yaklaşımlar için en büyük zorluk
  • 4:40 - 4:43
    dünya genelinde
    sıkıntı yaratan fonlardır.
  • 4:44 - 4:48
    Antibiyotikler o kadar kârsızdır ki,
    birçok büyük ilaç şirketi
  • 4:48 - 4:51
    onları geliştirmeye çalışmayı bırakmıştır.
  • 4:51 - 4:55
    Bu arada, başarılı bir şekilde yeni
    antibiyotikleri piyasaya süren
  • 4:55 - 5:00
    Amerikan şirketi Achaogen gibi
    küçük şirketler hala iflas ediyor.
  • 5:00 - 5:04
    Faj ve aşılar gibi yeni
    tedavisel teknikler
  • 5:04 - 5:08
    geleneksel antibiyotiklerle aynı
    temel problemle karşı karşıyadır:
  • 5:08 - 5:11
    Eğer iyi çalışıyorlarsa
    sadece bir kez kullanılırlar,
  • 5:11 - 5:14
    bu da para kazanmayı zorlaştırır.
  • 5:14 - 5:18
    Uzun vadede direnişe başarılı
    bir şekilde karşı koymak için
  • 5:18 - 5:21
    yeni antibiyotikleri yaratıcıları
    için kârı daha da azaltarak
  • 5:21 - 5:24
    idareli kullanmamız gerekecek.
  • 5:24 - 5:31
    Kârları satılan antibiyotik hacminden
    uzaklaştırmak olası bir çözümdür.
  • 5:31 - 5:34
    Örneğin, Birleşik Krallık
    sağlık hizmeti sağlayıcılarının
  • 5:34 - 5:38
    antibiyotik abonelikleri
    satın aldığı bir modeli test ediyor.
  • 5:38 - 5:42
    Hükümetler antibiyotik gelişimini
    teşvik etmenin yollarını ararken
  • 5:42 - 5:45
    bu programlar hala erken aşamalarda.
  • 5:45 - 5:48
    Bütün ülkelerin çok daha
    fazlasını yapması gerekecek
  • 5:48 - 5:52
    ancak antibiyotik gelişimi
    için yeterli yatırım
  • 5:52 - 5:55
    ve mevcut ilaçlarımızın
    kontrollü kullanımı ile
  • 5:55 - 5:57
    hâlâ direnişin önüne geçebiliriz.
Title:
Antibiyotik direnç krizini nasıl çözebiliriz? - Gerry Wright
Speaker:
Gerry Wright
Description:

Tam dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/how-can-we-solve-the-antibiotic-resistance-crisis-gerry-wright

Antibiyotikler: perde arkasında, modern tıbbın çoğuna olanak sağlarlar. Bunları bulaşıcı hastalıkları tedavi etmek ve ameliyattan kemoterapiye organ nakillerine kadar her şeyi güvenli bir şekilde kolaylaştırmak için kullanıyoruz. Ancak yenilerini keşfetmeyi bıraktık ve onları sonsuza dek kaybetme riskiyle karşı karşıyayız. Bu duruma nasıl geldik? Gerry Wright, antibiyotik direnci hakkında neler yapabileceğimizi paylaşıyor.

Ders Gerry Wright, animasyon Artrake Studio tarafından yapılmıştır.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:59

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.