Return to Video

Zihinlerimizi aktarmaya ne kadar yakınız? - Michael S.A. Graziano

  • 0:07 - 0:10
    Kimsenin ölmediği bir gelecek düşünün—
  • 0:10 - 0:14
    ölmek yerine aklımızın
    dijital dünyaya aktarıldığı bir gelecek.
  • 0:14 - 0:16
    Akıllarımız gerçekçi,
    simulasyon bir dünyada
  • 0:16 - 0:18
    avatar boyutunda yaşayabilirler
  • 0:18 - 0:23
    ve bu halde bile biyolojik dünyaya
    katkıda bulunabilirler.
  • 0:23 - 0:26
    Zihin aktarımı kulağa çok çekici geliyor
  • 0:26 - 0:32
    ama bir insanın beynini tarayıp
    zihnini aktarmak için neler gerekiyor?
  • 0:32 - 0:36
    Asıl sorun beyni, zihni ele geçirecek
    kadar detaylı tarayabilmek
  • 0:36 - 0:41
    ve o detayları yapay olarak
    eksiksizce tekrar yaratabilmek.
  • 0:41 - 0:43
    Fakat önce neyi taramamız
    gerektiğini bilmeliyiz.
  • 0:43 - 0:47
    İnsan beyni yaklaşık olarak
    86 milyar nörondan oluşur.
  • 0:47 - 0:50
    Bunlar en az yüz trilyon
    sinapsle bağlılardır.
  • 0:50 - 0:53
    Beyin nöronlarının bağlantı biçimine
  • 0:53 - 0:58
    yani nöronlar ve onların bağlantısına
  • 0:58 - 1:00
    konnektom denir.
  • 1:00 - 1:02
    Konnektomun şemasını daha çıkaramadık
  • 1:02 - 1:05
    ve sinirsel sinyaller hakkında da
    öğrenecek çok şey var.
  • 1:05 - 1:10
    Yüzlerce, belki de binlerce çeşit
    bağlantı türü ya da sinaps mevcut.
  • 1:10 - 1:13
    Her birinin görevi nispeten farklı.
  • 1:13 - 1:15
    Kimisi hızlı, kimisi yavaş işliyor.
  • 1:15 - 1:19
    Kimisi öğrenme sürecinde
    küçülüyor ya da büyüyor.
  • 1:19 - 1:21
    Kimisi zaman geçse de değişmiyor.
  • 1:21 - 1:26
    Nöronlar arasındaki trilyonlarca
    1'e 1 bağlantıların yanı sıra
  • 1:26 - 1:29
    bazı nöronlar nörotransmiter yayıyor.
  • 1:29 - 1:32
    Bunlar biren fazla nöronu
    aynı anda etkiliyor.
  • 1:32 - 1:34
    Bu farklı etkileşim türlerinin hepsinin
  • 1:34 - 1:38
    şemasını çıkartmak lazım ki
    insan zihni kopyalanabilsin.
  • 1:38 - 1:41
    Ayrıca sinirsel sinyalleri de etkileyen
  • 1:41 - 1:44
    ve daha tam anlaşılmamış
    ya da keşfedilmemiş birçok şey var.
  • 1:44 - 1:46
    Mesela,
  • 1:46 - 1:48
    nöronların hareket etme biçimi
  • 1:48 - 1:52
    gliya diye bir hücreden etkilenir.
  • 1:52 - 1:56
    Gliya, nöronları çevreler
    ve bazı bilim adamlarına göre
  • 1:56 - 2:00
    nöronlardan 1'e 10 oranında
    daha fazla olabilirler.
  • 2:00 - 2:03
    Gliya önceden sadece yapısal
    destek için var sanılıyordu
  • 2:03 - 2:06
    ve işlevleri hâlâ tam bilinmiyor
  • 2:06 - 2:09
    ama bazıları kendi
    sinyallerini üretebiliyorlar.
  • 2:09 - 2:12
    Bu sinyaller bilgi işlenmesini etkilerler.
  • 2:12 - 2:15
    Beyin hakkındaki bilgilerimiz
    zihnimizi kopyalamak için
  • 2:15 - 2:18
    tarmamız gerekenleri
    belirlemeye yeterli değil.
  • 2:18 - 2:21
    Diyelim ki bilgimiz o seviyeye çıktı,
  • 2:21 - 2:22
    taramayı nasıl yapacağız?
  • 2:22 - 2:26
    Günümüzde canlı bir insan beynini
  • 2:26 - 2:28
    yarım milimetre çözünürlüğünde
    tarayabiliyoruz.
  • 2:28 - 2:32
    Bu da noninvazif tarama olan
    MRI ile yapılıyor.
  • 2:32 - 2:38
    Bir sinapsı algılamak için bir mikron
    çözünürlüğünde tarama yapmalıyız.
  • 2:38 - 2:40
    Bu da milimetrenin binde biri eder.
  • 2:40 - 2:45
    Sinapsin çeşidini ve gücünü saptamak için
  • 2:45 - 2:47
    daha iyi bir çözünürlüğe ihtiyacımız var.
  • 2:47 - 2:50
    MRI güçlü bir manyetik alana bağlıdır.
  • 2:50 - 2:55
    Her sinapsin detaylarına inecek
    çözünürlükte tarama yapmak için
  • 2:55 - 3:00
    insan dokularını pişirebilecek güçte
    bir alan direnci gereklidir.
  • 3:00 - 3:02
    Çözünürlükte böyle bir adım atmak
  • 3:02 - 3:05
    yeni bir tarama teknolojisi
    gerektirmektedir.
  • 3:05 - 3:10
    Ölü bir beyni elektron mikroskopuyla
    taramak daha mantıklı olurdu
  • 3:10 - 3:13
    ama o teknoloji bile çok yetersiz
  • 3:13 - 3:17
    ve önce deneği öldürmeyi gerektiriyor.
  • 3:17 - 3:21
    Beyni, neyi tarayacağımızı
    bilecek kadar iyi anlasak
  • 3:21 - 3:24
    ve o çözünürlükte tarama yapabilecek
    güvenli teknolojiyi üretsek bile
  • 3:24 - 3:29
    o bilgiyi dijital olarak yeniden
    yaratmak da ayrı bir sorun.
  • 3:29 - 3:33
    Bunun önündeki en büyük engeller
    programlama gücü ve depolama alanı.
  • 3:33 - 3:36
    İkisi de her sene daha da gelişiyor.
  • 3:36 - 3:40
    Aslında bu teknolojik kapasiteye ulaşmaya,
  • 3:40 - 3:44
    zihnimizi anlamak
    ya da taramaktan daha yakınız.
  • 3:44 - 3:48
    Yapay sinir ağları çoktan
    internet arama motorlarımızı,
  • 3:48 - 3:52
    dijital aistanları, sürücüsüz arabaları
    Wall Street ticaret algoritmalarını
  • 3:52 - 3:54
    ve akıllı telefonları işletiyor.
  • 3:54 - 3:58
    Kimse 86 milyar nöron içeren
    bir yapay ağ icat etmedi
  • 3:58 - 4:00
    ama programlama teknolojisi ilerledikçe
  • 4:00 - 4:05
    o kadar büyük veri setlerini
    kaydetmek mümkün olabilir.
  • 4:05 - 4:08
    Tarama ve yükleme sürecinin
    her aşamasında
  • 4:08 - 4:13
    gerekli bilgileri doğru
    kaydettiğimizden emin olmalıyız.
  • 4:13 - 4:18
    Yoksa bozuk bir zihin versiyonunun
    neye dönüşeceğini bilemeyiz.
  • 4:18 - 4:21
    Zihin aktarımı teorik olarak mümkün
  • 4:21 - 4:23
    ama o teknolojiye ve bilgiye ulaşıp
  • 4:23 - 4:26
    bu fikri gerçekleştirene kadar
  • 4:26 - 4:27
    önümüzde daha yüzlerce yıl var.
  • 4:27 - 4:32
    Bundan önce ahlaki ve felsefik
    açıdan düşünülmesi gerekenler var.
  • 4:32 - 4:34
    Aktarılmış zihinlere kim erişebilir?
  • 4:34 - 4:37
    Bu zihinlerin nasıl hakları olacak?
  • 4:37 - 4:40
    Bu teknoloji nasıl kötüye kullanılabilir?
  • 4:40 - 4:42
    Zihinlerimizi aktarsak bile
  • 4:42 - 4:46
    geriye "gerçek biz" kalmalı mı?
Title:
Zihinlerimizi aktarmaya ne kadar yakınız? - Michael S.A. Graziano
Speaker:
Michael S.A. Graziano
Description:

Derslerin hepsine erşebilmek için: https://ed.ted.com/lessons/how-close-are-we-to-uploading-our-minds-michael-s-a-graziano

Kimsenin ölmediği bir gelecek düşünün-- ölmek yerine aklımızı dijital dünyaya aktardığımız bir gelecek. Akıllarımız gerçekçi simulasyon bir
dünyada avatar boyutunda yaşayabilir ve bu halde bile biyolojik dünyaya
katkıda bulunabilir. Zihin aktarımı kulağa çok çekici geliyor, ama bir insanın beynini tarayıp zihnini aktarmak için neler gerekiyor? Michael S. A. Graziano zihin aktarımının zorluklarını inceliyor.

Ders: Michael S. A. Graziano - Yöneten: Lobster Studio
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:46

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.