Return to Video

ကမ္ဘာ့ ရှေးဟောင်း အံ့ဖွယ်များ၏ ဗိသုကာဆိုင်ရာ လျှို့ဝှက်ချက်များ။

  • 0:01 - 0:04
    ဒီနေ့ ကျွန်တော်တို့ တည်ဆောက်တဲ့ အရာတွေဟာ
  • 0:04 - 0:06
    အနာဂတ်မှာ အံ့ဖွယ်တွေလို့ ထင်မှတ်ခံမယ်
    ထင်လား။
  • 0:07 - 0:09
    Stonehenge ပိရမစ်တွေ၊
  • 0:09 - 0:10
    Machu Picchu နဲ့ Easter Island
  • 0:10 - 0:13
    တို့ကို တွေးကြည့်ပါ။
  • 0:14 - 0:17
    ဒါအားလုံးဟာ ယနေ့ ကျွန်တော်တို့
    ဆောက်နေတာတွေနဲ့ အတော် ကွာတယ်။
  • 0:18 - 0:21
    ဒီကျောက်တုံးကြီးတွေနဲ့အတူ
  • 0:21 - 0:25
    အစိတ်အပိုင်းများစွာမှာ ဆင်ထားပေမဲ့
    အမြင်အားဖြင့်တော့ ယုတ္တိမရှိတဲ့နည်းတွေပါ၊
  • 0:26 - 0:30
    ၎င်းတို့ရဲ့တည်ဆောက်မှု အရိပ်အယောင်အားလုံးက
  • 0:30 - 0:32
    ပျောက်ပျက်သွားပြီး
  • 0:32 - 0:34
    ဒါတွေကို လျှို့ဝှက်မှုထဲမှာ ပိတ်ဆီးနေတယ်။
  • 0:35 - 0:39
    လူတွေဟာ ဒီအရာတွေကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့
    ဖြစ်နိုင်ခဲ့သလိုမျိုး ထင်ရတာက
  • 0:41 - 0:42
    လူတွေ မဆောက်ခဲ့လို့ပါ။
  • 0:43 - 0:47
    သူတို့ကို Cyclops လို့သိကြတဲ့
    ဘီးလူကြီးတွေရဲ့ ကမ္ဘာဦးမျိုးနွယ်တစ်ခုကနေ
  • 0:47 - 0:48
    အသေအချာ ဖန်တီးခဲ့တာလေ။
  • 0:48 - 0:50
    (ရယ်သံများ)
  • 0:50 - 0:52
    ကျွန်တော်ဟာ ဒီကျောက်တုံးကြီး
    တွေကို ရွှေ့ဖို့
  • 0:52 - 0:55
    သူတို့လျှို့ဝှက်ချက်တွေကို သိဖို့
    သတ္တဝါကြီးတွေနဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်နေတယ်
  • 0:57 - 1:00
    ဖြစ်သွားတာက Cyclops တွေဟာ
    ဒီလောက်ကြီး မသန်မာပါဘူး။
  • 1:01 - 1:04
    သူတို့အတွက်အလုပ်လုပ်ပေးဖို့
    ပစ္စည်းရအောင်လုပ်ရာမှာပဲ တော်တာပါ။
  • 1:07 - 1:11
    အခု ကျွန်တော့နောက်က မြင်ရတဲ့ ယိုင်နဲ့နဲ
    ကျောက်တုံးကြီးတွေလို့ သတ္တဝါတွေရဲ့
  • 1:12 - 1:13
    ဗီဒီယိုတွေဟာ ပူးပေါင်းမှုရဲ့ရလဒ်တွေပါ။
  • 1:15 - 1:18
    ကောင်းပြီ၊ Cyclops ဟာ ဒဏ္ဍာရီလာ
    သတ္တဝါတစ်ကောင် ဖြစ်လောက်ပေမဲ့
  • 1:19 - 1:22
    ဒီအံ့ဖွယ်တွေက တကယ်ဖြစ်တုန်းပဲ။
  • 1:22 - 1:23
    လူတွေက ဒါတွေကို ဖန်တီးတယ်၊
  • 1:24 - 1:26
    ဒါပေမဲ့ ဒါတွေဝန်းကျင်မှာ
    ယုံမှားမှုတွေလည်း ဖန်တီးပြီး
  • 1:28 - 1:31
    အံ့ဖွယ်တွေလို့ဆိုတဲ့အခါ
    ဒဏ္ဍာရီနဲ့ ဒိဌအဖြစ်ကြားမှာ
  • 1:32 - 1:34
    ထူထဲတဲ့ တွယ်ဆက်တစ်ရှူးရှိတယ်။
  • 1:35 - 1:37
    Easter Island ကိုနမူနာကြည့်ပါ။
  • 1:38 - 1:41
    ဒတ်ချ် နယ်သစ်ရှာဖွေသူတွေဟာ
    ဒီကျွန်းကို ပထမဆုံး ကြုံကြိုက်တော့
  • 1:41 - 1:43
    Rapa Nui က လူတွေကို သူတို့ရဲ့ဘိုးဘွားတွေဟာ
  • 1:43 - 1:47
    ဒီရုပ်တုကြီးတွေကို ဘယ်လို ရွှေ့ဖို့
    ဖြစ်နိုင်ခဲ့တာလဲလို့ မေးတယ်။
  • 1:48 - 1:50
    the Rapa Nui တွေပြောတာက
  • 1:50 - 1:53
    "ကျုပ်တို့ဘိုးဘွားတွေဟာ ဒီရုပ်တုတွေကို
    မရွှေ့ခဲ့ဘူး၊
  • 1:54 - 1:56
    သူတို့ဘာသာ လမ်းလျှောက်လာလို့ဗျ"တဲ့။
  • 1:58 - 2:00
    ရာစုနှစ်တွေချီပြီး ဒါကို ပလပ်ခဲ့ပေမဲ့
    တကယ်တော့ အမှန်ပါ။
  • 2:01 - 2:06
    moai လို့ သိကြတဲ့ ရုပ်တုတွေဟာ
    ရပ်လျက်သား တစ်ဘက်မှ တစ်ဘက်ကို
  • 2:06 - 2:08
    ဗဟိုပြုလည်ပတ်ရင်းပို့ဆောင်ခဲ့တာပါ။
  • 2:10 - 2:11
    ဟုတ်တယ်နော်။
  • 2:11 - 2:15
    moai ဟာ ယနေ့ လည်ပတ်သူတွေအတွက်
    အံ့မခန်းဖွယ်ရာဖြစ်သလို
  • 2:15 - 2:18
    အဲဒီအချိန်က အဲဒီကို ရောက်လာတာ
    စိတ်ကူးကြည့်ဖို့လိုတယ်၊
  • 2:18 - 2:21
    ဧရာမ ကျွန်းတစ်ဝိုက်မှာ moai
    တွေနဲ့အတူ ချီတက်လာတာကိုပေါ့။
  • 2:21 - 2:26
    အကြောင်းက တကယ့် အထိမ်းအမှတ်က
    အရာဝတ္ထုတွေ သက်သက်မဟုတ်ဘူး၊
  • 2:26 - 2:30
    ကျောင်းတုံးတစ်တုံးကို အသက်သွင်းတဲ့
    ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ရိုးရာဓလေ့ပါ။
  • 2:32 - 2:34
    ဒီတော့ ဗိသုကာတစ်အနေနဲ့
    ဒီအိပ်မက်နောက်ကို လိုက်နေခဲ့တယ်။
  • 2:35 - 2:40
    ဒီဒဏ္ဍာရီ ဘက်ကို ထည့်စဉ်းစားဖို့ဆောက်လုပ်
    ရေး စိတ်ကူးကို ဘယ်လို ပြောင်းနိုင်လဲ။
  • 2:42 - 2:44
    ဒီတော့ ကျွန်တော်လုပ်နေခဲ့တာက
  • 2:44 - 2:47
    လေးတဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုရွှေ့ရာ၊
    ထောင်တာမှာ ရှေးဟောင်းဆိုပေမဲ့
  • 2:47 - 2:49
    တော်တော်ရိုးစင်းတဲ့ အလုပ်ရဲ့
    လုပ်ဆောင်မှုအစဉ်တစ်ခုကို
  • 2:50 - 2:54
    တပ်ဆင်ရင်းနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်
    စိန်ခေါ်တာပါ။
  • 2:54 - 2:57
    ဥပမာ ၁၆ ပေ မြင့်တဲ့ ဧရာမကျောက်တုံးကြီးကို
    မြေကြီးပေါ် ဖြတ်လျှောက်ပြီး ထောင်လိုက်
  • 2:58 - 2:59
    ထောင်ဖို့ ပုံစံထုတ်တာ၊
  • 3:00 - 3:04
    (သို့) စင်ပေါ်မှာ ကဖို့ ၎င်းဘာသာ
    အသက်ဝင်လာတဲ့ ဒီ ပေါင် ၄၀၀၀
  • 3:04 - 3:06
    သတ္တဝါကြီးလိုပေါ့။
  • 3:08 - 3:11
    တွေ့ရှိရတာက ဗိသုကာကို
    နောက်ဆုံး ထုတ်ကုန်အဖြစ်မဟုတ်ဘဲ
  • 3:11 - 3:15
    စိတ်ကူးကနေ ပြီးဆုံးခြင်းအထိ
    စွမ်းဆောင်မှုတစ်ခုအဖြစ်တွေးရင်းကနေ
  • 3:15 - 3:18
    ဒီနေ့ အရာတွေ တည်ဆောက်ဖို့
  • 3:18 - 3:22
    ခေတ်ဆန်တဲ့ နည်းတစ်ချို့ကို
    ပြန်လည်ရှာဖွေတာနဲ့ အဆုံးသတ်သွားတယ်။
  • 3:23 - 3:26
    ကျွန်တော်တို့အနာဂတ်
    ဝန်းကျင်က ဆွေးနွေးမှုများစွာဟာ
  • 3:26 - 3:30
    နည်းပညာ၊ ထိရောက်မှုနဲ့ အမြန်နှုန်းကို
    အာရုံစိုက်တယ်။
  • 3:30 - 3:32
    ဒါပေမဲ့ Cyclops တွေဆီက တစ်ခုခု သိခဲ့ရရင်
  • 3:32 - 3:37
    ဒါက အံ့ဖွယ်တွေဟာ သားနား၊ ခမ်းနားပြီး
  • 3:37 - 3:38
    ခံနိင်တာတွေဖြစ်နိုင်တာ
  • 3:38 - 3:41
    ၎င်းတို့ရဲ့ ထုနဲ့ ဆန်းကြယ်မှုကြောင့်ပါ။
  • 3:42 - 3:46
    ဒီရှေးဟောင်း အံ့ဖွယ်တွေ ဘယ်လိုဆောက်ခဲ့
    တယ်ဆိုတာ လူတွေက သိချင်နေဆဲမှာပဲ
  • 3:46 - 3:49
    ဒီမေးခွန်းကိုပဲ လူတွေကို
    အတင်း မေးစေတဲ့ လျှို့ဝှက်မှုကို
  • 3:49 - 3:51
    ဘယ်လိုဖန်တီးလဲဆိုတာ
    Cyclops တွေကို ကျွန်တော်မေးနေတယ်
  • 3:52 - 3:54
    နှစ် ၃၀ (သို့) နှစ် ၆၀ လောက် တည်တံ့ဖို့
  • 3:54 - 3:57
    အဆောက်အအုံတွေကို
    ပုံစံထုတ်တဲ့ခေတ်မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက်
  • 3:58 - 4:01
    တစ်ကမ္ဘာတိုင် ဖြည့်ဆည်း
    ပေးနိုင်တဲ့ တစ်ခုခုကို
  • 4:01 - 4:02
    ဖန်တီးနည်းကို သင်ကြားချင်ပါတယ်။
  • 4:03 - 4:04
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 4:04 - 4:09
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
ကမ္ဘာ့ ရှေးဟောင်း အံ့ဖွယ်များ၏ ဗိသုကာဆိုင်ရာ လျှို့ဝှက်ချက်များ။
Speaker:
Brandon Clifford
Description:

ရှေးဟောင်း လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေဟာ Stonehenge၊ ပိရမစ်တွေနဲ့ Easter Island ရုပ်တုတွေကို တည်ဆောက်ဖို့ ဧရာမ ကျောက်တုံးကြီးတွေကို ဘယ်လို ရွှေ့ခဲ့ကြသလဲ။ ဒီတိုတောင်းပြီး ကြည်နူးဖွယ်ဟောပြောချက်ထဲမှာ TED ဝိုင်းတော်သား Brandon Clifford ကနေပြီး အတိတ်ရဲ့ ဗိသုကာဆိုင်ရာ လျှို့ဝှက်ချက်တွေကို လှစ်ဟာပြကာ ဒီတီထွင်အားကောင်းတဲ့ နည်းစနစ်တွေကို အနာဂတ်အတွက် တည်ဆောက်ရာမှာ ကျွန်ုပ်တို့ အသုံးပြုနိုင်ပုံကို ပြသထားပါတယ်။ "နှစ် ၃၀၊ ဖြစ်လောက်တာက နှစ်၆၀ တည်တံ့ဖို့ အဆောက်အအုံတွေကို ကျွန်တော်တို့ ပုံစံထုတ်တဲ့ခေတ်မှာ တစ်ကမ္ဘာတိုင် ဖြည့်ဆည်းပေးနိင်တဲ့ တစ်ခုခု ဖန်တီးနည်းကို လေ့လာချင်ပါတယ်"လို့ သူကဆိုပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:22

Burmese subtitles

Revisions