ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲသွားစေတဲ့ မတော်တဆဖြစ်ရပ်။ Allison Ramsey and Mary Staicu
-
0:07 - 0:13လန်ဒန်၊ ၁၉၂၈။ ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုကနေ
လေပြည်လှိုင်းစီးလာတဲ့ မှိုမျိုးမှုန်တစ်စု။ -
0:13 - 0:16petri ပန်းကန်ပြားတစ်ချက်ပေါ်
လွင့်ပါပြီး ကျဆင်းတဲ့အခါမှာ -
0:16 - 0:19ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ တော်လှန်ရေးတစ်ခုကို
ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ -
0:19 - 0:22ဒီဓာတ်ခွဲခန်းက စကော့လူမျိုး သိပ္ပံပညာရှင်
Alexander Fleming ပိုင်တာပါ။ -
0:22 - 0:26ကူးစက်တတ်တဲ့ ဘက်တီးရီယားတွေရဲ့
ဂုဏ်သတ္တိတွေကို စူးစမ်းနေတာပါ။ -
0:26 - 0:29ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့
Fleming ဟာ အပန်းဖြေခရီးထွက်နေတာပါ။ -
0:29 - 0:33သူပြန်ရောက်တဲ့အခါ အနွေးသေတ္တာထဲမှာ
ထားဖို့ သူ မေ့နေခဲ့တဲ့ petri ပန်းကန်ပြား -
0:33 - 0:35တစ်ချပ်ပေါ်မှာ ပေါက်နေတဲ့
မှိုပင်တစ်စုကို တွေ့ရတယ်။ -
0:35 - 0:38ဒီမှိုပင်စုတစ်ဝိုက်မှာ လုံးဝကို အံ့ဩဖွယ်ရာ
-
0:38 - 0:42ဘက်တီးယီးယား ကင်းနေတဲ့ ဇုန်တစ်ခုပါ။
-
0:42 - 0:44ဒီအသိခက်တဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို လေ့လာရင်း
-
0:44 - 0:49Fleming သဘောပေါက်လာတာက မှိုဟာ
ဘက်တီးရီးယာတွေကို သတ်နေတဲ့ -
0:49 - 0:51ဒြပ်ပေါင်းတစ်မျိုး ထုတ်ပေးနေတာကိုပါ။
-
0:51 - 0:55ဒီမှိုက Penicillium မျိုးစုထဲက
မျိုးစိတ်တစ်ခုဆိုတော့ -
0:55 - 0:59Fleming က ဘက်တီးရီးယား ကာကွယ်တဲ့
'ပင်နီဆလင်' လို့ အမည်တပ်လိုက်တယ်။ -
0:59 - 1:03Fleming အမှတ်မထင် တွေ့ရှိခဲ့တာက
မိုက်ခရိုဘိုင်ရယ် ကာကွယ်ရေး စနစ်တစ်ခုပါ။ -
1:03 - 1:07ပင်နီဆီလီယံ မှိုဟာ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကနေ
၎င်းကိုယ်၎င်း ကာကွယ်ဖို့ ပင်နီဆလင်ကို -
1:07 - 1:10အမြဲမပြတ် ထုတ်ပေးတယ်။
-
1:10 - 1:14ဥပမာ ၎င်းရဲ့ ရင်းမြစ်တွေကို စာသုံးနိုင်တဲ့
အနီးအနားက ဘက်တီးရီးယား အစုတွေပေါ့။ -
1:14 - 1:17ပင်နီဆလင်ဟာ ဘက်တီးရီးယား
မျိုးပေါင်းများစွာကို ၎င်းတို့ရဲ့ -
1:17 - 1:20ဆဲလ်နံရံတွေရဲ့ပေါင်းစပ်မှုကို
အလျဉ်ပြတ်စေရင်း ဖျက်ဆီးပစ်တယ်။ -
1:20 - 1:24ဒီနံရံတွေဟာ သကြားနဲ့ အမိုင်နိအက်ဆစ်
တွေရဲ ထူထဲပြီး ကြိုတင်လုပ်ဆောင်တဲ့ -
1:24 - 1:25ကွန်ရက်ကနေ အင်အားရတယ်။
-
1:25 - 1:28ဒါတွေက အစဉ်မပြတ် ပြိုကွဲပြီး
ပြန်တည်ဆောက်နေတာပါ။ -
1:28 - 1:33ပင်နီဆလင်ဟာ ဒီကွန်ရက်ကို အတူတကွရက်လုပ်တဲ့
ဒြပ်ပေါင်းတွေထဲက တစ်ခုနဲ့နှောင်ဖွဲ့ပြီး -
1:33 - 1:38အရေးကြီးတဲ့ အဆင့်တစ်ခုမှာ နံရံကို
ပြန်တည်ဆောက်ခြင်းကနေ တားဆီးတယ်။ -
1:38 - 1:43တစ်ချိန်တည်းမှာ ပင်နီဆလင်ဟာ အပိုပျက်စီးမှု
ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ မြင့်မားစွာ တုံ့ပြန်တဲ့ -
1:43 - 1:45မော်လီကျူး
ထုတ်လွှင့်မှုကို နှိုးဆွတယ်။ -
1:45 - 1:48နောက်ဆုံးမှာတော့ ဆဲလ်ရဲ့
တည်ဆောက်မှုဟာ လုံးဝကို ပြိုကွဲသွားတယ်။ -
1:48 - 1:52ဒီနှစ်ခွ တိုက်ခိုက်မှုဟာ ဘက်တီးရီးယား
မျိုးစုံအတွက်တော့ သေစေနိုင်တယ်။ -
1:52 - 1:56petri ပန်းကန်းတွေထဲမှာ (သို့)
ခန္ဓာကိုယ်တွေမှာ (သို့) ဘယ်မှာရှိရှိပါ။ -
1:56 - 1:59ဒါပေမဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ကိုယ်ပိုင် ဆဲလ်တွေ
အတွက်တော့ဘေးမဖြစ်ပါဘူး။ -
1:59 - 2:02အကြောင်းက ဒါတွေမှာ ဆဲလ်နံရံတွေ မရှိလို့ပါ။
-
2:02 - 2:05Fleming ရဲ့ တွေ့ရှိမှုအပြီး
ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုလောက်မှာ -
2:05 - 2:08ပင်နီဆလင်ဟာ ဓာတ်ခွဲခန်း ထူးဆန်း
ပစ္စည်းတစ်ခုအဖြစ် ကျန်နေတယ်။ -
2:08 - 2:10ဒါပေမဲ့ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ
-
2:10 - 2:13သုတေသီတွေက ဒီတက်ကြွတဲ့ ဒြပ်ပေါင်းကို
သီးခြားခွဲထုတ်ပြီးမှိုကို အမြောက်အမြား -
2:13 - 2:17စိုက်ပျိုးနည်းကို အဖြေရရှိခဲ့တယ်။
-
2:17 - 2:20ဒီနောက်မှာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ရပ်အတွက်
နိုဘယ်ဆုရတဲ့အထိ ဆက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ -
2:20 - 2:25Oxford အသင်းတွေနဲ့ များစွာသော အမေရိကန်
ဆေးကုမ္ပဏီတွေက တီထွင်မှု ဆက်လုပ်ခဲ့ပြီး -
2:25 - 2:28နှစ်အနည်းငယ်အတွင်းမှာ
စီးပွားရေးအရ ရရှိလာခဲ့ယ်။ -
2:28 - 2:33ပင်နီဆလင်နဲ့ အလားတူ ဒြပ်ပေါင်းတွေဟာ ကူးစက်
ရောဂါ ကုသမှုအဖြစ် အမြန်ပြောင်းခဲ့တယ်။ -
2:33 - 2:35လောလောဆယ်မှာတော့
-
2:35 - 2:41ဒါတွေက ဆေးဝါးမှာ အသုံးပြုတဲ့ အရေးပါဆုံး
အသက်ကယ် ပဋိဇီဝဆေးတစ်ချို့ ဖြစ်ကျန်နေတယ်။ -
2:41 - 2:47သို့ပေမည့် ပဋိဇီဝဆေးတွေ ပိုသုံးလေ ဒါကို
ဘက်တီးရီးယားက ခုခံနိုင်မှု ပိုဖြစ်လေပါ။ -
2:47 - 2:49ပင်နီဆလင် ကိစ္စမှာ
-
2:49 - 2:53တစ်ချို့ ဘက်တီးရီးယာတွေက ဆဲလ် နံရံ
ပေါင်းစည်းမှုကိုနှောင့်ယှက်တဲ့ -
2:53 - 2:56အဓိက တည်ဆောက်မှုကို ပြိုကွဲနိုင်တဲ့
ဒြပ်ပေါင်းတွေကို ထုတ်တယ်။ -
2:56 - 2:58ပဋိဇီဝဆေး သုံးစွဲမှု တိုးလာတာကြောင့်
-
2:58 - 3:02ပိုပိုများလာတဲ့ ဘက်တီးရီးယာတွေဟာ
ဒီကာကွယ်မှုကို ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာတယ်။ -
3:02 - 3:04တိုးလာနေတဲ့ ဘက်တီးရီးယား ကူးစက်မှုတွေကို
-
3:04 - 3:08ဆန့်ကျင့်တဲ့ ပဋိဇီဝဆေးတွေကို
အာနိသင်မဲ့စေတာပါ။ -
3:08 - 3:12ဆရာဝန်တွေဟာ ဒီဆေးကို အလွန်အကျွံ
မညွှန်းဖို့က ပဓာနကျတယ်လို့ဆိုလိုတာပါ။ -
3:12 - 3:17တစ်ချိန်တည်းမှာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေက
လူနာ ၅ ကနေ ၁၅% ဟာ -
3:17 - 3:20ပင်နီဆလင်နဲ့ ဓာတ်မတည့်ဘူးလို့
ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သဘောထားတာက -
3:20 - 3:23ဒါကို ဆေးဓာမတည့်မှု သတင်းပို့တာ
အဖြစ်အများဆုံး ဖြစ်စေတယ်။ -
3:23 - 3:28သို့ပေမည့် ပင်နီဆလင်နဲ့ ဓာတ်မတည့်
ဘူးလို့ ထင်ကြတဲ့ အများစု -
3:28 - 3:31လူ ၉၀% ကျော်ဟာ
တကယ်တော့ မဟုတ်ကြဘူးလေ။ -
3:31 - 3:33ဘာကြောင့် အသိအမြင်မှားတာလဲ။
-
3:33 - 3:36လူအများအပြားဟာ ဓာတ်မတည့်မှု အမည်ကို
ကလေးတွေလို ဆည်းပူးကြတာပါ။ -
3:36 - 3:40ပင်နီဆလင်နဲ့ ရောဂါကူးစက်မှု ကုသခံရတာ
(သို့) ဆေးဝါးတွေနဲ့ နီးစပ်စွာ -
3:40 - 3:42ပတ်သက်ပြီးနောက် အင်ပျဉ်ပေါ်လာတဲ့အခါပါ။
-
3:42 - 3:45မကြာခဏ အင်ပျဉ်ထမှုကို
ပင်နီဆလင်အပေါ် အပြစ်တင်ကြတယ်။ -
3:45 - 3:48ဒါပေမဲ့ ပိုဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ လက်သည်က
မူလ ရောဂါကူးစက်မှု -
3:48 - 3:52(သို့) ရောဂါကူးစက်မှုနဲ့ ပဋိဇီဝဆေးကြားက
ဓာတ်တုံ့ပြန်မှုပါ။ -
3:52 - 3:55ဒါပေမဲ့ ပင်နီဆလင်ကိုကျူးလွန်တာတစ်ခုအဖြစ်
-
3:55 - 3:58မှားယွင်းတဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့
ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်တွေရှိတဲ့ -
3:58 - 4:01ပင်နီဆလင် ဓာတ်မတည့်မှု အစစ်တွေဟာ
ဖြစ်ခဲပြီး အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ -
4:01 - 4:04ဒီတော့ သင်က ဓာတ်မတည့်ဘူးလို့ ထင်ပေမဲ့
အသေအချာ မသိဘူးဆိုရင် -
4:04 - 4:06အကောင်;ဆုံးက ဓာတ်မတည့်တာ
ကုသသူတစ်ဦးနဲ့ ပြကြည့်ပါ။ -
4:06 - 4:09သင့်မှာ ဓာတ်မတည့်တာ ရှိ၊မရှိကို
အတည်ပြုပေးမယ့် -
4:09 - 4:11အကဲဖြတ်မှုတစ်ခုကို
သူတို့ အပြီးသတ်ပေးမှာပါ။ -
4:11 - 4:13သင့်မှာ ပင်နီဆလင် ဓာတ်မတည့်မှု
တစ်ခုရှိရင်တောင် -
4:13 - 4:19ဆေးကို ဓာတ်ပြုတဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိတဲ့ဆဲလ်တွေ
ဟာ ဒါကို သိရှိနိုင်စွမ်းပျောက်နိုင်တယ်။ -
4:19 - 4:23တကယ်တမ်းက ပင်နီဆလင်နဲ့ ဓာတ်မတည့်သူ
၈၀% ခန့်ဟာ ဆယ်နှစ်အတွင်းမှာ -
4:23 - 4:26ဓာတ်မတည့်မှုကို လွန်မြောက်သွားပါပြီ။
-
4:26 - 4:29ဒါကတော့ ပင်နီဆလင်နဲ့ ဓာတ်မတည့်
ဘူးလို့ လောလောဆယ် -
4:29 - 4:31ခွဲခြားနိုင်သူတွေအတွက် သတင်းကောင်းပါ။
-
4:31 - 4:36တစ်နေ့ ဒီဆေးဟာ အခြားသူများစွာအတွက်လုပ်သလို
သူတို့ရဲ့အသက်တွေကို ကယ်နိုင်လောက်တယ်။
- Title:
- ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲသွားစေတဲ့ မတော်တဆဖြစ်ရပ်။ Allison Ramsey and Mary Staicu
- Speaker:
- Allison Ramsey and Mary Staicu
- Description:
-
သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို https://ed.ted.com/lessons/the-accident-that-changed-the-world-allison-ramsey-and-mary-staicu တွင် ကြည့်ရှုပါ။
၁၉၂၈ ခုနှစ်မှာ သိပ္ပံပညာရှင် Alexander Fleming ဟာ သူ့ရဲ့ ဓာတ်ခွဲခန်းကို ပြန်လာတော့ မျှော်လင့်မထားတဲ့ အရာတစ်ခုကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်။ သူ့ရဲ့ အနွေးသေတ္တာထဲမှာ ထားဖို့ သူ မေ့နေခဲ့တဲ့ Petri ပန်းကန်တစ်ချပ်ပေါ်မှာ ပေါက်နေတဲ့ မှိုပင်တစ်စုပါ။ ဒီမှိုပင်စုတစ်ဝိုက်မှာ လုံးဝကို အံ့ဩဖွယ်ရာ ဘက်တီးယီးယား ကင်းနေတဲ့ ဇုန်တစ်ခုပါ။ ဒီအသိခက်တဲ့ ဖြစ်စဉ်က ဘာလဲ။ Allison Ramsey နဲ့ Mary Staicu တို့ကနေပြီး ပင်နီဆလင် တွေ့ရှိမှုနဲ့ ၎င်းက ဆေးဝါးအဖြစ် ပြောင်းသွားပုံကို အသေးစိတ် တင်ပြထားပါတယ်။
သင်ခန်းစာကို Allison Ramsey နဲ့ Mary Staicu တို့က ပြုစုပြီး WOW-HOW Studio က ရိုက်ကူးထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:36
sann tint approved Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
Myo Aung accepted Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
sann tint edited Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
sann tint edited Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
sann tint edited Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
sann tint edited Burmese subtitles for The accident that changed the world | ||
sann tint edited Burmese subtitles for The accident that changed the world |