E-waste: Cleaning Up The World's Fastest-Growing Trash Problem

Fikiria kuhusu rununu yako au kipakatalishi.

Wanajua kila kitu kuihusu.

Kila chembe ndani yake, mahali kilipozalishwa.

Halafu...

haujui chochote tena.

Taka za kielektroniki huwa kwa sababu vitu si muhimu kwetu tena,

kwa hivyo tunazitupa.

Tunazidisha hiyo shida kwa uhalisia kuwa

jinsi tumeziunda na kuzibuni

inakuwa vigumu kuzitenganisha,

Kudondoa vifaa muhimu,

na kuvitumua tena

tiubu zimeunganishwa na chasisi.

Chasisi imeunganishwa kwa kilicho kikuu...

Nasikia kuwa kuna takriban watu 4000 na wanaofanya kazi hapa.

Nimekuwa hapa kwa takriban miaka 15 sasa.

Tuligundua kuwa wengi wao

walikuwa na viwango vya juu vya vyembe vya chuma nzito damuni mwao.

Nadhani kuwa siyo tu Afrika

inapambana na suala hili la taka za kieletroniki

kwa sababu elektroniki na vifaa vyake ni sehemu ya maisha yetu ya kila siku.

Hatuwezi tu kuwapa hivi bidhaa

watu bilioni 7,8,9 watakao kuwa sayarini baadaye

tukiwa tunatupa idadi kubwa

baada ya kutumika kwa miaka miwili au mitatu.

Hakika, tunawaza kwa ujumla kuhusu taka za kieletroniki,

ni tofauti ukifikiria skrini za CRT,

au ukifikiria kuhusu rununu ya kizazi kipya.

Lakini hakika kuna thamani kubwa tunayoweza kurudisha kutoka kwa hizi taka.

Kunafaa kuwa na motisha ya kutengeneza upya

Mimi ni Professa katika MIT,

ninapoendesha mahali panapoitwa Senseable City Lab

na pia ofisi ya kubuni inayoitwa Carlo Rtii Associati.

Tulianza kushughuikia hii na mradi tuliyoiita Trash-Track.

Ilikuwa miaka michache iliyopita na tulishirikiana na jiji la Seattle

na kutupa elektoniki nyingi tulizozitambulisha

ili kufuata taka

tulifuata maganda ya ndizi,

skrini za CRT, tarakilishi, Katrigi na kadhalika

Taka nyingi zingeishia katika mipaka ya Marekani,

halafu, hatungeifuata tena.

Mara ya kwanza nilipofika hapa nilishtuka.

Unaona aina ya kazi watu wanaoifanya.

Wanajikata, wanajiweka wazi kwa vitu vingi.

Jina langu ni Bennett Nana Akuffo.

Mimi ni meneja wa Green Advocacy Ghana wa Miradi.

kwa hivyo, vijana hapa kawaida huzunguka na malori.

Wanaenda kwa kila nyumba.

Wakija kwangu,

hakika wanaweza kununua jokofu kutoka kwangu.

Halafu watalileta hadi hapa,

watalikata vipande.

Watapata aluminia kutokana na kasha.

watapata shaba kutokana na mota iliyoko jokofuni.

Kwa hivyo wanachokifanya ni kulikata kwa patasi na nyundo.

halafu nyaya zilizoko,

watazichoma kudondoa shaba.

Halafu kinachotendekea stairofomu,

ni kutumiwa kama mafuta.

Kwa hivyo wakitaka kusindika aina hizo zote za vyuma,

wataongezea Stairofomu halafu waliwashe.

Tunajua kuwa udongo umechafuka sana,

kwa viwango vya ledi, kadaminiamu na aseniki mchangani unaongezeka.

Tulifanya utafiti wa watu hapa.

Tulipata kuwa wengi wao

wameongeza viwango vya vyembe vya vyuma miilini mwao.

Vyembe vya vyuma vizito vinahusishwa na saratani

na magonjwa mengine.

Sehemu hii yote ni kama eneo la biashara.

Upo na watu wanaouza maji, vinywaji.

wengine wanafanya kazi,

wengine wanazurura wakiokota vitu mvunguni.

Kwa hivyo ni jumuiya yake yenyewe.

Nasikia kuwa kuna zaidi ya watu mia nne wanaofanya kazi hapa.

Na wengi wao hushinda hapa siku kutwa.

Wengi wao yamkini wapo hatarini.

Watu wengi hupaona Agbogbloshie kama biwi la taka.

Lakini ni huduma wanaopatia Waghana wa Kawaida.

Ndio, ni mbaya,

lakini ni huduma tunayohitaji.

Ikiwa Agbogbloshie haingekuwa,

ni nini ingefanyikia magari yetu kukuu,

majokofu yetu zee, maruninga na hayo yote?

Kila mara tumekuwa na azma hapa IDEO ya

kujaribu kuunganisha watu na teknolojia

kupitia ubunifu.

Mimi ni Tim Brown.

Na mimi ni mkurugenzi wa kampuni ya Ubunifu ya IDEO.

Siku za nyuma tulipoanza,

tulifanya vitu kama kiteuzi cha kwanza cha tarakilishi ya Macintosh ya asili,

na kipakatalishi cha kwanza, na kiboreshaji cha kwanza cha mashine iliyo otomatiki.

Utata wa mifumo

inayotegemeza bidhaa hizi na huduma

tunaelewa hayo bora sana sasa.

Ndiyo maana tulinuia vitu kama uchumi mzunguko.

Na umuhimu wa kufikiria kuhusu bidhaa

siyo tu kupitia zamu yao ya kutumiwa,

lakini pia kinachovitendekea baadaye.

Mimi ni Vincent Biruta,

mimi ni waziri wa mazingira wa jamhuri ya Rwanda.

Tunashughulika na tani 10,000 ya taka za kielektroniki kila mwaka.

Na tuliamua kuanzisha

kiwanda cha kuchanguka na kutengeneza upya taka za kielektroniki,

ambacho kina uwezo wa kushughulikia

haya matani 10,000 kila mwaka.

Leo kiwanda cha pili Rwanda

hufanya baadhi ya tarakilishi kuonekana mpya,

tarakilishi 400 zilizosafishwa

ambazo zinasambazwa kwa mashule.

Lakini tunapeleka sehemu za plastiki kwa kampuni za kutengeneza upya plastiki.

Tunapeleka vijenzi vya chuma kwa viwanda vya chuma.

Lakini tunapanga kuwa na awamu ya pili

kurudisha vyuma vya thamani

ambazo ni vijenzi vya hivi vifaa vya kielektroniki.

Kwa hisani ya Pure Health, Shirika lisilo la kiserikali kutoka Marekani,

tuliamua kutafuta njia ya kuondoa kuchoma

kama njia ya usindikaji wa shaba.

Tulianzisha eneo la jaribio hapa pamoja na vivua nyaya

Na waona hizi shimo unaposhinikizia nyaya

hizi ni vimo vya nyaya tunavyoweza kutengenezwa upya.

Na inafanya hivyo kwa sekunde, halafu imemaliza.

Plastiki inaenda upande mmoja,

na chuma inatokezea upande mwingine.

Unapoleta waya yako hapa,

Ni shaba au aluminia safi ambayo ina uzani zaidi.

Kwa hivyo vijana hupata pesa nyingi.

Imesababishwa kwa kubuni na kwa hivyo suluhisho ni shida ya kubuni.

Ikiwa tumechukulia uchumi mzunguko kwa uzito,

tungetaka kukamilisha

kuunda dhana mpya za usambazaji

Hatufai kutumia vifaa vingi sana.

Kuwa na vijenzi vilivyo na maisha mseto.

Halafu tunapofaa kuzitupa

tunahakikisha tu kuwa tumezitupa pale ambapo kuna mitambo

Bado tunapenda kidogo wazo

la bidhaa nzuri tunavyotaka kumiliki.

Lakini pengine huo sio mfano mzuri wa siku za usoni.

Inawezekana kuwa hatufai kununua bidhaa hizi kabisa,

lakini tunafaa kuzipeleka zihudumiwe

ili watengenezaji wawe na sababu ya kuzirudisha.

Itabidi tuwe wabunifu sana kwa miaka michache zijazo

ili kusuluhisha shida hizi.

Manukuu umefanywa na Adrian Castillo Uhakiki umefanywa na Jenny Lam Chowdhury.