Bản sắc của chính tôi là một siêu năng lực-- không phải một trở ngại.

America Ferrera, một diễn viên, đạo diễn và nhà hoạt động cho rằng Hollywood cần thôi chống lại thực tế thể giới trông như thế nào. Lần theo những diễn biến trong sự nghiệp của mình, cô kêu gọi nhiều sự thể hiện chân thực hơn từ những nét văn hoá khác biệt hơn trong truyền thông -- và một sự dịch chuyển trong cách ta kể những câu chuyện. "Sự hiện diện tạo nên những khả năng," cô nói. "Những người đang thắng thế trên thế giới đang dạy ta cách nhìn nhận bản thân, cách nhìn nhận giá trị riêng và cách mơ về tương lai của chính mình".

Trên sàn gạch đỏ trong nhà

tôi thường nhảy nhót và hát theo
bộ phim truyền hình "Gypsy,"

với sự có mặt của Bette Midler.

(Hát) "Tôi có một ước mơ.

Một ước mơ tuyệt trần, thưa cha."

Tôi hát với niềm khao khát khẩn thiết
và cháy bỏng của một đứa trẻ lên chín

và thật sự, đứa trẻ chín tuổi ấy
có một giấc mơ.

Ước mơ ấy chính là trở thành diễn viên.

Và đúng rằng tôi chưa bao giờ
thấy ai trông giống mình

trên TV hay phim ảnh,

và hẳn rồi, gia đình lẫn bạn bè và
giáo viên liên tục can ngăn rằng

những người như tôi sẽ chẳng
có được vị trí nào ở Hollywood đâu.

Nhưng tôi là một người Mỹ,

tôi được dạy phải tin rằng ai cũng
có thể đạt được bất cứ thứ gì

dù màu da của họ như thế nào,

dù cha mẹ tôi xuất thân từ Honduras,

và dù tôi chẳng có một xu.

Tôi chẳng cần giấc mơ
của tôi phải dễ dàng,

tôi chỉ cần nó khả thi thôi.

Khi tôi 15 tuổi,

tôi tham gia buổi thử vai
chuyên nghiệp đầu tiên,

cho một quảng cáo dành cho
việc đăng ký cáp

hay phí bảo lãnh gì đó, tôi chẳng thể nhớ.

(Cười)

Nhưng thứ đọng lại trong tôi là
việc đạo diễn yêu cầu tôi rằng:

"Cháu làm lại lần nữa được không,
mà lần này phải Latinh thêm chút xíu."

"Ờm, dạ được ạ,

Vậy cô muốn cháu nói
tiếng Tây Ban Nha ạ?" -Tôi hỏi

"Không đâu, nói tiếng Anh
nghe như kiểu Mỹ Latinh ấy."

"À thì cháu là người Mỹ Latinh này, vậy
không phải Mỹ Latinh thì nghe như này ạ?"

Và sau đó là một khoảng
im lặng khó xử kéo dài,

và cuối cùng thì

"Được rồi cô bé, đừng bận tâm,
cảm ơn cháu đã đến, tạm biệt!"

Tôi mất cả quãng đường về nhà mới nhận ra
cô ấy yêu cầu "nghe giống Mỹ Latinh hơn"

chính là yêu cầu tôi nói tiếng Anh bồi.

Và tôi chẳng thể hiểu tại sao

việc tôi là một người Mỹ Latinh
chính hiệu, chuẩn đét

lại chẳng có nghĩa lý gì cả.

Dù sao thì, tôi chẳng nhận được vai đó.

Tôi đã chẳng nhận được những vai mà
người ta mong muốn tôi đóng, ví dụ như:

bạn gái kẻ hãm hiếp này,

kẻ cắp lẳng lơ này,

gái Latinh mang bầu này.

(Cười)

Đây là những vai hiện hữu để
dành riêng cho những người như tôi.

Những người mà nhìn vào là
thấy da quá ngăm, người quá béo,

quá nghèo và đầu óc quá giản đơn.

Những vai kiểu này là những định kiến

khác xa thực tại của tôi

và cả những vai mà tôi
hằng mong ước được diễn.

Tôi muốn đóng những vai phức tạp
và nhiều chiều sâu,

những vai xuất hiện làm tâm điểm
của chính cuộc đời họ.

Không phải những phần thừa thãi, những vai
phụ mờ nhạt làm nền cho người khác.

Nhưng khi tôi có dũng khí nói điều đó
với quản lý của mình,

người mà tôi trả lương
để giúp tôi tìm thời cơ cho mình,

anh ta đáp rằng

"Cần ai đó nói với cô gái ấy rằng
những kỳ vọng của cô ấy thật hão huyền."

Và anh ta chẳng sai chút nào hết,

ý là, tôi sa thải anh ta,
nhưng anh ta không sai.

(Cười)

(Vỗ tay)

Bởi mỗi lần tôi cố gắng có được
vai nào đó không chứa định kiến nhảm nhí,

thì tôi sẽ nghe rằng,

"Chúng tôi không định tuyển
diễn viên đa sắc tộc."

không thì, "Chúng tôi ưng cô ấy, nhưng
cô ấy lại mang sắc tộc riêng biệt quá."

Hoặc là, "Xui thay, chúng tôi có một
diễn viên Mỹ Latinh trong phim này rồi."

Tôi cứ nhận được những thông điệp
giống hệt nhau, lặp đi lặp lại, liên hồi

rằng bản sắc riêng của tôi là một
trở ngại mà tôi phải vượt qua.

Và tôi nghĩ rằng,

"Rào cản ư, tới luôn đi.

Tôi là người Mỹ. Tên tôi là America (Mỹ)."

Tôi đã rèn luyện việc này cả đời rồi,
tôi sẽ làm theo chiến lược riêng của mình.

Tôi sẽ nỗ lực hết mình."

Và tôi đã làm thế,
tôi gắng sức nhất có thể

để loại ra tất thảy mọi thứ mà người khác
bảo tôi không đạt yêu cầu.

Tôi tránh nắng mặt trời, để da
không quá sạm đi,

tôi duỗi từng lọn xoăn
theo từng nếp thẳng.

Tôi cố gắng giảm cân không ngừng,

sắm cho mình những
bộ cánh xa hoa và đắt tiền.

Làm tất cả để khiến mọi người khi nhìn tôi

họ sẽ không thấy một người Latinh
quá béo, quá ngăm hay rỗng túi.

Họ sẽ thấy khả năng của tôi.

Và có thể trao tôi cơ hội.

Trong một bước ngoặt trớ trêu,
đầy mỉa mai của định mệnh,

khi tôi thật sự đạt được một vai diễn
có thể khiến mọi giấc mơ thành hiện thực

nó chính là vai diễn buộc
tôi phải thật sự là chính mình.

Ana trong bộ phim "Real Women Have Curves"

một cô nàng Mỹ Latinh tròn trịa,
thiếu thốn và có làn da ngăm.

Tôi chưa hề thấy ai như cô ấy, như tôi,

xuất hiện ngay tâm điểm
của chính câu chuyện đời mình.

Tôi chu du trên đất Mỹ,

và cả hàng loạt những quốc gia
khác cùng bộ phim này

nơi mà bao người, bất luận tuổi tác,
sắc tộc, dáng người

tìm thấy bản thân họ trong Ana.

Một cô bé 17 tuổi mũm mĩm mang
hai dòng máu Mỹ và Mexico

đấu tranh với những "chuẩn mực"
để theo đuổi giấc mơ không tưởng của mình.

Bất chấp những gì tôi phải nghe
gần như cả đời mình

hơn cả, tôi thấy người ta thật sự muốn xem
những câu chuyện về những người như tôi.

Và rằng những kỳ vọng hão huyền về việc

thấy bản thân mình được hiện diện một
cách chân thực trong chính văn hoá riêng

cũng là niềm kỳ vọng của những người khác.

"Real Women Have Curves"

chính là một thành công to lớn
cả về mặt doanh thu và văn hoá

"Tuyệt," tôi nghĩ, "Chúng ta đã làm được!

Chúng ta đã chứng minh rằng câu
chuyện của chúng tôi có giá trị.

Mọi thứ sẽ thay đổi từ đây."

Nhưng tôi theo dõi, hầu như
chẳng có gì xảy ra.

Chẳng có bước ngoặt nào cả.

Chẳng ai trong ngành công nghiệp này
hối hả muốn kể thêm những truyện

mà khán giả khao khát và
nguyện trả phí để xem.

Bốn năm sau, khi tôi có cơ hội
diễn vai Ugly Betty,

tôi lại chứng kiến hiện tượng
tương tự xảy ra.

"Ugly Betty" công chiếu trước
16 triệu người xem ở Mỹ

và được đề cử 11 giải Emmy
trong ngay năm đầu.

(Vỗ tay)

Nhưng bất kể những thành công
của "Ugly Betty",

sẽ không có bất kỳ chương trình
TV nào khác

được dẫn dắt bởi một diễn viên Mỹ Latinh

trên sóng truyền hình Hoa Kỳ
trong tận tám năm.

Đã 12 năm

kể từ khi tôi trở thành người Mỹ Latinh
đầu tiên và duy nhất

từng thắng giải Emmy cho
danh mục diễn viên chính.

Điều đó không phải là sự tự hào.

Nó đúng hơn là một sự chán chường cực độ.

Không phải vì những giải thưởng
chứng tỏ giá trị của mình

nhưng vì những người thắng thế
trong xã hội

dạy ta cách nhìn nhận bản thân,

cách nghĩ về chân giá trị của chính mình

và cách ước mơ về tương lai của chúng ta.

Và bất kì khi nào tôi bắt đầu
ngờ vực điều đó

tôi lại nhớ về cô bé sinh sống ở
thung lũng Swat, Pakistan.

Và bằng cách nào đó, cô bé ấy có được
những đĩa DVD

về một chương trình TV ở Mỹ

phản ánh trong đó giấc mơ
trở thành một nhà văn của bản thân cô.

Trong quyển tự truyện của mình,
Malala viết

"Tôi đã bị cuốn hút vào việc làm báo

sau khi thấy những khác biệt được
tạo nên bởi những con chữ của mình

và cũng từ việc theo dõi những
cuốn phim "Ugly Betty"

về cuộc sống trong một tờ tạp chí Mỹ."

(Vỗ tay)

Trong suốt 17 năm trong nghề

tôi đã chứng kiến quyền năng
mà lời nói sở hữu

khi chúng có thể chạm tới
những thứ hiện hữu trong nền văn hoá.

Tôi đã tận mắt thấy.

Tôi đã trải qua, chúng ta
đều thấy điều đó.

Trong lĩnh vực giải trí, chính trị

trong kinh doanh và những thay đổi xã hội.

Chúng ta không thể chối bỏ nó--
sự hiện diện tạo nên những khả năng.

Nhưng trong vòng 17 năm trở lại đây,

tôi cũng nghe những lời
giải thích tương tự

về việc tại sao một số người có thể
tiếp cận sự hiện diện trong văn hoá

và một số khác thì không thể.

Câu chuyện của chúng ta không có khán giả,

những trải nghiệm của ta
không cộng hưởng với xu thế,

tiếng nói của ta là những rủi ro kinh tế
quá đỗi lớn.

Chỉ vài năm trước thôi,
người đại diện gọi tôi

để giải thích lí do tôi không được
nhận vai trong một bộ phim.

Anh ấy nói rằng "Họ quý cô

và họ rất rất muốn tuyển
diễn viên đa sắc tộc.

nhưng phim lại không được tài trợ cho tới
khi tuyển xong những vai da trắng trước."

Anh ấy nói, với một tâm trạng ưu phiền

và với một giọng điệu như thể nói rằng
"Tôi hiểu việc này vớ vẩn như nào."

Nhưng dù sao thì, như hàng trăm lần trước,

tôi cảm nhận rõ từng giọt
nước mắt lăn dài trên mặt

và cảm giác đau nhói của việc bị
chối từ dâng trào trong tôi

tiếng vọng của sự tủi hổ,
ngay sau đó, dày vò tôi,

"Cô là một người phụ nữ trưởng thành rồi,
thôi khóc lóc vì công việc đi."

Tôi trải qua quá trình tự chuốc lấy
lỗi lầm như vậy trong hàng năm liền

và sau đó cảm thấy sự tủi hổ chìm sâu bên
trong vì tôi chẳng thể vượt qua rào cản.

Nhưng lần này, tôi nghe thấy
một giọng nói mới lạ.

Một ý nghĩ vang lên rằng "Tôi rã rời rồi.

Tôi chịu đựng quá đủ rồi."

Một giọng nói hiểu thấu

những giọt nước mắt, nỗi đau không
xuất phát từ việc mất một vai diễn.

Chúng sinh ra từ những thứ nói về tôi.

Những thứ nói về tôi cả đời này

bởi những nhà sản xuất và nhà điều hành

và các đạo diễn, nhà văn, người đại diện
hay người quản lý

những giáo viên, bạn bè, và gia đình

rằng tôi là một người ít giá trị hơn.

Tôi cứ nghĩ rằng kem chống nắng
và máy duỗi tóc

sẽ tạo ra những thay đổi trong
chế độ giá trị đầy bảo thủ này.

Nhưng tôi đã nhận ra trong một khắc

rằng tôi chưa từng thỉnh cầu
hệ thống này thay đổi.

Tôi yêu cầu nó phải chấp nhận tôi,
và những người không đồng điệu.

Tôi chẳng thể thay đổi những gì
hệ thống nghĩ về tôi,

trong khi tôi tin vào những thứ đó.

Và tôi đã làm thế.

Tôi, như bao người xung quanh

tin rằng sẽ không đời nào tôi có thể
hiện hữu trong chính giấc mơ của mình.

Tôi bắt đầu khiến bản thân
mình trở nên vô hình.

Từ đây, tôi nhận ra rằng tôi có thể

trở thành một người thật sự
muốn thấy sự đổi thay

cũng là người hành động
theo những điều cố hữu.

Và nó khiến tôi nghĩ rằng những
thay đổi sẽ chẳng xảy ra

bằng việc xách định người tốt, kẻ xấu.

Cuộc đối thoại đó khiến ta chệch hướng.

Vì đa số chúng ta,
chẳng ai là một trong số đó.

Những thay đổi sẽ đến

khi mỗi chúng ta có đủ dũng khí

để hoài nghi những quan niệm
và giá trị cốt yếu.

Và thấy rằng những hành động của ta
sẽ tạo ra những mục đích tuyệt nhất.

Tôi chỉ là một trong hàng triệu người

được bảo rằng để thực hiện giấc mơ,

để cống hiến tài năng
của mình cho thể giới,

tôi phải cưỡng lại sự thật về bản thân.

Tôi đã sẵn sàng ngưng việc kháng cự ấy

và bắt đầu tồn tại như một bản ngã
toàn vẹn và chân thực nhất.

Nếu tôi có thể trở về ngày xưa
và nói gì đó

với cô bé chín tuổi ngày ấy đang khiêu vũ
trong phòng, tự thêu dệt những giấc mơ,

tôi sẽ nói rằng,

"Bản sắc của chính tôi
không phải là chướng ngại.

Bản sắc riêng chính là
siêu năng lực của mình".

Bởi lẽ sự thật là

tôi chính là hiện thân của thế giới này.

Và bạn cũng thế.

Toàn thể chúng ta đều là
hình hài thế giới.

Và để toàn thể hệ thống phản ánh rằng,

chúng ta không cần tạo nên hiện thực mới.

Chúng ta chỉ cần ngưng việc chống lại
hiện thực mà ta đang cư ngụ.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)