Kimliğim, benim süper gücüm -- bir engel değil
-
0:01 - 0:04Ailemin evinde bir odadaki
kırmızı fayansların üzerinde -
0:04 - 0:08Bette Midler'ın oynadığı
televizyon filmi "Gypsy" ile -
0:08 - 0:10dans eder ve şarkı söylerdim.
-
0:10 - 0:13(Şarkı söyler) "Bir hayalim var.
-
0:13 - 0:17Harika bir hayal, baba."
-
0:17 - 0:22Gerçekten de bir hayali olan
dokuz yaşında bir çocuğun -
0:22 - 0:25acelesi ve heyecanlı
arzusuyla söylerdim şarkıyı. -
0:25 - 0:28Benim hayalim aktris olmaktı.
-
0:28 - 0:32Televizyonda ya da filmlerde
benim gibi görünen -
0:32 - 0:33birisini görmediğim doğru;
-
0:33 - 0:39evet, ailem, arkadaşlarım ve
öğretmenlerim beni Hollywood'da -
0:39 - 0:42benim gibilerin iş yapmadığına
dair uyarmıştı. -
0:44 - 0:47Ama ben bir Amerikalıydım.
-
0:47 - 0:51Bana ten renkleri
ne olursa olsun, -
0:51 - 0:55ailem Honduras'tan göçmüş de olsa,
param olmasa da -
0:55 - 0:57herkesin her şeyi başarabileceğine
-
0:57 - 1:00inanmak öğretilmişti.
-
1:01 - 1:04Hayalimin kolay olmasına gerek yoktu,
-
1:04 - 1:06sadece mümkün olması gerekti.
-
1:08 - 1:0915 yaşındayken
-
1:11 - 1:14ilk profesyonel seçmeme katıldım.
-
1:14 - 1:18Kablolu yayın üyeliği ya da
kefalet bonosu reklamıydı, -
1:18 - 1:20gerçekten hatırlamıyorum.
-
1:20 - 1:21(Gülüşmeler)
-
1:21 - 1:25Hatırladığım şey ise kast
yönetmeninin bana şunu soruşu: -
1:26 - 1:31"Yaptığını tekrarlar mısın, ama
bu sefer biraz daha Latin gibi konuş." -
1:33 - 1:35"Peki.
-
1:35 - 1:38Yani İspanyolca mı konuşmamı
istiyorsunuz?" diye sordum. -
1:38 - 1:43"Hayır, hayır, İngilizce konuş,
ama Latin gibi." -
1:45 - 1:50"Tamam da ben Latinim,
Latin biri zaten böyle konuşmaz mı?" -
1:51 - 1:54Uzun ve tuhaf bir sessizlik oldu
-
1:54 - 1:55ve sonunda,
-
1:56 - 1:59"Peki, tatlım, boşver,
geldiğin için teşekkürler, hoşça kal!" -
1:59 - 2:04"Latin gibi konuş" derken bozuk İngilizce
konuşmamı istediğini anlamam -
2:04 - 2:07eve dönüş yolumun büyük bir kısmını aldı.
-
2:07 - 2:09Gerçek, fiili, otantik bir Latin
-
2:09 - 2:14olduğum gerçeği neden önemsizdi,
-
2:14 - 2:16çözemiyordum.
-
2:16 - 2:18Neyse, işi almadım.
-
2:18 - 2:22İnsanların beni görmek istedikleri
işlerin pek çoğunu almadım: -
2:22 - 2:24çete sahibinin sevgilisi,
-
2:24 - 2:27arsız mağaza hırsızı,
-
2:27 - 2:30iki numaralı hamile chola.
-
2:30 - 2:31(Gülüşmeler)
-
2:31 - 2:35Bunlar, benim gibi biri için
var olan rollerdi. -
2:36 - 2:40Bakıp da çok kahve tenli,
çok şişman, -
2:40 - 2:44çok fakir, çok kaba
olarak gördükleri biri için. -
2:44 - 2:46Bunlar basmakalıp rollerdi
-
2:46 - 2:49ve benim gerçekliğimden
ve oynamayı hayal ettiğim rollerden -
2:49 - 2:52ancak bu kadar uzak olabilirlerdi.
-
2:52 - 2:56Ben, kompleks ve çok boyutlu,
-
2:56 - 3:00kendi hayatının merkezinde olan
insanları oynamak istiyordum. -
3:00 - 3:05Başkalarının hayatının arka planında duran
kartonumsu figürleri değil. -
3:05 - 3:07Ama bunu menajerime söyleme
cesareti bulduğumda -- -
3:07 - 3:11bu, bana fırsatları yakalamada yardım için
para ödediğim insan oluyor -- -
3:11 - 3:14onun cevabı şuydu,
-
3:14 - 3:20"Birinin bu kıza beklentilerinin
gerçekçi olmadığını söylemesi lazım." -
3:22 - 3:24Haksız da değildi.
-
3:24 - 3:26Yani, kovdum adamı ama haksız değildi.
-
3:26 - 3:28(Gülüşmeler)
-
3:28 - 3:33(Alkışlar)
-
3:33 - 3:38Çünkü her kötü yazılmış ve basmakalıp
olmayan bir rolü almaya çalışmamda, -
3:38 - 3:39şunu duyardım,
-
3:39 - 3:43"Bu role farklı görünen birilerini
seçmeyi düşünmüyoruz." -
3:43 - 3:47Ya da, "Bayıldık ona,
ama o çok, çok etnik görünümlü." -
3:47 - 3:52Veya, "Maalesef, bu filmde
zaten bir Latin oyuncumuz var." -
3:53 - 3:58Aynı mesajı, kimliğimin
aşmam gereken bir engel olduğu mesajını, -
3:59 - 4:05tekrar tekrar alıp durdum.
-
4:06 - 4:09Şöyle düşündüm ben de,
-
4:09 - 4:11"Hadisene, karşımdaki engel.
-
4:11 - 4:15Ben bir Amerikalıyım.
Benim adım America. -
4:15 - 4:19Tüm hayatım boyunca bunun için çalıştım,
kitabına göre oynayacağım, -
4:19 - 4:21daha sıkı çalışacağım."
-
4:21 - 4:24Çalıştım da. İnsanların bende
olduğunu söylediği -
4:24 - 4:27sorunları aşmak için çalışabileceğim
en sıkı şekilde çalıştım. -
4:27 - 4:31Güneşten uzak durdum ki tenim
çok fazla yanmasın, -
4:31 - 4:35saçımdaki lüleleri
itaate zorlayıp düzleştirdim. -
4:35 - 4:37Sürekli kilo vermeye çalıştım.
-
4:37 - 4:39Daha süslü, daha pahalı
kıyafetler satın aldım. -
4:39 - 4:41Sırf insanlar bana baktığında,
-
4:41 - 4:46çok şişman, çok kahve tenli,
çok fakir bir Latin görmesinler diye. -
4:48 - 4:50Bana baktıklarında neler
yapabileceğimi göreceklerdi. -
4:50 - 4:53Belki de bana bir şans vereceklerdi.
-
4:56 - 5:00Kaderin bir oyunu olarak
-
5:00 - 5:04sonunda tüm hayallerimi
gerçek yapan bir rol aldığımda, -
5:06 - 5:10bu rol, tam olarak olduğum kişi
olmamı gerektiren bir roldü. -
5:11 - 5:15"Kadın Dediğin"deki Ana,
-
5:15 - 5:18kahve tenli, fakir, şişman
bir Latin kadındı. -
5:20 - 5:25Onun gibi birini, kendim gibi birini,
hiç görmemiştim -
5:25 - 5:29kendi hayat hikâyesinin merkezinde.
-
5:29 - 5:31Bu filmle, Amerika'nın her yerine
-
5:31 - 5:33ve daha pek çok ülkeye gittim,
-
5:33 - 5:39insanların yaşlarından, milliyetlerinden
ve vücutlarının şeklinden bağımsız olarak -
5:39 - 5:41Ana'da kendilerini gördükleri yerlere.
-
5:41 - 5:4517 yaşındaki tombul Meksikalı Amerikalı,
pek mümkün görünmeyen hayalini -
5:45 - 5:50gerçekleştirmek için
kültürel normlara karşı koyan o kız. -
5:51 - 5:54Hayatım boyunca bana söylenilenin aksine
-
5:54 - 6:01ilk elden insanların benim gibilerin
hikâyelerini görmek istediklerini gördüm. -
6:01 - 6:04Kendimi, kültürümün içinde
gerçekçi bir şekilde -
6:04 - 6:08temsil edilirken görme beklentilerimin,
başka insanların da beklentileri -
6:08 - 6:10olduğunu gördüm.
-
6:11 - 6:13"Kadın Dediğin"
-
6:13 - 6:18eleştirel, kültürel ve ekonomik
bir başarıydı. -
6:18 - 6:21"Harika," diye düşündüm,
"İşte yaptık! -
6:22 - 6:25Hikâyelerimizin değeri
olduğunu kanıtladık. -
6:25 - 6:27Şimdi değişecek bir şeyler."
-
6:30 - 6:33Ama çok az şeyin
değiştiğine şahit oldum. -
6:33 - 6:35Bir dönüm noktası olmamıştı.
-
6:35 - 6:39Endüstrideki hiç kimse, o hikâyeleri
izlemek için aç ve para ödemeye istekli -
6:39 - 6:45kimselerin hikâyelerini
anlatmak için koşuşturmuyordu. -
6:47 - 6:51Dört yıl sonra,
Çirkin Betty'yi oynamaya başlayınca, -
6:52 - 6:55aynı olayın yaşandığını gördüm.
-
6:55 - 6:59"Çirkin Betty" Birleşik Devletler'de
16 milyon izleyiciyle prömiyer yaptı -
6:59 - 7:03ve ilk yılında
11 Emmy ödülüne aday oldu. -
7:05 - 7:09(Alkışlar)
-
7:09 - 7:14Ama "Çirkin Betty"nin başarısına karşın,
-
7:14 - 7:17sekiz yıl boyunca Amerikan televizyonunda
-
7:17 - 7:19başrolü Latin bir aktris olan
-
7:19 - 7:22başka bir televizyon şovu olmayacaktı.
-
7:25 - 7:27Ben başrol olarak bir Emmy kazanan
-
7:27 - 7:30ilk ve tek Latin kadın olalı
-
7:30 - 7:3312 yıl geçti.
-
7:34 - 7:37Bu gurur duyulacak bir şey değil.
-
7:37 - 7:39Bu, derin bir hüsran sebebi.
-
7:39 - 7:42Ödüller bizim değerimizi
belirlediği için değil -
7:42 - 7:46ama dünyada kimin gelişip
serpildiğini görmek -
7:46 - 7:49bize kendimizi nasıl göreceğimizi,
-
7:49 - 7:51kendi değerimiz üzerine düşünmeyi
-
7:51 - 7:54ve geleceğimiz hakkında
hayal kurmayı öğrettiği için. -
7:54 - 7:56Ne zaman bundan şüphe duysam,
-
7:56 - 8:01Pakistan'ın Swat Vadisinde yaşayan,
-
8:01 - 8:04eline kendi yazarlık hayallerinin
yansımasını gördüğü -
8:04 - 8:06bir televizyon şovunun DVD'leri geçen
-
8:06 - 8:10küçük bir kız olduğunu hatırlıyorum.
-
8:11 - 8:15Malala, otobiyografisinde şöyle yazıyor:
-
8:15 - 8:17"Kendi sözlerimin
-
8:17 - 8:20nasıl bir değişim yaratabileceğini
gördükten sonra, -
8:20 - 8:24bir de Amerika'daki bir dergideki
hayatı "Çirkin Betty" DVD'lerini -
8:24 - 8:27izledikten sonra gazeteciliğe
ilgi duymaya başladım. -
8:27 - 8:34(Alkışlar)
-
8:34 - 8:38Kariyerimin 17 yılı boyunca
-
8:38 - 8:43sesimizin, kültürde yer edinebildiğinde
-
8:43 - 8:46sahip olduğu güce şahit oldum.
-
8:47 - 8:49Bunu gördüm.
-
8:49 - 8:52Bunu yaşadım, bunu hepimiz gördük.
-
8:52 - 8:55Eğlence sektöründe, siyasette,
-
8:55 - 8:59iş dünyasında, sosyal değişimde.
-
8:59 - 9:03Bunu inkar edemeyiz --
kültürde varlık imkân yaratır. -
9:05 - 9:07Ama son 17 yıldır,
-
9:07 - 9:10aynı zamanda neden bazılarımızın
-
9:10 - 9:14kültürde yer edinip de bazılarımızın
edinemediği hakkında -
9:14 - 9:15aynı bahaneleri duydum.
-
9:17 - 9:19Bizim hikâyelerimizin dinleyeni yok,
-
9:19 - 9:22bizim deneyimlerimiz kitlelerinki
ile örtüşmüyor, -
9:22 - 9:26bizim seslerimiz büyük bir
finansal risk demek. -
9:28 - 9:30Birkaç yıl önce, menajerim
bir filmdeki rolü -
9:30 - 9:33neden alamadığımı
açıklamak için aradı beni. -
9:33 - 9:35Dedi ki, "Sana bayıldılar
-
9:35 - 9:39ve gerçekten, gerçekten farklı
birilerini seçmek istiyorlar, -
9:39 - 9:44ama beyaz rol kesinleşene
kadar film finanse edilmiyor." -
9:47 - 9:49Bu mesajı, kırık bir kalple,
-
9:49 - 9:53"Bunun ne kadar berbat olduğunu
anlıyorum." diyen bir tonla iletti. -
9:55 - 10:01Ama yine de bundan önce
yüzlerce kez olduğu gibi, -
10:01 - 10:03yüzümden gözyaşlarımın
aktığını hissettim. -
10:04 - 10:08Reddedilmenin acısı içimde yükselip
-
10:08 - 10:10utancın sesi beni azarladı,
-
10:10 - 10:14"Sen yetişkin bir kadınsın,
bir iş uğruna ağlamayı bırak." -
10:15 - 10:17Başarısızlığı
kendime mâl edip -
10:17 - 10:19engelleri aşamadığım için
-
10:19 - 10:23derin utanç hissetme sürecinden
yıllarca geçtim de durdum. -
10:25 - 10:26Ama bu sefer, yeni bir ses duydum.
-
10:28 - 10:31"Yoruldum artık.
-
10:32 - 10:34Yeter bu kadar." diyen bir ses.
-
10:34 - 10:35Gözyaşlarımın ve acımın
-
10:35 - 10:40bir iş uğruna olmadığını anlayan bir ses.
-
10:40 - 10:44Tüm bunlar benim hakkımda
söylenen şeyler içindi. -
10:44 - 10:48Hayatım boyunca yöneticiler,
-
10:48 - 10:51yapımcılar, yönetmenler,
-
10:51 - 10:54senaristler, ajanslar,
menajerler, öğretmenler, -
10:54 - 10:57arkadaşlar ve ailem
tarafından söylenenler içindi. -
10:57 - 11:00Daha az değeri olan birisi
olduğum söylendiği içindi. -
11:01 - 11:04Sandım ki güneş kremleri
ve saç düzleştiriciler -
11:04 - 11:08bu yerleşik değer sistemindeki
değişimi getirecekti. -
11:10 - 11:13Ama o an anladım ki
-
11:13 - 11:19ben hiçbir zaman sisteme
değişmesini söylemiyordum. -
11:19 - 11:25Ben sisteme girmeye çalışıyordum,
ve bu ikisi aynı şey değil. -
11:26 - 11:29Ben bile sistemin benim hakkımda
inandığı şeye inanırken -
11:29 - 11:32sistemin hakkımda düşündüğü
şeyi değiştiremezdim. -
11:33 - 11:35Buna inandım.
-
11:35 - 11:37Ben de çevremdeki herkes gibi
-
11:37 - 11:43olduğum şekilde hayalimi
yaşayamayacağıma inandım. -
11:44 - 11:47Ben de kendimi yokmuşum
gibi göstermeye çalıştım. -
11:50 - 11:55Bu, bana şunu gösterdi ki
aynı anda hem tüm samimiyetiyle -
11:55 - 12:00değişimi görmek isteyen kişi
hem de davranışlarıyla -
12:00 - 12:06sistemin aynı kalmasını
sağlayan kişi olmak mümkün. -
12:08 - 12:12Bunun inanmama yol açtığı şey de
-
12:12 - 12:15değişim iyi adamları ve kötü adamları
belirlemek ile gelmeyeceği. -
12:15 - 12:18Bu düşünce hepimizi
bu sorundan kurtarıyor. -
12:18 - 12:20Çünkü birçoğumuz
bu ikisinden birisi değil. -
12:22 - 12:23Değişim,
-
12:23 - 12:26her birimiz kendi temel değer
ve inançlarımızı sorgulama cesaretini -
12:26 - 12:29gösterince gelecek.
-
12:29 - 12:35Davranışlarımızın en iyi niyetlerimize
yol gösterdiğinden emin olunca. -
12:37 - 12:40Ben, hayallerini gerçekleştirmek için
-
12:40 - 12:43yetenekleriyle dünyaya katkı sağlamak için
-
12:44 - 12:46kim olduğu gerçeğine direnmesi söylenen
-
12:46 - 12:49milyonlarca insandan biriyim.
-
12:50 - 12:54Şahsen ben direnmeyi bırakıp
-
12:54 - 12:59kendi bütün ve gerçek kişiliğimle
var olmaya hazırım. -
13:00 - 13:03Geri dönebilseydim o dokuz yaşındaki,
-
13:03 - 13:08odada dans edip hayaller kuran çocuğa
-
13:08 - 13:09şunu derdim:
-
13:09 - 13:11kimliğim benim için bir engel değil.
-
13:12 - 13:14Kimliğim, benim süper gücüm.
-
13:15 - 13:18Çünkü doğrusu gerekirse,
-
13:18 - 13:20ben, dünyanın nasıl göründüğüyüm.
-
13:21 - 13:24Siz dünyanın nasıl göründüğüsünüz.
-
13:24 - 13:29Toplu olarak, bizler dünyanın
nasıl göründüğüyüz. -
13:29 - 13:32Sistemlerimizin bunu yansıtması için
-
13:32 - 13:35yeni bir gerçeklik
yaratılmasına gerek yok. -
13:36 - 13:39Sadece sistemlerin, yaşadığımız gerçekliğe
direnmeyi bırakması gerek. -
13:41 - 13:42Teşekkür ederim.
-
13:42 - 13:46(Alkışlar)
- Title:
- Kimliğim, benim süper gücüm -- bir engel değil
- Speaker:
- America Ferrera
- Description:
-
Hollywood'un dünyanın aslında neye benzediğine direnmeyi bırakması gerek, diyor aktris, yönetmen ve aktivist America Ferrera. Kariyerinin sınırlarını takip ederek, farklı kültürlerin medyada daha gerçekçi temsili ve hikâyelerimizi anlatışımızdaki bir değişim için çağrıda bulunuyor. "Kültürde varlık, imkan yaratır," diyor. "Dünyada kimin gelişip serpildiğini görmek bize kendimizi nasıl göreceğimizi, kendi değerimiz üzerine düşünmeyi ve geleceğimiz hakkında hayal kurmayı öğretir."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 14:02
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Figen Ergürbüz accepted Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Figen Ergürbüz edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Figen Ergürbüz edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Figen Ergürbüz edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Zeynep Şahin edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle | ||
Zeynep Şahin edited Turkish subtitles for My identity is a superpower -- not an obstacle |