Phía sau bi kịch là gì? Là sự tha thứ
-
0:02 - 0:06Con người chúng ta có nhiều
thời khắc quyết định trong cuộc sống. -
0:06 - 0:08Những khoảnh khắc này có lúc vui vẻ,
-
0:09 - 0:11có lúc lại đau lòng,
-
0:11 - 0:13bi kịch.
-
0:13 - 0:18Nhưng tại những thời điểm quyết định này,
nếu có thể đưa ra quyết định đúng đắn, -
0:19 - 0:22chúng ta thực sự tạo ra một phép màu
-
0:22 - 0:25cho chúng ta và những người khác.
-
0:25 - 0:28Con trai duy nhất của tôi Tariq,
một cậu sinh viên, -
0:28 - 0:32tử tế, hào phóng và là một cây viết,
một nhiếp ảnh gia giỏi, -
0:32 - 0:36có khát vọng làm việc
cho National Geographic, -
0:36 - 0:38nó đính hôn với một cô gái xinh xắn,
-
0:38 - 0:42và giao bánh pizza
vào mỗi thứ Sáu và thứ Bảy. -
0:42 - 0:45Nó đã bị dụ dỗ tới một địa chỉ giả mạo
-
0:45 - 0:46bởi một nhóm thanh niên.
-
0:47 - 0:49Trong buổi kết nạp băng đảng,
-
0:50 - 0:53một cậu bé 14 tuổi đã bắn
và giết chết con trai tôi. -
0:55 - 0:58Cái chết đột ngột, vô nghĩa
-
0:58 - 1:03của một người vô tội, không có vũ khí,
-
1:04 - 1:06nỗi đau tràn ngập một gia đình,
-
1:07 - 1:13nỗi bối rối thực sự
khi phải chấp nhận một thực tế mới tồi tệ. -
1:14 - 1:17Khỏi cần phải nói sự việc đã khiến
cuộc sống của tôi chững lại. -
1:17 - 1:19Một trong những điều khó khăn nhất
tôi từng phải làm -
1:19 - 1:23là gọi điện cho mẹ nó,
lúc ấy đang sống ở thành phố khác. -
1:23 - 1:26Làm sao để nói với một người mẹ rằng
bà sẽ không bao giờ gặp lại con -
1:26 - 1:27hay nghe thấy nó cười,
-
1:27 - 1:29hay ôm nó?
-
1:31 - 1:32Tôi là một người Hồi giáo Sufi.
-
1:33 - 1:35Tôi ngồi thiền hai giờ mỗi ngày.
-
1:36 - 1:37Thỉnh thoảng,
-
1:37 - 1:40trong tổn thương và bi kịch sâu sắc,
-
1:40 - 1:42có một tia sáng rõ ràng.
-
1:43 - 1:46Điều tôi nhận ra khi ngồi thiền
-
1:46 - 1:49là có nạn nhân ở cả hai đầu súng.
-
1:50 - 1:54Dễ thấy rằng con trai tôi là nạn nhân
của cậu bé 14 tuổi kia, -
1:54 - 2:00nhưng thật phức tạp để thấy cậu bé đó
cũng là nạn nhân của xã hội Mỹ. -
2:00 - 2:03Và điều đó nảy ra câu hỏi,
vậy xã hội Mỹ là những ai? -
2:04 - 2:05Đó chính là bạn và tôi
-
2:05 - 2:09vì tôi không tin rằng xã hội
chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. -
2:09 - 2:13Tôi cho rằng tất cả chúng ta phải chịu
trách nhiệm cho xã hội ta tạo ra. -
2:14 - 2:17Việc đứa trẻ này giết đứa trẻ kia
không phải dấu hiệu của một xã hội dân sự. -
2:18 - 2:20Chín tháng sau khi Tariq mất,
-
2:21 - 2:23tôi thành lập Tổ chức Tariq Khamisa
-
2:24 - 2:26và nhiệm vụ của chúng tôi
ở tổ chức Tariq Khamisa -
2:27 - 2:29là ngừng việc trẻ em giết hại lẫn nhau
-
2:29 - 2:32bằng cách phá vỡ vòng lặp
của bạo lực thanh thiếu niên. -
2:32 - 2:34Về cơ bản chúng tôi có ba nhiệm vụ.
-
2:34 - 2:38Nhiệm vụ đầu tiên và trước hết
là cứu tính mạng của bọn trẻ. -
2:38 - 2:42Điều này rất quan trọng.
Chúng ta đang mất nhiều đứa trẻ mỗi ngày. -
2:43 - 2:44Nhiệm vụ thứ hai của chúng tôi
-
2:45 - 2:50là trao quyền chọn lựa đúng đắn
để trẻ em không rơi vào các kẽ hở -
2:50 - 2:54và chọn cuộc sống của những băng đảng với
tội ác, thuốc phiện, rượu và vũ khí. -
2:54 - 3:00Nhiệm vụ thứ ba của chúng tôi là dạy
những nguyên tắc của phi bạo lực, -
3:01 - 3:03của sự cảm thông, lòng trắc ẩn
-
3:03 - 3:05và của sự tha thứ.
-
3:06 - 3:08Tôi bắt đầu với một tiền đề rất đơn giản
-
3:08 - 3:10đó là bạo lực là một hành vi được học hỏi.
-
3:10 - 3:12Không đứa trẻ nào sinh ra đã bạo lực.
-
3:13 - 3:15Nếu bạn chấp nhận sự thật này,
-
3:15 - 3:18phi bạo lực cũng có thể là một hành vi
có thể học hỏi được, -
3:18 - 3:20nhưng bạn phải dạy điều này
-
3:20 - 3:22vì trẻ em sẽ không học được
-
3:22 - 3:23bằng cách tự thấu hiểu.
-
3:24 - 3:28Ngay sau đó,
tôi đã tới gặp người anh em đây, -
3:29 - 3:31với tâm thế rằng cả hai
đều mất một đứa trẻ. -
3:31 - 3:33Con trai tôi chết.
-
3:33 - 3:35Còn anh ấy mất cháu trai
do nó phải ngồi tù. -
3:35 - 3:37Tôi đã bảo anh ấy tham gia.
-
3:37 - 3:41Bạn thấy đấy, 22 năm sau,
chúng tôi vẫn cùng nhau ở đây, -
3:41 - 3:44vì tôi không thể khiến Tariq sống lại,
-
3:44 - 3:46còn anh không thể mang Tony ra khỏi nhà tù
-
3:46 - 3:48nhưng có một thứ chúng tôi có thể làm
-
3:48 - 3:51là đảm bảo không một thanh niên nào khác
trong cộng đồng -
3:51 - 3:54kết thúc bằng việc bị giết hay ngồi tù.
-
3:54 - 3:56Nhờ ơn Chúa,
-
3:56 - 3:59Tổ chức Tariq Khamisa đã thành công.
-
3:59 - 4:02Chúng tôi có một mẫu trường học an toàn
-
4:02 - 4:04với bốn chương trình khác nhau.
-
4:04 - 4:07Chương trình đầu tiên là một nhóm tập hợp
cùng Ples và tôi. -
4:07 - 4:08Chúng tôi được giới thiệu,
-
4:08 - 4:10rằng cháu người này giết con người kia,
-
4:10 - 4:11và đang ở đây cùng nhau.
-
4:11 - 4:14Chúng tôi có chương trình giảng dạy
tại lớp -
4:14 - 4:17một chương trình tư vấn sau giờ học,
và thành lập một câu lạc bộ hoà bình. -
4:18 - 4:19Tôi rất vui chia sẻ với bạn
-
4:19 - 4:23rằng bên cạnh việc dạy
những nguyên tắc về phi bạo lực, -
4:23 - 4:28chúng tôi có thể giảm 70%
tình trạng đình chỉ và đuổi học, -
4:29 - 4:30một con số lớn.
-
4:30 - 4:31(Vỗ tay)
-
4:31 - 4:33Con số rất lớn.
-
4:33 - 4:36Năm năm sau khi Tariq mất,
-
4:36 - 4:39với tôi, để hoàn thành cuộc hành trình
của sự tha thứ, -
4:39 - 4:41tôi đã đến gặp cậu thanh niên
giết con trai mình. -
4:41 - 4:43Khi đó cậu đã 19 tuổi.
-
4:44 - 4:47Tôi nhớ cuộc gặp đó,
vì chúng tôi đã... -
4:47 - 4:49bây giờ nó đã 37 tuổi,
vẫn đang trong tù, -
4:49 - 4:52nhưng ở cuộc gặp đầu tiên đó,
chúng tôi nhìn vào mắt nhau. -
4:52 - 4:55Tôi nhìn vào mắt cậu bé,
và nó nhìn vào mắt tôi, -
4:55 - 4:59tôi nhìn vào mắt nó cố tìm ánh mắt của
kẻ sát nhân, nhưng tôi không tìm được. -
4:59 - 5:01Tôi có thể thấy sau đôi mắt đó,
-
5:01 - 5:03và chạm đến phần nhân tính trong cậu ta
-
5:03 - 5:07và hiểu rằng nhân tính trong cậu
chẳng khác gì so với của tôi -
5:07 - 5:09hay của bất cứ ai khác ở đây.
-
5:09 - 5:12Tôi đã không mong chờ điều đó.
Cậu bé đã ăn năn. -
5:12 - 5:14Cậu ta ăn nói lưu loát, và lịch sự.
-
5:14 - 5:17Tôi có thể nói rằng sự tha thứ của tôi
đã thay đổi cậu ta. -
5:19 - 5:21Với điều đó, xin chào đón
người anh em của tôi, Ples. -
5:21 - 5:24(Vỗ tay)
-
5:27 - 5:32Tony là con một của đứa con gái
duy nhất của tôi. -
5:32 - 5:35Tony được sinh ra
-
5:35 - 5:37khi con gái tôi mới 15 tuổi.
-
5:39 - 5:42Làm mẹ là công việc khó khăn nhất
trên hành tinh này. -
5:42 - 5:46Không có việc gì trên đời khó hơn
nuôi dạy một người khác -
5:46 - 5:49và đảm bảo cho họ được an toàn,
-
5:49 - 5:52và có vị thế tốt
để thành công trong cuộc sống. -
5:53 - 5:56Tony đã trải qua nhiều bạo lực
trong cuộc sống khi nó còn nhỏ. -
5:57 - 5:59Nó thấy một người anh họ nó quý
-
5:59 - 6:01bị giết trong một cơn mưa đạn của
súng tự động -
6:01 - 6:04trong hoạt động băng đảng ở Los Angeles.
-
6:04 - 6:06Tony đã bị tổn thương trên nhiều mặt.
-
6:07 - 6:09Nó đến sống với tôi.
-
6:09 - 6:12Tôi muốn đảm bảo nó có mọi thứ
một đứa trẻ cần -
6:12 - 6:13để thành công trong cuộc sống.
-
6:15 - 6:17Nhưng trong buổi tối đặc biệt đó,
-
6:17 - 6:18sau nhiều năm sống với tôi,
-
6:19 - 6:21và đấu tranh dữ dội,
cố gắng để thành công, -
6:21 - 6:25và để sống theo kì vọng
trở thành người thành công của tôi, -
6:26 - 6:29vào ngày đặc biệt đó,
Tony đã chạy khỏi nhà tối hôm đó, -
6:29 - 6:32nó tới chỗ những người
nó nghĩ là bạn, -
6:32 - 6:33họ đưa nó thuốc phiện và rượu
-
6:33 - 6:34và nó đã sử dụng
-
6:34 - 6:38vì nghĩ rằng những thứ này
sẽ khiến nó không phải lo nghĩ gì nữa. -
6:38 - 6:41Nhưng thứ đó chỉ khiến
Tony bất an hơn -
6:41 - 6:43và tạo ra nhiều...
-
6:45 - 6:48nhiều suy nghĩ chết chóc hơn.
-
6:49 - 6:51Nó tham gia một vụ cướp,
-
6:51 - 6:53được giao cho một khẩu súng 9 mm.
-
6:54 - 6:56Và trước mặt một đứa 18 tuổi là
người ra lệnh -
6:56 - 6:59và hai đứa 14 tuổi nó nghĩ là bạn,
-
7:00 - 7:03Tony đã bắn và giết chết Tariq Khamisa,
-
7:03 - 7:05con trai của người đàn ông này.
-
7:08 - 7:10Không có một từ ngữ nào
-
7:10 - 7:14có thể diễn tả nỗi mất mát một đứa trẻ.
-
7:15 - 7:18Theo như tôi biết, cháu tôi phải
chịu trách nhiệm -
7:18 - 7:19vì đã giết hại người khác,
-
7:19 - 7:23tôi đã đến phòng cầu nguyện,
như những gì được người lớn dạy, -
7:23 - 7:25và bắt đầu cầu nguyện và tịnh tâm.
-
7:25 - 7:27Có một điểm chung giữa
ông Khamisa và tôi, -
7:27 - 7:28mà chúng tôi không biết,
-
7:28 - 7:30bên cạnh việc đều là
những người tuyệt vời -
7:30 - 7:32cả hai đều thiền.
-
7:32 - 7:33(Tiếng cười lớn)
-
7:33 - 7:34Thiền rất hữu ích với tôi,
-
7:34 - 7:38vì nó cho tôi cơ hội tìm kiếm
chỉ dẫn và sự rõ ràng -
7:38 - 7:42về cách tôi sẽ giúp đỡ người đàn ông này
-
7:42 - 7:44và gia đình anh ấy trong mất mát này.
-
7:44 - 7:46Và lời cầu nguyện của tôi đã
được đáp lại -
7:46 - 7:49vì tôi được mời đến cuộc gặp mặt
ở nhà anh, -
7:49 - 7:52gặp bố, mẹ,
-
7:52 - 7:55vợ, anh trai anh và gia đình họ
-
7:55 - 8:00có cơ hội đứng trước những người có
đức tin của Chúa, được người này dẫn dắt, -
8:00 - 8:02người có tinh thần sẵn sàng tha thứ,
-
8:02 - 8:05tạo cơ hội cho tôi
-
8:06 - 8:09để tôi trở nên hữu ích, chia sẻ với anh ấy
và những đứa trẻ -
8:09 - 8:14tầm quan trọng của việc cần làm gì
để trở thành một người lớn có trách nhiệm -
8:14 - 8:16hướng cơn giận vào nơi tốt đẹp hơn,
-
8:16 - 8:18học cách ngồi thiền.
-
8:18 - 8:21Những chương trình chúng tôi có
trong Tổ chức Tariq Khamisa -
8:21 - 8:24cung cấp những công cụ cho lũ trẻ
trong hành trang của chúng -
8:24 - 8:26để chúng mang theo trong suốt
cuộc đời mình. -
8:26 - 8:29Quan trọng là bọn trẻ hiểu được rằng
người lớn yêu thương, chăm sóc -
8:30 - 8:31luôn lo lắng và hỗ trợ chúng
-
8:31 - 8:35đồng thời bọn trẻ cần học cách thiền định,
-
8:35 - 8:37học cách tĩnh tâm,
-
8:37 - 8:38học cách vững vàng,
-
8:38 - 8:41và học cách ứng xử với những
đứa trẻ khác -
8:41 - 8:43một cách tử tế, cảm thông
-
8:43 - 8:45và đầy yêu thương trìu mến.
-
8:45 - 8:47Xã hội này cần nhiều tình yêu hơn
-
8:47 - 8:48và vì thế chúng tôi ở đây
-
8:48 - 8:50để chia sẻ yêu thương với bọn trẻ,
-
8:50 - 8:52vì những đứa trẻ sẽ dẫn đường cho ta,
-
8:53 - 8:55vì tất cả chúng ta
sẽ dựa vào những đứa trẻ của mình. -
8:55 - 8:59Khi chúng ta già hơn và nghỉ hưu,
chúng sẽ tiếp nhận thế giới này thay ta, -
8:59 - 9:02vì vậy ta dạy chúng yêu thương bao nhiêu,
chúng sẽ mang lại cho ta bấy nhiêu. -
9:02 - 9:04Xin Chúa ban phước. Cảm ơn.
-
9:04 - 9:08(Vỗ tay)
-
9:10 - 9:14Tôi sinh ra ở Kenya,
nhưng được giáo dục ở Anh. -
9:14 - 9:17Người anh em ở đây theo phái Baptist,
-
9:17 - 9:19còn tôi là một người đạo Hồi Sufi.
-
9:19 - 9:21Anh ấy là người Mỹ gốc Phi
-
9:21 - 9:24nhưng tôi luôn nói với anh ấy
tôi mới là người Mỹ gốc Phi. -
9:24 - 9:25Tôi sinh ra ở châu Phi,
-
9:25 - 9:26còn anh thì không.
-
9:26 - 9:28(Tiếng cười)
-
9:28 - 9:30Tôi nhập tịch trở thành một công dân.
-
9:30 - 9:32Tôi là thế hệ công dân đầu tiên.
-
9:32 - 9:36Vào tôi thấy rằng, là một công dân Mỹ,
-
9:36 - 9:39tôi phải san sẻ trách nhiệm
-
9:39 - 9:41với người đã giết con trai tôi.
-
9:42 - 9:46Tại sao? Vì nó bị bắn bởi
một đứa trẻ Mỹ. -
9:46 - 9:48Bạn có thể nghĩ như này,
cậu bé đã giết đứa con duy nhất -
9:48 - 9:51nó nên bị treo cổ ở trên giá cao nhất.
-
9:52 - 9:54Nhưng điều đó thì giúp gì cho xã hội?
-
9:54 - 9:58Tôi biết bạn có lẽ đang thắc mắc
điều gì xảy ra với cậu thanh niên đó. -
9:59 - 10:03Cậu ta vẫn trong tù.
Cậu ấy 37 tuổi vào ngày 22 tháng Chín, -
10:04 - 10:05nhưng tôi có tin tốt đây.
-
10:05 - 10:08Chúng tôi đã cố gắng đưa cậu ấy ra tù
trong 12 năm nay. -
10:08 - 10:11Cậu ấy sẽ được thả vào năm sau.
-
10:11 - 10:15(Vỗ tay)
-
10:18 - 10:21Tôi rất vui khi cậu ấy được thả,
-
10:21 - 10:23vì tôi biết chúng tôi đã cứu cậu ấy,
-
10:23 - 10:27nhưng cậu ấy sẽ cứu
hàng chục nghìn học sinh, -
10:27 - 10:29khi cậu ta chia sẻ câu chuyện của mình
-
10:29 - 10:32ở các trường học chúng tôi
thường xuyên có mặt. -
10:33 - 10:36Khi Tony nói với bọn trẻ,
"Hồi 11 tuổi, anh gia nhập một băng đảng. -
10:36 - 10:39Khi 14 tuổi, anh đã giết chết
con trai của ông Khamisa. -
10:39 - 10:41Anh đã dành nhiều năm trong tù.
-
10:41 - 10:44Anh ở đây để nói với các em rằng:
Không đáng đâu." -
10:44 - 10:47Bạn nghĩ bọn trẻ sẽ lắng nghe
giọng nói đó chứ? -
10:47 - 10:50Có đấy, vì đó là giọng điệu
-
10:50 - 10:53của một người từng kéo cò súng.
-
10:53 - 10:58Và tôi biết rằng cậu ấy muốn
quay ngược lại thời gian. -
10:58 - 11:00Tất nhiên, điều đó là không thể.
-
11:00 - 11:03Tôi ước là có thể. Tôi sẽ có lại con trai.
-
11:03 - 11:05Người anh em của tôi sẽ có lại đứa cháu.
-
11:06 - 11:10Tôi nghĩ điều đó nói lên
sức mạnh của sự tha thứ. -
11:12 - 11:14Vậy bài học rút ra ở đây là gì?
-
11:15 - 11:18Tôi muốn kết thúc bài diễn thuyết
với lời trích dẫn này, -
11:18 - 11:21đó là cơ sở cho cuốn sách thứ tư của tôi,
-
11:21 - 11:23và tình cờ,
-
11:23 - 11:25đó cũng là lời mở đầu cho
cuốn sách Tony viết. -
11:27 - 11:31Lời đó như sau:
"Lòng thiện chí liên tục tạo ra tình bạn." -
11:31 - 11:33Bạn không kết bạn bằng cách
đánh bom họ, phải không? -
11:33 - 11:35mà bằng cách
lan truyền thiện chí -
11:35 - 11:36Điều này cần phải rõ ràng.
-
11:36 - 11:39"Thiện chí được duy trì tạo nên tình bạn,
-
11:39 - 11:41tình bạn được duy trì tạo nên lòng tin,
-
11:41 - 11:44lòng tin được duy trì tạo nên đồng cảm,
-
11:44 - 11:46đồng cảm được duy trì
tạo nên lòng trắc ẩn, -
11:46 - 11:49và lòng trắc ẩn được duy trì
sẽ tạo nên hoà bình." -
11:49 - 11:51Đây là công thức hoà bình của tôi
-
11:51 - 11:57Bắt đầu bởi thiện chí, tình bạn, lòng tin,
sự cảm thông, lòng trắc ẩn và hoà bình. -
11:57 - 12:00Nhưng mọi người hỏi tôi,
làm cách nào ông lan truyền -
12:00 - 12:02thiện chí tới người đã giết con trai ông?
-
12:03 - 12:05Tôi nói với họ, bạn làm điều đó
thông qua sự tha thứ. -
12:05 - 12:07Bằng chứng là nó hiệu quả với tôi,
-
12:08 - 12:09hiệu quả với gia đình tôi.
-
12:09 - 12:12Tuyệt vời thay, nó cũng hiệu quả
với Tony, -
12:12 - 12:14với gia đình cậu ấy,
-
12:14 - 12:17và nó có thể hiệu quả với bạn
và gia đình bạn -
12:18 - 12:20với Israel và Palestine,
với Bắc-Nam Triều, -
12:21 - 12:23với Iraq, Afghanistan, Iran và Syria.
-
12:23 - 12:26Nó có thể hiệu quả với nước Mỹ.
-
12:27 - 12:30Vậy hãy để tôi nói điều này cho bạn,
các người chị em của tôi, -
12:30 - 12:31và một vài người anh em
-
12:31 - 12:33(Tiếng cười)
-
12:33 - 12:35rằng hoà bình là khả thi.
-
12:36 - 12:38Sao tôi biết điều đó?
-
12:38 - 12:40Vì tôi đang sống trong hoà bình.
-
12:40 - 12:42Cám ơn các bạn rất nhiều. Xin chào.
-
12:42 - 12:47(Vỗ tay)
- Title:
- Phía sau bi kịch là gì? Là sự tha thứ
- Speaker:
- Azim Khamisa, Ples Felix
- Description:
-
Vào một buổi tối tồi tệ năm 1995, cháu trai 14 tuổi của Ples Felix đã giết con trai của Azim Khamisa trong lễ kết nạp một băng đảng được mồi bởi thuốc phiện, rượu và cảm giác muốn gắn bó sai lầm. Cuộc chạm trán chết người đã đưa Khamisa và Felix đến với con đường thiền định sâu sắc, để tha thứ và được tha thứ. Và trong một hành động dũng cảm cố gắng hoà giải, hai người đàn ông đã gặp nhau và tạo nên mối liên hệ bền vững. Cùng nhau, họ đã sử dụng câu chuyện của mình như một hình mẫu cho một xã hội tốt đẹp và nhân từ hơn, nơi những nạn nhân của bi kịch có thể phát triển và chữa lành. Hãy sẵn sàng để bị lay động bởi câu chuyện không thể tưởng tượng nổi của họ. Khamisa nói "Hoà bình là hoàn toàn có thể. Sao tôi biết điều đó ư? Vì tôi đang sống trong hoà bình."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:06
Thu Ha Tran approved Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Ha Doan accepted Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Ha Doan edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Ha Doan edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Ha Doan edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness | ||
Ha Doan edited Vietnamese subtitles for What comes after tragedy? Forgiveness |