0:00:01.524,0:00:03.857
Οι γλώσσες δεν πεθαίνουν [br]απλώς από φυσικό θάνατο.

0:00:04.706,0:00:07.947
Οι λαοί εγκαταλείπουν τις μητρικές τους[br]γλώσσες, γιατί υποχρεώνονται.

0:00:08.651,0:00:10.851
Συχνά, η πίεση είναι πολιτική.

0:00:11.781,0:00:13.177
Το 1892,

0:00:13.201,0:00:15.447
ο στρατηγός του αμερικανικού[br]στρατού, Χένρι Πράτ

0:00:15.471,0:00:18.003
υποστήριξε, ότι σκοτώνοντας [br]τους γηγενείς πολιτισμούς

0:00:18.003,0:00:20.891
ήταν η μόνη εναλλακτική[br]από το να σκοτώσουν τους γηγενείς.

0:00:21.863,0:00:24.545
«Σκοτώστε τον Ινδιάνο», είπε,[br]«αλλά σώστε τον άνθρωπο».

0:00:25.688,0:00:28.908
Και μέχρι το 1978,[br]η κυβέρνηση έκανε αυτό ακριβώς,

0:00:28.932,0:00:32.187
παίρνοντας τα παιδιά των γηγενών[br]από τις οικογένειές τους

0:00:32.211,0:00:35.731
και στέλνοντάς τα με τη βία σε οικοτροφεία[br]όπου τους έδιναν αγγλικά ονόματα

0:00:35.731,0:00:38.154
και τιμωρούνταν[br]γιατί μιλούσαν τις γλώσσες τους.

0:00:38.750,0:00:41.832
Η αφομοίωση ήταν[br]μια παραχώρηση στη γενοκτονία.

0:00:44.029,0:00:46.457
Επτά χιλιάδες γλώσσες [br]είναι ζωντανές σήμερα,

0:00:46.481,0:00:48.933
αλλά λίγες αναγνωρίζονται[br]από τις κυβερνήσεις τους

0:00:48.957,0:00:50.341
ή υποστηρίζονται διαδικτυακά.

0:00:50.919,0:00:53.474
Έτσι για λαούς από την τεράστια[br]πλειοψηφία πολιτισμών,

0:00:53.498,0:00:56.498
η παγκοσμιοποίηση παραμένει[br]βαθιά αποξενωτική.

0:00:56.919,0:01:00.452
Σημαίνει να εγκαταλείψετε τη γλώσσα σας[br]για τη γλώσσα κάποιου άλλου.

0:01:01.530,0:01:02.795
Και αν τίποτε δεν αλλάξει,

0:01:02.795,0:01:07.009
μέχρι και 3.000 γλώσσες[br]θα μπορούσαν να εξαφανιστούν σε 80 χρόνια.

0:01:08.244,0:01:09.844
Αλλά τα πράγματα αλλάζουν.

0:01:10.347,0:01:11.593
Σε όλο τον κόσμο,

0:01:11.617,0:01:14.188
οι άνθρωποι αναβιώνουν [br]τις προγονικές γλώσσες

0:01:14.212,0:01:16.212
και ξαναχτίζουν τους πολιτισμούς τους.

0:01:17.268,0:01:18.799
Απ' όσα γνωρίζουμε,

0:01:18.823,0:01:23.410
η αποκατάσταση γλώσσας άρχισε στα 1800,[br]όταν σε εποχή ανερχόμενου αντισημιτισμού,

0:01:23.434,0:01:26.655
οι εβραϊκές κοινότητες είδαν[br]την προγονική τους γλώσσα, τα Εβραϊκά,

0:01:26.655,0:01:28.815
σαν ένα μέσο πολιτισμικής αναβίωσης.

0:01:30.173,0:01:32.641
Και αν και ήταν ανενεργή[br]για πάνω από 1.000 χρόνια,

0:01:32.665,0:01:36.013
ήταν καλοδιατηρημένη σε βιβλία[br]της εβραϊκής θρησκείας και φιλοσοφίας.

0:01:36.569,0:01:39.996
Έτσι οι Εβραίοι ακτιβιστές τη μελέτησαν[br]και τη δίδαξαν στα παιδιά τους,

0:01:39.996,0:01:43.140
ανατρέφοντας τους πρώτους ντόπιους [br]ομιλητές από σχεδόν 100 γενιές.

0:01:44.204,0:01:47.759
Σήμερα είναι η μητρική γλώσσα[br]για πέντε εκατομμύρια Εβραίους.

0:01:47.783,0:01:49.537
Και για μένα τουλάχιστον,

0:01:49.561,0:01:53.434
ένα αγγλόφωνο ενσωματωμένο μέλος [br]της εβραϊκής διασποράς,

0:01:53.458,0:01:55.950
ένας πυλώνας πολιτισμικής κυριαρχίας.

0:01:57.315,0:01:59.617
Δύο χιλιάδες χρόνια αργότερα,

0:01:59.641,0:02:00.841
είμαστε ακόμη εδώ.

0:02:02.657,0:02:04.069
Τώρα, μέχρι προσφάτως,

0:02:04.093,0:02:06.580
η επαναφύπνιση[br]των Εβραϊκών ήταν η εξαίρεση.

0:02:06.604,0:02:09.553
Λίγες γλώσσες είναι τόσο καλά [br]διατηρημένες όπως η δική μας,

0:02:09.553,0:02:11.017
και η δημιουργία του Ισραήλ,

0:02:11.041,0:02:13.675
του πρώτου εβραϊκού κράτους[br]για πάνω από χίλια χρόνια,

0:02:13.699,0:02:16.366
παρείχε έναν χώρο για καθημερινή [br]χρήση της εβραϊκής.

0:02:17.188,0:02:20.522
Με άλλα λόγια, οι περισσότεροι πολιτισμοί[br]απλώς δεν είχαν την ευκαιρία.

0:02:20.546,0:02:22.709
(Βίντεο) Καλησπέρα, είμαι η Ελίζαμπεθ

0:02:22.733,0:02:25.149
και ζω στην Κορνουάλη.

0:02:25.173,0:02:26.329
Αυτά ήταν Κορνουαλικά,

0:02:26.353,0:02:28.338
η προγονική γλώσσα της Κορνουάλης,

0:02:28.362,0:02:31.822
που σήμερα είναι τεχνικά[br]μια επαρχία της νότιας Αγγλίας.

0:02:32.641,0:02:36.064
Στα 1900, ακτιβιστές από την Κορνουάλη[br]πολέμησαν για τον πολιτισμό τους.

0:02:36.739,0:02:39.048
Η γλώσσα ήταν αδρανής [br]για πάνω από εκατό χρόνια,

0:02:39.072,0:02:42.751
όμως χρησιμοποίησαν παλιά βιβλία και[br]έργα για να τη διδάξουν στα παιδιά τους.

0:02:43.239,0:02:45.776
Ωστόσο, αυτή η νέα γενιά[br]Κορνουαλών ομιλητών

0:02:45.800,0:02:47.283
ήταν διάσπαρτη στην Κορνουάλη

0:02:47.307,0:02:49.841
και ανήμπορη να χρησιμοποιήσει [br]τη γλώσσα ελεύθερα.

0:02:50.538,0:02:53.887
Στη δεκαετία του 90, τα Κορνουαλικά[br]είχαν αφυπνιστεί ξανά,

0:02:53.911,0:02:55.444
αλλά δεν άκμαζαν.

0:02:56.839,0:03:01.251
Μετά, στις αρχές του 2000, οι ομιλητές [br]της γλώσσας βρέθηκαν στο διαδίκτυο

0:03:01.275,0:03:05.236
και αξιοποίησαν τους ψηφιακούς χώρους[br]για να μιλούν σε καθημερινή βάση.

0:03:05.934,0:03:08.618
Από εκεί, διοργάνωσαν εβδομαδιαίες[br]ή μηνιαίες εκδηλώσεις

0:03:08.642,0:03:11.418
όπου μπορούσαν να συγκεντρώνονται[br]και να μιλούν δημόσια.

0:03:12.005,0:03:14.799
Σήμερα, μερικά σχολεία [br]διδάσκουν Κορνουαλικά.

0:03:15.117,0:03:17.268
Υπάρχουν ταμπέλες στα Κορνουαλικά,

0:03:17.292,0:03:18.720
διαφημιστικά για παγωτά,

0:03:18.744,0:03:21.021
Βικιπαίδεια, ακόμη και μιμίδια.

0:03:22.252,0:03:24.466
(Γέλια)

0:03:25.815,0:03:29.761
(Γέλια)

0:03:30.393,0:03:32.544
Και με τη γλώσσα τους [br]άλλη μια φορά ακέραιη,

0:03:32.544,0:03:34.893
οι άνθρωποι της Κορνουάλης[br]έχουν αναγνωριστεί

0:03:34.917,0:03:38.448
ως ένα Κέλτικο έθνος μαζί με την Ιρλανδία,[br]τη Σκωτία και την Ουαλία.

0:03:38.782,0:03:41.370
Έχουν μοιραστεί αιώνες βίαιης αφομοίωσης

0:03:41.394,0:03:43.760
και είπαν, «Δεν είμαστε [br]μια επαρχία στην Αγγλία.

0:03:43.784,0:03:45.760
Είμαστε ένας λαός από μόνοι μας.

0:03:45.784,0:03:47.184
Και είμαστε ακόμη εδώ».

0:03:47.648,0:03:49.117
Και δεν είναι οι μόνοι.

0:03:49.141,0:03:53.878
Η φυλή των Τούνικα-Μπιλόξι της Λουιζιάνα[br]αναβιώνει την προγονική της γλώσσα.

0:03:53.902,0:03:55.863
(Βίντεο) Το όνομά μου είναι Τεγιάνα.

0:03:55.887,0:03:59.323
Οι φίλοι μου με φωνάζουν «Ήσυχη Θύελλα».

0:03:59.706,0:04:01.706
Άρχισε τη δεκαετία του 80,

0:04:01.730,0:04:03.635
όταν η Ντόνα Πιερίτ και η οικογένειά της

0:04:03.635,0:04:06.303
άρχισαν να ταξιδεύουν[br]στο Μπατόν Ρουζ και στη Νέα Ορλεάνη

0:04:06.303,0:04:10.241
για να φωτοτυπήσουν παλιά λεξικά[br]αποθηκευμένα σε αρχεία πανεπιστημίων.

0:04:10.717,0:04:13.281
Ο στόχος ήταν να μελετήσουν την Τούνικα

0:04:13.305,0:04:16.662
και να τη διδάξουν στα παιδιά[br]και να τη μοιραστούν με την κοινότητα.

0:04:17.051,0:04:20.757
Σήμερα ηγούνται μιας [br]αναγγένησης της Τούνικα.

0:04:21.355,0:04:26.387
Από το 2014, υπάρχουν σχεδόν 100 ομιλητές[br]σε τάξεις γλωσσικής εμβάπτισης,

0:04:26.411,0:04:28.879
και σύμφωνα με μια απογραφή του 2017,

0:04:28.903,0:04:31.537
32 νέοι άπταιστοι γνώστες της γλώσσας,

0:04:31.561,0:04:34.371
κάποιοι από τους οποίους[br]όπως η κόρη της Ντόνα, η Ελίζαμπεθ,

0:04:34.395,0:04:36.276
διδάσκουν Tούνικα στα παιδιά τους.

0:04:36.300,0:04:38.361
Αυτοί οι νέοι ομιλητές δημιουργούν υλικό,

0:04:38.385,0:04:40.866
βίντεο για το Facebook και μιμίδια.

0:04:40.890,0:04:42.724
(Γέλια)

0:04:44.180,0:04:45.545
(Γέλια)

0:04:46.999,0:04:48.588
(Γέλια)

0:04:49.166,0:04:50.690
Και όσο περισσότερο δημοσιεύουν,

0:04:50.690,0:04:53.826
τόσο περισσότερο εμπνέουν άλλους[br]κόσμο των Τουνίκα να συμμετάσχουν.

0:04:53.826,0:04:58.053
Πρόσφατα, ένα μέλος της φυλής από το Τέξας[br]έγραψε στην Ελίζαμπεθ στο Facebook,

0:04:58.077,0:05:00.611
ρωτώντας πώς να πει το [br]«ευλόγησε αυτή τη γη».

0:05:01.593,0:05:03.348
Ήταν για μια πινακίδα στο προάυλιο,

0:05:03.348,0:05:06.652
ώστε να δείξει στους γείτονες της,[br]ότι ο πολιτισμός της είναι ζωντανός

0:05:06.652,0:05:08.145
και ευδοκιμεί τη σήμερον ημέρα.

0:05:08.514,0:05:10.701
Τώρα, τα Εβραϊκά,[br]τα Κορνουαλικά και τα Τούνικα

0:05:10.701,0:05:15.345
είναι μόνο τρία παραδείγματα από ένα κύμα[br]γλωσσικού ακτιβισμού σε κάθε ήπειρο.

0:05:15.649,0:05:18.894
Και είτε μιλάνε Τζέριε,[br]από τα Αγγλονορμανδικά νησιά,

0:05:18.894,0:05:22.887
είτε τη νοηματική γλώσσα[br]της Κένυας από το Ναϊρόμπι,

0:05:22.911,0:05:26.774
όλες οι κοινότητες που δουλεύουν για να [br]προστατεύσουν ή ν' ανακτήσουν μια γλώσσα,

0:05:26.774,0:05:29.124
έχουν ένα κοινό στοιχείο: τα MME,

0:05:29.148,0:05:31.766
οπότε η γλώσσα τους μπορεί[br]να μοιραστεί και να διδαχθεί.

0:05:31.936,0:05:34.031
Και όσο το διαδίκτυο μεγαλώνει,

0:05:34.055,0:05:36.584
επεκτείνοντας την πρόσβαση[br]και τη δημιουργία στα MME,

0:05:37.586,0:05:40.657
η προστασία και η ανάκτηση[br]προγονικών γλωσσών

0:05:40.681,0:05:42.615
τώρα είναι πιο εφικτή από ποτέ.

0:05:43.600,0:05:45.996
Ποιες είναι λοιπόν[br]οι προγονικές σας γλώσσες;

0:05:46.020,0:05:49.443
Οι δικές μου είναι Εβραϊκά, Γίντις,[br]Ουγγρικά και Σκωτσέζικα Γαελικά,

0:05:49.443,0:05:51.282
αν και μεγάλωσα μιλώντας Αγγλικά.

0:05:51.854,0:05:55.508
Και είμαι τυχερός γιατί, αυτές[br]οι γλώσσες είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο.

0:05:55.532,0:05:58.246
Η εβραϊκή ειδικά --[br]ήταν εγκατεστημένη στο κινητό μου,

0:05:58.270,0:06:00.141
υποστηρίζεται από το Google Translate,

0:06:00.141,0:06:01.711
έχει μέχρι και αυτόματη διόρθωση.

0:06:02.024,0:06:04.990
Και ενώ η γλώσσα σας μπορεί[br]να μην υποστηρίζεται ευρέως,

0:06:05.014,0:06:06.589
σας παροτρύνω να το διερευνήσετε,

0:06:06.589,0:06:10.561
γιατί οι πιθανότητες είναι, κάποιος, κάπου[br]ν' άρχισε να τη λαμβάνει διαδικτυακά.

0:06:11.877,0:06:16.671
Το ν' ανακτάτε τη γλώσσα σας[br]και να αγκαλιάζετε τον πολιτισμό σας

0:06:16.695,0:06:20.536
είναι ένας ισχυρός τρόπος να είστε ο[br]εαυτός σας την εποχή της παγκοσμιοποίησης,

0:06:20.560,0:06:23.881
επειδή όπως έμαθα πρόσφατα[br]να λέω στην εβραϊκή,

0:06:23.905,0:06:26.714
«nhnw 'dyyn k'n'» --

0:06:26.738,0:06:28.055
είμαστε ακόμη εδώ.

0:06:28.524,0:06:29.675
Σας ευχαριστώ.

0:06:29.699,0:06:33.722
(Χειροκρότημα)