WEBVTT

00:00:00.933 --> 00:00:02.533
In 2011

00:00:02.557 --> 00:00:04.717
brak iemand in
bij het kantoor van mijn zus

00:00:04.741 --> 00:00:07.635
aan de universiteit in Nigeria 
waar ze les gaf.

00:00:08.277 --> 00:00:10.432
Gelukkig werd de persoon gevonden,

00:00:10.432 --> 00:00:13.182
gearresteerd en aangeklaagd 
voor de rechter.

00:00:13.182 --> 00:00:14.863
Toen ik in de rechtbank kwam,

00:00:14.887 --> 00:00:18.268
zegden de griffiers die waren toegewezen 
aan het geval van mijn zus,

00:00:18.292 --> 00:00:20.759
dat zij het papierwerk 
niet konden verwerken

00:00:20.783 --> 00:00:22.569
tenzij ze een steekpenning betaalde.

00:00:23.035 --> 00:00:26.324
In eerste instantie dacht zij
dat ze haar in het ootje wilden nemen.

00:00:26.348 --> 00:00:28.716
Maar toen besefte ze dat het ernst was.

00:00:28.740 --> 00:00:30.629
Ze was woedend.

00:00:30.653 --> 00:00:35.741
Bedenk: hier stond ze, 
een recent slachtoffer van een misdrijf,

00:00:35.765 --> 00:00:38.737
bij de mensen die verondersteld 
werden haar te helpen

00:00:38.761 --> 00:00:41.131
en ze eisten smeergeld.

00:00:41.906 --> 00:00:44.090
Dat is slechts één van de vele manieren

00:00:44.114 --> 00:00:47.532
waarop corruptie impact heeft 
op miljoenen mensen in mijn land.

NOTE Paragraph

00:00:48.252 --> 00:00:50.049
Toen ik opgroeide in Nigeria

00:00:50.073 --> 00:00:53.646
vond je corruptie in vrijwel 
elk onderdeel van de samenleving.

00:00:54.182 --> 00:00:57.633
Verhalen over politici 
die miljoenen dollars verduisterden,

00:00:57.633 --> 00:00:59.463
waren heel gewoon.

00:00:59.463 --> 00:01:02.011
Politieagenten die geld stalen

00:01:02.035 --> 00:01:05.573
of geld afpersten 
van hardwerkende gewone mensen

00:01:05.597 --> 00:01:07.195
was de dagelijkse praktijk.

00:01:08.214 --> 00:01:11.950
Het voelde alsof er nooit
plaats zou zijn voor ontwikkeling

00:01:11.974 --> 00:01:14.261
zolang de corruptie bleef.

00:01:15.279 --> 00:01:16.940
Maar in de afgelopen paar jaar,

00:01:16.964 --> 00:01:20.412
in mijn onderzoek naar 
innovatie en welvaart,

00:01:20.436 --> 00:01:22.164
leerde ik dat de corruptie

00:01:22.164 --> 00:01:25.794
eigenlijk niet het probleem was 
dat onze ontwikkeling belemmerde.

00:01:25.794 --> 00:01:28.375
In feite is het conventionele
denken over corruptie

00:01:28.375 --> 00:01:30.884
en haar relatie tot ontwikkeling

00:01:30.884 --> 00:01:35.965
niet alleen verkeerd, 
maar het houdt veel arme landen terug.

NOTE Paragraph

00:01:36.827 --> 00:01:38.730
Het denken gaat als volgt:

00:01:38.754 --> 00:01:41.056
in een samenleving 
die slecht en corrupt is,

00:01:41.080 --> 00:01:43.877
is onze beste kans 
op het verminderen van de corruptie

00:01:43.877 --> 00:01:45.497
goede wetten te maken,

00:01:45.497 --> 00:01:47.020
ze goed af te dwingen,

00:01:47.044 --> 00:01:50.940
en dit zal leiden 
tot ontwikkeling en innovatie.

00:01:51.631 --> 00:01:53.123
Op papier klopt het wel

00:01:53.147 --> 00:01:56.319
en daarom investeren veel regeringen 
en ontwikkelingsorganisaties

00:01:56.343 --> 00:01:59.068
jaarlijks miljarden dollars

00:01:59.092 --> 00:02:02.736
in institutionele hervormingen 
en anti-corruptie-programma's.

00:02:03.354 --> 00:02:06.571
Maar veel van deze programma's 
verminderen de corruptie niet,

00:02:06.595 --> 00:02:08.900
omdat het andersom werkt.

00:02:09.729 --> 00:02:14.221
Samenleving ontwikkelen zich niet 
omdat ze corruptie terugdringen.

00:02:14.965 --> 00:02:19.360
Ze kunnen de corruptie terugdringen 
omdat ze zich hebben ontwikkeld.

00:02:20.034 --> 00:02:23.840
En samenlevingen ontwikkelen zich
door investeringen in innovatie.

NOTE Paragraph

00:02:25.156 --> 00:02:27.266
Eerst dacht ik dat dit onmogelijk was.

00:02:27.290 --> 00:02:29.388
Waarom zou iemand bij zijn volle verstand

00:02:29.388 --> 00:02:32.535
investeren in een samenleving 
waar het oppervlakkig gezien

00:02:32.559 --> 00:02:35.070
een vreselijke plek lijkt 
om zaken te doen?

00:02:35.094 --> 00:02:38.042
Je weet wel, een samenleving
waar politici corrupt zijn

00:02:38.066 --> 00:02:39.656
en consumenten arm.

00:02:40.390 --> 00:02:42.085
Maar hoe meer ik leerde

00:02:42.109 --> 00:02:45.536
over de relatie tussen
innovatie en corruptie,

00:02:45.560 --> 00:02:47.879
hoe meer ik de dingen 
anders begon te zien.

NOTE Paragraph

00:02:49.073 --> 00:02:52.048
Zo werkte dit in sub-Saharaans Afrika

00:02:52.072 --> 00:02:55.286
toen het gebied begon 
met zijn telecommunicatie-industrie.

00:02:56.096 --> 00:02:57.509
In de late jaren 90

00:02:57.533 --> 00:03:01.676
hadden minder dan 5% mensen in Afrika
bezuiden de Sahara telefoons.

00:03:01.700 --> 00:03:06.632
In Nigeria woonden bijvoorbeeld
meer dan 110 miljoen mensen,

00:03:06.632 --> 00:03:10.084
maar er waren nog geen half miljoen
telefoons in het hele land.

00:03:10.084 --> 00:03:14.017
Deze schaarste wakkerde wijdverspreide 
corruptie aan in de industrie.

00:03:14.600 --> 00:03:17.976
Ambtenaren die voor
de staatstelefoonbedrijven werkten,

00:03:18.000 --> 00:03:20.784
eisten steekpenningen
van mensen die telefoons wilden.

00:03:20.788 --> 00:03:23.703
De meeste mensen konden zich 
geen steekpenningen veroorloven,

00:03:23.703 --> 00:03:26.499
dus waren er alleen 
telefoons voor de rijken.

NOTE Paragraph

00:03:27.314 --> 00:03:29.668
Toen besloot de ondernemer Mo Ibrahim

00:03:29.692 --> 00:03:32.540
een telecommunicatiebedrijf op te richten

00:03:32.540 --> 00:03:34.197
op het continent.

00:03:34.721 --> 00:03:38.737
Toen hij zijn collega's vertelde
over zijn idee, lachten ze hem uit.

00:03:38.737 --> 00:03:40.846
Maar Mo Ibrahim 
liet zich niet afschrikken.

00:03:40.846 --> 00:03:44.164
In 1998 richtte hij Celtel op.

00:03:45.116 --> 00:03:48.500
Het bedrijf verstrekte betaalbare 
mobiele telefoons en mobiele service

00:03:48.524 --> 00:03:50.200
voor miljoenen Afrikanen,

00:03:50.224 --> 00:03:53.815
en wel in sommige van de armste 
en meest corrupte landen in de regio --

00:03:53.839 --> 00:03:56.665
ik bedoel landen zoals Congo, Malawi,

00:03:56.689 --> 00:03:59.448
Sierra Leone en Oeganda.

00:04:00.401 --> 00:04:03.847
In ons onderzoek noemen we 
wat Mo Ibrahim oprichtte

00:04:03.871 --> 00:04:06.493
een ‘markt-creërende innovatie’.

00:04:07.208 --> 00:04:12.131
Markt-creërende innovaties transformeren 
ingewikkelde en dure producten

00:04:12.155 --> 00:04:14.295
in eenvoudige en betaalbare producten,

00:04:14.319 --> 00:04:18.093
zodat veel meer mensen in de samenleving 
ze kunnen kopen.

00:04:18.775 --> 00:04:20.891
In dit geval waren telefoons duur

00:04:20.915 --> 00:04:23.739
voordat Celtel ze veel goedkoper maakte.

NOTE Paragraph

00:04:24.855 --> 00:04:27.860
Toen andere investeerders -- 
collega's van hem eigenlijk --

00:04:27.884 --> 00:04:29.197
zagen dat het mogelijk was

00:04:29.197 --> 00:04:33.012
om een succesvol mobiele-telefoonbedrijf 
op het continent op te richten,

00:04:33.036 --> 00:04:36.350
investeerden ze er miljarden dollars in.

00:04:36.374 --> 00:04:39.362
Dit leidde tot een aanzienlijke 
groei in de industrie.

00:04:40.187 --> 00:04:42.593
Vanaf bijna niets in 2000,

00:04:42.617 --> 00:04:45.407
heeft vandaag bijna elk Afrikaans land

00:04:45.431 --> 00:04:48.153
een bloeiende mobiele-
telecommunicatie-industrie.

00:04:48.756 --> 00:04:53.222
De sector ondersteunt nu 
bijna een miljard telefoonaansluitingen,

00:04:53.246 --> 00:04:56.453
creëerde bijna vier miljoen banen

00:04:56.477 --> 00:05:00.978
en genereert miljarden dollars 
aan belastingen per jaar.

00:05:01.002 --> 00:05:05.136
Dit zijn belastingen die de overheid 
nu kan herinvesteren in de economie

00:05:05.160 --> 00:05:07.285
om hun instellingen uit te bouwen.

00:05:08.114 --> 00:05:09.146
En nu komt het:

00:05:09.566 --> 00:05:12.792
omdat de meeste mensen geen openbare 
ambtenaren meer moeten omkopen

00:05:12.816 --> 00:05:14.310
om een telefoon te krijgen,

00:05:14.334 --> 00:05:18.874
is de corruptie verminderd -- 
in ieder geval in deze tak dan toch.

00:05:20.469 --> 00:05:23.707
Als Mo Ibrahim had gewacht 
totdat de corruptie was verdwenen

00:05:23.731 --> 00:05:27.080
in heel sub-Saharaans Afrika
voordat hij investeerde,

00:05:27.104 --> 00:05:28.987
zou hij vandaag nog steeds wachten.

NOTE Paragraph

00:05:29.858 --> 00:05:34.443
De meeste mensen die zich bezighouden 
met corruptie weten wel dat het niet mag.

00:05:34.889 --> 00:05:38.482
Ik bedoel, de ambtenaren 
die steekpenningen eisten van mensen

00:05:38.506 --> 00:05:39.471
voor telefoons

00:05:39.471 --> 00:05:41.736
en de mensen die
de steekpenningen betaalden --

00:05:41.760 --> 00:05:43.551
wisten dat ze de wet overtraden.

00:05:43.575 --> 00:05:45.091
Maar ze deden het toch.

00:05:45.638 --> 00:05:47.404
De vraag is: waarom?

00:05:47.967 --> 00:05:49.322
Het antwoord?

00:05:49.346 --> 00:05:50.638
Schaarste.

NOTE Paragraph

00:05:52.128 --> 00:05:53.982
Als mensen kunnen profiteren

00:05:53.982 --> 00:05:56.285
van toegang tot iets dat schaars is,

00:05:56.309 --> 00:05:58.666
maakt dat corruptie aantrekkelijk.

00:05:59.642 --> 00:06:03.668
In arme landen klagen we 
veel over corrupte politici

00:06:03.692 --> 00:06:05.189
die staatsfondsen verduisteren.

00:06:05.213 --> 00:06:09.143
Maar in veel van die landen, 
zijn economische kansen schaars

00:06:09.167 --> 00:06:10.832
en wordt corruptie dus

00:06:10.832 --> 00:06:13.932
een aantrekkelijke manier 
om rijkdom te vergaren.

00:06:13.986 --> 00:06:17.472
We klagen ook over ambtenaren, 
zoals politieagenten,

00:06:17.496 --> 00:06:21.027
die geld afpersen van de gewone 
hardwerkende burger.

00:06:21.860 --> 00:06:24.691
Maar de meeste ambtenaren 
zijn schromelijk onderbetaald

00:06:24.715 --> 00:06:26.706
en komen nauwelijks rond.

00:06:26.730 --> 00:06:33.201
Dus zijn voor hen afpersing of corruptie 
een goede manier om de kost te verdienen.

NOTE Paragraph

00:06:34.241 --> 00:06:38.435
Weet je, dit fenomeen speelt 
ook in de rijke landen.

00:06:39.540 --> 00:06:42.517
Wanneer rijke ouders een universiteit
steekpenningen betalen --

NOTE Paragraph

00:06:42.541 --> 00:06:45.826
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:06:47.220 --> 00:06:50.128
Wanneer rijke ouders een universiteit
steekpenningen betalen

00:06:50.152 --> 00:06:54.874
zodat hun kinderen toegang kunnen krijgen 
tot elite hogescholen,

00:06:54.898 --> 00:06:57.177
dan zijn de omstandigheden verschillend,

00:06:57.201 --> 00:06:58.911
maar het principe is hetzelfde.

00:06:59.240 --> 00:07:02.254
Ik bedoel dat de toegang 
tot een elite universiteit schaars is

00:07:02.278 --> 00:07:05.446
en dus wordt omkoping aantrekkelijk.

NOTE Paragraph

00:07:07.938 --> 00:07:09.116
Nu is het zo

00:07:09.140 --> 00:07:13.172
dat ik niet wil zeggen dat er geen dingen 
schaars mogen zijn in de maatschappij

00:07:13.196 --> 00:07:14.916
of dingen niet speciaal mogen zijn.

00:07:15.335 --> 00:07:17.110
Ik probeer alleen maar uit te leggen

00:07:17.134 --> 00:07:20.891
wat de relatie is
tussen corruptie en schaarste.

00:07:21.424 --> 00:07:26.324
In de meeste arme landen zijn 
veel te veel fundamentele dingen schaars.

00:07:26.348 --> 00:07:27.990
Ik bedoel dingen zoals voedsel,

00:07:28.014 --> 00:07:29.383
opleiding,

00:07:29.407 --> 00:07:30.692
gezondheidszorg,

00:07:30.716 --> 00:07:32.265
economische kansen,

00:07:32.289 --> 00:07:33.517
banen.

00:07:34.522 --> 00:07:38.677
Dat schept de perfecte voedingsbodem 
om corruptie te laten renderen.

00:07:39.884 --> 00:07:43.088
Op geen enkele manier verschoont 
dit echter corrupt gedrag.

00:07:43.112 --> 00:07:45.998
Het helpt ons alleen 
om het een beetje beter te begrijpen.

00:07:46.672 --> 00:07:50.493
Investeren in bedrijven 
die dingen betaalbaar maken

00:07:50.517 --> 00:07:52.999
en toegankelijk voor zo veel meer mensen,

00:07:53.023 --> 00:07:54.740
pakt die schaarste aan

00:07:54.764 --> 00:07:59.297
en creëert overheidsinkomsten 
om te herinvesteren in hun economieën.

NOTE Paragraph

00:07:59.992 --> 00:08:03.128
Als dat gebeurt op landelijk niveau,

00:08:03.152 --> 00:08:05.425
kan het voor een land 
een revolutie betekenen.

00:08:06.284 --> 00:08:08.703
Denk aan de gevolgen in Zuid-Korea.

00:08:09.822 --> 00:08:11.302
In de jaren 50

00:08:11.326 --> 00:08:14.864
was Zuid-Korea een straatarm land,

00:08:14.888 --> 00:08:16.557
en ook zeer corrupt.

00:08:17.513 --> 00:08:20.675
Het land werd geregeerd 
door een autoritaire regering

00:08:20.699 --> 00:08:23.496
en was betrokken 
bij omkoping en verduistering.

00:08:23.858 --> 00:08:29.526
In feite zegden economen toen 
dat Zuid-Korea gevangen zat in armoede

00:08:29.550 --> 00:08:33.153
en ze noemden het 
‘een economisch hopeloos geval’.

00:08:34.100 --> 00:08:36.430
De instellingen van Zuid-Korea,

00:08:36.454 --> 00:08:38.015
zelfs nog in de jaren 80,

00:08:38.039 --> 00:08:39.628
stonden toen op gelijke voet

00:08:39.628 --> 00:08:43.938
met enkele van de armste 
en meest corrupte Afrikaanse landen.

00:08:43.938 --> 00:08:48.669
Maar toen bedrijven 
als Samsung, Kia, Hyundai

00:08:48.693 --> 00:08:52.425
investeerden in innovaties 
die de zaken veel betaalbaarder maakten

00:08:52.449 --> 00:08:54.633
voor zo veel meer mensen,

00:08:54.657 --> 00:08:57.273
werd Zuid-Korea uiteindelijk voorspoedig.

NOTE Paragraph

00:08:57.925 --> 00:09:00.682
Terwijl het land voorspoedig werd,

00:09:00.706 --> 00:09:03.784
kon het de overstap maken 
van een autoritaire regering

00:09:03.808 --> 00:09:06.009
naar een democratische regering

00:09:06.033 --> 00:09:10.429
en herinvesteren 
in de opbouw van haar instellingen.

00:09:10.453 --> 00:09:12.688
Dit heeft enorme vruchten afgeworpen.

00:09:13.698 --> 00:09:15.660
Zo werd bijvoorbeeld in 2018

00:09:15.684 --> 00:09:19.640
Zuid-Korea's president 
veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf

00:09:19.664 --> 00:09:21.643
wegens beschuldigingen van corruptie.

00:09:22.259 --> 00:09:26.320
Dit kon decennia geleden 
nooit zijn gebeurd toen het land arm was

00:09:26.344 --> 00:09:29.138
en geregeerd werd 
door een autoritaire overheid.

00:09:30.450 --> 00:09:33.729
In feite zien we dat 
de meest welvarende landen vandaag

00:09:33.729 --> 00:09:39.172
de corruptie konden verminderen 
nadat ze welvarend werden --

00:09:39.196 --> 00:09:40.695
niet ervoor.

NOTE Paragraph

00:09:41.910 --> 00:09:43.580
Wat moeten we daaruit besluiten?

00:09:44.413 --> 00:09:46.679
Ik weet dat het 
misschien klinkt alsof ik zeg

00:09:46.679 --> 00:09:49.259
dat we corruptie gewoon moeten negeren.

00:09:49.259 --> 00:09:51.031
Dat is helemaal niet wat ik zeg.

00:09:51.850 --> 00:09:53.370
Wat ik echter voorstel

00:09:53.394 --> 00:09:58.171
is dat corruptie, in het bijzonder 
voor de meeste mensen in arme landen,

00:09:58.195 --> 00:09:59.490
een alternatief is.

00:10:00.196 --> 00:10:01.347
Het is een hulpprogramma

00:10:01.371 --> 00:10:03.780
op een plaats waar er weinig 
betere opties zijn

00:10:03.780 --> 00:10:05.770
om een probleem op te lossen.

00:10:05.770 --> 00:10:09.356
Investeren in innovaties 
die producten veel goedkoper maken

00:10:09.380 --> 00:10:10.933
voor veel mensen,

00:10:10.933 --> 00:10:13.376
bestrijdt niet alleen die schaarste,

00:10:13.400 --> 00:10:16.117
maar creëert een duurzame
bron van inkomsten

00:10:16.141 --> 00:10:19.369
voor overheden om te herinvesteren 
in de economie

00:10:19.393 --> 00:10:21.912
om hun instellingen te versterken.

00:10:22.497 --> 00:10:26.215
Dit is het kritieke ontbrekende stukje 
in de economische ontwikkelingspuzzel

00:10:26.239 --> 00:10:29.561
die ons uiteindelijk zal helpen
om de corruptie terug te dringen.

NOTE Paragraph

00:10:31.013 --> 00:10:33.564
Weet je, ik verloor de hoop
in Nigeria toen ik 16 was.

00:10:34.405 --> 00:10:37.356
In sommige opzichten ging het land 
er eigenlijk op achteruit.

00:10:38.105 --> 00:10:42.280
Bovenop de wijdverspreide armoede 
en endemische corruptie

00:10:42.304 --> 00:10:45.269
heeft Nigeria nu af te rekenen 
met terroristische organisaties

00:10:45.269 --> 00:10:46.915
zoals Boko Haram.

00:10:47.788 --> 00:10:51.278
Maar op de een of andere manier 
ben ik vandaag hoopvoller over Nigeria

00:10:51.302 --> 00:10:53.009
dan ik ooit eerder was.

00:10:53.474 --> 00:10:57.336
Als ik organisaties 
zie investeren in innovaties

00:10:57.360 --> 00:10:59.671
die banen creëren voor de mensen

00:10:59.695 --> 00:11:01.813
en dingen betaalbaar maken --

00:11:01.837 --> 00:11:04.849
ik bedoel organisaties 
zoals Lifestores Pharmacy,

00:11:04.873 --> 00:11:09.253
die geneesmiddelen betaalbaarder maken;

00:11:09.277 --> 00:11:11.413
of Metro Afrika Xpress,

00:11:11.437 --> 00:11:12.645
dat de schaarste

00:11:12.645 --> 00:11:16.475
van de distributie en logistiek 
voor veel kleine bedrijven aanpakt;

00:11:16.475 --> 00:11:21.602
of Andela dat economische kansen 
voor software-ontwikkelaars creëert --

00:11:21.626 --> 00:11:24.372
ben ik optimistisch voor de toekomst.

00:11:24.396 --> 00:11:26.125
Ik hoop dat jullie dat ook zijn.

NOTE Paragraph

00:11:26.149 --> 00:11:27.337
Dank je.

NOTE Paragraph

00:11:27.361 --> 00:11:32.285
(Applaus)