WEBVTT

00:00:01.659 --> 00:00:02.809
Κουτάλια.

NOTE Paragraph

00:00:04.944 --> 00:00:06.326
Κούτες από χαρτόνι.

NOTE Paragraph

00:00:07.302 --> 00:00:09.722
Ηλεκτρικά τραίνα για μπόμπιρες.

NOTE Paragraph

00:00:10.522 --> 00:00:11.854
Εποχιακός στολισμός.

NOTE Paragraph

00:00:12.442 --> 00:00:13.832
Φουσκωτοί παιδότοποι.

NOTE Paragraph

00:00:14.292 --> 00:00:15.387
Κουβέρτες.

NOTE Paragraph

00:00:15.601 --> 00:00:16.751
Καλάθια.

NOTE Paragraph

00:00:17.228 --> 00:00:18.194
Χαλιά.

NOTE Paragraph

00:00:18.328 --> 00:00:19.529
Τραπέζια σερβιρίσματος.

NOTE Paragraph

00:00:19.673 --> 00:00:20.957
Έξυπνα τηλέφωνα.

NOTE Paragraph

00:00:21.101 --> 00:00:22.381
Πιάνα.

NOTE Paragraph

00:00:23.284 --> 00:00:24.478
Χιτώνες.

NOTE Paragraph

00:00:24.622 --> 00:00:25.772
Φωτογραφίες.

NOTE Paragraph

00:00:26.295 --> 00:00:28.031
Τι έχουν κοινό όλα αυτά τα πράγματα,

00:00:28.031 --> 00:00:31.584
εκτός του ότι είναι φωτογραφίες 
που τράβηξα τους τελευταίους τρεις μήνες,

00:00:31.584 --> 00:00:33.666
κι έτσι κατέχω τα πνευματικά δικαιώματα;

NOTE Paragraph

00:00:33.666 --> 00:00:34.931
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:00:35.323 --> 00:00:36.855
Είναι όλα εφευρέσεις

00:00:36.879 --> 00:00:40.249
που δημιουργήθηκαν 
με το ευεργέτημα της γλώσσας.

00:00:40.553 --> 00:00:42.809
Κανένα από αυτά 
δεν θα υπήρχε χωρίς τη γλώσσα.

00:00:42.813 --> 00:00:45.133
Φανταστείτε να δημιουργείτε 
οποιοδήποτε από αυτά

00:00:45.133 --> 00:00:47.669
ή να χτίσετε ένα ολόκληρο κτήριο σαν αυτό,

00:00:47.669 --> 00:00:50.395
χωρίς να έχετε τη δυνατότητα 
να χρησιμοποιήσετε τη γλώσσα

00:00:50.407 --> 00:00:54.719
ή χωρίς να επωφεληθείτε από κάθε γνώση 
που αποκτήθηκε με τη χρήση της γλώσσας.

00:00:54.973 --> 00:00:58.891
Βασικά, η γλώσσα είναι 
το πιο σημαντικό πράγμα

00:00:58.891 --> 00:01:00.219
σε όλον τον κόσμο.

00:01:00.243 --> 00:01:03.174
Ολόκληρος ο πολιτισμός μας 
στηρίζεται πάνω σε αυτήν.

00:01:03.308 --> 00:01:05.760
Κι αυτοί που αφιερώνουν
τη ζωή τους στη μελέτη της

00:01:05.784 --> 00:01:10.480
-πώς προέκυψε η γλώσσα,
πώς διαφέρουν οι γλώσσες,

00:01:10.480 --> 00:01:13.310
πώς διαφέρουν από τα συστήματα 
επικοινωνίας των ζώων --

00:01:13.334 --> 00:01:14.484
είναι οι γλωσσολόγοι.

00:01:15.141 --> 00:01:20.210
Η επίσημη γλωσσολογία είναι λίγο-πολύ 
ένας σχετικά νέος κλάδος της επιστήμης.

00:01:21.099 --> 00:01:23.310
Και αποκάλυψε πολύ σημαντικά πράγματα.

00:01:23.310 --> 00:01:26.342
Όπως για παράδειγμα,
ότι τα ανθρώπινα συστήματα επικοινωνίας

00:01:26.342 --> 00:01:28.837
διαφέρουν ριζικά από αυτά των ζώων,

00:01:28.861 --> 00:01:31.296
ότι όλες οι γλώσσες 
είναι εξίσου εκφραστικές,

00:01:31.296 --> 00:01:33.665
ακόμη και αν το κάνουν
με διαφορετικούς τρόπους.

NOTE Paragraph

00:01:33.998 --> 00:01:36.912
Κι όμως, παρόλα αυτά,


00:01:37.186 --> 00:01:41.938
υπάρχουν πολλοί που αρέσκονται να εκφέρουν
σημαντικές απόψεις για τη γλώσσα

00:01:41.942 --> 00:01:45.361
σαν να μπορούν να την κατανοήσουν 
το ίδιο όπως ένας γλωσσολόγος,

00:01:45.361 --> 00:01:47.393
για τον απλό λόγο ότι μιλούν τη γλώσσα.

00:01:47.421 --> 00:01:50.477
Και φυσικά, εάν μιλάτε μια γλώσσα,
αυτό σημαίνει ότι δικαιούστε

00:01:50.477 --> 00:01:52.744
να μιλάτε για τη λειτουργία της
όπως κάθε άλλος.

00:01:52.744 --> 00:01:54.946
Φανταστείτε ότι μιλάτε σε έναν χειρουργό

00:01:54.970 --> 00:01:56.474
και του λέτε, «Άκου, φίλε.

00:01:56.498 --> 00:01:58.230
Έχω μια καρδιά περίπου 40 χρόνια.

00:01:58.230 --> 00:02:01.134
Άρα μπορώ να έχω γνώμη
για τα υποκατάστατα αορτικής βαλβίδας.

00:02:01.134 --> 00:02:03.679
Νομίζω ότι η γνώμη μου
είναι ισάξια με τη δική σου».

00:02:03.703 --> 00:02:05.498
Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει.

NOTE Paragraph

00:02:05.522 --> 00:02:09.949
Εδώ ο Νιλ Ντεγκράς Τάισον 
λέει ότι στην ταινία «Η Άφιξη»,

00:02:09.973 --> 00:02:12.124
θα έφερνε έναν κρυπτογράφο --

00:02:12.148 --> 00:02:15.966
κάποιον που μπορεί να αποκρυπτογραφήσει 
ένα μήνυμα σε γλώσσα που ήδη ξέρει --

00:02:15.990 --> 00:02:17.232
αντί για έναν γλωσσολόγο,

00:02:17.232 --> 00:02:19.186
για να επικοινωνήσει με τους εξωγήινους,

00:02:19.186 --> 00:02:21.061
γιατί τι θα έκανε ο γλωσσολόγος --

00:02:21.085 --> 00:02:23.299
πώς θα ήταν χρήσιμος να μιλήσει με κάποιον

00:02:23.323 --> 00:02:25.229
την γλώσσα του οποίου δεν γνωρίζουμε;

00:02:25.253 --> 00:02:27.804
Αν και φυσικά, η ταινία «Η Άφιξη» 
δεν απαλλάσσεται.

00:02:27.804 --> 00:02:30.077
Αν είναι δυνατόν -- άκου, φίλε:

00:02:30.101 --> 00:02:33.141
εξωγήινοι κατεβαίνουν στη Γη
μέσα σε τεράστια διαστημόπλοια,

00:02:33.165 --> 00:02:36.951
και δεν θέλουν τίποτα άλλο
παρά να επικοινωνήσουν μαζί μας,

00:02:36.975 --> 00:02:39.250
και προσλαμβάνετε έναν γλωσσολόγο;

NOTE Paragraph

00:02:39.274 --> 00:02:40.284
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:02:40.308 --> 00:02:42.902
Μήπως η κυβέρνηση των ΗΠΑ
έχει οικονομικές δυσκολίες;

NOTE Paragraph

00:02:43.029 --> 00:02:44.617
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:02:44.641 --> 00:02:47.545
Πολλά από αυτά μπορούν
να αποδοθούν σε παρεξηγήσεις,

00:02:47.569 --> 00:02:51.045
και για το τι είναι η γλώσσα
και για την επίσημη μελέτη της γλώσσας,

00:02:51.069 --> 00:02:52.710
τη γλωσσολογία.

00:02:53.568 --> 00:02:57.996
Και νομίζω ότι όσα βρίσκονται πίσω 
από πολλές από αυτές τις παρεξηγήσεις

00:02:58.020 --> 00:03:02.293
τα συνοψίζει ένα θαυμάσιο άρθρο
στο περιοδικό «Forbes»,

00:03:02.293 --> 00:03:06.288
με θέμα γιατί οι μαθητές των γυμνασίων
δεν θα πρέπει να μαθαίνουν ξένες γλώσσες.

00:03:06.302 --> 00:03:08.435
Θα παραθέσω κάποια αποσπάσματα από αυτό

00:03:08.459 --> 00:03:10.517
και θέλω να δω αν μπορείτε να καταλάβετε

00:03:10.541 --> 00:03:14.171
τι κρύβεται πίσω από αυτές 
τις ιδέες και απόψεις.

00:03:14.929 --> 00:03:18.866
«Οι Αμερικανοί σπανίως διαβάζουν 
κλασικά έργα, ακόμη και σε μετάφραση».

00:03:18.866 --> 00:03:21.737
Με άλλα λόγια, γιατί να κοπιάσετε
να μάθετε μια ξένη γλώσσα

00:03:21.761 --> 00:03:25.203
αφού τελικά δεν πρόκειται καν να διαβάσετε
το κλασικό έργο στο πρωτότυπο;

00:03:25.227 --> 00:03:26.411
Ποιο είναι το όφελος;

00:03:26.435 --> 00:03:29.513
«Το να μαθαίνετε ξένες γλώσσες
στο σχολείο είναι χαμένος χρόνος

00:03:29.513 --> 00:03:32.897
σε σχέση με άλλα πράγματα 
που θα μπορούσατε να μάθετε στο σχολείο».

00:03:33.887 --> 00:03:37.799
«Η Ευρώπη έχει πολλές γλωσσικές ομάδες
μαζεμένες σε σχετικά μικρό χώρο».

00:03:37.823 --> 00:03:41.332
Έτσι οι Αμερικάνοι, ποιον λόγο έχετε
για να μάθετε μια άλλη γλώσσα;

00:03:41.356 --> 00:03:44.216
Τα χρήματα που θα ξοδέψετε 
δεν θα σας ωφελήσουν πολύ.

00:03:44.216 --> 00:03:45.219
Ένα αγαπημένο μου,

00:03:45.219 --> 00:03:47.682
«Ένας μαθητής στο Μπέρμιγχαμ
θα πρέπει να ταξιδέψει

00:03:47.682 --> 00:03:50.158
περίπου 1.600 χιλιόμετρα 
έως τα σύνορα με το Μεξικό,

00:03:50.158 --> 00:03:54.166
αλλά και πάλι, θα υπάρχουν αρκετοί 
που μιλούν Αγγλικά για να εξυπηρετηθεί».

00:03:54.388 --> 00:03:57.247
Με άλλα λόγια, αν μπορείτε
να κουνάτε πέρα δώθε τα χέρια σας

00:03:57.247 --> 00:03:59.337
και μπορείτε να φτάσετε
όπου θέλετε να πάτε,

00:03:59.337 --> 00:04:02.411
τότε δεν υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος 
να μάθετε μια ξένη γλώσσα.

NOTE Paragraph

00:04:02.411 --> 00:04:06.937
Κάτω από όλες αυτές τις στάσεις
βρίσκεται η γενικότερη αντίληψη,

00:04:07.101 --> 00:04:08.664
ότι η γλώσσα είναι ένα εργαλείο.

00:04:08.788 --> 00:04:11.358
Και αυτή η αντίληψη 
φαίνεται αρκετά βάσιμη.

00:04:11.358 --> 00:04:13.415
Η γλώσσα αποτελεί εργαλείο
με την έννοια ότι

00:04:13.415 --> 00:04:16.929
κάνεις περισσότερα αν μιλάς την τοπική
γλώσσα, από ό,τι αν δεν την μιλάς.

00:04:16.929 --> 00:04:19.951
Όμως υπονοείται ότι η γλώσσα 
είναι απλώς και μόνο ένα εργαλείο,

00:04:19.951 --> 00:04:21.817
και αυτό είναι απολύτως λανθασμένο.

00:04:21.841 --> 00:04:25.142
Αν η γλώσσα ήταν εργαλείο, ειλικρινά,
δεν θα ήταν τόσο καλό εργαλείο.

00:04:25.166 --> 00:04:28.776
Και θα την είχαμε εγκαταλείψει εδώ 
και καιρό για κάτι πολύ καλύτερο.

00:04:28.800 --> 00:04:30.332
Σκεφτείτε οποιαδήποτε πρόταση.

00:04:30.356 --> 00:04:33.225
Να μια πρόταση που σίγουρα 
την έχω πει: «Χθες είδα τον Κιν».

00:04:33.225 --> 00:04:34.474
Έχω φίλο που λέγεται Κιν,

00:04:34.474 --> 00:04:37.858
Και όταν λέω την πρόταση, 
«Χθες είδα τον Κιν»,

00:04:37.858 --> 00:04:41.186
νομίζετε ότι πραγματικά όλα 
όσα βρίσκονται στο μυαλό μου

00:04:41.186 --> 00:04:43.072
πλέον εμφυτεύονται στο δικό σας μυαλό

00:04:43.096 --> 00:04:44.278
μέσω αυτής της πρότασης;

00:04:44.302 --> 00:04:46.839
Είναι απίθανο, 
γιατί συμβαίνουν πολλά άλλα.

NOTE Paragraph

00:04:46.863 --> 00:04:48.251
Όπως όταν λέω «χθες».

00:04:48.275 --> 00:04:50.884
Μπορεί να σκεφτώ τι καιρό είχε χθες
επειδή ήμουν εκεί.

00:04:50.884 --> 00:04:51.904
Και αν θυμάμαι,

00:04:51.904 --> 00:04:55.748
μάλλον θα θυμηθώ ότι κάτι ξέχασα 
να στείλω στο mail, που όντως το ξέχασα.

00:04:55.748 --> 00:04:59.436
Είχα προσχεδιάσει το αστείο, αλλά
πραγματικά ξέχασα να στείλω κάποιο μήνυμα.

00:04:59.436 --> 00:05:02.146
Κι έτσι πρέπει να το στείλω τη Δευτέρα,

00:05:02.146 --> 00:05:04.339
γιατί τότε θα γυρίσω σπίτι.

00:05:04.339 --> 00:05:06.159
Και φυσικά, όταν σκέφτομαι τη Δευτέρα,

00:05:06.159 --> 00:05:09.105
θυμάμαι το «Manic Monday» των Bangles. 
Ωραίο τραγούδι!

00:05:09.495 --> 00:05:12.446
Και όταν λέω τη λέξη «είδα»,
σκέφτομαι το λογοπαίγνιο:

00:05:12.446 --> 00:05:16.053
«"Βλέπω (τι εννοείς)!" είπε ο τυφλός 
καθώς σήκωνε το σφυρί και το πριόνι».

00:05:16.053 --> 00:05:17.038
Πάντα το κάνω.

00:05:17.062 --> 00:05:19.543
Το θυμάμαι κάθε φορά 
που ακούω ή λέω αυτή τη λέξη,

00:05:19.543 --> 00:05:21.640
γιατί συνήθιζε να το λέει ο παππούς μου,

00:05:21.640 --> 00:05:22.711
έτσι μου τον θυμίζει.

00:05:22.711 --> 00:05:25.352
Και για κάποιον λόγο
επιστρέφουμε στο «Manic Monday».

00:05:25.878 --> 00:05:29.520
Και με τον Κιν, όταν λέω κάτι 
όπως «Χθες είδα τον Κιν»,

00:05:29.520 --> 00:05:32.961
θα σκεφτώ τις περιστάσεις 
κάτω από τις οποίες τον είδα.

00:05:32.961 --> 00:05:35.910
Και έτυχε να ήταν εκείνη την ημέρα.
Εδώ είναι με τη γάτα μου.

00:05:35.910 --> 00:05:37.603
Και φυσικά, εάν σκέφτομαι τον Κιν,

00:05:37.603 --> 00:05:40.371
θα σκεφτώ ότι τώρα πάει 
στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια,

00:05:40.371 --> 00:05:42.558
και ότι ο καλός μου φίλος Τζον
και η μητέρα μου

00:05:42.558 --> 00:05:44.032
αποφοίτησαν μαζί από το αυτό,

00:05:44.032 --> 00:05:46.648
η ξαδέρφη μου η Κέιτι φοιτά τώρα
στο ίδιο πανεπιστήμιο.

00:05:46.648 --> 00:05:48.672
Και πάλι στο «Manic Monday».

NOTE Paragraph

00:05:48.672 --> 00:05:52.464
Αλλά όλα αυτά είναι μόνο ένα μικρό μέρος 
από όσα συμβαίνουν μέσα στο μυαλό σας

00:05:52.464 --> 00:05:54.278
ανά πάσα στιγμή που μιλάτε.

00:05:54.302 --> 00:05:57.217
Και το μόνο που έχουμε 
για να απεικονίσουμε όλο αυτό το χάλι

00:05:57.217 --> 00:05:59.645
που γίνεται μέσα
στο κεφάλι σας, είναι αυτό.

00:05:59.739 --> 00:06:01.141
Πραγματικά, μόνο αυτό έχουμε.

NOTE Paragraph

00:06:01.165 --> 00:06:02.329
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:06:02.353 --> 00:06:04.958
Απορείτε ότι το σύστημά μας 
είναι ανεπαρκές;

00:06:04.982 --> 00:06:07.460
Για να σας δώσω κάτι παρόμοιο,

00:06:07.484 --> 00:06:10.626
φανταστείτε να θέλετε να μάθετε 
πώς είναι να τρώτε τούρτα,

00:06:10.650 --> 00:06:12.870
εάν, αντί να φάτε την τούρτα,

00:06:12.870 --> 00:06:16.042
θα χρειαζόταν να καταπιείτε 
τα υλικά που φτιάχνουμε την τούρτα,

00:06:16.042 --> 00:06:17.573
ένα ένα,

00:06:17.573 --> 00:06:19.355
μαζί και τις οδηγίες

00:06:19.367 --> 00:06:22.752
για το πώς συνδυάζουμε αυτά τα υλικά 
για να γίνει η τούρτα.

00:06:22.776 --> 00:06:24.680
Θα έπρεπε να φάτε και τις οδηγίες.

NOTE Paragraph

00:06:24.704 --> 00:06:25.768
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:06:25.792 --> 00:06:27.851
Εάν έτσι έπρεπε να βιώσουμε την τούρτα,

00:06:27.875 --> 00:06:29.386
δεν θα τρώγαμε ποτέ τούρτα.

00:06:30.485 --> 00:06:34.045
Κι όμως, η γλώσσα είναι ο μόνος τρόπος
-- ο μόνος τρόπος --

00:06:34.069 --> 00:06:38.263
να μπορέσουμε να καταλάβουμε
τι συμβαίνει εδώ μέσα, στο μυαλό μας.

00:06:38.287 --> 00:06:40.141
Αυτή είναι η εσωτερικότητά μας,

00:06:40.165 --> 00:06:41.609
αυτό που μας κάνει ανθρώπους,

00:06:41.633 --> 00:06:44.601
αυτό που μας διαφοροποιεί από τα άλλα ζώα.

00:06:44.895 --> 00:06:46.728
Όλα είναι κάπου εδώ μέσα,

00:06:46.752 --> 00:06:50.280
και το μόνο που έχουμε 
για να τα αποδώσουμε είναι οι γλώσσες μας.

00:06:50.280 --> 00:06:53.525
Η γλώσσα είναι ο καλύτερος τρόπος να 
πούμε τι έχουμε στο μυαλό μας.

00:06:53.525 --> 00:06:55.436
Αν θέλω να ρωτήσω κάτι σημαντικό όπως:

00:06:55.436 --> 00:06:58.459
«Ποια είναι η φύση της ανθρώπινης
σκέψης και των συναισθημάτων;»

00:06:58.475 --> 00:07:04.008
Θα θέλατε είναι να εξετάσετε όσο 
περισσότερες γλώσσες είναι δυνατόν.

00:07:04.211 --> 00:07:05.926
Η μία δεν επαρκεί.

00:07:06.140 --> 00:07:07.712
Για να σας δώσω ένα παράδειγμα,

00:07:07.712 --> 00:07:10.561
να μια φωτογραφία του μικρού Ρόμαν,

00:07:10.561 --> 00:07:13.370
που την τράβηξα
με μια κάμερα 12 μεγαπίξελ.

00:07:13.592 --> 00:07:16.744
Τώρα, εδώ είναι η ίδια φωτογραφία 
με πολύ λιγότερα πίξελ.

00:07:17.168 --> 00:07:20.681
Προφανώς, καμία από τις φωτογραφίες 
δεν είναι αληθινή γάτα.

00:07:21.075 --> 00:07:24.859
Αλλά η μια σας δίνει πολύ καλύτερη αίσθηση
από την άλλη για το τι είναι γάτα.

NOTE Paragraph

00:07:26.649 --> 00:07:28.633
Η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα εργαλείο.

00:07:28.657 --> 00:07:29.816
Είναι η κληρονομιά μας,

00:07:29.816 --> 00:07:32.858
είναι ο τρόπος μας να εκφράσουμε 
τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.

00:07:32.882 --> 00:07:36.697
Και φυσικά εννοώ ότι είναι κληρονομιά 
όλων των ανθρώπων παντού.

00:07:36.721 --> 00:07:41.786
Και όταν χάνουμε ακόμη και μια γλώσσα,
η εικόνα αυτή χάνει την ευκρίνειά της.

NOTE Paragraph

00:07:41.810 --> 00:07:45.855
Έτσι τα τελευταία 10 χρόνια,

00:07:45.879 --> 00:07:49.164
ως επάγγελμα αλλά και για διασκέδαση,

00:07:49.188 --> 00:07:50.899
δημιουργώ γλώσσες.

00:07:50.923 --> 00:07:52.487
Αυτές λέγονται «conlangs»,

00:07:52.487 --> 00:07:55.322
η αγγλική συντομογραφία
του όρου «κατασκευασμένες γλώσσες».

00:07:55.322 --> 00:07:57.285
Κι όπως σας παρουσιάζω μαζί τα γεγονότα,

00:07:57.285 --> 00:07:59.047
ότι χάνονται γλώσσες από τον πλανήτη

00:07:59.071 --> 00:08:01.190
κι ότι εγώ δημιουργώ
ολοκαίνουργιες γλώσσες,

00:08:01.190 --> 00:08:04.926
θα νομίσετε ότι υπάρχει κάποια 
μη επιφανειακή σχέση μεταξύ αυτών των δύο.

00:08:04.926 --> 00:08:07.826
Πράγματι, κάποιοι άνθρωποι 
έχουν κάνει τη σύνδεση.

00:08:07.850 --> 00:08:09.877
Αυτός είναι κάποιος που έγινε έξαλλος

00:08:09.901 --> 00:08:13.115
επειδή υπήρχε μια τεχνητή γλώσσα 
στο «Άβαταρ» του Τζέιμς Κάμερον.

00:08:13.115 --> 00:08:14.200
Λέει ότι,

00:08:14.200 --> 00:08:16.692
«Στα τρία χρόνια
που χρειάστηκε ο Τζέιμς Κάμερον

00:08:16.716 --> 00:08:19.359
για να βγάλει το Άβαταρ στην οθόνη,
μια γλώσσα πέθανε».

00:08:19.359 --> 00:08:21.221
Μάλλον πάνω από μία, για την ακρίβεια.

00:08:21.221 --> 00:08:24.389
«Δυστυχώς η γλώσσα των Na'vi
δεν θα γεμίσει το κενό της ...»

00:08:24.413 --> 00:08:26.725
Μια όντως βαθυστόχαστη και πικρή δήλωση --

00:08:26.749 --> 00:08:29.366
αν δεν την σκεφτείτε καθόλου.

NOTE Paragraph

00:08:29.390 --> 00:08:30.545
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:08:30.569 --> 00:08:32.612
Αλλά όταν ήμουν στην Καλιφόρνια

00:08:32.636 --> 00:08:34.015
ολοκλήρωσα δύο ειδικότητες.

00:08:34.039 --> 00:08:36.464
Η μία ήταν η γλωσσολογία
και η άλλη τα Αγγλικά.

00:08:36.464 --> 00:08:39.116
Και φυσικά, η Αγγλική Φιλολογία,
η μελέτη των Αγγλικών,

00:08:39.116 --> 00:08:42.268
όπως ξέρουμε, δεν είναι στην ουσία
η μελέτη της Αγγλικής γλώσσας,

00:08:42.268 --> 00:08:43.813
είναι η μελέτη της λογοτεχνίας.

00:08:43.881 --> 00:08:45.678
Η λογοτεχνία είναι κάτι υπέροχο,

00:08:45.702 --> 00:08:49.493
επειδή βασικά, με την ευρεία έννοια,
η λογοτεχνία είναι κάτι σαν τέχνη·

00:08:49.493 --> 00:08:51.306
υποπίπτει στην κατηγορία των τεχνών.

00:08:51.306 --> 00:08:52.752
Και με τη λογοτεχνία,

00:08:52.776 --> 00:08:57.855
οι συγγραφείς δημιουργούν ολόκληρα 
νέα πλάσματα και ιστορίες.

00:08:57.879 --> 00:09:00.895
Κι έχει ενδιαφέρον να δούμε

00:09:00.919 --> 00:09:06.006
πόσο βάθος και συναίσθημα,
και τι μοναδικό πνεύμα

00:09:06.030 --> 00:09:08.638
βάζουν οι συγγραφείς 
σε αυτά τα πλασματικά όντα.

00:09:08.662 --> 00:09:11.283
Τόσο πολύ που, εννοώ --
ρίξτε μια ματιά εδώ.

00:09:11.307 --> 00:09:13.561
Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά βιβλίων

00:09:13.585 --> 00:09:15.814
που έχουν γραφτεί 
για φανταστικούς χαρακτήρες

00:09:15.848 --> 00:09:19.679
Λες και ολόκληρο το βιβλίο είναι μόνο 
ένα φτιαχτό, ψεύτικο ανθρώπινο πλάσμα.

00:09:19.679 --> 00:09:22.220
Υπάρχει ένα ολόκληρο βιβλίο
για τον Τζορτζ Φ. Μπάμπιτ

00:09:22.220 --> 00:09:23.871
του «Μπάμπιτ» του Σίνκλερ Λιούις,

00:09:23.895 --> 00:09:26.552
και σας βεβαιώ ότι είναι
μεγαλύτερο από το «Μπάμπιτ»,

00:09:26.552 --> 00:09:27.784
που είναι σύντομο βιβλίο.

00:09:27.808 --> 00:09:29.047
Το θυμάται κανένας αυτό;

00:09:29.047 --> 00:09:32.238
Είναι πολύ καλό, νομίζω καλύτερο
από τον «Κεντρικό δρόμο» του ιδίου.

00:09:32.238 --> 00:09:33.688
Είναι προσωπική άποψη, βέβαια.

00:09:33.688 --> 00:09:37.807
Άρα δεν αμφισβητούμε το γεγονός
ότι η λογοτεχνία είναι ενδιαφέρουσα.

00:09:38.434 --> 00:09:39.989
Αλλά παρά αυτό το γεγονός,

00:09:40.013 --> 00:09:43.691
ούτε η γλωσσολογία ενδιαφέρεται για το τι
μπορούν οι κατασκευασμένες γλώσσες

00:09:43.691 --> 00:09:47.968
να μας πουν για το βάθος του ανθρώπινου
πνεύματος ως καλλιτεχνική επιδίωξη.

NOTE Paragraph

00:09:48.520 --> 00:09:51.107
Θα σας δώσω ένα ωραίο παράδειγμα.

00:09:51.421 --> 00:09:54.028
Πριν λίγο καιρό
γράφτηκε ένα άρθρο για μένα

00:09:54.028 --> 00:09:57.008
στο περιοδικό των αποφοίτων
του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.

00:09:57.032 --> 00:09:58.493
Και όταν έγραφαν το άρθρο,

00:09:58.493 --> 00:10:00.913
ήθελαν κάποιον να πει 
και την αντίθετη άποψη,

00:10:00.913 --> 00:10:03.373
που, αν το καλοσκεφτείτε,
φαίνεται μάλλον παράδοξο.

00:10:03.373 --> 00:10:05.063
Απλώς μιλάς για κάποιον άνθρωπο,

00:10:05.063 --> 00:10:08.206
και θες να βρεις κάποιον από την αντίθετη
πλευρά αυτού του ατόμου.

NOTE Paragraph

00:10:08.206 --> 00:10:09.482
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:10:09.766 --> 00:10:12.425
Βασικά είναι ένα εγκωμιαστικό άρθρο,
αλλά τέλος πάντων.

00:10:12.425 --> 00:10:14.556
Έτσι έτυχε να βρουν

00:10:14.556 --> 00:10:17.321
έναν από τους πιο λαμπρούς 
γλωσσολόγους της εποχής μας,

00:10:17.345 --> 00:10:20.371
τον Τζορτζ Λάκοφ, που είναι 
γλωσσολόγος εδώ στο Μπέρκλεϊ.

00:10:20.395 --> 00:10:23.957
Και το έργο του άλλαξε ριζικά 
το πεδίο της γλωσσολογίας

00:10:23.981 --> 00:10:25.458
και της γνωσιακής επιστήμης.

00:10:25.482 --> 00:10:29.137
Κι όταν ρωτήθηκε για τη δουλειά μου
κι εν γένει για την κατασκευή γλωσσών,

00:10:29.137 --> 00:10:32.426
είπε, «Αλλά πρέπει να γίνουν πολλά 
στη μελέτη της γλώσσας.

00:10:32.450 --> 00:10:35.206
Θα πρέπει να δώσετε τον χρόνο σας
σε κάτι πραγματικό».

00:10:35.230 --> 00:10:36.121
Ναι.

00:10:36.121 --> 00:10:38.380
«Κάτι πραγματικό».
Σας θυμίζει κάτι αυτό;

00:10:38.380 --> 00:10:42.359
Για να χρησιμοποιήσω ακριβώς 
το ίδιο πλαίσιο που ο ίδιος εφηύρε,

00:10:42.359 --> 00:10:45.240
θα αναφερθώ στη γενική αντίληψη
που αναφέραμε νωρίτερα:

00:10:45.240 --> 00:10:46.638
η γλώσσα είναι εργαλείο.

00:10:46.662 --> 00:10:50.093
Κι αυτός φαίνεται να εργάζεται
με βάση αυτή την αντίληψη,

00:10:50.117 --> 00:10:53.994
ότι δηλαδή η γλώσσα είναι χρήσιμη
όταν χρησιμοποιείται για την επικοινωνία.

00:10:54.118 --> 00:10:57.376
Η γλώσσα είναι άχρηστη όταν
δεν χρησιμοποιείται για την επικοινωνία.

00:10:57.440 --> 00:11:00.282
Σας κάνει να αναρωτηθείτε:
Τι κάνουμε με τις νεκρές γλώσσες;

00:11:00.396 --> 00:11:01.312
Αλλά τέλος πάντων.

NOTE Paragraph

00:11:01.336 --> 00:11:03.083
Έτσι, εξαιτίας αυτής της ιδέας,

00:11:03.083 --> 00:11:06.929
θα φανεί ως το άκρο άωτο της παράνοιας

00:11:06.953 --> 00:11:10.366
να κάνετε στην πλατφόρμα Duolingo
μαθήματα για τα Υψηλά Βαλυριανά,

00:11:10.390 --> 00:11:12.938
τη γλώσσα που δημιούργησα 
για το Game of Thrones.

00:11:12.962 --> 00:11:16.586
Ίσως αναρωτηθείτε, τι στο καλό 
μαθαίνουν 740 χιλιάδες άνθρωποι;

NOTE Paragraph

00:11:17.368 --> 00:11:19.630
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:11:19.654 --> 00:11:21.717
Ας ρίξουμε μια ματιά, λοιπόν.

00:11:21.741 --> 00:11:23.376
Τι μαθαίνουν;

00:11:23.400 --> 00:11:25.760
Τι είναι δυνατόν να μαθαίνουν;

00:11:25.784 --> 00:11:28.583
Έχοντας υπόψιν ότι η άλλη γλώσσα για αυτό

00:11:28.607 --> 00:11:31.141
-- είναι για ανθρώπους
που μιλούν Αγγλικά --

00:11:31.165 --> 00:11:33.220
οι Αγγλόφωνοι μαθαίνουν αρκετά.

00:11:33.244 --> 00:11:36.558
Να μια πρόταση που μάλλον 
δεν θα χρησιμοποιήσουν στην επικοινωνία

00:11:36.582 --> 00:11:37.746
σε όλη τους τη ζωή:

00:11:37.770 --> 00:11:39.220
«Vala ābre urnes».

00:11:39.220 --> 00:11:40.773
«Ο άνδρας βλέπει τη γυναίκα».

00:11:40.773 --> 00:11:42.641
Η μικρή μεσαία γραμμή μας δείχνει

00:11:42.641 --> 00:11:44.887
τη μετάφραση λέξη-προς-λέξη.

00:11:44.911 --> 00:11:47.480
Και πραγματικά μαθαίνουν
κάποια συναρπαστικά πράγματα,

00:11:47.480 --> 00:11:49.356
ειδικά αν είναι ομιλητές της Αγγλικής.

00:11:49.356 --> 00:11:52.376
Μαθαίνουν ότι το ρήμα μπορεί 
να μπει στο τέλος της πρότασης.

00:11:52.376 --> 00:11:55.204
Δεν γίνεται αυτό στα Αγγλικά
όταν έχετε και αντικείμενο.

00:11:55.320 --> 00:11:57.518
Μαθαίνουν ότι μερικές φορές

00:11:57.518 --> 00:12:01.376
μια γλώσσα δεν έχει κάτι αντίστοιχο
για το άρθρο «the» - λείπει εντελώς.

00:12:01.414 --> 00:12:02.843
Το κάνουν αυτό οι γλώσσες.

00:12:02.887 --> 00:12:06.672
Μαθαίνουν ότι ένα μακρό φωνήεν
ουσιαστικά έχει μακρύτερη διάρκεια,

00:12:06.672 --> 00:12:08.633
σε σχέση με τα άλλα φωνήεντα,

00:12:08.633 --> 00:12:11.925
όπως τα δικά μας μακρά φωνήεντα·
στην ουσία έχουν την ίδια διάρκεια.

00:12:11.925 --> 00:12:15.407
Μαθαίνουν ότι υπάρχουν 
κάποιες μικρές καταλήξεις.

00:12:15.621 --> 00:12:16.580
Χμμ; Τι είναι αυτό;

00:12:16.640 --> 00:12:20.172
Καταλήξεις που ονομάζονται «πτώσεις»
μπαίνουν στο τέλος των ουσιαστικών -

NOTE Paragraph

00:12:20.196 --> 00:12:21.212
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:12:21.236 --> 00:12:24.537
που δηλώνουν ποιος κάνει τι σε ποιον
μέσα σε μια πρόταση.

00:12:24.561 --> 00:12:27.588
Ακόμη κι αν αφήσετε 
τις λέξεις στην ίδια σειρά

00:12:27.612 --> 00:12:29.334
αλλά αλλάξετε τις καταλήξεις,

00:12:29.358 --> 00:12:32.110
αλλάζει το ποιος κάνει τι σε ποιον.

00:12:32.374 --> 00:12:38.138
Μαθαίνουν ότι οι γλώσσες μπορεί να κάνουν
τα ίδια πράγματα, με διαφορετικό τρόπο.

00:12:38.513 --> 00:12:40.845
Και ότι είναι διασκεδαστικό
να μαθαίνεις γλώσσες.

00:12:41.997 --> 00:12:45.767
Μαθαίνουν να σέβονται τη Γλώσσα,
τη Γλώσσα με κεφαλαίο το «Γ».

00:12:45.791 --> 00:12:49.974
Και δεδομένου ότι 88% των Αμερικανών
μιλούν μόνο Αγγλικά στο σπίτι,

00:12:49.998 --> 00:12:52.369
δεν θεωρώ ότι αυτό είναι απαραιτήτως κακό.

NOTE Paragraph

00:12:52.639 --> 00:12:56.436
Ξέρετε γιατί πεθαίνουν 
οι γλώσσες στον πλανήτη μας;

00:12:56.796 --> 00:13:01.562
Όχι γιατί οι κυβερνήσεις επιβάλλουν 
κάποια γλώσσα με μια μειονότητα,

00:13:01.562 --> 00:13:04.556
ή επειδή εξαλείφεται ολόκληρη 
η ομάδα ομιλητών μιας γλώσσας.

00:13:04.580 --> 00:13:07.656
Αυτό έχει βεβαίως συμβεί στο παρελθόν,
και συμβαίνει και τώρα,

00:13:07.680 --> 00:13:09.705
αλλά δεν είναι ο κύριος λόγος.

00:13:10.268 --> 00:13:13.046
Ο κύριος λόγος είναι 
ότι το παιδί μιας οικογένειας,

00:13:13.070 --> 00:13:16.625
που μιλάει μια γλώσσα οι οποία
δεν ομιλείται ευρέως στην κοινότητά τους,

00:13:16.649 --> 00:13:18.656
δεν μαθαίνει αυτή τη γλώσσα.

00:13:18.680 --> 00:13:19.965
Γιατί;

00:13:19.989 --> 00:13:24.291
Επειδή αυτή η γλώσσα δεν χαίρει 
εκτίμησης από την κοινότητα.

00:13:24.315 --> 00:13:26.228
Επειδή η γλώσσα δεν είναι χρήσιμη.

00:13:26.252 --> 00:13:30.986
Γιατί το παιδί δεν μπορεί να βρει δουλειά
αν ομιλεί αυτή τη γλώσσα.

00:13:31.260 --> 00:13:34.401
Επειδή εάν η γλώσσα 
είναι απλώς ένα εργαλείο,

00:13:35.315 --> 00:13:37.526
τότε μαθαίνοντας τη μητρική τους γλώσσα

00:13:37.526 --> 00:13:40.731
έχουν σχεδόν την ίδια ωφέλεια 
όπως όταν μαθαίνουν Υψηλά Βαλυριανά,

00:13:40.731 --> 00:13:42.219
άρα γιατί να μπουν στον κόπο;

NOTE Paragraph

00:13:43.387 --> 00:13:44.537
Βέβαια...

00:13:46.514 --> 00:13:50.903
ίσως η μελέτη της γλώσσας να μην οδηγήσει 
σε πολύ μεγαλύτερη γλωσσολογική ευχέρεια.

00:13:50.927 --> 00:13:53.177
Αλλά αυτό δεν έχει και πολλή σημασία.

00:13:53.855 --> 00:13:56.966
Ίσως αν περισσότεροι άνθρωποι 
μελετούν περισσότερες γλώσσες,

00:13:56.990 --> 00:13:59.868
αυτό να οδηγήσει σε περισσότερη 
γλωσσολογική ανεκτικότητα

00:13:59.868 --> 00:14:01.920
και σε λιγότερο γλωσσολογικό επεκτατισμό.

00:14:01.949 --> 00:14:04.933
Ίσως αν πραγματικά σεβαστούμε 
τη γλώσσα γι' αυτό που είναι

00:14:04.957 --> 00:14:09.849
-- κυριολεκτικά η μεγαλύτερη επινόηση 
στη ιστορία της ανθρωπότητας --

00:14:09.873 --> 00:14:11.079
τότε στο μέλλον,

00:14:11.103 --> 00:14:15.182
θα μπορούμε να τιμούμε εξίσου τις γλώσσες
που κινδυνεύουν και τις ζωντανές γλώσσες,

00:14:15.182 --> 00:14:16.873
κι όχι σαν μουσειακά εκθέματα.

NOTE Paragraph

00:14:17.182 --> 00:14:19.148
(Υψηλά Βαλυριανά) Kirimvose.
Ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:14:19.148 --> 00:14:20.388
(Χειροκρότημα)