0:00:00.639,0:00:02.412
Oto Joanna.

0:00:02.436,0:00:05.978
Joanna pracuje na uniwersytecie w Polsce.

0:00:06.002,0:00:08.927
W pewną sobotę o 3 rano,

0:00:08.951,0:00:11.271
wstała, spakowała plecak

0:00:11.295,0:00:14.044
i przejechała ponad tysiąc kilometrów,

0:00:14.068,0:00:16.500
tylko po to, aby uczestniczyć[br]w politycznej dyskusji

0:00:16.524,0:00:18.264
z zupełnie obcą jej osobą.

0:00:19.125,0:00:22.426
To Christoff z Niemiec,[br]kierownik działu obsługi klienta.

0:00:22.426,0:00:24.525
Tych dwoje nigdy się [br]wcześniej nie spotkało.

0:00:24.525,0:00:28.617
Wiedzieli tylko, że mają zupełnie[br]odmienne opinie na temat

0:00:28.617,0:00:32.751
polityki europejskiej, migracji,[br]stosunków z Rosją i wielu innych.

0:00:33.289,0:00:36.404
Dyskutowali prawie cały dzień.

0:00:37.227,0:00:42.706
Później Joanna wysłała mi [br]trochę irytującego maila:

0:00:44.088,0:00:48.272
"Fajne doświadczenie,[br]dobrze się bawiłam!".

0:00:48.296,0:00:49.684
(Śmiech)

0:00:49.708,0:00:54.667
A to są Tom z Wielkiej Brytanii[br]i Nils z Niemiec.

0:00:54.691,0:00:56.338
Oni też się nie znali.

0:00:56.362,0:00:59.357
Obydwaj kibicują[br]lokalnym drużynom piłkarskim:

0:00:59.381,0:01:04.527
Borussia Dortmund i Tottrnham Hotspurs.

0:01:04.551,0:01:07.743
Spotkali się w miejscu[br]narodzin piłki nożnej,

0:01:07.767,0:01:10.084
na jakimś polu w Cambridge.

0:01:10.108,0:01:12.162
Jednak nie dyskutowali o piłce nożnej,

0:01:12.186,0:01:14.067
ale o Brexicie.

0:01:14.781,0:01:19.386
Po kilkugodzinnej dyskusji[br]na ten drażliwy temat

0:01:19.410,0:01:23.399
również wysłali trochę[br]zaskakującego maila.

0:01:23.423,0:01:27.880
"Super, bardzo nam się podobało".

0:01:27.904,0:01:29.139
(Śmiech)

0:01:29.163,0:01:34.855
Tak więc na wiosnę 2019 roku

0:01:34.879,0:01:40.233
ponad 17 000 Europejczyków z 33 państw

0:01:40.257,0:01:43.198
zgłosiło się,[br]żeby podyskutować o polityce.

0:01:43.792,0:01:48.394
Tysiące przekroczyło granice, żeby spotkać[br]nieznajomego o odmiennych poglądach.

0:01:48.418,0:01:52.818
Uczestniczyli w projekcie "Europe Talks".

0:01:53.778,0:01:57.888
Nie tylko w Europie jest trudno[br]

0:01:57.912,0:02:00.704
rozmawiać o polityce z osobami

0:02:00.728,0:02:02.147
o odmiennych poglądach.

0:02:02.171,0:02:05.730
Obserwujemy rozdarte rodziny,[br]przyjaciół, którzy ze sobą nie rozmawiają.

0:02:05.754,0:02:07.262
Tkwimy w naszych bańkach.

0:02:07.742,0:02:12.547
Te bańki informacyjne są wzmacniane[br]przez media społecznościowe,

0:02:12.571,0:02:16.218
choć nie są produktem rewolucji cyfrowej.

0:02:16.242,0:02:18.617
Bańka informacyjna zawsze istniała.

0:02:18.641,0:02:20.939
Jest w naszych umysłach.

0:02:20.963,0:02:25.207
Badania wielokrotnie pokazały na przykład,

0:02:25.207,0:02:30.672
że mamy skłonność do ignorowania wyników, [br]które zaprzeczają naszym przekonaniom.

0:02:30.696,0:02:34.363
Korygowanie "fake news" jest potrzebne,

0:02:34.387,0:02:37.810
ale nie wystarcza, żeby skłonić

0:02:37.810,0:02:39.722
podzielone społeczeństwo do przemyśleń.[br]

0:02:40.730,0:02:44.011
Na szczęście według niektórych badań

0:02:44.035,0:02:47.766
może istnieć prosty sposób[br]na zyskanie nowej perspektywy:

0:02:47.790,0:02:50.882
prywatna dyskusja, sam na sam, z osobą,

0:02:50.906,0:02:54.011
która nie podziela twojej opinii.

0:02:54.891,0:02:58.347
Pozwala to na spojrzenie na świat[br]z innego punktu widzenia,

0:02:58.371,0:03:01.354
oczami innej osoby.

0:03:02.824,0:03:06.123
Jestem edytorem "ZEIT ONLINE",

0:03:06.147,0:03:10.190
jednej z głównych cyfrowych[br]organizacji medialnych w Niemczech.

0:03:10.214,0:03:15.882
Początki "Europe Talks" tkwią [br]w skromnym przedsięwzięciu edytorskim.

0:03:16.392,0:03:17.903
Jak wielu dziennikarzy,

0:03:17.927,0:03:21.618
byliśmy pod wrażeniem Trumpa[br]i Brexitu, ale i Niemcy stawały się

0:03:21.642,0:03:26.254
coraz bardziej podzielone, [br]zwłaszcza przez problem migracji.

0:03:26.278,0:03:31.497
Debata została zdominowana przez przyjazd

0:03:31.521,0:03:34.095
ponad miliona uchodźców[br]w latach 2015 i 2016.

0:03:34.119,0:03:39.019
Myśląc o naszych wyborach[br]nadchodzących w 2017 roku,

0:03:39.043,0:03:44.252
wiedzieliśmy, że trzeba na nowo[br]zdefiniować debatę polityczną.

0:03:44.920,0:03:47.836
Jako przykładni cyfrowi maniacy

0:03:47.860,0:03:53.514
mieliśmy wiele pomysłów[br]na dziwaczne cyfrowe produkty.

0:03:54.466,0:03:57.632
Jednym z nich był polityczny "Tinder"...

0:03:57.656,0:03:59.927
(Śmiech)

0:03:59.951,0:04:04.719
...randkowa aplikacja[br]dla politycznych oponentów,

0:04:04.743,0:04:08.463
Narzędzie, które umożliwiłoby[br]spotkania osób o różnych poglądach.

0:04:08.913,0:04:11.093
Postanowiliśmy je przetestować,

0:04:11.117,0:04:15.881
wprowadzając na rynek pierwszą wersję[br]produktu - "minimum viable product".

0:04:15.905,0:04:17.616
Była to bardzo prosta wersja.

0:04:17.969,0:04:21.919
Nazwaliśmy go "Deutschland spricht"[br]- "Niemcy mówią".

0:04:21.943,0:04:27.231
Wystartowaliśmy w maju 2017 roku.

0:04:27.930,0:04:30.515
Było to bardzo proste.

0:04:30.539,0:04:33.079
Użyliśmy głównie Google Forms,

0:04:33.103,0:04:38.532
ogólnie dostępnego narzędzia[br]do tworzenia ankiet internetowych.

0:04:39.032,0:04:44.142
Wbudowaliśmy w naszą stronę[br]proste pytania, jak to:

0:04:44.166,0:04:48.134
"Czy Niemcy przyjęły zbyt dużą[br]liczbę uchodźców?".

0:04:48.158,0:04:49.973
Odpowiadasz tak lub nie.

0:04:50.475,0:04:55.044
Wtedy zadaliśmy kolejne pytania: [br]"Czy Zachód sprawiedliwie traktuje Rosję?"

0:04:55.044,0:04:58.587
lub: "Czy pary homoseksualne powinny[br]mieć prawo do zawierania małżeństw?".

0:04:58.587,0:05:01.931
Po udzieleniu odpowiedzi na wszystkie [br]pytania zadaliśmy jeszcze jedno:

0:05:01.931,0:05:05.828
"Czy miałbyś ochotę spotkać sąsiada,[br]który zupełnie się z tobą nie zgadza?".

0:05:05.852,0:05:07.946
(Śmiech)

0:05:08.574,0:05:13.582
To był naprawdę prosty eksperyment,[br]bez żadnego budżetu.

0:05:13.606,0:05:18.134
Spodziewaliśmy się,[br]że zarejestruję się około stu osób.

0:05:18.158,0:05:21.514
Planowaliśmy dobrać je ręcznie w pary.

0:05:22.340,0:05:27.642
Pierwszego dnia[br]zarejestrowało się tysiąc osób.

0:05:27.666,0:05:32.647
Po kilku tygodniach[br]zarejestrowało się 12 000 Niemców,

0:05:32.671,0:05:35.165
żeby spotkać kogoś o odmiennych poglądach.

0:05:35.189,0:05:36.660
Mieliśmy problem.

0:05:36.684,0:05:38.814
(Śmiech)

0:05:38.838,0:05:41.697
Na szybko wymyśliliśmy prosty algorytm,

0:05:41.721,0:05:44.810
który dopasowałby idealne Tinder-pary.

0:05:44.834,0:05:49.316
Osoby, które mieszkają jak najbliżej[br]siebie i których odpowiedzi na pytania

0:05:49.340,0:05:51.323
są jak najbardziej przeciwstawne.

0:05:52.312,0:05:54.966
Przedstawiliśmy je sobie[br]za pośrednictwem maila.

0:05:55.767,0:05:59.502
Jak możecie sobie wyobrazić[br]mieliśmy wiele obaw.

0:06:00.359,0:06:03.932
Może nikt się nie pojawi.

0:06:04.638,0:06:08.937
Może wszystkie dyskusje będą beznadziejne.

0:06:09.575,0:06:12.512
A może w naszej bazie danych[br]mamy zabójcę z siekierą.

0:06:12.536,0:06:13.946
(Śmiech)

0:06:14.969,0:06:19.639
Jednak w niedzielę, w czerwcu 2017 roku,

0:06:19.663,0:06:21.501
stało się coś wspaniałego.

0:06:22.626,0:06:28.271
Tysiące Niemców spotkało się w parach[br]i spokojnie rozmawiało o polityce.

0:06:28.823,0:06:29.998
Tak jak Anno.

0:06:29.998,0:06:33.293
Jest on byłym policjantem,[br]który jest, a raczej był przeciwny

0:06:33.293,0:06:35.300
związkom małżeńskim par homoseksualnych.

0:06:35.300,0:06:40.120
I jak Anne, która jest inżynierem[br]i jest w związku partnerskim z kobietą.

0:06:40.641,0:06:43.130
Przez długie godziny rozmawiali[br]na wszystkie tematy,

0:06:43.154,0:06:45.381
na które mają inne poglądy.

0:06:45.820,0:06:49.195
Anno później nam powiedział,[br]że w pewnym momencie zdał sobie sprawę,

0:06:49.195,0:06:53.498
że Anne ranią jego wypowiedzi[br]na temat związków homoseksualnych

0:06:53.498,0:06:58.027
i wtedy zaczął kwestionować swoje poglądy.

0:06:58.027,0:06:59.439
Po trzygodzinnej rozmowie

0:06:59.439,0:07:03.677
Anne zaprosiła Anno[br]na swoją domową imprezę.

0:07:03.677,0:07:09.096
I po latach wciąż od czasu do czasu[br]się spotykają i są przyjaciółmi.

0:07:09.096,0:07:13.172
Na przykład nasz algorytm[br]dobrał w parę tego komornika.

0:07:13.172,0:07:18.862
rzecznika prawicowej[br]populistycznej partii AfD w Niemczech,

0:07:18.862,0:07:21.242
z tą terapeutką pracującą[br]z ciężarnymi kobietami,

0:07:21.242,0:07:24.502
i która kiedyś działała[br]w partii Zielonych.

0:07:24.502,0:07:29.818
Nawet dobraliśmy w parę[br]profesora i jego studenta.

0:07:29.818,0:07:33.411
(Śmiech)

0:07:33.435,0:07:35.481
Tak działa algorytm.

0:07:35.504,0:07:36.644
(Śmiech)

0:07:36.668,0:07:43.004
Udało się nam też dopasować[br]teścia z synową.

0:07:43.028,0:07:48.301
Ponieważ, oczywiście, mieszkają blisko[br]siebie i mają bardzo różne opinie.

0:07:48.301,0:07:49.774
Przyjęliśmy zasadę,

0:07:49.774,0:07:53.797
że nie obserwujemy, nie nagrywamy[br]ani nie dokumentujemy rozmów,

0:07:53.821,0:07:57.241
żeby uczestnicy mogli czuć się swobodnie.

0:07:57.241,0:07:59.289
Zrobiłem tylko jeden wyjątek.

0:07:59.313,0:08:00.956
Sam wziąłem udział.

0:08:00.980,0:08:06.236
W mojej modnej dzielnicy Berlina,[br]Prenzlauer Berg,

0:08:06.236,0:08:07.638
spotkałem się z Mirkiem.

0:08:08.282,0:08:12.018
Tutaj widać, jak z nim rozmawiam.[br]Mirko nie chciał być na zdjęciu.

0:08:12.042,0:08:14.237
Mirko pracuje w fabryce

0:08:14.261,0:08:16.714
i wygląda jak każdy hipster w okolicy,

0:08:16.738,0:08:18.920
z brodą i w czapce.

0:08:18.944,0:08:24.398
Rozmawialiśmy godzinami[br]i wydał mi się wyjątkową osobą.

0:08:24.422,0:08:27.210
choć mieliśmy bardzo różne opinie

0:08:27.234,0:08:29.570
na większość tematów,

0:08:29.594,0:08:31.835
może za wyjątkiem praw kobiet,

0:08:31.859,0:08:35.150
kiedy nie mogłem pojąć[br]jego sposobu myślenia,

0:08:35.174,0:08:36.935
była to bardzo miła rozmowa.

0:08:36.959,0:08:39.423
Po naszej rozmowie wygooglowałem go.

0:08:40.682,0:08:45.722
Dowiedziałem się, że jako nastolatek[br]działał w grupie neonazistowskiej.

0:08:47.349,0:08:49.343
Zadzwoniłem do niego i zapytałem:

0:08:49.343,0:08:51.363
"Hej, dlaczego mi o tym[br]nie powiedziałeś?".

0:08:51.363,0:08:55.443
A on na to: "Nie powiedziałem ci,[br]bo chcę to zostawić za sobą.

0:08:55.467,0:08:58.508
Już nie chcę więcej o tym rozmawiać".

0:09:01.005,0:09:07.986
Myślałem, że osoby z taką[br]przeszłością nigdy się nie zmieniają,

0:09:08.010,0:09:11.266
i musiałem przemyśleć moje przekonania,

0:09:11.290,0:09:15.736
tak jak wielu z uczestników,[br]którzy wysłali nam tysiące maili

0:09:15.760,0:09:18.445
i selfies.

0:09:20.535,0:09:22.877
Nie zarejestrowaliśmy żadnej przemocy.

0:09:22.901,0:09:23.934
(Śmiech)

0:09:23.958,0:09:27.703
Nie wiemy, czy któraś z par wzięła ślub.

0:09:27.727,0:09:29.142
(Śmiech)

0:09:29.166,0:09:34.078
Byliśmy bardzo podekscytowani[br]i chcieliśmy zrobić to jeszcze raz.

0:09:34.102,0:09:36.631
W wersji 2.0

0:09:36.655,0:09:40.380
chcieliśmy zwiększyć[br]zróżnicowanie uczestników,

0:09:40.404,0:09:44.539
bo za pierwszym razem[br]byli to głównie nasi czytelnicy.

0:09:45.118,0:09:47.354
Tym razem zaprosiliśmy do współpracy

0:09:47.378,0:09:51.657
konkurencyjne koncerny medialne,

0:09:51.681,0:09:53.919
Projekt koordynowaliśmy za pomocą Slack.

0:09:54.556,0:09:59.610
Taka współpraca 11. niemieckich[br]domów medialnych

0:09:59.634,0:10:01.809
była zdecydowanie pierwszą w Niemczech.

0:10:01.833,0:10:07.587
Liczby uległy zwielokrotnieniu:[br]tym razem 28 000 osób się zarejestrowało.

0:10:07.611,0:10:08.991
A prezydent Niemiec,

0:10:09.015,0:10:11.339
widzicie go tutaj po środku,

0:10:11.363,0:10:12.934
został naszym patronem.

0:10:12.958,0:10:19.328
Tysiące Niemców ponownie[br]spotkało się w lecie 2018 roku,

0:10:19.352,0:10:21.663
aby porozmawiać z kimś[br]o odmiennych poglądach.

0:10:21.687,0:10:25.375
Niektóre pary zaprosiliśmy do Berlina[br]na specjalnie zorganizowaną imprezę.

0:10:25.399,0:10:27.360
To jest zdjęcie ze spotkania.

0:10:27.384,0:10:31.569
Do dziś mój ulubiony[br]symbol "Germany Talks".

0:10:31.593,0:10:35.100
Widzicie Henrika, kierowcę[br]autobusu i trenera boksu,

0:10:35.124,0:10:39.237
i Engelberta, dyrektora [br]centrum pomocy dzieciom.

0:10:39.261,0:10:43.252
Odpowiedzieli oni odmiennie na[br]wszystkie zadane im siedem pytań.

0:10:43.704,0:10:46.414
Nigdy wcześniej się nie spotkali

0:10:46.438,0:10:48.610
i odbyli naprawdę zażartą dyskusję,

0:10:48.634,0:10:51.989
a mimo wszystko wyglądało na to,

0:10:52.013,0:10:53.276
że się dogadują.

0:10:53.877,0:10:55.836
Tym razem chcieliśmy się też dowiedzieć,

0:10:55.860,0:11:01.404
czy taka dyskusja będzie[br]miała wpływ na uczestników.

0:11:01.428,0:11:04.870
Poprosiliśmy o przeprowadzenie[br]wśród uczestników ankiety.

0:11:05.410,0:11:09.722
Dwie trzecie uczestników [br]powiedziała, że się czegoś nauczyła

0:11:09.746,0:11:11.898
o poglądach swojego oponenta.

0:11:11.922,0:11:16.479
60% potwierdziło, że ich poglądy[br]się do siebie zbliżyły.

0:11:16.503,0:11:20.330
Według badaczy po udziale[br]w dyskusji wzrósł również

0:11:20.330,0:11:22.266
poziom zaufania społecznego.

0:11:22.266,0:11:26.001
90% uczestników potwierdziło,[br]że odbyli ciekawą dyskusję.

0:11:26.001,0:11:28.901
10% powiedziało,[br]że nie podobała im się dyskusja,

0:11:28.925,0:11:32.946
z czego 8% tylko dlatego,[br]że ich partner nie przyszedł.

0:11:32.970,0:11:35.279
(Śmiech)

0:11:35.279,0:11:37.148
Po "Germany Talks" zgłosiło się do nas

0:11:37.148,0:11:39.632
wiele międzynarodowych[br]koncernów medialnych

0:11:39.656,0:11:44.813
i tym razem postanowiliśmy zbudować[br]solidną i bezpieczną platformę.

0:11:45.411,0:11:47.408
Nazwaliśmy ją "My country Talks".

0:11:47.813,0:11:52.978
W tym krótkim czasie[br]"My Country Talks" było użyte

0:11:53.002,0:11:55.873
w ponad dwunastu lokalnych[br]i narodowych projektach,

0:11:55.897,0:12:01.015
takich jak: "Het grote gelijk" w Belgii, [br]"Suomi puhuu" w Finlandii,

0:12:01.039,0:12:03.107
czy "Britain Talks" w Wielkiej Brytanii.

0:12:03.790,0:12:08.766
Jak wspomniałem na początku,[br]zainicjowaliśmy również "Europe Talks".

0:12:08.790,0:12:12.384
dzięki współpracy z piętnastoma[br]międzynarodowymi koncernami medialnymi,

0:12:12.384,0:12:17.360
od "Financial Times" w Wielkiej Brytanii,[br]do "Helsingin Sanomat" w Finlandii.

0:12:17.384,0:12:20.277
Tysiące Europejczyków[br]spotkało się z nieznajomymi,

0:12:20.301,0:12:22.077
aby dyskutować o polityce.

0:12:22.688,0:12:28.168
Do tej pory zgłosiło się do nas ponad 150[br]globalnych koncernów medialnych

0:12:28.192,0:12:31.303
i być może któregoś dnia[br]odbędzie się "The World Talks",

0:12:31.327,0:12:33.895
z setkami tysięcy uczestników.

0:12:33.919,0:12:38.083
Choć oczywiście[br]to nie liczby są tutaj ważne.

0:12:41.727,0:12:43.207
Co jest ważne...

0:12:43.764,0:12:47.814
Podczas rozmowy dwóch osób,

0:12:47.838,0:12:50.957
twarzą w twarz, bez świadków,

0:12:50.957,0:12:52.377
ich opinie ulegają zmianie.

0:12:52.706,0:12:54.285
A za tym całe społeczeństwa.

0:12:54.309,0:12:58.073
Zmiany zachodzą powoli,[br]dyskusja po dyskusji.

0:12:58.097,0:13:01.089
Ważne jest, że na nowo uczymy się

0:13:01.113,0:13:04.205
rozmawiać z nieznajomym,

0:13:04.229,0:13:06.433
twarzą w twarz,

0:13:06.457,0:13:07.727
bez świadków.

0:13:07.751,0:13:10.398
Nie tylko z nieznajomym poznanym

0:13:10.422,0:13:12.684
dzięki "Tinder for politics",

0:13:12.708,0:13:17.457
ale również z nieznajomym w barze,[br]na siłowni, czy konferencji.

0:13:18.259,0:13:20.271
Więc, proszę, poznajcie kogoś,

0:13:20.295,0:13:21.805
dyskutujcie

0:13:21.829,0:13:23.717
i dobrze się bawcie.

0:13:23.741,0:13:25.013
Dziękuję.

0:13:25.037,0:13:28.856
(Brawa)

0:13:28.880,0:13:30.032
Wow!

0:13:30.056,0:13:32.136
(Brawa)