WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:02.536
Dakle, pre 24 godine,

00:00:02.560 --> 00:00:04.336
"Njujorker" me je zaposlio

00:00:04.360 --> 00:00:05.880
kao umetničku direktorku

00:00:06.480 --> 00:00:10.016
da bih podmladila

00:00:10.040 --> 00:00:15.056
nešto što je do tad postalo
unekoliko uštogljena institucija

00:00:15.080 --> 00:00:17.576
i kako bih dovela umetnike

00:00:17.600 --> 00:00:21.296
i pokušala da spustim časopis
s njegovog visokog postolja

00:00:21.320 --> 00:00:24.656
da bi se bavio svojim vremenom.

00:00:24.680 --> 00:00:27.376
I to je bio pravi posao za mene

00:00:27.400 --> 00:00:32.016
jer sam oduvek bila opčinjena
time koliko slika može -

00:00:32.040 --> 00:00:33.736
jednostavan crtež -

00:00:33.760 --> 00:00:38.496
može da napravi presek bujice prizora
koje svakodnevno gledamo.

00:00:38.520 --> 00:00:40.976
Kako može da uhvati trenutak,

00:00:41.000 --> 00:00:46.216
kako može da kristališe
društveni trend ili složen događaj

00:00:46.240 --> 00:00:51.416
kako mnogo reči ne bi moglo -

00:00:51.440 --> 00:00:55.240
i da ga svede na njegovu suštinu
i pretvori u karikaturu.

NOTE Paragraph

00:00:55.800 --> 00:00:57.576
Pa sam otišla u biblioteku

00:00:57.600 --> 00:01:03.536
i videla sam prvu naslovnu stranu
koju je nacrtao Ri Irvin 1925 -

00:01:03.560 --> 00:01:07.960
kicoša koji posmatra leptira
kroz svoj monokl,

00:01:08.760 --> 00:01:11.520
a nazivamo ga Justasom Tilijem.

00:01:12.080 --> 00:01:16.096
Shvatila sam
da kako je časopis postajao čuven

00:01:16.120 --> 00:01:21.576
po svom opsežnom istraživanju
i dugim reportažama,

00:01:21.600 --> 00:01:24.536
usput je izgubio nešto svog humora

00:01:24.560 --> 00:01:29.456
jer je Justas Tili sve češće viđen
kao nadmeni kicoš,

00:01:29.480 --> 00:01:32.576
ali zapravo, godine 1925,

00:01:32.600 --> 00:01:36.016
kada je Ri Irvin prvi put
nacrtao ovu sliku,

00:01:36.040 --> 00:01:38.816
namenio ju je bio
humorističnom odeljku časopisa

00:01:38.840 --> 00:01:41.056
kako bi zabavio mlade iz tog doba,

00:01:41.080 --> 00:01:44.160
a to su bile šiparice iz burnih '20-ih.

00:01:45.080 --> 00:01:46.336
A u biblioteci,

00:01:46.360 --> 00:01:51.296
pronašla sam slike
koje su zaista hvatale duh vremena

00:01:51.320 --> 00:01:53.736
Velike depresije.

00:01:53.760 --> 00:01:58.176
A to nam je pokazivalo,
ne samo kako su se ljudi odevali

00:01:58.200 --> 00:01:59.736
ili kako su im izgledala auta,

00:01:59.760 --> 00:02:03.016
već i šta ih je zasmejavalo,

00:02:03.040 --> 00:02:05.336
koje su im bile predrasude.

00:02:05.360 --> 00:02:07.936
I zaista ste imali utisak

00:02:07.960 --> 00:02:11.440
kakav je bio osećaj živeti '30-ih.

NOTE Paragraph

00:02:11.960 --> 00:02:15.336
Pa sam sazvala savremene umetnike,

00:02:15.360 --> 00:02:17.576
poput prisutnog Adrijana Tomina.

00:02:17.600 --> 00:02:20.736
Često pozivam pripovedače -

00:02:20.760 --> 00:02:23.416
karikaturiste, pisce dečjih knjiga -

00:02:23.440 --> 00:02:25.960
i zadajem im teme, poput,

00:02:26.840 --> 00:02:29.176
znate, kakav je osećaj biti u podzemnoj

00:02:29.200 --> 00:02:31.376
ili Dan zaljubljenih

00:02:31.400 --> 00:02:32.776
i oni mi šalju skice.

00:02:32.800 --> 00:02:36.696
I čim urednik odobri skice,

00:02:36.720 --> 00:02:38.080
urednik je Dejvid Remnik,

00:02:39.240 --> 00:02:41.336
to je to.

00:02:41.360 --> 00:02:43.336
I sviđa mi se način

00:02:43.360 --> 00:02:48.616
na koji vam ti prizori
zapravo ne govore šta da mislite.

00:02:48.640 --> 00:02:50.856
Ali vas teraju na razmišljanje

00:02:50.880 --> 00:02:55.896
jer je umetnik zapravo -

00:02:55.920 --> 00:02:57.176
to skoro da je zagonetka;

00:02:57.200 --> 00:02:58.696
umetnik crta tačkice,

00:02:58.720 --> 00:03:02.416
a vi, čitaoci, morate da dovršite sliku.

00:03:02.440 --> 00:03:05.816
Kako biste shvatili
ovaj prizor sleva od Anite Kunc

00:03:05.840 --> 00:03:08.896
ili ovaj zdesna od Tomera Hanuka,

00:03:08.920 --> 00:03:12.056
morate da se igrate zapažanja razlika.

00:03:12.080 --> 00:03:15.000
A to je nešto što je...

00:03:15.720 --> 00:03:19.416
Zaista je uzbudljivo videti

00:03:19.440 --> 00:03:25.496
kako komunikacija sa čitaocem...

00:03:25.520 --> 00:03:30.456
kako ti prizori zaista hvataju -

00:03:30.480 --> 00:03:32.016
poigravaju se sa stereotipima.

00:03:32.040 --> 00:03:33.416
Ali kad ih shvatite,

00:03:33.440 --> 00:03:37.000
onda vam to preuredi stereotipe
koji postoje u vašoj glavi.

NOTE Paragraph

00:03:37.560 --> 00:03:40.856
Ali nisu samo prizori
ti koji moraju da pružaju uvid ljudima,

00:03:40.880 --> 00:03:43.216
ponekad može da se radi o osećaju.

00:03:43.240 --> 00:03:45.280
Odmah nakon 11. septembra,

00:03:46.120 --> 00:03:48.776
bila sam u tački,

00:03:48.800 --> 00:03:50.016
kao i svi drugi,

00:03:50.040 --> 00:03:55.256
gde zaista nisam znala kako da se izborim
s onim kroz šta smo prolazili

00:03:55.280 --> 00:04:00.696
i osećala sam da nijedan prizor
ne može da uhvati taj trenutak,

00:04:00.720 --> 00:04:03.216
te sam želela da uradimo
prosto crnu naslovnicu,

00:04:03.240 --> 00:04:04.936
kao da nema naslovne strane.

00:04:04.960 --> 00:04:08.656
I razgovarala sam sa mužem,
karikaturistom Artom Spigelmanom,

00:04:08.680 --> 00:04:12.536
i pomenula sam mu da ću to da predložim,

00:04:12.550 --> 00:04:15.226
a on mi je rekao: "Oh, ako ćeš
da uradiš crnu naslovnicu,

00:04:15.226 --> 00:04:19.176
zašto onda ne bi išla
sa siluetom Kula bliznakinja,

00:04:19.200 --> 00:04:20.736
crno na crno?"

00:04:20.760 --> 00:04:22.296
I sela sam da to nacrtam,

00:04:22.320 --> 00:04:23.800
i čim sam to ugledala,

00:04:24.920 --> 00:04:26.456
trnci su mi prošli kičmom

00:04:26.480 --> 00:04:27.680
i shvatila sam

00:04:28.640 --> 00:04:32.296
da u ovom odbijanju da nacrtam prizor,

00:04:32.320 --> 00:04:37.336
pronašli smo način da uhvatimo gubitak

00:04:37.360 --> 00:04:38.856
i tugu

00:04:38.880 --> 00:04:40.160
i odsutnost.

00:04:41.880 --> 00:04:46.256
I tokom ovoga sam naučila
nešto istinski duboko -

00:04:46.280 --> 00:04:52.216
da ponekad neki prizori
koji najviše govore

00:04:52.240 --> 00:04:55.320
rade to s najmanje sredstava.

00:04:55.880 --> 00:04:59.456
A prost prizor može mnogo toga da kaže.

NOTE Paragraph

00:04:59.480 --> 00:05:02.736
Dakle, ovo je prizor
od Boba Staka koji smo objavili

00:05:02.760 --> 00:05:06.600
odmah nakon izbora Baraka Obame,

00:05:08.040 --> 00:05:11.296
i uhvatio je istorijski momenat.

00:05:11.320 --> 00:05:13.536
Ali ne možemo da planiramo

00:05:13.560 --> 00:05:14.936
jer kako bismo to postigli,

00:05:14.960 --> 00:05:21.296
moramo da dozvolimo umetniku
da doživi emocije koje svi mi osećamo

00:05:21.320 --> 00:05:22.800
kada se to dešavalo.

00:05:23.320 --> 00:05:27.136
Dakle, u novembru 2016,

00:05:27.160 --> 00:05:29.936
tokom prošlogodišnjih izbora,

00:05:29.960 --> 00:05:33.096
jedini prizor koji smo mogli
da objavimo je bio ovaj,

00:05:33.120 --> 00:05:37.056
koji se pojavio na štandovima
u nedelji kad su svi glasali.

NOTE Paragraph

00:05:37.080 --> 00:05:38.416
(Smeh)

NOTE Paragraph

00:05:38.440 --> 00:05:40.896
Jer smo znali
da će se neko ovako osećati -

NOTE Paragraph

00:05:40.920 --> 00:05:42.136
(Smeh)

NOTE Paragraph

00:05:42.160 --> 00:05:44.840
kada objave rezultate izbora.

00:05:46.360 --> 00:05:49.320
A kada smo saznali rezultate,

00:05:50.600 --> 00:05:52.456
zaista smo bili zatečeni,

00:05:52.480 --> 00:05:58.496
i ovo je prizor
koji je posalao Bob Stak, opet,

00:05:58.520 --> 00:06:01.560
i zaista je pogađao u centar.

00:06:02.280 --> 00:06:03.536
I opet,

00:06:03.560 --> 00:06:10.010
zaista ne možemo da znamo
šta će sledeće da se desi,

00:06:10.010 --> 00:06:12.796
no ovde smo se osećali
kao da ne znamo kako da idemo dalje,

00:06:12.796 --> 00:06:14.216
ali smo išli dalje,

00:06:14.240 --> 00:06:20.456
i ovo je prizor koji smo objavili
nakon izbora Donalda Trampa

00:06:20.480 --> 00:06:23.896
i za vreme Marša žena

00:06:23.920 --> 00:06:25.240
širom SAD-a.

NOTE Paragraph

00:06:26.120 --> 00:06:27.976
Dakle, tokom ove 24 godine,

00:06:28.000 --> 00:06:32.776
videla sam preko 1000 prizora
kako oživljavaju iz nedelje u nedelju,

00:06:32.800 --> 00:06:35.376
i često me pitaju koji mi je omiljeni,

00:06:35.400 --> 00:06:37.256
ali ne mogu da odaberem jedan

00:06:37.280 --> 00:06:43.216
jer sam najponosnija
na to koliko je svaki prizor različit

00:06:43.240 --> 00:06:44.456
od drugih.

00:06:44.480 --> 00:06:47.936
A to je zbog talenta i raznolikosti

00:06:47.960 --> 00:06:50.920
svih umetnika koji prave doprinos.

NOTE Paragraph

00:06:51.600 --> 00:06:53.376
I sad, pa,

00:06:53.400 --> 00:06:55.256
sad smo pod Rusima,

00:06:55.280 --> 00:06:56.496
pa -

NOTE Paragraph

00:06:56.520 --> 00:06:57.736
(Smeh)

NOTE Paragraph

00:06:57.760 --> 00:07:00.456
U ovom prikazu Berija Blita

00:07:00.480 --> 00:07:05.696
Justas je postao Justas Vladimirovič Tili.

00:07:05.720 --> 00:07:10.816
A leptir nije niko drugi
do zapanjeni Donald Tramp,

00:07:10.840 --> 00:07:12.056
koji maše svojim krilima,

00:07:12.080 --> 00:07:16.136
pokušavajući da shvati
kako da upravlja efektom leptira,

00:07:16.160 --> 00:07:21.736
a čuveni logo
koji je nacrtao Ri Irvin 1925.

00:07:21.760 --> 00:07:23.360
je sad na ćirilici.

NOTE Paragraph

00:07:23.920 --> 00:07:28.176
Dakle, kod ovog trenutka mi je uzbudljiv

00:07:28.200 --> 00:07:30.960
način na koji...

00:07:32.000 --> 00:07:36.736
Znate, slobodna štampa je od ključnog
značaja za našu demokratiju.

00:07:36.760 --> 00:07:40.416
A vidimo to od uzvišenog do smešnog,

00:07:40.440 --> 00:07:44.856
kako umetnici mogu da uhvate šta se dešava

00:07:44.880 --> 00:07:47.496
na način na koji umetnik

00:07:47.520 --> 00:07:52.656
naoružan samo mastilom i vodenim bojama,

00:07:52.680 --> 00:07:58.656
može da uhvati i uđe
u kulturološki dijalog.

00:07:58.680 --> 00:08:03.656
To stavlja date umetnike
u središte određene kulture,

00:08:03.680 --> 00:08:06.496
a upravo to je mesto
gde ja mislim da trebaju da budu.

00:08:06.520 --> 00:08:09.920
Jer nam je u ovom trenutku
najpotrebnija dobra karikatura.

NOTE Paragraph

00:08:10.400 --> 00:08:11.616
Hvala vam.

NOTE Paragraph

00:08:11.640 --> 00:08:16.120
(Aplauz)