در سال ۱۹۷۰، ماری‌جوانا، به‌عنوانِ ماده مخدر درجه‌یک در آمریکا طبقه‌بندی شد: این سخت‌گیرانه‌ترین انتخاب ممکن بود، به این معنی که کاملاً غیرقانونی بوده و کاربردهای پزشکی شناخته‌شده‌ای ندارد. این دیدگاه تا چند دهه ادامه داشت و تحقیقات بر روی سازوکار و اثرات این دارو را به تأخیر انداخت. امروزه، فواید درمانی ماری‌جوانا به‌طور گسترده‌ای تائید شده است، و برخی از کشورها، استفاده پزشکی از آن را قانونی کرده‌اند و یا در این جهت حرکت می‌کنند. اما شناخت فزاینده‌ برای ارزش پزشکیِ ماری‌جوانا پاسخی به این سؤال نمی‌دهد که: آیا مصرف تفریحی ماری‌جوانا برای مغز شما ضرر دارد؟ ماری‌جوانا روی سیستم کانابینوییدی بدن، که گیرنده‌هایی در تمام مغز و بدن دارد، عمل می‌کند. مولکول‌های طبیعی در بدن، به نام اِندوکانابینوییدها، نیز بر روی این گیرنده‌ها عمل می‌کنند. ما درک کاملی از سازوکار کانابینویید نداریم، اما یک ویژگی دارد که می‌تواند نشانه مهمی برای این عملکرد باشد. حرکت بیشتر ارسال‌گرهای عصبی از یک نورون به دیگر از طریق یک سیناپس برای انتقال پیام است. اما اِندوکانابینویید‌ها در جهت مخالف حرکت می‌کنند. وقتی‌که پیامی از یک نورون به بعدی انتقال می‌یابد، نورون گیرنده، اِندوکانابینویید‌ها را آزاد می‌کند. آن اِندوکانابینویید‌‌ها معکوس حرکت می‌کنند تا روی نورون فرستنده اثر بگذارند — اساساً بازخوردی را به آن از نورون گیرنده ارسال می‌کند. این امر دانشمندان را به این باور رسانده است که سیستم اِندوکانابینویید‌‌ی مزیت ابتدایی‌اش برای انتقال انواع دیگری از پیام‌هاست — برخی را تقویت و مابقی را تضعیف کند. بازخورد از اِندوکانابینویید‌‌ها نرخ انتقال پیام عصبی را کُند می‌کند. این لزوماً به این معنی نیست که موجب کُند شدن رفتار‌ها یا ادراک می‌شود، برای مثال، کُند شدن یک پیام بویایی باعث شدیدتر شدن آن بو می‌شود. ماری‌جوانا داری دو ماده مؤثر اصلی است، تترا‌هایدروکانابینول یا تی‌اچ‌سی، و کانابیدیول، یا سی‌بی‌دی. به نظر می‌رسد که تی‌اچ‌سی مسئول اصلی تأثیرات روانی ماری‌جوانا روی رفتار، شناخت و ادراک باشد، درحالی‌که سی‌بی‌دی مسئول اثرات غیر-روانی آن باشد. مثل اِندوکانابینویید‌‌ها، تی‌اچ‌سی با متصل کردن گیرنده‌های کانابینویید پیام‌رسانی را کُند می‌کند. اما آن گیرنده‌ها را که در تمامِ این سیستم باز و رها شده‌اند یک‌باره متصل می‌کند، تا جایی که اِندوکانابینویید‌‌ها در یک محل رها شوند در پاسخ به یک محرک خاص. این فعالیت گسترش‌یافته، و با این حقیقت همراه است که سیستم کانابینوییدی غیرمستقیم روی خیلی سیستم‌های دیگر اثر می‌گذارد، به این معنی که ویژگی‌های شیمیایی مغز هر شخص، ژنتیک، و تجارب قبلی‌اش در زندگی تا حد زیادی تأثیر استفاده از دارو را مشخص می‌کنند. این کاملاً واقعی است، خصوصاً برای ماری‌جوانا بیشتر از دارو‌های دیگری که اثراتشان را از طریق یک یا چند مسیر خاص می‌گذارند. پس اگر تأثیرات زیانباری وجود داشته باشد، از شخصی تا شخص دیگر تفاوت زیادی می‌کند. و درعین‌حال، نمی‌دانیم که ماری‌جوانا دقیقاً چگونه بعضی تأثیرات مضر را ایجاد می‌کند، عوامل خطر مشخصی وجود دارند که می‌تواند احتمالِ ایجادشان را برای افراد افزایش دهد. مشخص‌ترین عامل، خطر سن است. برای افراد کمتر از ۲۵ سال، گیرنده‌های کانابینویید بیشتر در ماده سفید متمرکز هستند تا افراد بالای ۲۵ سال. ماده سفید، بیشتر مسئول ارتباطات، یادگیری، حافظه و احساسات است. استفاده مکرر از ماری‌جوانا می‌تواند منجر به وقفه در توسعه نواحی بافت سفید شود، همچنین در توانایی مغز، برای ایجاد ارتباطات جدید اثر می‌گذارد. ممکن است به توانایی یادگیری درازمدت و حل مسئله آسیب برساند. هنوز معلوم نیست که این مسئله تا چه حد می‌تواند مهم باشد یا اینکه قابل بازگشت باشد. و حتی میان جوانان، هرچه افراد جوان‌تر باشند، خطر بیشتر است — برای مثال، برای یک فرد ۱۵ ساله خیلی بیشتر است تا یک فرد ۲۲ ساله. ماری‌جوانا همچنین می‌تواند موجب توهم و تصورات منفی گردد، که روان‌پریشی ناشی از ماری‌جوانا نام دارد، و علائم آن معمولاً پس از ترکِ استفاده از ماری‌جوانا کاهش می‌یابد. اما در مواردی معدود، روان‌پریشی کم نمی‌شود، و بجای آن یک روان‌پریشی پایدار بروز می‌کند. یک تاریخچه خانوادگی از اختلالات روانی، مثل شیزوفرنی، روشن‌ترین خطر ناشی از آن است، اگرچه که فقط این نیست. روان‌پریشی ناشی از ماری‌جوانا بیشتر بین بزرگ‌سالان جوان شایع است، اگرچه قابل‌ذکر است که معمولاً این اختلال روانی در هر صورت، در این محدوده سنی بروز می‌کند. چیزی که در این موارد مشخص نیست این است که آیا اختلال روانی بدون استفاده از ماری‌جوانا هم بروز می‌کرد — آیا ماری‌جوانا موجبِ بروز زودهنگام آن شده است، آیا سرعت به روز آن را بیشتر کرده است که در غیر آن پیش نمی‌آمد، یا آنکه پاسخ به ماری‌جوانا فقط یک نشانه از اختلالی است که پشت آن مخفی بوده است. در همه احتمالات، نقش ماری‌جوانا از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در هر سنی، مثل همه دارو‌ها، مغز و بدن پس از استفاده‌های مکرر، حساسیت کمتری نسبت به ماری‌جوانا نشان می‌دهند، یعنی مقدار بیشتری برای رسیدن به تأثیر مشابه نیاز است، خوشبختانه، برخلاف خیلی از دارو‌های دیگر، خطر مرگ در اثر مصرف بیش‌ازحدِ ماری‌جوانا وجود ندارد، و حتی مصرف بیش‌ازحد منجر به ناتوانی یا علائم مرگبار ناشی از ترک آن نمی‌شود. اگرچه تأثیرات خفیفی از ترک ماری‌جوانا وجود دارد، مواردی مانند بی‌خوابی، کج‌خلقی، افسردگی، که ظرف چند هفته پس از ترک برطرف خواهند شد. پس آیا ماری‌جوانا برای مغز شما مضر است؟ بستگی دارد که چه کسی باشید. اما اگرچه بعضی عوامل خطر را به‌راحتی می‌شود تشخیص داد، دیگر موارد هنوز به‌خوبی شناسایی نشده‌اند — که به این معنی است که هنوز احتمال تأثیرات منفی وجود دارد، حتی اگر هیچ‌کدام از عوامل خطر شناخته شده را نداشته باشید.