Pat Mitchell: Seni görmek çok güzel, arkadaşım. Jane Fonda: Merhaba Pat. Sizinle olmak çok güzel. PM: Jane, dünya genelinde Fire Drill Fridays'in olağanüstü içeriği ve etkisinden haberdar olmayan kişiler için çıkış noktasını bizlere anlatır mısın, özellikle iklim krizi karşısında yapılan çalışmaları. JF: İsveçli öğrenci Greta Thunberg'den ve iklim için okul grevi yapan gençlerden fazlasıyla ilham aldım. Greta komfor alanlarımızdan çıkmamız gerektiğini söylüyor. evimiz yanıyormuşuzcasına harekete geçmeliyiz, çünkü öyle. Bu nedenle beni fazlasıyla etkisine aldı. Sonra iklim bilimcilerinin yüzde yüzünün buna katıldığını öğrenmem de. Ciddi bir olağanüstü hâlin yaklaşmakta olduğunda ve bunun insan nedenli olduğunda hemfikirler. Ama bunun için bir şeyler yapabileceğimizi söylüyorlar. Zamanımız, teknolojimiz, araçlarımız var. Sorunla yüzleşebilmek için, siyasi irade dışında, ihtiyacımız olan her şey var ve bu büyük bir sorun. On bir yılımız veya birçoğuna göre on yılımız kaldı. Düşündüm ki "Ah, çok şanslıyım, çünkü sağlıklıyım ve hayatta olanların gerçekten değişim yaratabileceği bir on yılda yaşıyorum. Yaşanabilir bir geleceğin olup olmayacağı konusunda değişim yaratabiliriz. Ne yüce bir sorumluluk bu. Elimizden geleni yapmalıyız." Eğer ünlü biriysen yapabileceğin şeyler oldukça fazladır. Daha büyük bir platforma sahipsin. Bu nedenle, Greta'nın yaptığı gibi kendimi ortaya atmaya karar verdim ve Amerikan gücünün merkezi olan Washington, DC'ye taşındım ve öğrencilerin yaptığı gibi her Cuma miting düzenledik. Öğrencilerle işbirliği yaptık. Onlar benim mitinglerimde, ben onların mitinglerinde konuştum. Konuşmalardan sonra ise sivil itaatsizlikte bulunarak tutuklanma riskini aldık. Sivil itaatsizlik, tarihi defalarca kez değiştiren güçlü bir araç, hem ABD'nin altmışlı yıllarında sivil haklar hareketinde hem de Hindistan'da Mahatma Gandhi döneminde. Başlangıcında tüm bunların bir işe yarayıp yaramayacağını bilmiyordum ama neler olduğunu görmek beni oldukça mutlu etti. PM: İşin aslı, aynı zamanda, birden fazla kez tutuklanmana da yol açtı ve bir ya da iki geceyi Washington, DC nezarethanelerinde geçirdin. Kanaatimce, her ne kadar her birimiz olağanüstü durumun ve eyleme geçen bahsettiğin insanların farkında da olsak kendimizi, hayatlarımızı, kariyerimizi riske atıp atamayacağımızdan ve sizin gibi hayatlarımızı beklemeye alacağımızdan emin değilim. Bu noktada herhangi bir endişen var mı? JF: Herkesin benim yaptığım gibi işlerini bırakamayacağının farkına vardım. Ama söylemeliyim ki istekler yağıyor, sadece ABD'den de değil diğer ülkelerden de, Fire Drill Fridays başlatmak isteyen insanlardan istek yağıyor. Bana eşlik eden, benimle birlikte tutuklanan ve sivil itaatsizlikte bulunan insanların birçoğu daha önce böyle bir şeyde bulunmamış ve bunu dönüştürücü buluyorlar. Gerçek şu ki, insanların yapabileceği bir sürü şey var; hakkında konuşmaya başlamak, ne hissettiklerini açıklamak ve bunun üzerine konuşmak, rahatsız edici hissettirdiğinde dahi. Tatilde bir akşam yemeği sofrasında belki Bob amca sizinle aynı fikirde değildir ama belki Bob amca torunları için endişeleniyordur veya kuşları seviyordur. İnsanları iklim krizi konusunda endişelendirebilecek bir şeyler her zaman var. Tabii ki, oy vermek fazlasıyla önemli ve en cesur kişilere oy vermeliyiz, seçilmiş en gözüpek devlet adamlarına. Çünkü yapmamız gerekenler, tüm dünyada ama özellikle burada ABD'de şimdiki yöneticilerimizden kurtulmalı ve gerçekten cesur olan insanları seçmeliyiz. bu ayağa kaldıracak (Alkış) ve ihtiyaç duyulan gözüpek eylemlerde bulunacak, 1930'larda Franklin Delano Roosevelt'in Büyük Buhran döneminde Amerikan toplumundaki birçok şeyi gerçekten değiştirdiği zamanki gibi. Şu anda ihtiyaç duyulan şey bu. PM: Jane, aynı zamanda bir şeyleri açıklığa kavuşturalım çünkü buradaki birçok kişi neler yapabileceklerini merak ediyor, Washington'a gelerek bu eylemde sana katılabilir mi? Aynı zamanda, Fire Drill Fridays'e katılan herkesin tutuklanma tehlikesi altında olmadığını açıklığa kavuşturalım. Yaptıklarının başka yönleri de var, örneğin yakın tarihlerde Greenpeace'in Washington ofisindeydin. Fire Drill Fridays kapsamındaki diğer şeyleri de açıklar mısın? Tutuklanma riski olmadan sivil itaatsizliğe nasıl katılım sağlayabiliriz? JF: Öncelikle, hiçbir şeyi yalnız başına yapmamalısın. Bildiğin gibi, güçlerimiz birleşmeli. Sayılarda güç var. Sayılarda topluluk da var ve karşılaştığım şeyin en zorlu yanı bunun kolektif bir kriz olması; kolektif, halk ve kamusal alan kavramlarının bütünüyle kasten neoliberalizm ve muhafazakarlık ile aşındırıldığı bir dönemde. Ortak bir eylem için hemfikir olan insanları yeniden bir araya getirmek ruha iyi gelecek bir şey. Bu size İnanılmaz bir güç verir, depresyonun panzehiri gibidir. Bu yüzden, yakın çevrenizde iklim krizine odaklanan kurumları bulun. Tabii ki, Greenpeace'in dünyanın her yerinde birimleri var. Hatta kendin ev partileri yaparak başlatabilirsin, Yaşananları konuşmak için insanları davet edebilirsin. Hepinizin okuyarak birlikte tartışabileceği makaleler bulabilirsin. Tabii ki, eğer yaşadığın yerde iklim eylemi varsa katılmaya çalış. Sivil itaatsizliğe katılmak ve tutuklanmak gerekmiyor ama bunun yeni normalimiz olacağını düşünüyorum. Burada, DC'de, Fire Drill Fridays'te, insanlar geri dönüp tekrar yapmak istiyor gibi hissediyorum. Torunlarım geçen hafta tutuklandı. Bu deneyimin dönüştürücü bir etkisi var. (Gülüşmeler) Kendini orta yolcu olarak tanımlayan rol arkadaşım Sam Waterston bu zamana kadar ne bir mitingde konuşmuş ne de tutuklanma riskine girmişti ve benimle birlikte tutuklandı. Geçen hafta, Harvard-Yale oyununda da tutuklandığını gördüm. Kelepçeli halinin resmini gönderdi ve "Başlattığın şeye bak!" dedi. (Gülüşmeler) Bence, bu krizde insanların bir sonraki hamleyi yapmayı beklediği noktadayız. Kendilerini ortaya atmak istiyorlar, Greta Thunberg'in bize özümsettiği gibi. Son derece tatmin edici buluyorlar ve tekrar yapmak istiyorlar. Bu yüzden, yaptığımız şeyin iyi olduğunu düşünüyorum. Birkaç hafta önce Climate Change Task Force senatosu ile tanıştım ve senatörlere şunu sordum, "Yapmamız gereken başka bir şey var mı? Daha fazlasını mı yapmalıyız?" Senatör Ed Markey bana şöyle söyledi, "Bir ordu kuruyorsun, ihtiyacımız olan şey de bu. Daha da büyümesini sağla. Dışarıdan baskıya ihtiyacımız var." Bence tüm dünya için geçerli bu. İnsanların iklim ve çevre için sokaklarda ordular oluşturması, gerekirse hükümetlerin kapatılması gerek. Aklıma şu an Brezilya geliyor. Değerli yağmur ormanlarımızın yanmasına müsaade edemeyiz. PM: Geçmişte de çok kere yaptığın gibi bu değişime önderlik ediyorsun, Jane. İnsanlar ve özellikle "Grace and Frankie" fanları en nihayetinde hayatına geri döneceğini ve programına devam edeceğini varsayacak. Fire Drill Fridays devam edecek mi? JF: Buna çok yoğun bir ilgi var, daha önce de belirttiğim gibi dünyanın her yerinden insanlar kendileri başlatabilir mi diye soruyorlar. Programları olduğu için DC'ye gelemeyen çok fazla ünlü arkadaşım var. Bu nedenle, Los Angeles'ta da yapmayı düşünüyoruz. Ama bir şeyi düzeltmek istiyorum: Ben önderlik etmiyorum. Gençler, öğrenciler önderlik ediyor. Cesaretle ayağa kalkanlar hep gençlerdi ve bu inanılmaz çünkü riske attıkları şeyler çok fazla. Cuma günleri okula gitmemek çok cesurca. Kötü notlar alabilirsiniz, öğretmeninizi sinirlendirebilirsiniz ama yine de yapıyorlar. Bir seferde böyle şeyler yapan dünya genelinde milyonlarca genç var. Şunu söylüyorlar, "Bununla bir başımıza uğraşmamıza müsaade etmeyin. Bu sorunu biz yaratmadık, gelin ve bizlere yardım edin." Bu yüzden, Büyükanneler toplanın! (Gülüşmeler) (Alkış) PM: Bulunduğun şehir muhtemelen hiç olmadığı kadar bölünmüş durumda. Hem oradaki hem de dünya genelindeki kutuplaşmalar bizleri bir araya gelerek kolektif gücümüzü kullanmaktan alıkoydu ve sen bir manada bizlere önderlik ediyorsun. Fire Drill Fridays'te başarı olarak görebileceğin şeyler neler? JF: Sadece ABD vatandaşı olarak konuşabilirim. Başarı, tüm eyaletlerin fosil yakıt büyümesini durdurması olurdu. Çünkü sondajlama, hidrolik kırılma ve madencilik yapmaya devam ederlerse sorun daha da kötüye gidecek ve rüzgar gülü, güneş paneli ve benzerleri ile ne yaparsak yapalım asla açığı kapayamayacağız. Tüm yeni büyümeleri durdurmalıyız. Fosil yakıt emisyonlarını aşamalı olarak ortadan kaldırabilecek bir diğer şey ise, bundan etkilenebilecek işçileri değişik bir meslek kolunda yeniden eğitmek ve iyi sendika işlerine girmelerini sağlamak. Green New Deal ile birlikte çok iyi işler ortaya çıkacak, rüzgar gülü ve güneş paneli kurmak, ülkedeki her evi güçlendirmek, örneğin, yeni enerji şebekesi döşemek. On milyonlarca iş ortaya çıkmak için bekliyor ve bu da beni harekete geçiren bir başka faktör. Green New Deal kendimizi sürdürülebilir ve adil bir geleceğe taşıyabilmemiz için bir çerçeve oluşturmakta. Bu da bir umut veriyor çünkü eğer doğru yaparsak herkes için kazançlı olacak. Böyle olması gerekiyor yoksa işe yaramayacak çünkü eğer işe yaramasını istiyorsak herkesi dahil etmeliyiz. Herkesin dahil olması için de kendilerinde bir şeyler görmeleri gerek ve Green New Deal bunu yapıyor. PM: Jane, her zaman olduğu gibi, (Alkış) hayatında birçok kere yaptığın gibi risk alıp ön saflarda yerini alıyorsun. Bu deneyimi yeni bir şeyler öğrenerek veya yeni bir kararlılıkla, umut veya iyimserlikle mi arkanda bırakıyorsun? JF: Evet, iyimserim. Bu ülkenin insanları, iklim krizinden gerçekten çok korkuyor ve bir şeyler yapmak istiyorlar ama onlara kimse bir şey sormamış. Onlara sadece sormalıyız. Organize olmalıyız. Bunu yapabiliriz. Bu yüzden çok umutlu hissediyorum. "Grace and Frankie"de çalışmaya dönmem gerektiğini söylemeliyim ama kalbimin bir parçası her zaman Fire Drill Fridays'te olacak ve bu umuyorum ki bu şekilde devam edecek. Ordu kurmamız gerektiğini düşünüyorum. Önümüzdeki yıl kritik olacak. Neler olacağı çok önemli. Bu yüzden, emin olmalıyız ve özellikle sağlıklı kişiler, nispeten genç hissedenler, bir platformu olanlar bunları yapabileceğimiz her şekilde kullanmalıyız. Eğer bunlara sahip değilsem yapabileceğim başka yolları bulmalıyım: Komşularımla, arkadaşlarımla, ailemle konuşabilir, bir kuruma katılabilirim. Belirttiğim gibi, depresyonu atlatmak etkin işler yapmaktır. PM: Jane, 81 yaşında bunun nasıl yapılabileceği konusunda bir modelsin ve kanaatimce yeni bir ordu oluşturduk. (Alkış) Çok teşekkür ederim, arkadaşım. Güvende kal. Gezegenimiz ve birçok şey konusunda yaptığın her şey için teşekkür ederim. JF: Teşekkürler, Pat. PM: Hep birlikte Jane'e teşekkür edelim. (Alkış)