0:00:04.220,0:00:06.560 Pat Mitchell: Seni görmek çok güzel, [br]arkadaşım. 0:00:06.584,0:00:09.167 Jane Fonda: Merhaba Pat.[br]Sizinle olmak çok güzel. 0:00:09.191,0:00:14.107 PM: Jane, dünya genelinde[br]Fire Drill Fridays'in olağanüstü içeriği 0:00:14.107,0:00:17.925 ve etkisinden[br]haberdar olmayan kişiler için 0:00:17.949,0:00:22.204 çıkış noktasını bizlere anlatır mısın, 0:00:22.228,0:00:29.618 özellikle iklim krizi karşısında[br]yapılan çalışmaları. 0:00:30.460,0:00:36.283 JF: İsveçli öğrenci Greta Thunberg'den 0:00:36.307,0:00:40.468 ve iklim için okul grevi yapan gençlerden [br]fazlasıyla ilham aldım. 0:00:41.604,0:00:45.060 Greta komfor alanlarımızdan [br]çıkmamız gerektiğini söylüyor. 0:00:45.084,0:00:49.319 evimiz yanıyormuşuzcasına [br]harekete geçmeliyiz, 0:00:49.343,0:00:50.740 çünkü öyle. 0:00:51.975,0:00:54.124 Bu nedenle beni fazlasıyla etkisine aldı. 0:00:54.124,0:00:59.349 Sonra iklim bilimcilerinin yüzde yüzünün[br]buna katıldığını öğrenmem de. 0:01:00.032,0:01:05.008 Ciddi bir olağanüstü hâlin[br]yaklaşmakta olduğunda 0:01:05.008,0:01:08.058 ve bunun insan nedenli[br]olduğunda hemfikirler. 0:01:10.450,0:01:13.708 Ama bunun için bir şeyler [br]yapabileceğimizi söylüyorlar. 0:01:13.708,0:01:18.189 Zamanımız, teknolojimiz, araçlarımız var. 0:01:18.189,0:01:22.632 Sorunla yüzleşebilmek için, siyasi irade [br]dışında, ihtiyacımız olan her şey var 0:01:22.632,0:01:24.615 ve bu büyük bir sorun. 0:01:25.879,0:01:29.991 On bir yılımız veya [br]birçoğuna göre on yılımız kaldı. 0:01:30.015,0:01:31.572 Düşündüm ki 0:01:31.596,0:01:36.506 "Ah, çok şanslıyım, çünkü sağlıklıyım 0:01:36.530,0:01:42.715 ve hayatta olanların gerçekten değişim [br]yaratabileceği bir on yılda yaşıyorum. 0:01:42.739,0:01:48.429 Yaşanabilir bir geleceğin olup olmayacağı [br]konusunda değişim yaratabiliriz. 0:01:48.437,0:01:51.143 Ne yüce bir sorumluluk bu. 0:01:51.167,0:01:52.974 Elimizden geleni yapmalıyız." 0:01:52.998,0:01:54.910 Eğer ünlü biriysen 0:01:54.934,0:01:56.940 yapabileceğin şeyler oldukça fazladır. 0:01:56.964,0:01:58.712 Daha büyük bir platforma sahipsin. 0:01:59.450,0:02:01.109 Bu nedenle, Greta'nın yaptığı gibi 0:02:01.133,0:02:04.025 kendimi ortaya atmaya karar verdim 0:02:04.049,0:02:08.311 ve Amerikan gücünün merkezi olan [br]Washington, DC'ye taşındım 0:02:08.335,0:02:11.802 ve öğrencilerin yaptığı gibi[br]her Cuma miting düzenledik. 0:02:11.826,0:02:13.269 Öğrencilerle işbirliği yaptık. 0:02:13.293,0:02:17.300 Onlar benim mitinglerimde,[br]ben onların mitinglerinde konuştum. 0:02:17.324,0:02:18.836 Konuşmalardan sonra ise 0:02:18.860,0:02:24.518 sivil itaatsizlikte bulunarak[br]tutuklanma riskini aldık. 0:02:24.542,0:02:29.846 Sivil itaatsizlik, tarihi defalarca kez [br]değiştiren güçlü bir araç, 0:02:29.860,0:02:34.995 hem ABD'nin altmışlı yıllarında[br]sivil haklar hareketinde 0:02:35.019,0:02:37.881 hem de Hindistan'da [br]Mahatma Gandhi döneminde. 0:02:39.231,0:02:43.480 Başlangıcında tüm bunların bir [br]işe yarayıp yaramayacağını bilmiyordum 0:02:43.504,0:02:47.851 ama neler olduğunu görmek[br]beni oldukça mutlu etti. 0:02:48.732,0:02:55.450 PM: İşin aslı, aynı zamanda,[br]birden fazla kez tutuklanmana da yol açtı 0:02:55.450,0:03:01.311 ve bir ya da iki geceyi Washington, DC[br]nezarethanelerinde geçirdin. 0:03:01.335,0:03:06.321 Kanaatimce, her ne kadar her birimiz [br]olağanüstü durumun 0:03:06.345,0:03:10.075 ve eyleme geçen bahsettiğin insanların[br]farkında da olsak 0:03:10.099,0:03:16.877 kendimizi, hayatlarımızı, kariyerimizi[br]riske atıp atamayacağımızdan 0:03:16.877,0:03:20.327 ve sizin gibi hayatlarımızı [br]beklemeye alacağımızdan emin değilim. 0:03:20.327,0:03:25.258 Bu noktada herhangi bir endişen var mı? 0:03:26.131,0:03:32.704 JF: Herkesin benim yaptığım gibi[br]işlerini bırakamayacağının farkına vardım. 0:03:32.713,0:03:35.220 Ama söylemeliyim ki istekler yağıyor, 0:03:35.244,0:03:40.074 sadece ABD'den de değil[br]diğer ülkelerden de, 0:03:40.085,0:03:43.385 Fire Drill Fridays başlatmak isteyen[br]insanlardan istek yağıyor. 0:03:43.409,0:03:46.484 Bana eşlik eden,[br]benimle birlikte tutuklanan 0:03:46.508,0:03:48.952 ve sivil itaatsizlikte bulunan [br]insanların birçoğu 0:03:48.976,0:03:51.756 daha önce böyle bir şeyde bulunmamış 0:03:51.780,0:03:54.189 ve bunu dönüştürücü buluyorlar. 0:03:54.699,0:03:59.197 Gerçek şu ki, insanların yapabileceği[br]bir sürü şey var; 0:03:59.221,0:04:03.682 hakkında konuşmaya başlamak, 0:04:03.706,0:04:06.492 ne hissettiklerini açıklamak[br]ve bunun üzerine konuşmak, 0:04:06.492,0:04:08.254 rahatsız edici hissettirdiğinde dahi. 0:04:08.254,0:04:10.466 Tatilde bir akşam yemeği sofrasında 0:04:10.490,0:04:13.121 belki Bob amca[br]sizinle aynı fikirde değildir 0:04:13.145,0:04:16.656 ama belki Bob amca torunları için [br]endişeleniyordur 0:04:16.680,0:04:20.566 veya kuşları seviyordur. 0:04:20.590,0:04:24.089 İnsanları iklim krizi konusunda 0:04:24.113,0:04:29.279 endişelendirebilecek bir şeyler [br]her zaman var. 0:04:29.303,0:04:32.591 Tabii ki, oy vermek fazlasıyla önemli 0:04:32.615,0:04:36.134 ve en cesur kişilere oy vermeliyiz, 0:04:36.158,0:04:39.397 seçilmiş en gözüpek devlet adamlarına. 0:04:39.421,0:04:41.729 Çünkü yapmamız gerekenler, 0:04:41.753,0:04:45.302 tüm dünyada ama özellikle [br]burada ABD'de 0:04:45.326,0:04:48.040 şimdiki yöneticilerimizden kurtulmalı 0:04:48.064,0:04:50.487 ve gerçekten cesur olan[br]insanları seçmeliyiz. 0:04:50.511,0:04:52.133 bu ayağa kaldıracak 0:04:52.157,0:04:53.232 (Alkış) 0:04:53.256,0:04:56.981 ve ihtiyaç duyulan[br]gözüpek eylemlerde bulunacak, 0:04:57.005,0:05:00.440 1930'larda Franklin Delano Roosevelt'in [br]Büyük Buhran döneminde 0:05:00.464,0:05:07.061 Amerikan toplumundaki birçok şeyi[br]gerçekten değiştirdiği zamanki gibi. 0:05:07.085,0:05:09.265 Şu anda ihtiyaç duyulan şey bu. 0:05:09.812,0:05:12.655 PM: Jane, aynı zamanda bir şeyleri [br]açıklığa kavuşturalım 0:05:12.655,0:05:15.842 çünkü buradaki birçok kişi [br]neler yapabileceklerini merak ediyor, 0:05:15.842,0:05:18.296 Washington'a gelerek bu eylemde[br]sana katılabilir mi? 0:05:18.296,0:05:22.165 Aynı zamanda, Fire Drill Fridays'e [br]katılan herkesin 0:05:22.165,0:05:25.226 tutuklanma tehlikesi altında olmadığını[br]açıklığa kavuşturalım. 0:05:25.250,0:05:28.022 Yaptıklarının başka yönleri de var, 0:05:28.046,0:05:33.056 örneğin yakın tarihlerde Greenpeace'in [br]Washington ofisindeydin. 0:05:33.080,0:05:36.810 Fire Drill Fridays kapsamındaki [br]diğer şeyleri de açıklar mısın? 0:05:36.834,0:05:39.744 Tutuklanma riski olmadan 0:05:39.744,0:05:42.827 sivil itaatsizliğe nasıl [br]katılım sağlayabiliriz? 0:05:43.272,0:05:47.978 JF: Öncelikle, hiçbir şeyi[br]yalnız başına yapmamalısın. 0:05:48.002,0:05:50.679 Bildiğin gibi, güçlerimiz birleşmeli. 0:05:50.703,0:05:54.126 Sayılarda güç var. 0:05:54.150,0:05:56.889 Sayılarda topluluk da var 0:05:56.913,0:05:59.862 ve karşılaştığım şeyin en zorlu yanı 0:05:59.886,0:06:02.595 bunun kolektif bir kriz olması; 0:06:02.619,0:06:06.079 kolektif, halk ve kamusal alan[br]kavramlarının bütünüyle 0:06:06.103,0:06:13.514 kasten neoliberalizm ve muhafazakarlık ile[br]aşındırıldığı bir dönemde. 0:06:13.526,0:06:18.078 Ortak bir eylem için[br]hemfikir olan insanları 0:06:18.078,0:06:23.037 yeniden bir araya getirmek[br]ruha iyi gelecek bir şey. 0:06:23.037,0:06:27.095 Bu size İnanılmaz bir güç verir,[br]depresyonun panzehiri gibidir. 0:06:27.119,0:06:33.860 Bu yüzden, yakın çevrenizde[br]iklim krizine odaklanan kurumları bulun. 0:06:33.899,0:06:37.177 Tabii ki, Greenpeace'in dünyanın[br]her yerinde birimleri var. 0:06:37.201,0:06:41.404 Hatta kendin ev partileri yaparak[br]başlatabilirsin, 0:06:41.428,0:06:45.117 Yaşananları konuşmak için[br]insanları davet edebilirsin. 0:06:45.141,0:06:48.874 Hepinizin okuyarak birlikte [br]tartışabileceği makaleler bulabilirsin. 0:06:48.898,0:06:53.174 Tabii ki, eğer yaşadığın yerde[br]iklim eylemi varsa katılmaya çalış. 0:06:53.238,0:06:57.169 Sivil itaatsizliğe katılmak 0:06:57.193,0:06:59.035 ve tutuklanmak gerekmiyor 0:06:59.059,0:07:02.265 ama bunun yeni normalimiz[br]olacağını düşünüyorum. 0:07:02.289,0:07:06.268 Burada, DC'de, Fire Drill Fridays'te, 0:07:06.282,0:07:09.404 insanlar geri dönüp tekrar yapmak istiyor[br]gibi hissediyorum. 0:07:09.428,0:07:12.050 Torunlarım geçen hafta tutuklandı. 0:07:12.050,0:07:13.974 Bu deneyimin dönüştürücü bir etkisi var. 0:07:13.974,0:07:14.707 (Gülüşmeler) 0:07:14.707,0:07:20.834 Kendini orta yolcu olarak tanımlayan[br]rol arkadaşım Sam Waterston 0:07:20.834,0:07:25.466 bu zamana kadar ne bir mitingde konuşmuş[br]ne de tutuklanma riskine girmişti 0:07:25.466,0:07:27.566 ve benimle birlikte tutuklandı. 0:07:27.580,0:07:31.422 Geçen hafta, Harvard-Yale oyununda da[br]tutuklandığını gördüm. 0:07:31.422,0:07:33.711 Kelepçeli halinin resmini gönderdi 0:07:33.711,0:07:35.700 ve "Başlattığın şeye bak!" dedi. 0:07:35.700,0:07:36.787 (Gülüşmeler) 0:07:36.787,0:07:46.276 Bence, bu krizde insanların bir sonraki [br]hamleyi yapmayı beklediği noktadayız. 0:07:46.771,0:07:49.381 Kendilerini ortaya atmak istiyorlar, 0:07:49.405,0:07:52.370 Greta Thunberg'in bize özümsettiği gibi. 0:07:52.394,0:07:55.605 Son derece tatmin edici buluyorlar 0:07:55.629,0:07:56.977 ve tekrar yapmak istiyorlar. 0:07:56.977,0:07:59.484 Bu yüzden, yaptığımız şeyin[br]iyi olduğunu düşünüyorum. 0:07:59.498,0:08:04.361 Birkaç hafta önce Climate Change [br]Task Force senatosu ile tanıştım 0:08:04.385,0:08:06.127 ve senatörlere şunu sordum, 0:08:07.029,0:08:09.131 "Yapmamız gereken başka bir şey var mı? 0:08:09.155,0:08:10.701 Daha fazlasını mı yapmalıyız?" 0:08:10.725,0:08:13.245 Senatör Ed Markey bana şöyle söyledi, 0:08:13.269,0:08:15.911 "Bir ordu kuruyorsun,[br]ihtiyacımız olan şey de bu. 0:08:15.911,0:08:17.180 Daha da büyümesini sağla. 0:08:17.180,0:08:18.844 Dışarıdan baskıya ihtiyacımız var." 0:08:18.868,0:08:21.646 Bence tüm dünya için geçerli bu. 0:08:21.670,0:08:28.286 İnsanların iklim ve çevre için[br]sokaklarda ordular oluşturması, 0:08:28.286,0:08:32.384 gerekirse hükümetlerin kapatılması gerek. 0:08:32.384,0:08:35.149 Aklıma şu an Brezilya geliyor. 0:08:35.173,0:08:39.763 Değerli yağmur ormanlarımızın yanmasına [br]müsaade edemeyiz. 0:08:40.872,0:08:46.373 PM: Geçmişte de çok kere yaptığın gibi[br]bu değişime önderlik ediyorsun, Jane. 0:08:46.373,0:08:51.676 İnsanlar ve özellikle [br]"Grace and Frankie" fanları 0:08:51.700,0:08:55.505 en nihayetinde hayatına geri döneceğini 0:08:55.529,0:08:58.106 ve programına devam edeceğini varsayacak. 0:08:58.130,0:09:01.410 Fire Drill Fridays devam edecek mi? 0:09:02.117,0:09:04.097 JF: Buna çok yoğun bir ilgi var, 0:09:04.097,0:09:07.012 daha önce de belirttiğim gibi [br]dünyanın her yerinden insanlar 0:09:07.012,0:09:09.078 kendileri başlatabilir mi diye soruyorlar. 0:09:09.078,0:09:12.928 Programları olduğu için [br]DC'ye gelemeyen 0:09:12.928,0:09:16.244 çok fazla ünlü arkadaşım var. 0:09:16.268,0:09:20.572 Bu nedenle, Los Angeles'ta da [br]yapmayı düşünüyoruz. 0:09:20.596,0:09:23.177 Ama bir şeyi düzeltmek istiyorum: 0:09:23.201,0:09:24.540 Ben önderlik etmiyorum. 0:09:24.564,0:09:28.482 Gençler, öğrenciler önderlik ediyor. 0:09:28.506,0:09:33.292 Cesaretle ayağa kalkanlar[br]hep gençlerdi ve bu inanılmaz 0:09:33.292,0:09:35.241 çünkü riske attıkları şeyler çok fazla. 0:09:35.265,0:09:38.582 Cuma günleri okula gitmemek çok cesurca. 0:09:38.582,0:09:41.672 Kötü notlar alabilirsiniz,[br]öğretmeninizi sinirlendirebilirsiniz 0:09:41.696,0:09:43.384 ama yine de yapıyorlar. 0:09:43.408,0:09:48.131 Bir seferde böyle şeyler yapan[br]dünya genelinde milyonlarca genç var. 0:09:48.155,0:09:49.086 Şunu söylüyorlar, 0:09:49.086,0:09:51.501 "Bununla bir başımıza uğraşmamıza [br]müsaade etmeyin. 0:09:51.501,0:09:54.930 Bu sorunu biz yaratmadık,[br]gelin ve bizlere yardım edin." 0:09:54.930,0:09:56.509 Bu yüzden, Büyükanneler toplanın! 0:09:56.509,0:09:58.209 (Gülüşmeler) 0:09:58.233,0:10:01.703 (Alkış) 0:10:04.999,0:10:11.213 PM: Bulunduğun şehir muhtemelen[br]hiç olmadığı kadar bölünmüş durumda. 0:10:11.213,0:10:16.229 Hem oradaki hem de dünya genelindeki [br]kutuplaşmalar 0:10:16.229,0:10:20.552 bizleri bir araya gelerek kolektif [br]gücümüzü kullanmaktan alıkoydu 0:10:20.552,0:10:24.618 ve sen bir manada bizlere [br]önderlik ediyorsun. 0:10:24.642,0:10:30.436 Fire Drill Fridays'te başarı olarak [br]görebileceğin şeyler neler? 0:10:32.150,0:10:35.896 JF: Sadece ABD vatandaşı olarak [br]konuşabilirim. 0:10:36.339,0:10:43.962 Başarı, tüm eyaletlerin fosil yakıt [br]büyümesini durdurması olurdu. 0:10:44.014,0:10:47.567 Çünkü sondajlama, hidrolik kırılma [br]ve madencilik yapmaya devam ederlerse 0:10:47.591,0:10:49.343 sorun daha da kötüye gidecek 0:10:49.367,0:10:53.449 ve rüzgar gülü, güneş paneli [br]ve benzerleri ile ne yaparsak yapalım 0:10:53.449,0:10:55.129 asla açığı kapayamayacağız. 0:10:55.153,0:10:57.635 Tüm yeni büyümeleri durdurmalıyız. 0:10:57.651,0:11:04.037 Fosil yakıt emisyonlarını aşamalı olarak [br]ortadan kaldırabilecek bir diğer şey ise, 0:11:04.061,0:11:07.032 bundan etkilenebilecek işçileri 0:11:07.056,0:11:09.707 değişik bir meslek kolunda yeniden eğitmek 0:11:09.707,0:11:12.504 ve iyi sendika işlerine[br]girmelerini sağlamak. 0:11:12.528,0:11:17.768 Green New Deal ile birlikte [br]çok iyi işler ortaya çıkacak, 0:11:17.792,0:11:19.858 rüzgar gülü ve güneş paneli kurmak, 0:11:19.882,0:11:22.531 ülkedeki her evi güçlendirmek, 0:11:22.531,0:11:24.720 örneğin, yeni enerji şebekesi döşemek. 0:11:24.744,0:11:29.065 On milyonlarca iş [br]ortaya çıkmak için bekliyor 0:11:29.089,0:11:32.308 ve bu da beni harekete geçiren [br]bir başka faktör. 0:11:32.842,0:11:37.947 Green New Deal kendimizi sürdürülebilir[br]ve adil bir geleceğe taşıyabilmemiz için 0:11:37.971,0:11:40.880 bir çerçeve oluşturmakta. 0:11:40.904,0:11:42.443 Bu da bir umut veriyor 0:11:42.443,0:11:48.409 çünkü eğer doğru yaparsak[br]herkes için kazançlı olacak. 0:11:48.433,0:11:51.616 Böyle olması gerekiyor [br]yoksa işe yaramayacak 0:11:51.640,0:11:55.242 çünkü eğer işe yaramasını istiyorsak[br]herkesi dahil etmeliyiz. 0:11:55.266,0:11:57.329 Herkesin dahil olması için de 0:11:57.353,0:11:59.630 kendilerinde bir şeyler görmeleri gerek 0:11:59.654,0:12:01.861 ve Green New Deal bunu yapıyor. 0:12:01.885,0:12:03.860 PM: Jane, her zaman olduğu gibi, 0:12:03.884,0:12:06.742 (Alkış) 0:12:07.990,0:12:15.259 hayatında birçok kere yaptığın gibi[br]risk alıp ön saflarda yerini alıyorsun. 0:12:15.708,0:12:20.268 Bu deneyimi yeni bir şeyler öğrenerek 0:12:20.292,0:12:25.009 veya yeni bir kararlılıkla, umut [br]veya iyimserlikle mi arkanda bırakıyorsun? 0:12:25.451,0:12:27.471 JF: Evet, iyimserim. 0:12:27.495,0:12:30.967 Bu ülkenin insanları, iklim krizinden[br]gerçekten çok korkuyor 0:12:30.991,0:12:34.571 ve bir şeyler yapmak istiyorlar[br]ama onlara kimse bir şey sormamış. 0:12:35.372,0:12:37.296 Onlara sadece sormalıyız. 0:12:37.320,0:12:40.330 Organize olmalıyız. 0:12:40.354,0:12:42.297 Bunu yapabiliriz. 0:12:42.321,0:12:45.697 Bu yüzden çok umutlu hissediyorum. 0:12:46.411,0:12:49.760 "Grace and Frankie"de çalışmaya [br]dönmem gerektiğini söylemeliyim 0:12:49.784,0:12:54.021 ama kalbimin bir parçası her zaman[br]Fire Drill Fridays'te olacak 0:12:54.045,0:12:57.887 ve bu umuyorum ki [br]bu şekilde devam edecek. 0:12:57.911,0:13:00.278 Ordu kurmamız gerektiğini düşünüyorum. 0:13:00.302,0:13:02.440 Önümüzdeki yıl kritik olacak. 0:13:02.464,0:13:05.208 Neler olacağı çok önemli. 0:13:05.232,0:13:06.870 Bu yüzden, emin olmalıyız 0:13:06.894,0:13:09.634 ve özellikle sağlıklı kişiler, 0:13:09.658,0:13:12.090 nispeten genç hissedenler, 0:13:12.114,0:13:13.862 bir platformu olanlar 0:13:13.886,0:13:17.341 bunları yapabileceğimiz[br]her şekilde kullanmalıyız. 0:13:17.365,0:13:19.068 Eğer bunlara sahip değilsem 0:13:19.092,0:13:21.977 yapabileceğim başka yolları bulmalıyım: 0:13:22.001,0:13:25.428 Komşularımla, arkadaşlarımla,[br]ailemle konuşabilir, 0:13:25.428,0:13:27.027 bir kuruma katılabilirim. 0:13:27.051,0:13:32.277 Belirttiğim gibi, depresyonu atlatmak[br]etkin işler yapmaktır. 0:13:32.315,0:13:36.483 PM: Jane, 81 yaşında bunun nasıl [br]yapılabileceği konusunda bir modelsin 0:13:36.507,0:13:40.376 ve kanaatimce yeni bir ordu oluşturduk. 0:13:40.828,0:13:49.663 (Alkış) 0:13:49.680,0:13:51.482 Çok teşekkür ederim, arkadaşım. 0:13:51.506,0:13:52.832 Güvende kal. 0:13:52.856,0:13:56.975 Gezegenimiz ve birçok şey konusunda [br]yaptığın her şey için teşekkür ederim. 0:13:56.975,0:13:58.166 JF: Teşekkürler, Pat. 0:13:58.190,0:14:00.706 PM: Hep birlikte Jane'e teşekkür edelim. 0:14:00.730,0:14:02.425 (Alkış)