0:00:06.826,0:00:10.924 Juana Ramírez de Asbaje, [br]saygın ilahıyatçılar, hukukçular 0:00:10.924,0:00:14.083 ve matematikçilerden oluşan [br]bir jüri heyetinin önüne oturdu. 0:00:14.254,0:00:18.288 Yeni İspanya kral naibi onları,[br]sorabildikleri en zor soruları sorarak 0:00:18.288,0:00:21.302 genç kadının bilgisini [br]ölçmeleri için davet etti. 0:00:21.478,0:00:24.408 Juana, karmaşık denklemlerden 0:00:24.408,0:00:27.808 felsefik sorgulara her türlü [br]soruyu başarıyla cevapladı. 0:00:28.118,0:00:29.928 Gözlemciler daha sonra sahneyi; 0:00:29.928,0:00:33.628 "bir kraliyet savaş gemisinin birkaç [br]kanoyu savuşturmasına" benzetecektir. 0:00:33.628,0:00:37.985 Bu sorguya maruz kalan kadın [br]17. yüzyılın ortalarında doğdu. 0:00:38.225,0:00:42.708 O zamanlar Meksika bir asırdan[br]fazladır İspanyol kolonisiydi; 0:00:42.708,0:00:45.907 karmaşık ve katmanlı bir [br]sınıf sistemine öncülük ediyordu. 0:00:46.118,0:00:49.018 Juana'nın anneannesi ve dedesi[br]İspanya'da doğmuştu, 0:00:49.018,0:00:52.188 bu da onları Meksika'nın en [br]saygıdeğer sınıfının üyesi yapıyordu. 0:00:52.448,0:00:57.317 Ancak Juana gayri meşru doğmuştu [br]ve İspanyol ordusunda yüzbaşı olan babası; 0:00:57.317,0:01:01.437 annsesi Doña Isabel'i, Juana ve [br]kız kardeşleriyle tek başına bırakmıştı. 0:01:02.277,0:01:04.905 Neyse ki dedesinin orta halli serveti, 0:01:04.905,0:01:06.899 aileye rahat bir yaşam sağladı. 0:01:07.205,0:01:10.815 Doña Isabel, okuma yazma bilmemesine [br]ve zamanın kadın nefretine rağmen, 0:01:10.815,0:01:13.905 babasının iki mülkünü başarıyla yöneterek 0:01:13.905,0:01:17.004 kızları için güçlü bir örnek oluşturdu. 0:01:17.605,0:01:21.892 Muhtemelen bu örnek Juana'nın hayat boyu[br]kendine güvenmesine ilham verdi. 0:01:21.892,0:01:25.766 Üç yaşındayken, okula giden [br]ablasını gizlice takip etti. 0:01:25.986,0:01:29.606 Yüksek öğretimin sadece erkekler için[br]olduğunu öğrendiğinde 0:01:29.606,0:01:32.686 annesine kılık değiştirerek[br]gitmek için yalvardı. 0:01:32.956,0:01:37.367 Teklifi reddedilen Juana, teselliyi [br]dedesinin özel kütüphanesinde buldu. 0:01:37.747,0:01:42.195 Ergenlik çağının başında[br]felsefi tartışmada, 0:01:42.195,0:01:44.665 Latincede ve Aztek dili [br]Nahuatide uzmanlaştı. 0:01:45.245,0:01:47.315 Juana'nın erken gelişen zekası, 0:01:47.315,0:01:49.865 Meksika Şehri kraliyet [br]mahkemesinin dikkatini çekti 0:01:49.865,0:01:51.565 ve on altı yaşına geldiğinde 0:01:51.565,0:01:55.331 kral naibi ve eşi, onu[br]nedimeleri olarak aldı. 0:01:55.788,0:02:00.532 Burada, senaryoları ve şiirleri mahkemeyi[br]önce hayran bırakıp sonra öfkelendirdi. 0:02:00.668,0:02:03.788 Provakatif şiiri Aptal Erkekler[br]cinsiyetçi çifte standartları 0:02:03.788,0:02:06.408 kötü bir şekilde eleştirdi,[br]erkeklerin kadınları 0:02:06.408,0:02:10.668 ahlaksızlıkla suçlayarak[br]kadınları yozlaştırmalarını kınadı. 0:02:10.928,0:02:14.808 Eseri tartışılmasına rağmen[br]hayranlık uyandırdı 0:02:14.808,0:02:16.478 ve birçok evlilik teklifi aldı. 0:02:16.478,0:02:19.618 Fakat Juana evlilikten çok[br]bilgiyle ilgiliydi. 0:02:19.618,0:02:22.168 Zamanın ataerkil toplumunda 0:02:22.168,0:02:24.848 bunu bulabileceği tek bir yer vardı. 0:02:25.048,0:02:29.039 İspanyol Engizisyon Mahkemesi'nin[br]hararetli etkisi altında olan Kilise, 0:02:29.039,0:02:31.179 Juana'ya bekar kalarak 0:02:31.179,0:02:34.319 bağımsızlığını ve saygınlığını[br]koruma imkanı sağladı. 0:02:34.659,0:02:39.079 20 yaşında Santa Paula [br]Hieroynmite Manastırı'na girdi 0:02:39.079,0:02:43.409 ve yeni ismini aldı: [br]Sor Juana Inés de la Cruz 0:02:43.409,0:02:47.651 Yıllarca Sor Juana kilisenin[br]değerli hazinesi olarak görüldü. 0:02:47.651,0:02:52.184 Dini müzik ve şiire ek olarak[br]felsefe ve matematik hakkında 0:02:52.184,0:02:54.604 dramalar, komediler ve eleştiriler yazdı. 0:02:54.604,0:02:56.204 Çok büyük bir kütüphane oluşturdu 0:02:56.204,0:02:59.244 ve bu kütüphane birçok seçkin[br]alim tarafından ziyaret edildi. 0:02:59.244,0:03:02.094 Manastırın hazinedarı [br]ve arşivcisi olarak hizmet ederken 0:03:02.094,0:03:05.174 aynı zamanda yeğeni [br]ve kız kardeşlerinin geçimlerini, 0:03:05.174,0:03:07.854 onlardan faydalanmaya çalışan[br]erkeklere karşı korudu. 0:03:07.854,0:03:12.265 Fakat açık sözlülüğü eninde sonunda[br]bağışçılarıyla ters düşmesine sebep oldu. 0:03:12.435,0:03:18.626 1690'da bir piskopos Juana’nın saygın bir[br]vaaza dair kişisel eleştirisini yayınladı. 0:03:18.889,0:03:22.439 Yayınlanırken, Sor Juana'ya [br]kendisini tartışmaya değil 0:03:22.439,0:03:24.682 duaya adaması konusunda uyardı. 0:03:25.122,0:03:28.062 Cevabı, eğer Tanrı[br]kullanmalarını istemeseydi 0:03:28.062,0:03:30.302 kadınlara zeka vermezdi oldu. 0:03:30.302,0:03:34.117 Bu konuşma, Meksika[br]Başpiskopusluğunun dikkatini çekti. 0:03:34.507,0:03:37.907 Sor Juana'nın itibarı [br]yavaşça elinden alındı, 0:03:37.907,0:03:40.827 kitaplarını satmaya ve her şeyden[br]vazgeçmeye zorlandı. 0:03:40.827,0:03:44.827 Kısıtlamaya sinirli fakat kiliseden [br]ayrılmaya niyetli olmayan Juana, 0:03:44.827,0:03:46.867 buruk bir şekilde yeminini yeniledi. 0:03:46.867,0:03:50.047 Son meydan okuma eyleminde kendi kanıyla: 0:03:50.047,0:03:53.487 "Ben, aralarında en kötüsü" [br]yazarak yemini imzaladı. 0:03:53.487,0:03:57.661 İlimden yoksun bırakılan Sor Juana,[br]hayır işlerine yönlendi 0:03:57.661,0:04:03.198 ve 1695'te kız kardeşlerine bakarken[br]kaptığı bir hastalıktan dolayı öldü. 0:04:03.198,0:04:08.535 Bugün Sor Juana Amerika'daki[br]ilk feminist olarak kabul edilmektedir. 0:04:08.535,0:04:12.741 Sayısız belgesel, roman [br]ve operaya konu olup 0:04:12.741,0:04:15.961 ayrıca 200'lük Meksika pesosunun [br]yüzü olmuştur. 0:04:15.961,0:04:19.221 Nobel ödüllü Octavio Paz'ın sözleriyle: 0:04:19.221,0:04:23.329 "Sor Juana'nın çalışmalarının tarihin bir[br]ürünü olduğunu söylemek yeterli değildir, 0:04:23.329,0:04:27.849 tarihin de onun çalışmalarının bir[br]ürünü olduğunu eklememiz gerekir."