0:00:06.826,0:00:10.924
Juana Ramírez de Asbaje, [br]saygın ilahıyatçılar, hukukçular

0:00:10.924,0:00:14.083
ve matematikçilerden oluşan [br]bir jüri heyetinin önüne oturdu.

0:00:14.254,0:00:18.288
Yeni İspanya kral naibi onları,[br]sorabildikleri en zor soruları sorarak

0:00:18.288,0:00:21.302
genç kadının bilgisini [br]ölçmeleri için davet etti.

0:00:21.478,0:00:24.408
Juana, karmaşık denklemlerden

0:00:24.408,0:00:27.808
felsefik sorgulara her türlü [br]soruyu başarıyla cevapladı.

0:00:28.118,0:00:29.928
Gözlemciler daha sonra sahneyi;

0:00:29.928,0:00:33.628
"bir kraliyet savaş gemisinin birkaç [br]kanoyu savuşturmasına" benzetecektir.

0:00:33.628,0:00:37.985
Bu sorguya maruz kalan kadın [br]17. yüzyılın ortalarında doğdu.

0:00:38.225,0:00:42.708
O zamanlar Meksika bir asırdan[br]fazladır İspanyol kolonisiydi;

0:00:42.708,0:00:45.907
karmaşık ve katmanlı bir [br]sınıf sistemine öncülük ediyordu.

0:00:46.118,0:00:49.018
Juana'nın anneannesi ve dedesi[br]İspanya'da doğmuştu,

0:00:49.018,0:00:52.188
bu da onları Meksika'nın en [br]saygıdeğer sınıfının üyesi yapıyordu.

0:00:52.448,0:00:57.317
Ancak Juana gayri meşru doğmuştu [br]ve İspanyol ordusunda yüzbaşı olan babası;

0:00:57.317,0:01:01.437
annsesi Doña Isabel'i, Juana ve [br]kız kardeşleriyle tek başına bırakmıştı.

0:01:02.277,0:01:04.905
Neyse ki dedesinin orta halli serveti,

0:01:04.905,0:01:06.899
aileye rahat bir yaşam sağladı.

0:01:07.205,0:01:10.815
Doña Isabel, okuma yazma bilmemesine [br]ve zamanın kadın nefretine rağmen,

0:01:10.815,0:01:13.905
babasının iki mülkünü başarıyla yöneterek

0:01:13.905,0:01:17.004
kızları için güçlü bir örnek oluşturdu.

0:01:17.605,0:01:21.892
Muhtemelen bu örnek Juana'nın hayat boyu[br]kendine güvenmesine ilham verdi.

0:01:21.892,0:01:25.766
Üç yaşındayken, okula giden [br]ablasını gizlice takip etti.

0:01:25.986,0:01:29.606
Yüksek öğretimin sadece erkekler için[br]olduğunu öğrendiğinde

0:01:29.606,0:01:32.686
annesine kılık değiştirerek[br]gitmek için yalvardı.

0:01:32.956,0:01:37.367
Teklifi reddedilen Juana, teselliyi [br]dedesinin özel kütüphanesinde buldu.

0:01:37.747,0:01:42.195
Ergenlik çağının başında[br]felsefi tartışmada,

0:01:42.195,0:01:44.665
Latincede ve Aztek dili [br]Nahuatide uzmanlaştı.

0:01:45.245,0:01:47.315
Juana'nın erken gelişen zekası,

0:01:47.315,0:01:49.865
Meksika Şehri kraliyet [br]mahkemesinin dikkatini çekti

0:01:49.865,0:01:51.565
ve on altı yaşına geldiğinde

0:01:51.565,0:01:55.331
kral naibi ve eşi, onu[br]nedimeleri olarak aldı.

0:01:55.788,0:02:00.532
Burada, senaryoları ve şiirleri mahkemeyi[br]önce hayran bırakıp sonra öfkelendirdi.

0:02:00.668,0:02:03.788
Provakatif şiiri Aptal Erkekler[br]cinsiyetçi çifte standartları

0:02:03.788,0:02:06.408
kötü bir şekilde eleştirdi,[br]erkeklerin kadınları

0:02:06.408,0:02:10.668
ahlaksızlıkla suçlayarak[br]kadınları yozlaştırmalarını kınadı.

0:02:10.928,0:02:14.808
Eseri tartışılmasına rağmen[br]hayranlık uyandırdı

0:02:14.808,0:02:16.478
ve birçok evlilik teklifi aldı.

0:02:16.478,0:02:19.618
Fakat Juana evlilikten çok[br]bilgiyle ilgiliydi.

0:02:19.618,0:02:22.168
Zamanın ataerkil toplumunda

0:02:22.168,0:02:24.848
bunu bulabileceği tek bir yer vardı.

0:02:25.048,0:02:29.039
İspanyol Engizisyon Mahkemesi'nin[br]hararetli etkisi altında olan Kilise,

0:02:29.039,0:02:31.179
Juana'ya bekar kalarak

0:02:31.179,0:02:34.319
bağımsızlığını ve saygınlığını[br]koruma imkanı sağladı.

0:02:34.659,0:02:39.079
20 yaşında Santa Paula [br]Hieroynmite Manastırı'na girdi

0:02:39.079,0:02:43.409
ve yeni ismini aldı: [br]Sor Juana Inés de la Cruz

0:02:43.409,0:02:47.651
Yıllarca Sor Juana kilisenin[br]değerli hazinesi olarak görüldü.

0:02:47.651,0:02:52.184
Dini müzik ve şiire ek olarak[br]felsefe ve matematik hakkında

0:02:52.184,0:02:54.604
dramalar, komediler ve eleştiriler yazdı.

0:02:54.604,0:02:56.204
Çok büyük bir kütüphane oluşturdu

0:02:56.204,0:02:59.244
ve bu kütüphane birçok seçkin[br]alim tarafından ziyaret edildi.

0:02:59.244,0:03:02.094
Manastırın hazinedarı [br]ve arşivcisi olarak hizmet ederken

0:03:02.094,0:03:05.174
aynı zamanda yeğeni [br]ve kız kardeşlerinin geçimlerini,

0:03:05.174,0:03:07.854
onlardan faydalanmaya çalışan[br]erkeklere karşı korudu.

0:03:07.854,0:03:12.265
Fakat açık sözlülüğü eninde sonunda[br]bağışçılarıyla ters düşmesine sebep oldu.

0:03:12.435,0:03:18.626
1690'da bir piskopos Juana’nın saygın bir[br]vaaza dair kişisel eleştirisini yayınladı.

0:03:18.889,0:03:22.439
Yayınlanırken, Sor Juana'ya [br]kendisini tartışmaya değil

0:03:22.439,0:03:24.682
duaya adaması konusunda uyardı.

0:03:25.122,0:03:28.062
Cevabı, eğer Tanrı[br]kullanmalarını istemeseydi

0:03:28.062,0:03:30.302
kadınlara zeka vermezdi oldu.

0:03:30.302,0:03:34.117
Bu konuşma, Meksika[br]Başpiskopusluğunun dikkatini çekti.

0:03:34.507,0:03:37.907
Sor Juana'nın itibarı [br]yavaşça elinden alındı,

0:03:37.907,0:03:40.827
kitaplarını satmaya ve her şeyden[br]vazgeçmeye zorlandı.

0:03:40.827,0:03:44.827
Kısıtlamaya sinirli fakat kiliseden [br]ayrılmaya niyetli olmayan Juana,

0:03:44.827,0:03:46.867
buruk bir şekilde yeminini yeniledi.

0:03:46.867,0:03:50.047
Son meydan okuma eyleminde kendi kanıyla:

0:03:50.047,0:03:53.487
"Ben, aralarında en kötüsü" [br]yazarak yemini imzaladı.

0:03:53.487,0:03:57.661
İlimden yoksun bırakılan Sor Juana,[br]hayır işlerine yönlendi

0:03:57.661,0:04:03.198
ve 1695'te kız kardeşlerine bakarken[br]kaptığı bir hastalıktan dolayı öldü.

0:04:03.198,0:04:08.535
Bugün Sor Juana Amerika'daki[br]ilk feminist olarak kabul edilmektedir.

0:04:08.535,0:04:12.741
Sayısız belgesel, roman [br]ve operaya konu olup

0:04:12.741,0:04:15.961
ayrıca 200'lük Meksika pesosunun [br]yüzü olmuştur.

0:04:15.961,0:04:19.221
Nobel ödüllü Octavio Paz'ın sözleriyle:

0:04:19.221,0:04:23.329
"Sor Juana'nın çalışmalarının tarihin bir[br]ürünü olduğunu söylemek yeterli değildir,

0:04:23.329,0:04:27.849
tarihin de onun çalışmalarının bir[br]ürünü olduğunu eklememiz gerekir."