WEBVTT

00:00:06.826 --> 00:00:11.744
‎وانا ڕامیرێز دێ ئەزباھێ لە بەردەم 
‎کۆڕی ئاینزانە پایەبەرزەکان و

00:00:11.744 --> 00:00:14.254
‎دادوەر، و زاناکانی بیرکاری دانیشت.

00:00:14.254 --> 00:00:18.288
جێنشینی ئیسپانیای نوێ بانگھێشتی کردبوون‎ 
تاقیکردنەوەی زانیاری ئافرەتە گەنجەکە بکەن

00:00:18.288 --> 00:00:21.478
بە کردنی قورسترین پرسیار لێی.

00:00:21.478 --> 00:00:24.408
‎بەڵام وانا ھەموو پرسیارەکانی
‎دروست وەڵامدایەوە،

00:00:24.408 --> 00:00:28.118
‎لە ھاوکێشە ئاڵۆزەکانەوە تا
‎گومانە فەلسەفییەکان.

00:00:28.118 --> 00:00:30.308
‎چاودێرەکان دواتر ئەویان بە

00:00:30.308 --> 00:00:33.628
"کەشتی شاهانە چواند کە چەند
بەلەمێکی هەڵگرتووە".

00:00:33.628 --> 00:00:38.225
‎ئەو ئافرەتەی ڕوبەڕووی ئەم پرسیارانە بۆوە
‎لە ناوەڕاستی سەدەی حەڤدەهەم لە دایک بووە.

00:00:38.225 --> 00:00:42.708
‎لەو کاتەدا، مەکسیک بۆ زیاتر لە سەدەیه‌ک 
دەچوو کە داگیرکراوی ئیسپانیا بوو،

00:00:42.708 --> 00:00:46.118
کە سیستەمی کۆمەڵی بەرەو ئاڵۆزی
چینایەتی برد بوو.

00:00:46.118 --> 00:00:49.018
باپیر و داپیرەی ووانا لە دایکییەوە
ئیسپانی بوون،

00:00:49.018 --> 00:00:52.448
ئەمەش وایکرد ببنە خێزانێکی پلە بەرز.

00:00:52.448 --> 00:00:57.317
دایک و باوکی وانا هاوسەرگیرییان نە کردبوو،
باوکی کاپتن بوو لە سوپای ئیسپانیا،

00:00:57.317 --> 00:01:01.855
کە دایکی (دۆنیا ئیزابێل) بەجێھێشت، تا
بە تەنھا وانا و خوشکەکانی گەورە بکات.

00:01:01.855 --> 00:01:04.905
لە بەختی ئەوان، باپیرە نەرمونیانەکەی

00:01:04.905 --> 00:01:07.205
دڵنیایی دا بە ئاسوودەیی ژیانی ئەم خێزانە.

00:01:07.205 --> 00:01:10.815
و دۆنیا ئیزابێڵ بووە نمونەیەكی
بەھێز بۆ كچەكانی،

00:01:10.815 --> 00:01:13.905
و بەسەرکەوتووانە یەکێک لە دوو
ھەرێمەکەی باوکی بەڕێوە دەبرد،

00:01:13.905 --> 00:01:17.605
سەره‌ڕای نەخوێندەواریەکەی، و ئەو ڕقەی 
بەرامبەر ژن ھەبوو لەو کاتەدا.

00:01:17.605 --> 00:01:21.892
ئەم نموونەیە بووە ھۆی باوەڕ بەخۆ بوونی
وانا بە درێژایی ژیانی.

00:01:21.892 --> 00:01:25.986
لە تەمەنی سێ ساڵیدا، بەنھێنی شوێنی
خوشکەکەی کەوت بۆ قوتابخانە.

00:01:25.986 --> 00:01:29.606
کاتێ دواتر زانی خوێندنی باڵا تەنھا
تایبەتە بە پیاوان،

00:01:29.606 --> 00:01:32.956
لە دایکی پاڕایەوە بھێڵێت خۆی بخاتە سەر
شێوەی پیاو و بچێت بخوێنێت.

00:01:32.956 --> 00:01:37.747
داواکەی پشتگوێ خرا، وانا ئاسوودەیی خۆی 
دۆزیەوە لە کتێبخانە تایبەتییەکەی باپیریدا.

00:01:37.747 --> 00:01:42.195
لە سەرەتاکانی ھەرزەکاریدا، تەواو شارەزا
بوو لە مشتومڕی فەلسەفی، لاتینی،

00:01:42.195 --> 00:01:45.245
و زمانی ئەزتیکیی ناھواتڵ.

00:01:45.245 --> 00:01:47.625
لێزانییەکەی وانا لەو تەمەنەدا سەرنجی

00:01:47.625 --> 00:01:49.865
کۆشکی شاھانەی شاری مەکسیکی ڕاکێشا،

00:01:49.865 --> 00:01:51.565
و کاتێک کە شازدە ١٦ساڵ بوو،

00:01:51.565 --> 00:01:55.788
جێنشینی شا و خێزانەکەی بردیان وەک
خانمێک کە دواتر دەبێتە شاژن.

00:01:55.788 --> 00:02:00.818
لێرە، شانۆ و ھۆنراوەکانی بە نۆرە دەست و 
پەیوەندەکانی شای سەرسام و توڕە دەکرد.

00:02:00.818 --> 00:02:03.278
ھۆنراوە ئیستیفزازیەکەی پیاوی گەمژە

00:02:03.278 --> 00:02:06.408
ڕەخنەی دەگرت لە ئەو دوو پێوەرەی
ھەبوون بۆ ڕەگەز،

00:02:06.408 --> 00:02:10.928
لەوەی چۆن پیاو ئافرەت لەڕێ لادەدات و
لەھەمان کاتدا ڕەخنەی بێڕەوشتیان لێ دەگرێت.

00:02:10.928 --> 00:02:14.808
سەرەڕای ناڕەزاییەکان لێی، کارەکەی ھێشتا
دەبووە ھۆی ڕێز لێگرتنی،

00:02:14.808 --> 00:02:16.478
و ھاتنی داوای ھاوسەرگیری زۆر بۆی،

00:02:16.478 --> 00:02:19.618
بەڵام وانا زیاتر حەزی لە زانست بوو
نەک ھاوسەرگیری.

00:02:19.618 --> 00:02:22.168
و لە کۆمەڵگەی پیاو سالاری ئەو سەردەمە،

00:02:22.168 --> 00:02:25.048
تەنھا دەیتوانی یەک شوێن 
بدۆزێتەوە و بچێت بۆی.

00:02:25.048 --> 00:02:29.039
کڵێسە، لە کاتێکدا ھێشتا لە ژێر دەست
لێپرسینەوەی ئیسپانییەکاندا بوو،

00:02:29.039 --> 00:02:32.849
لەوێ دەتوانرا ڕێ بە وانا بدەن سەربەخۆیی
و ڕێزی خۆی بپارێزێت

00:02:32.849 --> 00:02:34.659
لەو کاتەی بێ ھاوسەر دەمێنێتەوە.

00:02:34.659 --> 00:02:39.079
لە ٢٠ ساڵیدا، چووە ناو دێری ڕەبەنی
سانتا پاولا

00:02:39.079 --> 00:02:43.409
و ناوێکی تازەی وەرگرت 
سۆخ وانا ئینێز دی لا کروز.

00:02:43.409 --> 00:02:47.651
بۆ ساڵانێک، سۆخ وانا وەک گەنجینەی
بەنرخی کڵێسە دادەنرا.

00:02:47.651 --> 00:02:52.184
شانۆ و کۆمیدیا و و پەرتووکی دەنوسی
لەسەر بیرکاری و فەلسەفە،

00:02:52.184 --> 00:02:54.604
و لەگەڵ مۆسیقا و ھۆنراوەی ئایینی.

00:02:54.604 --> 00:02:56.654
ئەو کتێبخانەیەکی گەورەی کۆکردەوە،

00:02:56.654 --> 00:02:59.244
و سەردان دەکرا لەلایەن زۆرێک لە
زانا دیارەکانەوە.

00:02:59.244 --> 00:03:02.094
لە کاتی خزمەت کردن وەک خەزنەدار و
لێپرسراوی ئەرشیڤ،

00:03:02.094 --> 00:03:05.684
ئەو ژیانی خوشکەکانی و خوشکەزاکانی
دەپاراست

00:03:05.684 --> 00:03:07.804
لەو پیاوانەی دەیانویست بیان چەوسێننەوە.

00:03:07.804 --> 00:03:12.435
بەڵام بە ئاشکرا قسە کردنەکەی،
ئەوی بەرەو ناکۆکی برد لەگەڵ پیاوانی ئاینی.

00:03:12.435 --> 00:03:18.889
لە ١٦٩٠، سەرۆک قەشەیەک ڕەخنەی نھێنی
سۆخ وانای بڵاوکردەوە لە وتارێکی پیرۆز.

00:03:18.889 --> 00:03:20.199
لە بەرچاو خەڵکدا،

00:03:20.199 --> 00:03:25.122
ئەو وانای وریا کردەوە کە خۆی بۆ نوێژ کردن
تەرخان بکات نەک دیبەیت کردن.

00:03:25.122 --> 00:03:28.062
وانا وەڵامی داوە و گوتی خودا بیر وھۆش
نادات بە ئافرەتان

00:03:28.062 --> 00:03:30.302
ئەگەر نەیەوێت بە کاری بێنن.

00:03:30.302 --> 00:03:34.507
ئەم وەڵامدانەوەیە سەرنجی گەورە قەشەی
میری مەکسیکۆی ڕاکێشا.

00:03:34.507 --> 00:03:37.907
بە ھێواشی، ڕێزیان لە سۆخ وانا
سەندەوە،

00:03:37.907 --> 00:03:40.827
ناچار کرا کتێبەکانی بفرۆشێت
و دەست ھەڵبگرێت له‌ نووسین.

00:03:40.827 --> 00:03:44.827
توڕە بوو لەم چەوساندنەوەیە، بەڵام 
نه‌یده‌ویست کڵێسە بەجێ بھێڵێت،

00:03:44.827 --> 00:03:46.867
ئەو بە قینەوە سوێندەکانی نوێ کردەوە.

00:03:46.867 --> 00:03:50.047
لە کۆتا بەرگری لە خۆی، بە خوێنی خۆی نووسی

00:03:50.047 --> 00:03:53.487
من، خراپترینی نێو ھەمووانم.

00:03:53.487 --> 00:03:57.661
دورخرایەوە لە خوێندن، وانا چووە نێو
کاری خێرخوازیەوە،

00:03:57.661 --> 00:04:03.198
لە ١٦٩٥، مرد بە نەخۆشییەک کە تووشی بوو
لە کاتی پەرستاری کردن بۆ خوشکەکانی.

00:04:03.198 --> 00:04:08.535
ئەمڕۆ، سۆخ وانا دەناسرێتەوە بە یەکەم 
ئافرەتی فێمینیست لە ئەمریکادا.

00:04:08.535 --> 00:04:12.741
ئەو بابەتی نووسینی دۆکیومێنتاری و
ڕۆمان و ئۆپێرایەکی بێشوومارە،

00:04:12.741 --> 00:04:15.961
وێنەی نەخشێنراوە لە سەر پارەی 
٢٠٠ پێسۆیی مەکسیکی.

00:04:15.961 --> 00:04:19.221
بە پێی قسەی خاوەنی خەڵاتی نۆبڵ
ئۆکاتاڤیۆ پاز:

00:04:19.221 --> 00:04:23.329
ئەوە بەس نییە بڵێین کارەکانی سۆخ وانا
بەرھەمی مێژووە؛

00:04:23.329 --> 00:04:27.849
پێویستە ئەوەش زیاد بکەین کە مێژووش
بەرھەمی کارەکانی ئەوە.