WEBVTT

00:00:01.317 --> 00:00:03.285
ကျွန်မက ခြင်္သေ့ သဘာဝဝန်းကျင်
မြတ်နိုးသူပါ

00:00:03.309 --> 00:00:05.166
မိုက်တယ်လို့ ထင်ရတယ်မို့လား။

00:00:05.190 --> 00:00:08.381
ဒါက ဘာကိုဆိုလိုတာကို 
လူတစ်ချို့ မသိလောက်ဘူး။

00:00:08.405 --> 00:00:11.414
ဒါပေမဲ့ ခြင်္သေ့ Cecil ကိုတော့
အားလုံး ကြားဖူးလောက်တာ သေချာတယ်။

NOTE Paragraph

00:00:11.438 --> 00:00:12.983
[Cecil the Lion (2002-2015)]

NOTE Paragraph

00:00:13.007 --> 00:00:17.996
(Cecil ဟိန်းသံ)

NOTE Paragraph

00:00:19.744 --> 00:00:22.020
သူ မဟိန်းတော့ပါဘူး။

00:00:22.044 --> 00:00:24.672
၂၀၁၅ ဇူလိုင် ၂ ရက်မှာ

00:00:24.696 --> 00:00:28.115
ဆုရ မုဆိုးတစ်ယောက်က
သတ်လိုက်တဲ့အခါ သူ့အသက် တိုခဲ့ရတယ်။

NOTE Paragraph

00:00:29.069 --> 00:00:32.413
သင် လေ့လာတဲ့ တိရိစ္ဆာန်တွေကို 
တွယ်တာလာနိုင်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်။

00:00:32.919 --> 00:00:35.641
ဒါက ခြင်္သေ့ Cecil နဲ့ ကျွန်မရဲ့ အဖြစ်ပါ၊

00:00:35.665 --> 00:00:37.966
သုံးနှစ်တာ Hwange National Park မှာ

00:00:37.990 --> 00:00:39.531
သူ့ကို သိကျွမ်း၊ လေ့လာရင်းပါ။

00:00:40.411 --> 00:00:42.477
သူသေသွားတာ ကျွန်မ အသည်းကွဲခဲ့တယ်။

00:00:44.061 --> 00:00:46.586
ဒါပေမဲ့ ဒီအဖြစ်ဆိုကနေ ထွက်လာတဲ့
ကောင်းတဲ့အရာက

00:00:46.610 --> 00:00:48.879
ဒီအဖြစ်က ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတဲ့ 
တောရိုင်းတွေရဲ့

00:00:48.903 --> 00:00:52.077
အတိဒုက္ခဆီကို
ယူဆောင်သွားတဲ့ အာရုံစိုက်မှုပါ။

NOTE Paragraph

00:00:52.101 --> 00:00:54.196
Cecil သေဆုံးပြီးနောက်မှာ

00:00:54.220 --> 00:00:57.022
ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဒီမေးခွန်းတွေ
စမေးခဲ့တယ်။

00:00:57.046 --> 00:01:01.033
ခြင်္သေ့ Cecil နဲ့ ကပ်လျက်နေတဲ့
ရပ်ရွာက သူ့ကို ကာကွယ်ရာမှာ

00:01:01.057 --> 00:01:03.123
ပါဝင်ခဲ့တယ်ဆိုရင်ရော။

00:01:03.572 --> 00:01:09.045
ကျွန်မရဲ့ အသက် ၂၉ နှစ် အစား
၁၀ နှစ်တုန်းက Cecil နဲ့ တွေ့ဆုံခဲရင်ရော။

00:01:09.458 --> 00:01:12.446
ကျွန်မ (သို့) အတန်းဖော်တွေက 
သူ့ကြမ္မာကို ပြောင်းနိုင်မလား။

00:01:13.212 --> 00:01:16.926
ခြင်္သေ့တွေ ပျောက်ကွယ်သွားမှာ
တားဆီးဖို့ လူအများအပြား လုပ်ဆောင်နေကြတယ်။

00:01:16.950 --> 00:01:20.617
ဒီလူတွကေ နေရပ်း နိုင်ငံတွေ (သို့)
အများဆုံး ထိခိုက်ခံရတဲ့

00:01:20.641 --> 00:01:23.174
ရပ်ရွာတွေက လူတွေ မရှိသလောက်ပါ။

00:01:23.601 --> 00:01:26.046
ဒါပေမဲ့ ခြင်္သေ့တွေနားမှာ နေထိုင်နေတဲ့
ရပ်ရွာတွေက

00:01:26.070 --> 00:01:29.743
ခြင်္သေ့တွေကိုအများဆုံး ကူညီဖို့ 
အကောင်းဆုံး နေရာယူထားသူတွေပါ။

NOTE Paragraph

00:01:30.268 --> 00:01:32.601
ဒေသခံတွေဟာ သူတို့ရဲ့ 
တောရိုင်း တိရိစ္ဆာန်တွေ

00:01:32.625 --> 00:01:36.188
ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေရဲ့
ဖြေရှင်းမှုတွေမှာ ရှေ့တန်းမှာ ရှိသင့်တယ်။

00:01:36.212 --> 00:01:38.307
တစ်ခါတစ်လေမှာ ပြောင်းလဲမှုက 


00:01:38.331 --> 00:01:42.513
အများဆုံး ထိခိုက်ခံရ၊ ခြောက်ခြားခံရတဲ့
လူတွေ တာဝန်ယူမှသာ ဖြစ်ပေါ်တာပါ။

00:01:42.537 --> 00:01:44.735
ခြင်္သေ့တွေနဲ့ အခြား
တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်တွေကို

00:01:44.759 --> 00:01:47.941
အဓိက ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့
ခိုးဖမ်းတာနဲ့ တရားမဝင် တောရိုင်း

00:01:47.965 --> 00:01:51.682
ရောင်းဝယ်မှု တိုက်ဖျက်ရေးမှာ ဒေသတွင်း
ရပ်ရွာတွေက အရေးပါတဲ့ အခန်းက ပါဝင်ပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:01:52.395 --> 00:01:55.220
သိပ္ပံပညာရပ်တွေမှာ လူမည်း
အမျိုးသမီးဖြစ်နေတော့

00:01:55.244 --> 00:01:57.802
ဆုံတွေ့တဲ့လူတွေ 
အမြဲတမ်း သိချင်တာက

00:01:57.826 --> 00:02:00.466
ကျွန်မက သဘာဝတန်းကျင် မြတ်နိုးသူ
အမြဲ ဖြစ်ချင်ခဲ့တာလားတဲ့

00:02:00.490 --> 00:02:02.799
ဘာလို့လဲဆို ကျွန်မနဲ့တူတဲ့
သဘာဝဝန်းကျင်မြတ်နိုးသူ

00:02:02.823 --> 00:02:04.204
အများအပြားကို မဆုံဖူးလို့ပါ။

00:02:04.228 --> 00:02:05.379
ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာစဉ်မှာ

00:02:05.403 --> 00:02:08.469
တောရိုင်းဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးဟာ
အလုပ်တစ်ခုလို့တောင် မသိခဲ့ဘူး။

00:02:08.800 --> 00:02:12.014
မွေးရပ်မြေမှာတောရိုင်း တိရိစ္ဆာန်
တစ်ကောင်ကို ပထမဆုံး မြင်ဖူးခဲ့တာက

00:02:12.038 --> 00:02:14.664
အသက် ၂၅ နှစ်မှာပါ၊

00:02:14.688 --> 00:02:17.141
ခြင်္သေ့တွေ၊ အာဖရိကန် ခွေးရိုင်းတွေဟာ

00:02:17.165 --> 00:02:20.030
အိမ်နဲ့ဆို မိုင်အနည်းငယ်အတွင်းမှာ
နေတာတောင်ပါ။

00:02:20.815 --> 00:02:23.141
ဒါက Zimbabwe မှာ ဖြစ်နေကျပါ၊

00:02:23.165 --> 00:02:25.831
အတော်များများဟာ တောရိုင်းတွေနဲ့
ထိတွေ့မှု မရှိကြဘူး၊

00:02:25.855 --> 00:02:28.509
သူတို့ အမွေအနှစ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း
ဆိုတာတောင်နော်။

NOTE Paragraph

00:02:28.533 --> 00:02:30.072
ကျွန်မ ကြီပြင်းလာစဉ်မှာ

00:02:30.096 --> 00:02:34.064
ခြင်္သေ့တွေက ကျွန်မရဲ့အိမ်နောက်ဘက်မှာ 
နေတာကိုတောင် မသိခဲ့ဘူး။

00:02:34.088 --> 00:02:36.818
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်က အေးစက်တဲ့ 
ဆောင်းမနက်ခင်းတစ်ခုမှာ

00:02:36.842 --> 00:02:39.910
ကျွန်မရဲ့ မဟာတန်း သုတေသန ပရောဂျက်အတွက်

00:02:39.934 --> 00:02:44.118
အာဖရီကန် ခွေးရိုင်းတွေကို လေ့လာဖို့
Savé Valley Conservancy ကို ဝင်မိတော့

00:02:44.142 --> 00:02:48.233
ကျွန်မကို ဝန်းရံနေတဲ့ အလှပအပနဲ့ 
အေးချမ်းမှုရဲ့ ညှို့ယူခံလိုက်ရတယ်။

00:02:48.701 --> 00:02:52.377
ကျွန်မရဲ့ ထက်သန်မှုနဲ့ ဘဝ ရည်ရွယ်ချက်ကို
တွေ့လိုက်ပြီးလို့ အထင်ရောက်ခဲ့တယ်။

00:02:52.401 --> 00:02:54.337
အဲဒီနေ့မှာ တိရိစ္ဆာန်တွေကို ကာကွယ်ရေးမှာ


00:02:54.361 --> 00:02:57.718
ဘဝကို ရည်စူထားတော့မယ်လို့
စိတ်ပိုင်းဖြတ်လိုက်တယ်။

NOTE Paragraph

00:02:57.742 --> 00:03:00.615
Zimbabwe မှာ ကလေးဘဝ 
ကျောင်းတက်ရက်တွေနဲ့ ကျောင်းမှာ

00:03:00.639 --> 00:03:03.085
အတူရှိခဲ့တဲ့ အခြားကလေးတွေကို
တွေးမိသွားတယ်။

00:03:03.109 --> 00:03:07.315
ဖြစ်နိုင်တာက သဘာဝ 
တောရိုင်းနဲ့ ထိတွေ့ခွင့်ရှိရင်

00:03:07.339 --> 00:03:10.589
အခုဆို ပိုများတဲ့ အတန်းဖော်တွေ 
ကျွန်မနဲ့ တွဲလုပ်နေကြမလားပေါ့။

00:03:11.458 --> 00:03:16.339
ဒေသတွင်း ရပ်ရွာတွေက တောရိုင်းသဘာဝကို
ကာကွယ်ပြီး အတူမနေချင်ဘူးဆိုရင်

00:03:16.363 --> 00:03:19.096
ထိန်းသိမ်း ကြိုးပမ်းမှု အားလုံးဟာ
အချည်းနှီးဖြစ်လိမ့်မယ်။

00:03:19.616 --> 00:03:22.593
ဂေဟစနစ် တစ်ခုတည်းမှာ
တောရိုင်း တိရိစ္ဆာန်တွေနဲ့ နေထိုင်တဲ့

00:03:22.617 --> 00:03:24.252
ရပ်ရွာတွေရှိပြီး ဒီလိုဖြစ်တာရဲ့

00:03:24.276 --> 00:03:26.477
ဆုံးရှုံးမှုကို ခေါင်းခံရတာပါ။

00:03:27.109 --> 00:03:29.387
တိရိစ္ဆာန်တွေဆီက တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်မှု

00:03:29.411 --> 00:03:31.577
(သို့)အကျိုးကျေးဇူးတစ်ခု သူတို့မှာ မရှိရင်


00:03:31.601 --> 00:03:34.150
သူတို့ကို ကာကွယ်ချင်စရာ အကြောင်းမရှိပါ။

00:03:34.649 --> 00:03:37.760
ဒေသတွင်း ရပ်ရွာတွေက သူတို့ရဲ့
သဘာဝတောရိုင်းကို မကာကွယ်ရင်

00:03:37.784 --> 00:03:40.784
ပြင်ပက စွက်ဖက်မှု ဘယ်လောက်ဖြစ်ဖြစ်
အလုပ်ဖြစ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

NOTE Paragraph

00:03:41.728 --> 00:03:43.910
ဒီတော့ ဘာတွေ လုပ်ထားဖို့လိုလဲ။

00:03:44.688 --> 00:03:48.149
ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သူတွေဟာ ပတ်ဝန်းကျင်
ဆိုင်ရာ ပညာရေးကို ဦးစားပေးပြီး

00:03:48.173 --> 00:03:52.004
သဘာဝတောရိုင်းကို ထိန်းသိမ်းဖို့ ရပ်ရွာရဲ့ 
ကျွမ်းကျင်မှုတွေ ကျယ်ပြန့်ဖို့ကူညီရမယ်

00:03:52.426 --> 00:03:56.077
သဘာဝတောရိုင်းနဲ့ ဆက်သွယ်ဖို့
အခွင့်အလမ်းတစ်ခု ရရှိစေဖို့

00:03:56.101 --> 00:03:59.252
ကျောင်းသားတွေနဲ့ရပ်ရွာတွေကို 
အမျိုးသား ဉယျာဉ်တွေဆီ ခေါ်သွားရပါမယ်။

00:03:59.776 --> 00:04:02.458
အားထုတ်မှုတိုင်း၊ အဆင့်တိုင်းမှာ

00:04:02.482 --> 00:04:05.475
ထိန်းသိမ်းရေးဟာ တောရိုင်း
တိရိစ္ဆာန်တွေနဲ့ မြေကိုမျှဝေနေထိုင်တဲ့

00:04:05.499 --> 00:04:08.233
လူတွေရဲ့ စီးပွားရေးတွေကို ထည့်သွင်းရမယ်။

00:04:08.872 --> 00:04:11.999
ဒေသတွင်း သဘာဝဝန်းကျင် 
ထိန်းသိမ်းသူတွေဟာ အားထုတ်မှုတိုင်းရဲ့

00:04:12.023 --> 00:04:15.091
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ဖို့ကလည်း 
အရေးကြီးပါတယ်။

00:04:15.115 --> 00:04:19.529
ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ပြီး ထိန်းသိမ်းရေးကို 
ရပ်ရွာတွေထဲမှာစွဲခိုင်နေအောင် လုပ်ဖို့ပါ။

00:04:19.974 --> 00:04:23.460
ဒေသတွင်း ထိန်းသိမ်းသူတွေအနေနဲ့
အတားအဆီးတွေ ကြုံရပါတယ်၊

00:04:23.484 --> 00:04:27.831
ဗြောင်ကျတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းကနေ
ယဉ်ကျေးမှု စံတွေကြောင့် အတားအဆီးတွေအထိပါ။

NOTE Paragraph

00:04:28.133 --> 00:04:30.498
ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာမြေ ရှင်ကျန်ရေး
အတွက် တိုက်ပွဲမှာ

00:04:30.522 --> 00:04:33.065
ဌာနေရင်း လူစုတွေကို ခေါ်ဖို့ 
အားထုတ်မှုတွေကို

00:04:33.089 --> 00:04:35.156
ဘယ်တော့မှ လက်လျှော့မှာ မဟုတ်ဘူး။

00:04:35.712 --> 00:04:38.759
သင်တို့ကို လာပြီး ကျွန်မနဲ့အတူ
ရပ်တည်ပေးဖို့ တောင်းခံနေတာပါ။

00:04:38.783 --> 00:04:42.244
ကျွန်မတို့ ဖန်တီးထားတဲ့ အတားအဆီးတွေကို
တက်ကြွစွာ တစ်စစီ ဖျက်သိမ်းရမှာပါ။

00:04:42.268 --> 00:04:46.450
ဒါတွေက ထိန်းသိမ်းရေး အားထုတ်မှုတွေကနေ 
ဌာနေရင်း လူစုတွေကို ချန်ရစ်စေတာပါ။

NOTE Paragraph

00:04:46.474 --> 00:04:49.617
ကျွန်မရဲ့ဘဝကို ခြင်္သေ့တွေကို 
ကာကွယ်ရေးမှာ ရည်စူးထားခဲ့တယ်။

00:04:49.641 --> 00:04:51.974
တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ သူတို့နဲ့ ကပ်လျက်
နေနေတာကို သိမှသာ

00:04:51.998 --> 00:04:56.404
ကျွန်မရဲ့ အိမ်နီးနားချင်းတွေ 
လုပ်မယ်ဆိုတာလည်းသိပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:56.984 --> 00:04:58.158
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:58.182 --> 00:05:02.697
(လက်ခုပ်သံများ)